ارز دیجیتال چیست؟ راهنمای جامع کریپتو در ۲۰۲۵

به نظر شما چگونه فناوری می‌تواند معنای مفاهیم مالی سنتی را تغییر دهد و فرصت‌های جدیدی برای کسب درآمد به‌وجود بیاورد؟

از سال ۲۰۰۹، زمانی که بیت کوین تنها یک ایده نوپا بود، تا به امروز، ارزش دارایی‌های دیجیتال رشد خیره‌کننده‌ای را تجربه کرده است. دنیای رمز‌ارز‌ها همواره در حال تحول است و آشنایی با ارز دیجیتال به زبان ساده، کاربرد‌ها و نحوه عملکردشان برای هر فردی که به دنبال درک و استفاده از فرصت‌های نوین اقتصادی است، ضروری است.

در ادامه این مقاله، به شما کمک می‌کنیم تا درباره ارز دیجیتال و دنیای این فناوری بیشتر یاد بگیرید و آمادگی لازم برای ورود به این بازار پرنوسان اما پرپتانسیل را داشته باشید.

تعریف ارز دیجیتال به زبان ساده

ارز دیجیتال (Cryptocurrency) یا رمزارز، یک نوع پول دیجیتال است که با کمک الگوریتم‌های رمزنگاری‌شده بین کاربران مبادله می‌شود. این رمزنگاری، آن را از پول‌ فیات یا همان پول‌های رایج سنتی متمایز کرده و از هرگونه تقلب یا جعل جلوگیری می‌کند.همه ارزهای دیجیتال بر پایه شبکه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاکچین هستند.

بلاک چین یک دفتر کل توزیع‌شده و غیرقابل تغییر است که تمامی تراکنش‌ها را به‌صورت شفاف و امن ثبت و ذخیره می‌کند. این دفتر کل توسط شبکه‌‌ای از نود (Node)، ماینر و ولیدیتور (Validator) مدیریت می‌شود. برخلاف ارزهای فیات که توسط دولت مرکزی چاپ و توزیع می‌شوند، ارزهای دیجیتال بر اساس پروتکلی معین تولید شده و فاقد سازمان مرکزی هستند. این ویژگی باعث می‌شود تا از دست‌کاری و مداخلات دولت‌ها مصون بماند.

تاریخچه ارز دیجیتال

اولین رمزارز مبتنی بر فناوری بلاک چین، ارز دیجیتال بیت‌ کوین بود که در سال ۲۰۰۹ توسط یک فرد یا گروه ناشناسی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو راه‌اندازی شد. این رمزارز هنوز هم یکی از محبوب‌ترین و باارزش‌ترین رمزارزهای بازار کریپتو است.

خرید و فروش آسان بیت کوین در بیت‌پین

• معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
• دریافت وام و اعتبار معاملاتی
• سرعت بالا در تکمیل سفارشات
• بات‌های معامله‌گر متنوع
• پشتیبانی ۲۴ ساعته

خرید بیت کوین

امروزه هزاران رمزارز با ویژگی و کاربردهای مختلف وجود دارند. برخی از این ارزهای دیجیتال، کلون (Clone) یا فورک (Fork) از Bitcoin هستند، و بسیاری دیگر از آن‌ها از پایه طراحی و خلق شده‌اند که به آن‌ها کوین می‌گویند. ارزهای دیجیتالی که در رقابت با بیت کوین ایجاد شدند به‌عنوان آلت کوین شناخته می‌شوند. آلت کوین‌ها به هر ارز دیجیتال دیگری به غیر از بیت کوین گفته می‌شود.

تفاوت ارز دیجیتال با پول واقعی

با توجه به رشد روزافزون استفاده از ارزهای دیجیتال، درک تفاوت‌های آن‌ها با پول‌های فیزیکی به بیان دیگر ارزهای فیات، حائز اهمیت است. یکی از تفاوت‌های اصلی ارزهای دیجیتال و فیات، غیرقابل برگشت بودن تراکنش‌ها است. زمانی که یک تراکنش در شبکه‌ی بلاک چین انجام می‌شود، به‌هیچ‌وجه امکان برگشت آن وجود ندارد؛ مگر اینکه شخص گیرنده خودش پول را به‌حساب فرستنده منتقل کند.

تفاوت دوم، پنهان ماندن هویت در شبکه بلاک چین و ارزهای دیجیتال است. در این شبکه هویت افراد قابل‌شناسایی نیست. فقط آدرس عمومی کیف پول و میزان موجودی آن قابل‌مشاهده است. همچنین، سرعت و امنیت در معاملات ارزهای دیجیتال، پازل برتری را نسبت به پول عادی تکمیل می‌کند. مورد دیگر اینکه ارزهای دیجیتال را می‌توان از هر نقطه‌ی جهان به نقطه‌ی دیگر بدون توجه به مسافت جغرافیایی، منتقل کرد.

در کل، تفاوت‌های اصلی ارزهای دیجیتال با پول عادی عبارتند از:

• حفظ حریم خصوصی کاربران
• امنیت بالا و غیرقابل نفوذ بودن رمزارزها
• غیرقابل‌ برگشت
• سرعت‌ بالا در انجام تراکنش بدون محدودیت
• موجودی محدود ارزهای دیجیتال و صدور بر اساس قانون و برنامه آن‌ها

رمزارزها چطور کار می‌کنند؟

عملکرد هر رمزارز به نحوه تولید و انتقال آن‌ بستگی دارد. فرآیند تولید و صدور ارزهای دیجیتال، معمولاً با استخراج (Mining) یا توسط قرارداد هوشمند انجام می‌شود. مهمترین مسئله درباره رمزارزها، روش نقل‌وانتقال آن‌ها بین افراد است که به الگوریتم اجماع بلاک چین بستگی دارد.

برای مثال، در شبکه بیت کوین، تراکنش‌ها توسط ماینرها در یک بلاک قرار می‌گیرند و اولین کسی که بتواند بلاک معتبر بعدی را پیدا کند، تراکنش‌هایی که از ممپول (MemPool) جمع کرده و در بلاک پیشنهادی خود قرار داده را به زنجیره اضافه می‌کند. نودهای بیت کوین بعد از بررسی تراکنش‌های بلاک پیشنهادی و اطمینان از اینکه بیت کوین دو بار خرج نشده، بلاک را تأیید می‌کنند و با این کار تراکنش‌ها ثبت و پاداش ماینر که متشکل از پاداش بلاک و کارمزد تراکنش‌هاست، به او پرداخت می‌شود.

 انواع ارزهای دیجیتال و بررسی رمزارزهای مشهور 

در این بخش، برای آشنایی بیشتر، به بررسی و معرفی مشهور‌ترین ارز‌های دیجیتال پرداخته‌ایم:

ارز دیجیتال بیت کوین

بیت کوین (Bitcoin)، با نماد اختصاری BTC را می‌توان نقطه صفر ارز‌های دیجیتال در نظر گرفت. اما به‌طور کلی اگر بخواهیم بگوییم که بیت کوین چیست؛ باید گفت که این ارز دیجیتال به‌طور رسمی در سال ۲۰۰۹ معرفی شد،‌ و در ابتدا هیچ ارزشی نداشت اما تا به امروز شاهد رشد چشمگیر قیمت بیت کوین بوده‌ایم.

ارز دیجیتال بیت کوین، از الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کند؛ یعنی ماینر‌ها با حل مسائل ریاضی پیچیده، بلاک‌های جدید را در شبکه بیت کوین استخراج می‌کنند و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند. هرچه قدرت پردازش دستگاه‌های ماینینگ (هش ریت) بالا‌تر باشد، شانس بیشتری برای حل یک بلوک و دریافت پاداش وجود دارد.

ارز دیجیتال اتریوم

اتریوم (Ethereum) به اختصار ETH که در سال ۲۰۱۵ معرفی شد، توانست با ارائه قرارداد هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز، دنیای بلاک چین را متحول کند. اتریوم نیز مانند بیت کوین ابتدا ارزشی نداشت؛ اما در طول این سال‌ها قیمت اتریوم رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده و پس از بیت کوین بیشترین ارزش بازار را دارد.

این ارز دیجیتال از الگوریتم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) استفاده می‌کند؛ به این معنا که کاربران می‌توانند با استفاده از فرایند استیکینگ و سپرده‌گذاری ارز‌های اتریوم در شبکه، به امنیت و عملکرد آن کمک کرده و در ازای آن پاداش دریافت کنند. در مقاله «اتریوم چیست» درباره ارز دیجیتال ETH دقیق‌تر صحبت کرده‌ایم.

رمزارز ریپل

ارز‌های دیجیتال مختلفی پس از بیت کوین به بازار آمدند و ریپل (Ripple) یکی دیگر از پیشتازان این حوزه به‌حساب می‌آید. برخلاف بیت کوین و اتریوم که با هدف غیرمتمرکزسازی کامل به میدان آمدند، ارز دیجیتال ریپل با نماد XRP در سال ۲۰۱۲، برای انتقال پول و دارایی‌ها در سطح بین‌المللی با سرعت بالا و هزینه پایین ساخته شد. یکی از تفاوت‌های ریپل (XRP) با بیت کوین در این است که این ارز دیجیتال به زبان ساده، نیازی به ماینینگ ندارد و تمام واحدهای XRP از قبل استخراج شده‌اند. برای آشنایی بیشتر، مقاله «ریپل چیست» را مطالعه کنید.

ارز دیجیتال لایت کوین

یکی از محدودیت‌هایی که بیت کوین به همراه خودش داشت، مسئله مقیاس‌پذیری آن بود. لایت کوین (Litecoin) یکی از شاخه‌های بیت کوین است که در سال ۲۰۱۱ به‌منظور رفع محدودیت‌های مقیاس‌پذیری بیت کوین و افزایش سرعت تراکنش‌ها توسط چارلی لی، مهندس سابق گوگل، ساخته شد. در‌حالی‌که شبکه بیت کوین هر بلاک را در ۱۰ دقیقه ایجاد می‌‌کند، لایت کوین (LTC) این کار را در هر ۲.۵ دقیقه انجام می‌دهد که باعث سرعت بیشتر و هزینه‌های کمتر برای پرداخت‌های روزمره می‌شود.

ارز دوج کوین

دوج کوین (Dogecoin) با نماد DOGE یکی از معروف‌ترین میم کوین‌های دنیای کریپتو است. این ارز دیجیتال در ابتدا در سال ۲۰۱۳ به‌عنوان یک شوخی اینترنتی ساخته شد؛ اما با گذشت زمان به یکی از پرطرفدارترین رمزارزها در جامعه کریپتو تبدیل شد. دوج کوین (DOGE) نیز مشابه بیت کوین، از الگوریتم اجماع اثبات کار استفاده می‌کند. در مقاله «دوج کوین چیست»، درباره ارز دیجیتال دوج کوین، بیشتر صحبت کرده‌ایم.

رمزارز بیت کوین کش

مشابه لایت کوین، ارز دیجیتال بیت کوین کش (Bitcoin Cash) با نماد اختصاری BCH نیز با این هدف ساخته شد که مشکلات مربوط به مقیاس‌پذیری و سرعت تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین را برطرف کند. مفهوم بیت کوین کش به افزایش اندازه بلاک‌ها اشاره دارد. چرا که ظرفیت تراکنش‌ها را در هر بلاک افزایش می‌دهد و این موضوع به کاهش زمان تایید تراکنش‌ها و هزینه‌های کمتر برای کاربران کمک می‌کند. قیمت بیت کوین کش (BCH) در یک سال گذشته، در زمان نگارش این مقاله، ۳۸.۸ درصد رشد داشته اشت.

دلایل محبوبیت ارزهای دیجیتال

از سال ۲۰۰۹ که بیت کوین پا به میدان گذاشت تا به همین لحظه، همواره محبوبیت و کاربرد‌های ارز‌های دیجیتال در زمینه‌های مختلف بیشتر و بیشتر شده است. در ادامه به اصلی‌ترین دلایل این محبوبیت اشاره کرده‌ایم:

امنیت و شفافیت

ارز دیجیتال به زبان ساده، بر بستر بلاک چین عمل می‌کند و این یعنی تمامی تراکنش‌ها در این بستر به‌طور شفاف برای همه قابل مشاهده هستند. علاوه‌بر‌این، ارزهای دیجیتال با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده رمزنگاری ساخته شده‌اند و امنیت آنها از طریق کلید خصوصی (Private Key) هر فرد تامین می‌شود. این ساختار به‌طور موثری از اطلاعات و دارایی‌های دیجیتال محافظت کرده و مانع از دسترسی غیرمجاز به آن‌ها می‌شود.

غیرمتمرکز بودن

بلاک چین یک بستر غیر‌متمرکز است که توسط هیچ سازمان و نهاد خاصی اداره نمی‌شود. غیر‌متمرکز بودن بلاک چین باعث کاهش هزینه‌ها، سرعت بیشتر در انجام تراکنش‌ها و دسترسی آسان‌تر به خدمات مالی می‌شود.

کاربردهای متنوع

ویژگی‌های نوآورانه بلاک‌ چین و ارزهای دیجیتال باعث شده است تا کاربردهای آن‌ها در زمینه‌های مختلف به‌طور چشمگیری گسترش یابد. از اولین تراکنشی که با بیت‌ کوین برای خرید دو عدد پیتزا انجام شد، تا امروز که ارزهای دیجیتال برای کوچک‌ترین پرداخت‌های روزمره نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، این ارزها به بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی افراد تبدیل شده‌اند.

مفاهیم موجود در ارزهای دیجیتال

همانطور که درباره ارز دیجیتال گفتیم، این مفهوم به خودی خود، مبحثی جدید و ناشناخته است، بنابراین مفاهیم متنوعی هم در این مبحث وجود دارد که برای شناخت رمزارزها نیاز است آن‌ها را درک کنیم. در ادامه چندتا از مهمترین مفاهیم حوزه رمزارزها را آورده‌ایم:

ماینینگ ارز دیجیتال

استخراج ارز دیجیتال یا ماینینگ (Mining) به فرآیندی گفته می‌شود که طی آن، ماینرها با استفاده از سخت‌افزارهای قدرتمند مسائل پیچیده ریاضی را حل می‌کنند تا تراکنش‌های جدید را تایید و آن‌ها را به بلاک چین اضافه کنند. در عوض، به این ماینرها پاداش داده می‌شود، که اغلب این پاداش به‌صورت ارز دیجیتال همان شبکه است.

استخراج، نقش کلیدی در تامین امنیت شبکه‌های بلاک چین مانند بیت کوین ایفا می‌کند و همچنین راهی برای عرضه ارز جدید به بازار است. لازم به ذکر است که پاداش ماینرهای بیت کوین در پروسه استخراج، طی رویدادی به نام هاوینگ، نصف می‌شود. در مقاله «راهکار‌های ماین بیت کوین» می‌توانید هرآنچه که به استخراج و ماینینگ بیت کوین و ارز‌های قابل استخراج مربوط می‌شود را بخوانید.

هاوینگ

هاوینگ (Halving) فرآیندی است که طی آن، پاداش استخراج هر بلاک بیت کوین به نصف کاهش می‌یابد. این اتفاق هر چهار سال یک بار (یا پس از استخراج هر ۲۱۰,۰۰۰ بلاک) رخ می‌دهد. هدف اصلی هاوینگ، کنترل عرضه بیت کوین و جلوگیری از افزایش سریع تعداد آن است، زیرا عرضه بیت کوین به ۲۱ میلیون واحد محدود شده است.

کاهش پاداش استخراج باعث کاهش تعداد بیت کوین‌های تازه تولیدشده در هر بلاک می‌شود، که در بلندمدت به افزایش کمیابی و احتمالاً ارزش آن کمک می‌کند. به عنوان مثال، پاداش استخراج در ابتدا ۵۰ بیت‌ کوین بود، که بعد از چندین هاوینگ، اکنون به ۳٫۱۲۵ واحد کاهش یافته است. این مکانیسم باعث شده بیت کوین به عنوان یک دارایی مقاوم در برابر تورم شناخته شود.

الگوریتم اثبات کار

اثبات کار (Proof of Work-PoW) یکی از روش‌های اجماع در شبکه‌های بلاک چین است که اولین بار در بیت کوین معرفی شد. در این روش، ماینرها برای تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید باید مسائل ریاضی پیچیده‌ای را حل کنند. حل این مسائل به سخت‌افزار و مصرف برق بالایی نیاز دارد و به همین دلیل، هزینه‌های زیادی برای ماینرها ایجاد می‌کند.

الگوریتم اثبات کار به‌طور موثری از حملات مخرب به شبکه جلوگیری می‌کند، زیرا تلاش و منابع زیادی برای تغییر داده‌های بلاک‌ چین لازم است. در این سیستم، ماینری که اولین بار مسئله را حل کند، بلاک جدیدی به بلاک‌ چین اضافه می‌کند و پاداش می‌گیرد. با وجود امنیت بالا، PoW به دلیل مصرف انرژی زیاد مورد انتقاد قرار گرفته است.

الگوریتم اجماع اثبات سهام

اثبات سهام (Proof of Stake – PoS) یک روش اجماع جایگزین برای اثبات کار است که در آن، تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌ها به میزان سهام افراد در شبکه وابسته است. در PoS، کاربران با قفل‌کردن دارایی دیجیتال خود (به‌اصطلاح سهام‌گذاری)، حق مشارکت در تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید را به‌دست می‌آورند.

هرچه میزان سهام یک کاربر بیشتر باشد، احتمال انتخاب او به عنوان تاییدکننده بالاتر است. این سیستم به مصرف انرژی کمتری نسبت به PoW نیاز دارد و دوست‌دار محیط زیست است. اتریوم، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های بلاک‌ چین، از اثبات کار به اثبات سهام مهاجرت کرده است. PoS با کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های سخت‌افزاری، یک گزینه کارآمد و پایدار برای شبکه‌های بلاک چین محسوب می‌شود.

خرید و فروش آسان اتریوم در بیت‌پین

• معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
• دریافت وام و اعتبار معاملاتی
• سرعت بالا در تکمیل سفارشات
• بات‌های معامله‌گر متنوع
• پشتیبانی ۲۴ ساعته

خرید اتریوم

کیف پول ارز دیجیتال

کیف پول دیجیتال (Wallet)، نرم‌افزار یا سخت‌افزاری است که به کاربران امکان می‌دهد ارزهای دیجیتال خود را ذخیره، ارسال و دریافت کنند. کیف پول‌ها معمولاً به دو نوع کیف پول گرم (Hot Wallet) و کیف پول سرد (Cold Wallet) تقسیم می‌شوند.

کیف پول‌های گرم به اینترنت متصل‌اند و برای تراکنش‌های سریع مناسب‌اند، در حالی که کیف پول‌های سرد به اینترنت متصل نیستند و از امنیت بیشتری برخوردارند. هر کیف پول دارای کلید عمومی و کلید خصوصی است؛ کلید عمومی به عنوان آدرس کیف پول و کلید خصوصی برای دسترسی به ارزهای دیجیتال ذخیره‌شده استفاده می‌شود. در مقاله «استفاده از کیف پول ارز دیجیتال» می‌توانید اطلاعات دقیق‌تری را به‌دست آورید.

دیفای (DeFi)

کلمه DeFi مخفف عبارت «Decentralized Finance» به معنای امور مالی غیرمتمرکز است که به سیستم‌های مالی گفته می‌شود که بر روی بلاک‌ چین و بدون نیاز به واسطه مانند بانک‌ها فعالیت می‌کنند. با استفاده از پروتکل‌های دیفای، کاربران می‌توانند به خدمات مالی مانند وام‌گیری، وام‌دهی، خریدوفروش و دیگر تراکنش‌های مالی دسترسی داشته باشند.

ان اف تی (NFT)

NFT یا توکن غیرقابل تعویض (Non-Fungible Token)، نوعی دارایی دیجیتال است که به‌صورت منحصر‌به‌فرد و غیرقابل تعویض بر روی بلاک چین ثبت می‌شود. هر NFT می‌تواند نماینده یک دارایی دیجیتال خاص مانند آثار هنری، موسیقی، ویدیو یا حتی آیتم‌های درون بازی باشد. برخلاف ارزهای دیجیتال که قابل تعویض هستند، هر ان‌اف‌تی منحصر‌به‌فرد است و نمی‌توان آن را با چیز دیگری جایگزین کرد، که به آن ارزشی خاص می‌بخشد.

انواع ارز دیجیتال به زبان ساده

دسته‌بندی‌های مختلفی برای انوع ارزهای دیجیتال وجود دارد، اما دسته‌بندی آنها بر اساس کاربردشان عبارتند از:

• ارزهای رمزپایه: ارزهای رمزپایه یا کریپتوکارنسی‌ها شناخته‌شده‌ترین نوع ارز دیجیتال هستند که هدف آن‌ها ایجاد جایگزینی برای ارزهای سنتی است. بیت کوین و لایت کوین از جمله این ارزها هستند که بیشتر به عنوان وسیله‌ای برای پرداخت و انتقال ارزش استفاده می‌شوند.
• توکن‌های پلتفرمی: این ارزها بر روی شبکه‌های بلاک‌ چین مانند اتریوم ساخته شده‌اند و معمولاً برای اجرای قراردادهای هوشمند و توسعه برنامه غیرمتمرکز (DApps) استفاده می‌شوند. اتریوم، سولانا و کاردانو نمونه‌های بارز این نوع ارزها هستند.
• توکن‌های امنیتی: توکن‌های Security نماینده سهام یک پروژه یا شرکت هستند و به عنوان ابزار سرمایه‌گذاری و تامین مالی استفاده می‌شوند. توکن‌های امنیتی از مقررات مشابه اوراق بهادار تبعیت می‌کنند و در صورت رشد پروژه می‌توانند سودآوری داشته باشند.
• استیبل کوین‌ها: این ارزها به دارایی‌های ثابت مانند دلار آمریکا یا طلا وابسته هستند تا از نوسانات شدید قیمت جلوگیری کنند. استیبل کوین‌ها مانند تتر، یو‌اس‌دی کوین (USDC) و بایننس یو‌اس‌دی (BUSD) به‌خاطر پایداری ارزش، در تراکنش‌ها و پرداخت‌های بین‌المللی محبوبیت دارند. در مقاله «استیبل کوین چیست»، درباره این نوع از ارز‌های دیجیتال اطلاعات دقیق‌تری را بررسی کرده‌ایم.

خرید و فروش آسان تتر در بیت‌پین

• معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
• دریافت وام و اعتبار معاملاتی
• سرعت بالا در تکمیل سفارشات
• بات‌های معامله‌گر متنوع
• پشتیبانی ۲۴ ساعته

خرید تتر

• توکن‌های کاربردی: توکن‌های Utility برای دسترسی به خدمات خاص در یک پروژه یا پلتفرم بلاک‌ چین استفاده می‌شوند. بایننس کوین (BNB) و یونی‌ سواپ (UNI) نمونه‌هایی از توکن‌های کاربردی هستند که برای تخفیف کارمزدها یا مشارکت در تصمیم‌گیری‌های پلتفرم به کار می‌روند.
• توکن‌های حاکمیتی: Governance توکن‌ها به دارندگان خود امکان مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مهم یک پروژه غیرمتمرکز را می‌دهند. مثلاً، دارندگان توکن‌های کامپاند (COMP) و آوه (AAVE) می‌توانند در مورد تغییرات پروتکل رای دهند و نقش حاکمیتی ایفا کنند.
• ارزهای حریم خصوصی: Privacy tokenها به حفظ حریم خصوصی کاربران اهمیت می‌دهند و تراکنش‌های آن‌ها غیرقابل ردیابی هستند. مونرو (Monero) و زی کش (ZEC) نمونه‌هایی از ارزهای حریم خصوصی هستند که اطلاعات تراکنش‌ها را مخفی می‌کنند.

کاربردهای ارز دیجیتال

ارزهای دیجیتال یا رمزارزها به وسیله فناوری بلاک چین، ویژگی‌های بسیاری را برای کاربران به ارمغان می‌آورند. این ارزها دارای مجموعه‌ای از کاربردها و کارکردها هستند که در زیر به برخی از اصلی‌ترین کاربردهای آن‌ها اشاره می‌کنیم:

وسیله انتقال ارزش و معاملات مالی

رمزارزها برخلاف ارزهای سنتی کاغذی، بر پایه فناوری بلاک چین ساخته شده‌اند که امکان ثبت و تأیید تراکنش‌ها به صورت آنی و بدون نیاز به واسطه‌های مالی را فراهم می‌آورد. این ویژگی به کاربران امکان می‌دهد تا به سرعت و با کمترین هزینه‌ها، مقادیر ارزش را به هم منتقل کرده و معاملات مالی خود را به آسانی انجام دهند.

ارزهای دیجیتال به دلیل توانایی انتقال ارزش به صورت بین‌المللی بدون محدودیت‌های زمانی و مکانی، تسهیل در تراکنش‌های بین‌المللی، کاهش هزینه‌ها و افزایش امنیت، به عنوان وسیله انتقال ارزش در معاملات مالی جهانی و حتی بین افراد عادی به شکل گسترده استفاده می‌شوند. این ابزار مالی نه تنها تنوع و انعطاف بیشتری در انجام تعاملات ارزی ارائه می‌دهند، بلکه در دیگر زمینه‌های مالی و تجاری نقش بارزی را ایفا می‌کنند.

سرمایه‌گذاری

از زمانی‌ که ارزهای دیجیتال به محبوبیت رسیده‌اند و هر روز بر ارزش آن‌ها افزوده می‌شود، بسیاری از سرمایه‌گذاران بر روی این ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند. در حال حاضر، ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین به عنوان سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه جهانی، جذابیت بسیاری دارند.

استفاده در زندگی روزمره

برخی ارزهای دیجیتال مثل تتر به عنوان ارزهایی برای معاملات زندگی روزمره و خرید و فروش کالاها و خدمات در اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرند. به‌خصوص در کشورهایی که دسترسی زیادی به دلار ندارند، تتر می‌تواند گزینه بسیار مناسبی برای این منظور باشد. در واقع، ارزهای دیجیتال به عنوان راهکاری برای انجام پرداخت‌های بین‌المللی به‌صورت سریع مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انجام قراردادهای هوشمند

ارزهای دیجیتال از قراردادهای هوشمند بر اساس تکنولوژی بلاک چین بهره می‌برند. این قراردادها کدهای برنامه‌نویسی هستند که شرایط تعیین‌شده را اجرا می‌کنند و معاملات را به صورت خودکار انجام می‌دهند.

صرافی ارز دیجیتال چیست؟

صرافی ارز دیجیتال، پلتفرمی آنلاین است که به کاربران امکان می‌دهد ارزهای دیجیتال مختلف را خرید، فروش یا مبادله کنند. این صرافی‌ها نقش واسطه‌ای را ایفا می‌کنند تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات خود را به راحتی انجام دهند. صرافی‌های ارز دیجیتال انواع مختلفی دارند:

• متمرکز (Centralized Exchanges – CEX) 
• غیرمتمرکز (Decentralized Exchanges – DEX)

صرافی‌های متمرکز، توسط یک نهاد مرکزی اداره می‌شوند و معمولاً فرآیند احراز هویت (KYC) دارند که امنیت و قابلیت اطمینان بیشتری را فراهم می‌کند. بهترین صرافی های ارز دیجیتال ایرانی عمدتاً به صورت متمرکز فعالیت دارند. در مقابل، صرافی‌های غیرمتمرکز بدون واسطه عمل می‌کنند و حریم خصوصی بالاتری دارند، اما ممکن است برای کاربران مبتدی پیچیده‌تر باشند. انتخاب صرافی مناسب به نیازها و سطح تجربه کاربر بستگی دارد.

راهنمای قدم‌به‌قدم خرید ارز دیجیتال در بیت پین

خرید ارز دیجیتال در یک صرافی معتبر و متمرکز مانند بیت‌پین، فرآیندی ساده و امن است. در ادامه قدم‌به‌قدم خرید ارز دیجیتال به زبان ساده را توضیح می‌دهیم:

1. ثبت‌نام و ایجاد حساب کاربری: اولین قدم، زدن دکمه ورود و سپس بخش ثبت‌نام در وب‌سایت یا اپلیکیشن بیت‌پین است. این مرحله شامل وارد کردن اطلاعات اولیه مانند شماره موبایل و ست کردن رمز عبور می‌شود.
2. احراز هویت (KYC): برای تضمین امنیت و رعایت مقررات، لازم است با تکمیل اطلاعات شخصی مانند وارد کردن کدملی، تاریخ تولد و یک شماره کارت بانکی فرآیند احراز هویت را تکمیل کنید. پس از تأیید هویت، می‌توانید به تمامی امکانات صرافی دسترسی پیدا کنید.
3. واریز و شروع معامله: پس از احراز هویت، باید حساب خود را شارژ کنید. این کار در صرافی بیت‌پین از طریق واریز شناسه‌دار، کات‌به‌کارت و واریز مستقیم از حساب بانکی خود به کیف پول صرافی انجام می‌شود.
4. انتخاب ارز دیجیتال و ثبت سفارش: پس از شارژ حساب، می‌توانید در بخش رمزارزها، ارز دیجیتال مورد نظر خود را مانند بیت کوین یا اتریوم انتخاب کرده و نوع سفارش و مقدار مورد نظر را وارد کنید. سپس سفارش خود را ثبت نمایید.
5. تأیید و دریافت ارز دیجیتال: پس از ثبت و تأیید سفارش، ارز دیجیتال خریداری شده به کیف پول شما در صرافی منتقل می‌شود. شما می‌توانید این دارایی را در همان صرافی نگهداری کنید یا به کیف پول شخصی خود انتقال دهید.

فرصت‌ها و ریسک‌های ارزهای دیجیتال

تا این بخش از مقاله توضیح دادیم که کریپتوکارنسی چیست و دارای چه مفاهیمی است. در ادامه می‌خواهیم راجع به مزایا و معایب ارز دیجیتال صحبت کنیم:

فرصت‌ها و مزایای ارز دیجیتال

• حذف واسطه‌ها و کاهش بحران‌های مالی: در این سیستم، واسطه‌های متمرکز مانند بانک‌ها و مؤسسات پولی در جریان تراکنش‌ها نقشی ندارند و وجودشان نیز ضروری نیستند. این موضوع می‌تواند بحران‌های موجود در فضای بانکی دولت‌ها را از بین ببرد.
• انتقال مستقیم و سریع وجه: در دنیای ارزهای دیجیتال هیچ واسطه و شخص ثالثی وجود نداشته و انتقال وجه به طور مستقیم بین دو طرف معامله صورت می‌گیرد. از آنجایی‌که ارزهای دیجیتال از واسطه‌های شخص ثالث استفاده نمی‌کنند، انتقال ارز دیجیتال بسیار سریع‌تر از انتقال پول به شکلی معمولی انجام می‌شود.
• فرصت‌های سرمایه‌گذاری و بازده: سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال می‌تواند سودمند باشد. ارزش بازارهای رمزارزی در دهه گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته و فرصت‌های بازدهی بالایی را فراهم کرده است.
• سهولت حواله‌های بین‌المللی: با استفاده از ارزهای دیجیتال، انتقال پول از کشوری به کشور دیگر بسیار آسان شده است.

ریسک‌ها و معایب ارز دیجیتال

اگرچه ارزهای دیجیتال دارای مزایا و فرصت‌های زیادی هستند، اما نمی‌توان آن‌ها را بدون عیب‌ونقص معرفی کرد. همانند هر فناوری دیگر، بلاک چین و ارزهای دیجیتال نیز معایبی دارند، اما معایب کریپتوکارنسی چیست؟

• قابلیت ردیابی تراکنش‌ها: با این‌که تراکنش‌های انجام شده با ارزهای دیجیتال، ناشناس هستند، اما آژانس‌هایی مانند اداره تحقیقات فدرال (FBI) می‌توانند آن‌ها را دنبال کرده و اشخاص را شناسایی کنند.
• سوءاستفاده مجرمان: کریپتوکارنسی به ابزاری محبوب برای مجرمان برای فعالیت‌های مجرمانه مانند پول‌شویی و خریدهای غیرقانونی تبدیل شده‌اند.
• تمرکز قدرت: در تئوری، ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند، اما در واقعیت، بسیاری از ارزهای دیجیتال بزرگ جهان در اختیار تعداد افراد خاصی هستند که به نام نهنگ شناخته می‌شوند.
• مصرف انرژی بالا: هرکسی که منابع کافی برای این کار را داشته باشد، می‌تواند به استخراج ارز دیجیتال بپردازد؛ اما این کار انرژی بسیار زیادی را صرف کرده و ضررهای زیادی را به کشورها وارد می‌کند.
• ریسک هک شدن: با این‌که بلاک چین به امنیت بالای خود شناخته می‌شود، اما مخازن ذخیره‌سازی کلیدهای مرتبط با رمزارزهای آف چین (Off-Chain) مانند صرافی‌ها و کیف پول‌ها را می‌توان هک کرد.
• نوسانات شدید قیمت: ارزهای دیجیتالی که در بازارهای عمومی معامله می‌شوند، از نوسانات شدید قیمت رنج می‌برند؛ بنابراین سرمایه‌گذاری‌ها نیاز به نظارت دقیق قیمت دارند.

امنیت و نگهداری رمزارزها

امنیت و نگهداری رمزارزها یکی از مهم‌ترین مسائلی است که هر سرمایه‌گذار یا تریدر باید به آن توجه کند. رمزارزها به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود، در برابر حملات سایبری آسیب‌پذیر هستند؛ بنابراین، مهم است که اقدامات امنیتی لازم را برای محافظت از دارایی‌های خود انجام دهید.

روش های نگهداری رمزارز

رمزارزها را می‌توان به دو روش اصلی نگهداری کرد:

• نگهداری در صرافی‌های ارز دیجیتال: صرافی‌های رمزارزی اغلب در پلتفرم خود، کیف پول اختصاصی ارائه می‌دهند تا تریدرها هم در امر ذخیره‌سازی و هم در امر ترید سرعت‌عمل و امنیت قابل‌توجهی داشته باشند.
• نگهداری در کیف پول ارز دیجیتال: کیف پول‌های دیجیتالی، اپلیکیشن‌ها یا سخت‌افزارهایی هستند که امکان ذخیره و ارسال رمزارزها را فراهم می‌کنند. نگهداری ارزهای دیجیتال در کیف پول امنیت بیشتری نسبت به صرافی‌ها دارد، اما این روش نیز بدون ریسک نیست. کیف پول‌های رمزارز نیز ممکن است هدف حملات سایبری قرار بگیرند.

روش های حفظ امنیت رمزارز

با این که هر یک از روش‌های نگهداری ارزهای دیجیتال مزایا و معایب خود را دارد، ولی شما می‌توانید با در نظر گرفتن یک سری قواعد و نکات امنیتی، از دارایی‌های خود محافظت کنید.

• از کیف پول‌های معتبر استفاده کنید: هنگام انتخاب کیف پول، به دنبال کیف پول‌هایی باشید که از استانداردهای امنیتی بالایی برخوردار بوده و اعتبار خوبی دارند.
• از رمزهای عبور قوی استفاده کنید: پسوردهای قدرتمندی برای کیف پول خود انتخاب کنید. رمزعبور بهتر است حداقل 12 کاراکتر داشته و ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها باشد.
• عبارت بازیابی را در جایی مطمئن نگه دارید: عبارت بازیابی مجموعه‌ای از کلمات تصادفی است که می‌توانید از آن برای بازیابی دسترسی به کیف پول خود در صورت گم شدن یا خراب شدن دستگاه استفاده کنید.
• رمزعبور و عبارت بازیابی در اختیار شخص دیگری قرار ندهید: هرگز اطلاعات شخصی خود مانند نام کاربری، رمز عبور یا عبارت بازیابی را با دیگران به اشتراک نگذارید. این اطلاعات بسیار محرمانه هستند و ممکن است با به اشترا‌گذاری آن‌ها، کیف پولتان هک و دارایی‌هایتان از دست برود.
• کیف پول‌های سخت‌افزاری استفاده کنید: کیف پول‌های سرد یا سخت‌افزاری، به اینترنت متصل نمی‌شوند و امنیت بیشتری نسبت به کیف پول‌های نرم‌افزاری دارند که به صورت آنلاین مورداستفاده قرار می‌گیرند. با بهترین کیف پول ارز دیجیتال در این مقاله آشنا شوید.

گفتار پایانی

در این مقاله درباره ارز دیجیتال به‌طور کامل توضیح دادیم و گفتیم که ارز دیجیتال به زبان ساده چیست و جنبه‌های مختلف آن را بررسی کردیم. همچنین متوجه شدیم که ارز‌های دیجیتال با کاربرد‌های متنوعی برای کسب سود و سرمایه‌گذاری در این حوزه وجود دارند. البته باید توجه داشته باشید که خرید و فروش ارز‌های دیجیتال در این بازار با هدف سرمایه‌گذاری، با نوسانات خاص خود روبه‌رو است و نیازمند درک عمیق روند‌های بازار و تحلیل‌های دقیق است. 

شما می‌توانید در صرافی‌های معتبری مانند بیت پین، بر اساس آخرین تحلیل‌ها و اخبار بازار، در بستری امن به معامله ارز‌های دیجیتال بپردازید. با در نظر گرفتن پتانسیل رشد و همچنین ریسک‌های موجود، سرمایه‌گذاری در این حوزه نیازمند تحقیق مداوم، آگاهی و مدیریت ریسک مناسب است. آیا شما آماده‌اید تا در این دنیای پرنوسان اما پر از فرصت قدم بردارید و آینده مالی خود را شکل دهید؟

سؤالات متداول

• کلمه رمزارز از کجا به‌وجود آمده است؟

ارزهای دیجیتال بر پایه سیستم رمزنگاری‌شده‌ای هستند که امکان پرداخت امن به‌صورت آنلاین را با کمک توکن‌های مجازی فراهم می‌کنند. به همین دلیل به ارزهای دیجیتال، رمزارز گفته می‌شود.

• تفاوت ارز دیجیتال، رمزارز و رمزپول چیست؟

کلمات ارز دیجیتال، رمز‌ارز و رمز‌پول تفاوتی ندارند و یک مفهوم را می‌رسانند.

• آیا می‌توان ارز دیجیتال را به پول واقعی تبدیل کرد؟

بله. برای اینکه ارز‌های دیجیتال خود را به پول رایجی که استفاده می‌کنید (تومن) تبدیل کنید فقط کافی است در صرافی ارز دیجیتال بیت پین ثبت‌نام و احراز هویت کنید.

• چگونه یک کیف پول ارز دیجیتال بسازم؟

برای ساخت کیف پول ارز دیجیتال باید چند مرحله ساده را انجام دهید که در مقاله «آموزش گام‌به‌گام ساخت کیف پول» آن‌ها را ذکر کرده‌ایم.

• هدف از ساخت ارز دیجیتال چیست؟

بسیاری از کارشناسان فناوری بلاک چین، رمزارزها را دارای پتانسیل زیاد برای استفاده در رأی گیری‌های آنلاین و سرمایه‌گذاری گسترده می‌دانند و مؤسسات مالی بزرگ مانند جی‌پی‌مورگان چیس با کمک رمزارزها هزینه‌های معاملات را کاهش داده‌اند.

• چگونه می‌توان در ایران ارز دیجیتال خرید؟

در ایران، می‌توانید با ثبت‌نام و احراز هویت در صرافی‌های ارز دیجیتال داخلی، اقدام به خرید و فروش رمزارزها کنید. 

• ارز دیجیتال دقیقاً چیست؟

ارز دیجیتال به زبان ساده، نوعی پول دیجیتال است که بر پایه فناوری بلاک چین و با استفاده از رمزنگاری ایجاد و مبادله می‌شود. این پول برخلاف پول‌های سنتی، غیرمتمرکز بوده و توسط هیچ نهاد مرکزی کنترل نمی‌شود.