NFT چیست و چه کاربردی دارد؟ همه چیز درباره توکن غیر قابل تعویض

اخبار بلاک چین مانند یک انفجار رسانه‌ای در چند سال اخیر بوده است. به‌احتمال‌زیاد شما هم زمان مطالعه خبر درآمد ۶۰ میلیون دلاری یک هنرمند از فروش اثر هنری دیجیتالی با NFT از خود پرسیده‌اید «هوووم… اینجا واقعاً چه خبر است؟». من خودم این احساس را تجربه کرده‌ام، البته وقتی خبر فروش اولین توییت توسط جک دروسی به قیمت ۲٫۹ میلیون دلار را شنیدم دوباره این احساس تکرار شد. این دلیلی بود تا در این نوشتار در مورد کارکرد NFT بنویسم تا شما هم مثل من، بیشتر با این دنیای ان اف تی آشنا شوید.

پس برای آشنایی بیشتر با اینکه NFT چیست و کاربرد آن در زندگی ما انسان‌ها پیشنهاد می‌کنم این مطلب در آکادمی بیت‌پین را تا انتها دنبال کنید.

ان اف تی NFT چیست؟

ان اف تی NFT توکن‌های غیرقابل‌معاوضه هستند. آن‌ها به‌عنوان یک گواهی مالکیت دیجیتالی غیرتکراری برای هر نوع دارایی دیجیتالی صادر می‌شوند. در واقع، NFT یک قرارداد هوشمند است که با استفاده از پلتفرم‌های اپن سورس (که هرکسی می‌تواند از سایت‌هایی مثل گیت‌هاب دانلود کند) تنظیم و برای ایمن‌سازی آن به‌صورت دیجیتالی استفاده می‌شود. پس از نوشتن، می‌توان آن را ذخیره یا به‌طور دائمی در قالب یک رمز (معمولاً به نام توکن ERC 721) در یک شبکه بلاک‌چین مثل اتریوم منتشر کرد.

برخی از اشکال محبوب NFTها شامل gif ،Jpegs و فیلم و همین‌طور تویئت‌ها هستند. اما درواقع هر دارایی دیجیتالی با توجه به خواست سازنده و طراح آن امکان تبدیل‌شدن به NFT را دارد. این در صورتی است که سازنده‌ی آن بخواهد یک دارایی منحصربه‌فرد داشته باشد. مثل مقالات ISI یا بلیت‌های کنسرت‌ها که متعلق به یک نفر و منحصربه‌فرد هستند.

چرا مردم حاضرند میلیون‌ها دلار را صرف خرید چیزی کنند که به‌راحتی می‌توانند از آن اسکرین شات بگیرند یا دانلود کنند؟

به‌این دلیل که NFT به خریدار اجازه می‌دهد کالای اصلی را که شامل احراز هویت داخلی است، داشته باشد؛ در نتیجه این احراز هویت مالکیت این اثر را اثبات می‌کند و توسط دیگران قابل‌استفاده نیست. در واقع، ارزش معنوی اثر با اعتبار و هویت هنرمند گره خورده است و آن‌ها می‌پذیرند که تنها یک واحد از اثر مورد نظر به صورت NFT تولید و به خریدار اهدا کنند.

آیا NFT همان ارز دیجیتال است؟

برای دریافت پاسخ به این سوال که آیا ان اف تی همان ارز دیجیتال است یا خیر، پیشنهاد می‌کنم ابتدا با مفهوم توکن‌های قابل معاوضه و توکن‌های غیرقابل معاوضه که در زیر توضیح داده‌ایم آشنا شوید. آشنایی با این توکن‌ها به شما کمک می‌کند تا پاسخ این سوال را به سادگی متوجه شوید.

قابلیت تعویض Fungible چیست؟

قابلیت تعویض (fungible) امکان مبادله یک دارایی با دارایی‌های مشابه بدون از بین رفتن ارزش آن گفته می‌شود. NFT مخفف عبارت Non-Fungible Token به معنی غیرقابل تعویض است. این برنامه با استفاده از سیستمی مشابه ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین ساخته‌شده است. اما NFT یک تفاوت اساسی با ارزهای دیجیتال دارد. برای درک بهتر این تعریف، به مثال زیر توجه کنید.

یک اسکنانس ۱۰ هزارتومانی ازنظر ارزش با یک اسکناس ۱۰ هزارتومانی دیگر برابر است. به همین خاطر وقتی اسکناس ۱۰ هزارتومانی از کسی قرض بگیرید، لازم نیست بعدها دقیقاً همان اسکناس را پس بدهید؛ چرا که نوع دیگر آن‌هم به همان اندازه ارزش دارد. به زبان ساده یعنی ۱۰ هزار تومان برابر با ۱۰ هزار تومان است. در ارزهای دیجیتال هم این تعریف پابرجاست. یک بیت کوین با یک بیت کوین دیگر کاملاً برابر است و ارزش یکسانی دارد. اما وقتی صحبت از توکن های غیرقابل تعویض به میان می‌آید این موضوع تغییر پیدا می‌کند. توکن‌های NFT با نمونه‌های مشابه ارزش متمایزی دارند. داشتن این ویژگی باعث شده است که NFT منحصربه‌فرد ساخته شود و به همین خاطر غیرقابل تعویض باشد، مثل دارایی‌های دنیای واقعی ما همچون سنگ‌های قیمتی، آثار هنری و کالاهای لوکس دیگر. در واقع یک NFT با NFT دیگر برابر نیست!

پس به‌سادگی فهمیدیم که توکن‌های قابل تعویض توکن‌هایی هستند که بجای هم قابل معامله‌اند و ارزش آن‌ها ثابت می‌ماند. در مثال بالا بیت کوین، یک توکن قابل تعویض است زیرا صرف‌نظر از تاریخچه و مالکیت آن، ارزش یکسانی دارد و در مقابل، توکن‌های غیرقابل تعویض مثل NFT ارزش یکسانی ندارند!

تفاوت‌های زیادی بین توکن‌های قابل تعویض (Fungible) و غیرقابل تعویض (Non-Fungible) وجود دارد. برای سادگی مقایسه این دو توکن جدول زیر را مرور کنید.

توکن های قابل تعویض (Fungible)	توکن های غیرقابل تعویض (Non-fungible)
همه توکن‌ها دارای خصوصیات یکسانی هستند. یک بیت کوین، یک شمش طلا با همان وزن.	هر توکن منحصر به فرد است. مثل شماره تلفن همراه، نام دامنه، سنگ‌های قیمتی
قابل تقسیم به واحدهای کوچک‌تر است. مثلا اسکناس ۱۰ هزارتومانی را می‌توان به اسکناس های ۱۰ تا ۱ هزارتومانی تقسیم کرد.	قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر نیست. کوچکترین واحد یک توکن است.

چرا ان اف تی NFT خریدار دارد؟

NFT ها می‌توانند یک سرمایه‌گذاری مالی، یک خرید احساسی، یک کالای کلکسیونی یا روشی برای خریدار باشند تا مانند یک هنرمند یا یک برند، ارتباط بیشتری با خالق NFT داشته باشد. این شبیه به چگونگی جمع‌آوری تمبرهای پستی، سکه‌های قدیمی یا کلکسیون پروانه‌ها توسط افراد است.

گاهی اوقات دلیل احساسی خرید NFT باهدف تجاری گره‌خورده است. طرفداران وفادار نایک ممکن است سعی کنند یکی از تنها چند هزار جفت کفش مدل Jordan را در هنگام سقوط سهام شرکت خریداری کنند. به همین ترتیب، اگر نایک تصمیم بگیرد مجموعه‌ای از ۲۵ NFT یک gif swoosh نایک را کنار بگذارد، همان طرفداران سرسخت سعی می‌کنند یکی از آن‌ها را نیز هنگام افت قیمت خریداری کنند.

کریس آلیک، مدیر فناوری و خلاقیت فناوری در Deutsch LA عقیده دارد مردم تمایل دارند مجموعه‌ای از چیزها را در یک فضای آنلاین داشته باشند تا بتوانند پرستیژ و برند خود را در فضای دیجیتال مثل نوع لباس پوشیدن در واقعیت به نمایش بگذارند.

همچنین NFT یک جنبه‌ی دیگر برای جامعه دارد. به‌عنوان مثال، برخی از هنرمندانی که از آثار هنری دیجیتال خود NFT ایجاد می‌کنند، به خریداران امکان دسترسی انحصاری به یک کانال خصوصی برای گفتگو می‌دهند که فقط خریداران NFT های آن هنرمند به آن دسترسی دارند، بنابراین این اتفاق باعث تشکیل یک باشگاه طرفداری انحصاری می‌شود.

آیا ان اف تی NFT قانونی است؟

کد NFT یک دارایی با امضای دیجیتالی از طرف سازنده‌ی آن است که با کمک رمز در هر سرور، مرورگر یا سیستم‌عاملی احراز هویت را انجام می‌دهد و آن را به روشی غیرمتمرکز تأیید می‌کند. بنابراین در این فضا هیچ سازمانی مسئول میزبانی NFT نیست. برای مثال اگر یک NFT برای بلیت یک کنسرت ساخته شود لازم نیست آن بلیت از طریق پلتفرم‌های فروش بلیت مثل ایران کنسرت تأیید شود چراکه به‌سادگی امکان تأیید آن در شبکه بلاک چین فراهم است.

ان اف تی NFT چگونه کار می‌کند؟

NFT ها در یک شبکه بلاک چین ساخته‌شده‌اند که یک دفتر عمومی توزیع‌شده است و معاملات را ثبت می‌کند. این فرآیند پایه‌ی ساخت ارزهای دیجیتال است. البته NFT ها معمولاً در بلاک چین Ethereum طراحی می‌شوند.

NFT از اشیاء دیجیتال ساخته می‌شود که نامشهود است، مثل:

• GIF ها
• آثار هنری
• کلکسیون‌ها
• فیلم‌ها و موارد مهم ورزشی
• کاور های بازی ویدیویی
• موسیقی

به نوعی NFT ها مانند کالاهای لوکس هستند، اما در قالب فضای دیجیتال.

ان اف تی (NFT) چه ویژگی‌هایی دارد؟

در ادامه‌ی نوشتار ان اف تی چیست، به بررسی ویژگی‌های توکن‌های غیرقابل معاوضه می‌پردازیم. ویژگی‌های ان اف تی عبارت‌اند از:

قابل انتقال: برخلاف توکن‌های قابل ترید و معاوظه، ان اف تی در بازارهای خاصی خرید و فروش می‌شوند. با این وجود، ارزش آن‌ها به خاص و منحصر به‌فرد بودنشان وابسته است.

دارای اصالت: توکن‌های غیرقابل معاوضه مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین هستند؛ بنابراین می‌توانید از اصالت NFT خود مطمئن شوید؛ چرا که ایجاد چیزی جعلی در لجر تغییر ناپذیر نامتمرکز، تقریباً ممکن نیست!

تقسیم نشدنی: با اینکه این موضوع به عنوان یک قانون مشخص نشده، اما بیشتر توکن‌های غیرقابل معاوضه به واحدهای کوچک‌تر قابل تقسیم نیستند! به بیان ساده‌تر، یا شما یک اثر هنری دیجیتال را می‌خرید، یا اصلا آن را نمی‌خرید.

کمیاب: ارزش و قیمت ان اف تی به‌خاطر کمیاب بودن آن‌ها است. توسعه‌دهندگان ان اف تی‌ها هر اندازه که قصد داشته باشند می‌توانند از این توکن‌ها ایجاد کنند؛ اما با محدود کردن تعداد آن‌ها و ساخت با تعداد کم، باعث افزایش ارزش آن‌ها می‌شوند.

حافظ حق مالکیت: این مورد هم به استفاده‌ی NFT از پلتفرم‌های غیرمتمرکز اشاره می‌کند که در آن هیچ مالکی داده‌ای را پس از ثبت نمی‌تواند تغییر دهد.

یکتایی: آخرین ویژگی ان اف تی‌ها، یکتایی آن‌هاست. ان اف تی‌ها دارای زبانه‌ای (Tab) از اطلاعات ثابتی در مورد یکتا بودنشان هستند. به بیان ساده‌، این ویژگی به عنوان گواهی اصالت استفاده می‌شود.

چطور توکن NFT بخریم؟

برخلاف ارزهای دیجیتال، توکن‌های NFT در صرافی‌های ارز دیجیتال عرضه نمی‌شوند. برای خریدوفروش NFT پنج بازار اصلی وجود دارد که واحد ارزش در همه‌ی آن‌ها بر اساس اتریوم است، از بازارهای خریدوفروش NFT می‌توان به زورا (Zora)، ریربل (Rarible)، سوپر ریر (SuperRare)، نیفتی گیتوی (Nify Gateway)، اوپن سی (OpenSea) اشاره کرد.

درواقع بازارها مثل eBay برای به مزایده گذاشتن دارایی‌های دیجیتالی عمل می‌کنند، جایی که افراد می‌توانند پیشنهادات خود را برای NFT ارائه دهند یا بسته به چگونگی تنظیم فرآیند فروش NFT را به‌طور کامل خریداری کنند. معمولاً NFT ها به تعداد محدود به حراج گذاشته می‌شوند یا ممکن است با قیمت تعیین‌شده و بدون محدودیت برای خرید مستقیم در بازارها قرار داده شوند.

کلام آخر درباره‌ی توکن NFT

توکن NFT یا توکن‌های غیرقابل تعویض، توکن‌هایی هستند که از فناوری بلاکچین برای ارتباط با یک دارایی دیجیتالی منحصربه‌فرد استفاده می‌کنند که قابل تعویض با نمونه‌ی مشابه نیستند. این توکن ها در صنایع مختلف گسترش‌یافته‌اند و با بخش‌های مختلفی همچون بازی‌ها و کالاهای دیجیتال در ارتباط هستند. گرچه فضای NFT نوظهور است اما با توجه به پیش‌بینی کارشناسان این توکن ها در آینده کاربرد بیشتری در بین مردم خواهند داشت.

سوالات متداول!

• NFT (Non-Fungible Token) چیست؟

ان اف تی NFT توکن‌های غیرقابل‌معاوضه هستند. آن‌ها به‌عنوان یک گواهی مالکیت دیجیتالی غیرتکراری برای هر نوع دارایی دیجیتالی صادر می‌شوند. در واقع، NFT یک قرارداد هوشمند است که با استفاده از پلتفرم‌های اپن سورس (که هرکسی می‌تواند از سایت‌هایی مثل گیت‌هاب دانلود کند) تنظیم و برای ایمن‌سازی آن به‌صورت دیجیتالی استفاده می‌شود.

• چرا NFTها با ارزش هستند؟

ارزش و قیمت ان اف تی به‌خاطر کمیاب بودن آن‌ها است. توسعه‌دهندگان ان اف تی‌ها هر اندازه که قصد داشته باشند می‌توانند از این توکن‌ها ایجاد کنند؛ اما با محدود کردن تعداد آن‌ها و ساخت با تعداد کم، باعث افزایش ارزش آن‌ها می‌شوند.