اتریوم چیست؟ هر آنچه درباره اتریوم (Ethereum) باید بدانید

اگر فعالیتی هر چند محدود، در حوزه ارزهای دیجیتال داشته باشید، حتما نام اتریوم (Ethereum) را شنیده‌اید و این سوال برای‌تان ایجاد شده است که دقیقاً اتریوم چیست و چرا تعداد زیادی از پروژه‌های موفق حوزه ارزدیجیتال، بر روی آن اجرا شده‌اند؟ عده‌ی زیادی معتقدند که به‌وجود آمدن شبکه اتریوم، انقلابی در حذف واسطه‌های مالی بود؛ عده‌ی دیگری هم عقیده دارند که اتریوم اولین قدم در ایجاد تحولی عظیم در آینده تکنولوژی‌های مالی را برداشته و حالا در حال تکمیل کردن این مسیر برای خود و دیگر پروژه‌های مبتنی بر بلاک‌چین است.

اتریوم (Ethereum) پس از ورود به دنیای ارز دیجیتال تغییرات زیادی را در این فضا ایجاد کرد و امکان توسعه، گسترش سریع و استفاده از برنامه‌های کاربردی (Applications) مختلف برای بهبود و رفع مشکلات بسیاری از صنایع را به وجود آورد.

در اینکه بیت کوین (Bitcoin) قدیمی‌ترین ارز دیجیتال بوده و سبب ابداعات بسیار و استفاده از تکنولوژی بلاک چین (Blockchain) در سطح گسترده شده، شکی نیست؛ اما، اتریوم دروازه‌ای جدید در دنیای ارز دیجیتال بر همگان گشود و آن قدرت بالقوه تکنولوژی بلاکچین و بکارگیری آن روی برنامه‌های کاربردی مختلف بود.

معرفی ارز رمزنگاری شده اتریوم

اتریوم در واقع پلتفرمی متن‌باز مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین است که به توسعه‌دهندگان امکان ساخت و گسترش برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز (Dapps) مانند قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و دیگر برنامه‌های پیچیده مالی را می‌دهد. این برنامه‌ها تحت کنترل و نظارت هیچ سازمان و نهادی نخواهند بود و تراکنش‌ها و معاملات روی شبکه اتریوم به صورت کاملاً مستقل از بانک‌ها یا سایر نهادهای مالی انجام می‌شوند.

در واقع می‌شود اتریوم را به عنوان بیت‌کوینی در نظر گرفت که قابل برنامه‌نویسی است و توسعه‌دهندگان توسط آن می‌توانند با بکارگیری تکنولوژی بلاکچین برای ایجاد کسب‌وکار، تشکیلات دیجیتالی و… بدون نیاز به هیچ شخص ثالث و روش‌های هزینه‌بر وارد عمل بشوند.

تعریف اتریوم به زبان ساده

اگر بخواهیم اتریوم را به زبان ساده تعریف کنیم، باید بگوییم اتریوم شبکه‌ای مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین است که امکان ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز را فراهم می‌کند. این برنامه‌های غیرمتمرکز، با استفاده از قراردادهایی به نام قرارداد هوشمند ایجاد می‌شوند و ویژگی بارز آن‌ها، امکان نداشتن تقلب، سانسور، از کار افتادن و دخالت شخص ثالث است.

ویتالیک بوترین، بنیان‌گذار ارز دیجیتال اتریوم در این مورد گفت:

«برای غیر متمرکز شدن بلاک‌چین، برای کاربران عادی بسیار مهم است که بتوانند یک نود را اجرا کنند و فرهنگی داشته باشند که در آن بدانند، اجرای نودها، یک فعالیت معمولی است.»

چرا برنامه‌های نامتمرکز جذاب هستند؟

بلاک‌چین بیت کوین، سوابق تراکنش‌های بیت‌کوین را نگه‌داری می‌کند. بلاک‌چین اتریوم توکن‌هایی را که روی شبکه خودش ساخته شدند را در کیف پول‌های افراد نگه‌داری می‌کند. اما جدیدترین وضعیت قراردادهای هوشمند و همچنین کد هر یک از این قراردادها را نیز ذخیره می‌کند.

بلاک‌چین، یک دفتر کل توزیع‌شده و غیرمتمرکز است که داده‌های آن در چند مکان مختلف ذخیره می‌شوند، در این ساختار قرارداد هوشمند بر روی گره‌های اتریوم قرار می‌گیرند. اگر یک قرارداد هوشمند که به نام برنامه نیز نامیده می‌شود بر روی بلاک‌چین ایجاد کنید، این برنامه به روش نامتمرکزی ذخیره و اجرا می‌شود.

اگر از برنامه‌ای که بر بستر اتریوم ساخته‌شده است، استفاده کنید، هم کد برنامه (قرارداد هوشمند) و هم داده‌های شخصی (وضعیت قرارداد هوشمند) را می‌توان بر روی بلاک‌چین ذخیره کرد. هر زمان که از اپلیکیشن استفاده کرده و داده‌های خود را تغییر می‌دهید، گره‌های اتریوم وضعیت قرارداد هوشمند را به‌روزرسانی می‌کنند.

این بدان معنی است که هیچ نقطه مرکزی شکست (Point of Failure) وجود ندارد که باعث شود شما دسترسی خود به داده‌ها را از دست بدهید و یا برنامه‌ای که استفاده می‌کنید خدمات خود را متوقف کند.

داده‌ها و کد برنامه شما بر روی گره‌هایی در سراسر دنیا پشتیبانی می‌شود و هیچ کس نمی‌تواند آن گره‌ها را خاموش کند. البته داده‌های شما از سوی بلاک‌چین رمزنگاری‌شده‌اند و بنابراین هیچ کس دیگر نمی‌تواند آن‌ها را بخواند.

قراردادهای هوشمند چه هستند؟

قراردادهای هوشمند برنامه‌هایی هستند که بر روی ماشین مجازی اتریوم اجرا می‌شوند. این ماشین مجازی یک «رایانه جهانی» نامتمرکز است که توان محاسباتی آن از سوی همه گره‌های اتریوم ارائه می‌شود. به هر گره که توان محاسباتی ارائه کند از محل مبالغ توکن‌های اتر هزینه پرداخت می‌شود.

اگر بخواهیم به زبان ساده توضیح دهیم، پروتکلی برای تنظیم قرارداد بدون واسطه است. به کمک قرارداد هوشمند، شما می‌توانید ساز و کاری برای معامله مورد نظرتان تعیین کنید و مطمئن باشید که امکان تغییر و دخل و تصرف در آن وجود ندارد.

دلیل انتخاب نام «قرارداد هوشمند» آن است که می‌توانیم بر روی شبکه اتریوم قراردادهایی بنویسیم که به طور خودکار فعال و اجرا می‌شوند. یعنی شما می‌توانید با کمک زبان برنامه نویسی سالیدیتی، یک قرارداد هوشمند بر بستر بلاک چین اتریوم بنویسید.

برای نمونه تصور کنید یک سرویس تأمین سرمایه جمعی مانند کیک‌استارتر (Kickstarter) را بر روی اتریوم ایجاد کرده‌ایم. هر کس می‌تواند یک قرارداد هوشمند بسازد که به واسطه آن پولی جمع کرده و به فرد دیگر ارسال نماید. قرارداد هوشمند می‌تواند بدین صورت نوشته شود که مثلاً اگر کل پول جمع‌شده برابر با ۱۰۰،۰۰۰ دلار شد، در این صورت به گیرنده ارسال می‌شود.

اگر آستانه ۱۰۰،۰۰۰ دلار در طی یک ماه تأمین نشد، همه پول‌ها به دارندگان اولیه آن بازگشت داده می‌شود؛ البته در این قرارداد به جای دلار می‌توان از توکن اتر استفاده کرد.

همه این کارها بر اساس کد قرارداد هوشمند صورت می‌پذیرند که به طور خودکار تراکنش‌هایی را بدون نیاز به داوری یک شخص ثالث برای نگه‌داری پول و یا امضای قرارداد اجرا می‌کند.

برای نمونه کیک‌استارتر یک هزینه ۵ درصد علاوه بر هزینه پرداخت ۳ تا ۵ درصد دریافت می‌کند که در یک پروژه تأمین سرمایه جمعی صد هزار دلاری به معنی مبلغی بین ۸ تا ۱۰ هزار دلار خواهد بود. در قرارداد هوشمند نیازی به پرداخت هزینه به شخص ثالثی مانند کیک‌استارتر وجود ندارد.

تاریخچه اتریوم

اتریوم، اولین‌بار در سال ۲۰۱۳ توسط موسس آن، ویتالیک بوترین معرفی شد (جالب است بدانید ویتالیک در آن زمان تنها ۱۸ – ۱۹ سال سن داشت). جذب سرمایه برای این پروژه در سال ۲۰۱۴ با بیتکوین انجام شد و کار روی زیرساخت شبکه تا سال ۲۰۱۵ ادامه داشت.

در اولین نقشه راه اتریوم؛ تعداد کل کوین‌های اتر ۱۰۰ میلیون اعلام شده بود که بعد از گذشت مدتی با توجه به روند شبکه؛ تولید کوین‌های اتر ادامه پیدا کرد و در سال ۲۰۲۰ و در زمان انتشار این مقاله به ۱۱۷ میلیون رسیده است.

لازم است بدانید در حال حاضر پروتکل اجماع اتریوم بر مبنای PoW یا همان گواه اثبات کار است (یعنی روند استخراج اتریوم مانند بیت کوین است)؛ اما قرار است به زودی به پروتکل اثبات سهام (PoS) نقل مکان کند. در این حالت اتریوم تغییرات بنیادی زیادی روی شبکه ایجاد خواهد کرد که یکی از آن‌ها ثابت شدن کارمزد تراکنش و احتمالاً ثابت شدن تعداد کل کوین‌های موجود خواهد بود.

این پروژه در ژانویه سال ۲۰۱۴ به طور عمومی معرفی شد و تیم اصلی آن را ویتالیک بوترین، میهای آلیسی، آنتونی دی‌لوریو،چارلز هاسکینسون، جو لوبین و گوین وود تشکیل می‌دادند. بوترین پروژه اتریوم را در کنفرانسی مربوط به بیت کوین در شهر میامی هم معرفی کرد و چند ماه بعد، تیم پروژه تصمیم گرفت با راه‌اندازی یک CrowdSale (روشی برای جمع‌آوری سرمایه مورد نیاز یک پروژه کریپتویی که طی آن توکن‌های پروژه پیش‌فروش می‌شوند) و فروش توکن‌های اتر، بودجه مورد نیاز برای توسعه پروژه را جمع‌آوری کند.

ارز دیجیتال یا کوین اتر چیست؟

تمام شبکه‌های بلاکچینی، یک ارز دیجیتال محلی و مخصوص به خودشان دارند و درباره بلاک چین اتریوم، ارز دیجیتال اتر (ETH) است.

برای اینکه یک تراکنش در شبکه اتریوم انجام شود، باید مقدار مشخصی ارز دیجیتال اتر به عنوان کارمزد بپردازیم. در واقع کارمزد تمام تراکنش‌های روی شبکه اتریوم و برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر این شبکه، توسط رمزارز اتر پرداخت می‌شود.

به بیان دیگر، اتر تنها یک رمزارز نیست؛ بلکه به نوعی سوخت برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم است. اگر کسی بخواهد تغییری روی برنامه‌هایی که روی شبکه هستند ایجاد کند، باید ابتدا کارمزد آن را پرداخت کند تا اعضای شبکه انگیزه کافی برای پردازش کردن درخواست او را داشته باشند.

کارمزد تراکنش‌های شبکه به طور خودکار و بر مبنای گس فی (Gas Fee) مورد نیاز برای انجام آن تراکنش، محاسبه می‌شوند. در واقع میزان گس مورد نیاز، بر اساس مقدار قدرت محاسباتی مورد نیاز برای انجام آن تراکنش تعیین می‌شود. اتریوم پلتفرمی است که استفاده از بلاک‌چین در زندگی روزمره ما را ممکن کرده است.

خرید و فروش اتریوم (ETH) چگونه است؟

در حال حاضر در صرافی ارز دیجیتال بیت پین که یک صرافی ایرانی است رمزارز اتریوم را می توانید خرید و فروش کنید. برای خرید اتریوم فقط کافی است ثبت‌نام کنید و وارد حساب کاربری خود شده و در بازار خرید و فروش ارز دیجیتال اتریوم را انجام دهید.

تفاوت و شباهات بیت کوین و اتریوم (Bitcoin vs. Ethereum)

شباهت‌های اتریوم و بیت کوین:

اتریوم هم بلاک چین مستقل خودش را دارد

مانند بیت کوین، اتریوم هم دارای بلاکچین است. اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند روی بلاک چین ثبت می‌شود. بلاکچین نوعی دفترکل دیجیتال امن و تغییرناپذیر برای ذخیره‌سازی اطلاعات است.

اتریوم هم عمومی و بدون نیاز به مجوز است

مانند بیت کوین، شبکه اتریوم هم عمومی است و همه می‌توانند از آن استفاده کنند. هرکسی می‌تواند از این شبکه برای ایجاد تراکنش بهره ببرد، بدون اینکه نیاز باشد از جایی اجازه بگیرد. البته اگر کسی بخواهد می‌تواند روی شبکه اتریوم بسترهای خصوصی ایجاد کند، اما خود بلاک چین اتریوم شفاف، آزاد و عمومی است.

اتریوم هم مبتنی بر اثبات کار (PoW) است

مانند بیت کوین، هر واحد اتریوم به وسیله استخراج (ماینینگ) تولید میشود. افرادی که بخواهند در فرایند ساخت بلاک شرکت کنند، باید قدرت پردازش سخت‌افزارهای کامپیوتری را برای شرکت در عملیات استخراج (ماینینگ) به شبکه اختصاص دهند و شبکه در ازای این قدرت پردازش که در نهایت باعث امنیت و تأییدشدن تراکنش‌ها خواهد شد، به استخراج‌کنندگان پاداش اهدا می‌کند.

البته طبق یک برنامه ازپیش‌ تعیین‌شده و در طرحی به‌نام «اتریوم ۲.۰» (ETH ۲.۰)، این شبکه قرار است برای مقیاس‌پذیری بیشتر (تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تر)، به‌جای الگوریتم اثبات کار (Proof Of Work) از الگوریتم اثبات سهام (Proof Of Stake) استفاده کند. زمان دقیق پیاده‌سازی این به‌روزرسانی مشخص نیست، اما حداقل تا پایان سال ۲۰۲۱ استخراج اتریوم همچنان ادامه خواهد یافت.

در روش اثبات سهام، افراد برای مشارکت در کار اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ایجاد بلاک، باید اتر بخرند و در یک کیف پول متصل به شبکه اختصاص دهند. به این ترتیب، می‌توانند در کار تأیید تراکنش‌ها مشارکت‌ کنند و واحدهای جدید ارز دیجیتال (اتر) دریافت کنند. مشارکت‌کنندگان کارمزد تراکنش‌های شبکه را برای خود برمی‌دارند. طبق این رویکرد، برای مشارکت در شبکه دیگر نیاز به خرید سخت‌افزارهای پرسروصدا و گران‌قیمت نیست.

۴.اثبات کار در مقابل اثبات سهام

فاز صفر اتریوم ۲.۰ در سال ۲۰۲۰ پیاده‌سازی شد. در این فاز اثبات سهام اتریوم فعال شد، اما ماینینگ هم همچنان پابرجاست. قرار است در فاز یک، بلاک چین اتریوم به‌شکل کامل به اثبات سهام کوچ کند و ماینینگ پایان یابد. اما همان‌طور که گفتیم زمان اجرای فاز یک هنوز مشخص نیست. در ادامه‌ی مقاله درباره آینده اتریوم توضیحات بیشتری ارائه شده است.

۵.اتریوم هم ارز دیجیتال خودش را دارد

ارز دیجیتال داخلی شبکه اتریوم، اتر است که می‌توان آن را با ارزها و دارایی‌های دیگر مبادله کرد. مالکیت اتر دقیقاً مثل مالکیت بیت کوین (BTC) روی بلاکچین رهگیری می‌شود. به اتر «سوخت شبکه اتریوم» هم می‌گویند، چراکه کاربرد اصلی آن کارمزد و انگیزه‌ مشارکت در شبکه است.

ویژگی‌های اتریوم

اتریوم دارای ویژگی‌هایی است که سبب محبوبیت آن در بین فعالین بازار ارز دیجیتال گردیده است. برای شناخت هر چه بهتر این ارز دیجیتال و نحوه فعالیت آن لازم است تا در ابتدا با ویژگی‌های آن آشنا شوید، به همین منظور در ادامه به معرفی ویژگی های تریوم و توضیح آن ها پرداخته‌ایم:

• اتریوم یک پلتفرم دیجیتالی است.
• اتریوم در بستر شبکه بلاک چین فعالیت می‌کند.
• امکان بستن قراردادها به صورت دیجیتالی و غیر متمرکز در آن وجود دارد.
• اتریوم به دنبال حذف واسطه‌ها از تمامی فعالیت‌های مالی موجود است.
• واحد پولی اصلی آن اتر (Ether) نام دارد که عده‌ای به اشتباه به آن اتریوم می‌گویند.
• سرعت تراکنش در آن به اندازه انجام 30 تراکنش مالی در هر ثانیه است.
• ارز دیجیتال اتریوم بدون محدودیت در عرضه است.
• برای ذخیره اتر هم مانند سایر ارز های دیجیتال نیاز به استفاده از کیف پول ارز دیجیتال است.
• پلتفرم اتریوم امنیت بسیار بالایی داشته و غیر قابل نفوذ است.
• این شبکه توقف‌ناپذیر بوده و هیچکس حتی سازنده آن قادر به متوقف ساختن فعالیت آن نیست.

تفاوت‌های اتریوم و بیت کوین

۱. تراکنش‌های اتریوم نسبتا سریع‌تر هستند

در بیت کوین به‌طور میانگین بلاک‌های حاوی تراکنش هر ۱۰ دقیقه یک‌بار ایجاد می‌شوند، اما در اتریوم این زمان فقط ۱۴ ثانیه است. البته در بحث سرعت تراکنش‌ها سایز بلاک هم اهمیت دارد که در بیت کوین محدود به ۱ مگابایت است. با بررسی زمان بلاک و سایز بلاک می‌توان گفت که در حال حاضر بیت کوین حداکثر ۷ تراکنش در ثانیه انجام می‌دهد.

۲. اتریوم می‌تواند خیلی راحت قراردادهای هوشمند اجرا کند

روی بیت کوین هم می‌توان قرارداد هوشمند ایجاد کرد، اما زبان اسکریپت‌ این شبکه بسیار ابتدایی است و کار را برای توسعه‌دهندگان سخت می‌کند. روی اتریوم، خیلی سریع‌تر و راحت‌تر می‌توان کدنویسی کرد. قراردادهای هوشمند اتریوم به‌‌اصطلاح «تورینگ کامل» (Turing complete) هستند؛ یعنی می‌توانند هر محاسبات و عملیاتی را که نیاز باشد، انجام دهند.

۳. تعداد واحدهای اتر نامحدود خواهد بود

یکی از تفاوت‌های اصلی بیت کوین و اتریوم، تعداد واحدها (عرضه) این دو است. بیت کوین محدودیت عرضه دارد، اما اتر نامحدود عرضه خواهد شد.

طبق پروتکل بیت کوین، فقط ۲۱ میلیون واحد از این ارز دیجیتال استخراج می‌شود. در حال حاضر، ماینرهای بیت کوین در هر ۱۰ دقیقه ۶.۲۵ واحد بیت کوین از شبکه بیت کوین پاداش دریافت می‌کنند که به آن پاداش بلاک می‌گویند. پاداش بلاک بیت کوین هر چهار سال یک‌بار طی رویدادی به‌نام «هاوینگ» نصف می‌شود. به همین دلیل، استخراج همه بیت کوین‌ها تا سال ۲۱۴۰ طول خواهد کشید. پس از آن ماینرها فقط با کارمزد تراکنش‌ها کسب درآمد خواهند کرد.

در مورد اتریوم، هیچ محدودیتی وجود ندارد. همچنین در زمان نگارش این مطلب بیش از 120 میلیون واحد اتر استخراج شده است. البته این به‌معنای تورم‌ افسارگسیخته در اتریوم نیست،‌ اما حامیان این پروژه معتقدند برای داشتن یک نظام پولی بی‌نقص کمی تورم لازم است. پاداش بلاک اتریوم در حال حاضر ۲ واحد اتر است و بنابراین هر ۱۴ ثانیه به‌طور میانگین ۲ اتر استخراج می‌شود و طبق این معیارها می‌توان گفت تورم سالانه اتریوم در حال حاضر حدود ۴ درصد است. در به‌روزرسانی اتریوم ۲.۰ قرار است تورم تا حد زیادی کاهش یابد و به حداقل مقدار موردنیاز برای انگیزه مشارکت‌کنندگان در شبکه برسد.

استخراج اتریوم

همان‌طور که در ابتدای مقاله‌ی اتریوم چیست گفتیم، شبکه اتریوم بر اساس پروتکل اجماع PoW یا گواه اثبات کار فعالیت می‌کند. اگر بخواهیم به صورت اجمالی درباره استخراج اتریوم توضیح بدهیم، اتریوم نیز همانند بیت کوین عمل می‌کند. یعنی برای استخراج اتریوم باید از دستگاه‌های مخصوص استخراج استفاده کرد و سرویس دهندگان شبکه یا ماینرها به ازای تایید تراکنش‌ها، از شبکه اتر پاداش می‌گیرند. برای استخراج اتریوم می‌توان از ریگ استخراج با کارت گرافیک (GPU)، استفاده کرد. توسعه‌دهندگان اتریوم تلاش کردند تا امکان استخراج اتریوم از طریق دستگاه‌های اسیک امکان‌پذیر نباشد و تا حد زیادی در این موضوع موفق بودند. البته بزودی با راه‌اندازی اتریوم ۲ امکان استخراج دیگر وجود ندارد.

کیف پول اتریوم چیست؟

شما می‌توانید اترهای خود را در کیف پول شخصی و کیف پول صرافی آنلاین نگه‌داری کنید. اگر مقدار اتر شما کم است و یا قصد دارید با اترهای خود ترید کنید، بهتر است آن‌ها را در کیف پول صرافی نگه‌داری کنید تا مجبور نباشید برای هر بار انتقال، کارمزد پرداخت کنید. اما اگر قصد هولد اتر را برای مدت طولانی دارید، قطعا باید دارایی خود را در کیف پول شخصی نگه‌داری کنید.

به طور کلی، کیف پول اتریوم کیف پولی است که امکان نگه‌داری رمزارز اتر و تمامی توکن‌هایی که مبتنی بر استاندارد ERC20 هستند را برای شما فراهم می‌کند. انواع کیف پول های اتریوم را می‌توان در دسته کیف پول دسکتاپ (مانند متا مسک MetaMask)، کیف پول کاغذی، کیف پول وب (مانند MyEtherWallet) و کیف پول سخت‌افزاری (مانند لجر Ledger) قرار داد همچنین می‌توانید از مولتی والت‌های موبایلی مثل (Coinomi) نیز استفاده کنید.

اگر یکی از نودهای شبکه اتریوم هستید یا تصمیم دارید نود شبکه باشید، استفاده از کیف پول میست (Mist) پیشنهاد می‌شود. به هر حال این کیف پول، کیف پول رسمی اتریوم است. برای نصب میست باید کل بلاک چین اتریوم را دانلود کنید که حجم بالایی دارد؛ در این صورت با نودها هماهنگ یا اصطلاحاً سینک می‌شوید.

نقشه راه اتریوم (Road Map Ethereum)

تیم اتریوم را می‌توان یکی از فعال‌ترین تیم‌های حوزه کریپتو دانست که از همان ابتدای شروع فعالیت پروژه، در حال کار بر روی ایده‌های خود و ارائه آپدیت‌های پربار و موفق بوده‌ است.

المپیک؛ شبکه آزمایشی اتریوم (سال ۲۰۱۵)

شبکه آزمایشی اتریوم در ماه می سال ۲۰۱۵ با نام المپیک (Olympic) راه‌اندازی شد. کاربران زیادی نقطه شروع اتریوم را با این اتفاق یکی می‌دانند. این شبکه آزمایشی بستری را فراهم کرد تا کاربران و همچنین برنامه‌نویسان با شبکه اتریوم بیشتر آشنا شوند.

هارد فورک فرانتیر (Frontier) در اتریوم (سال ۲۰۱۵)

در توسعه اتریوم و شبکه آن چهار روند برنامه‌ریزی شده بود تا کاربران و توسعه‌دهندگان بتوانند خود را با شبکه هماهنگ کنند. ویژگی‌های این نسخه این بود که کاربران امکان خرید و فروش اتریوم، استخراج آن و همچنین ساخت قرارداد هوشمند و برنامه‌های غیر متمرکز را داشتند. تاریخ رسمی انتشار فرانتیر ۳۰ جولای ۲۰۱۵ بود.

هارد فورک هوم‌استد (Homestead) در اتریوم (سال ۲۰۱۶)

اولین نسخه با ثبات و پایدار از اتریوم، هوم‌استد بود که این هارد فورک در تاریخ ۱۴ مارس ۲۰۱۶ روی بلاک شماره ۱,۱۵۰,۰۰۰ پیاده‌سازی شد. در این هارد فورک، تمرکز بیشتر بر روی امنیت شبکه اتریوم قرار داشت و همچنین یک سری به‌روزرسانی‌هایی متعددی در شبکه انجام شد.

جدایی اتریوم کلاسیک از اتریوم (سال ۲۰۱۶)

یک گروهی ناشناس از هکرها در ۱۷ ژوئن سال ۲۰۱۶، اشکالی در سیستم پیدا کرده و شروع به دزدیدن پول از DAO و انتقال آن به یک DAO دیگر کردند. آن‌ها توانستند چیزی حدود ۵۰ میلیون دلار اتر به قیمت آن زمان را به سرقت ببرد.

برای ساخت آن ابتدا باید مشخص شود که سازمان چگونه کار می‌کند که این کار توسط برنامه‌نویسان و کدهایشان صورت می‌گیرد. پس از نوشته شدن قرارداد هوشمند، مردم می‌توانند با خرید توکن DAO در فعالیت‌ها و سرنوشت آن نقش داشته باشند. می‌توان گفت بیت کوین، اولین DAO‌ است زیرا توسعه‌دهندگان که همان مردم هستند، می‌توانند در تایید تراکنش‌ها نقش داشته باشند.

فورک تنجرین ویسل (Tangerine Whistle) در اتریوم (سال ۲۰۱۶)

در تنجرین ویسل بود که برای اولین‌بار مفهوم گس (Gas) مطرح شد و همچنین کارکرد آن در شبکه نیز برای توسعه‌دهندگان مشخص شد. توسعه‌دهندگان از طریق این فورک توانستند از طریق افزایش هزینه‌ها و کارمزدها، در برابر حملات دیداس (DDoS) تا حد بسیار خوبی مقابله کنند. این فورک در بلاک ۲,۴۶۳,۰۰۰ در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۱۶ اعمال شد.

اسپیریوس دراگون (Spurious Dragon) در اتریوم  (سال ۲۰۱۶)

این آپدیت را می‌توان اتمام حملات دیداس برای اتریوم دانست. تاریخ دقیق این هارد فورک ۲۲ نوامبر ۲۰۱۶ بود و دومین فورک اتریوم در زمینه حملات دیداس بود.

هارد فورک متروپلیس (بیزانس و قسطنطنیه) در اتریوم (سال ۲۰۱۹)

این هارد فورک شامل دو هارد فورک بیزانس و قسطنطنیه است اما اصلی‌ترین هارد فورک آن، قسطنطنیه است.

هارد فورک بیزانس (Byzantium) در ماه اکتبر سال ۲۰۱۷ پیاده‌سازی شد و ۹ تغییر روی شبکه اتریوم اعمال کرد که مهمترین دستاورد آن کاهش سختی شبکه اتریوم بود. علاوه بر این، زمینه را برای پیاده‌سازی قسطنطنیه و اتمام متروپلیس فراهم کرد.

این هارد فورک اصلی‌ترین هارد فورک برای کوچ اتریوم از پروتکل PoW به PoS است که پس از اینکه انجام این هارد فورک چند بار به عقب افتاد، نهایتاً در دهه اول اسفند ماه اجرا شد. در این هارد فورک شبکه بهبود یافت و همچنین پاداش بلاک ها از ۳ اتر به ۲ اتر کاهش پیدا کرد و بمب سختی اتریوم نیز یک سال به تاخیر افتاد.

پس از پیاده‌سازی کلی مترو پلیس تغییرات زیر در شبکه اتریوم اعمال می‌شود:

• بهبود حریم خصوصی
• افزایش امنیت قراردادهای هوشمند
• به تاخیر افتادن بمب سختی اتریوم به مدت یک سال
• کاهش پاداش استخراج اتریوم از سه به دو اتر

هارد فورک سرینتی (Serinity) یا همان اتریوم ۲.۰

در تاریخ ۳۱ اکتبر سال ۲۰۱۸ در شهر پراگ، ویتالیک بوترین در کنفرانس Devcon4، نقشه راه نسخه دوم اتریوم را رونمایی کرد که ساختار بسیار متفاوت نسبت به اتریوم فعلی دارد. در این نسخه تغییراتی شامل کسپر (جهت کوچ به PoS)، شاردینگ (جهت افزایش مقیاس پذیری) و eWASM (جهت بهبود عملکرد ماشین مجازی اتریوم) است. زمان این هارد فورک به طور دقیق مشخص نیست.

هارد فورک موییر گلاسیر (Muir Glacier) در اتریوم (سال ۲۰۲۰)

با ماین شدن بلاک شماره ۹.۲۰۰.۰۰۰ اتریوم، ارتقای موییر گلاسیر روی شبکه پیاده‌سازی شد. این بلاک در تاریخ دوم ژانویه ماین شد. این هارد فورک به منظور به تاخیر انداختن بمب سختی انجام شد و با انجام آن، بمب سختی اتریوم برای ۴.۰۰۰.۰۰۰ بلاک یا ۶۱۱ روز دیگر به تاخیر افتاد.

بیکن چین (Beacon Chain) فاز صفر اتریوم ۲.۰ (سال ۲۰۲۰)

برخی بیکن چین را قلب تپنده اتریوم ۲ می‌دانند. درواقع بیکن چین، بلاک چین جدیدی است که هسته اصلی اتریوم ۲ را تشکیل می‌دهد و هدف از راه‌اندازی آن، این بود که توسعه‌دهندگان اطمینان حاصل کنند تمام اطلاعات مربوط به شبکه قبلی، به شبکه جدید منتقل می‌شود.

برای آغاز به کار اتریوم ۲.۰، باید مقدار توکن‌های استیک شده در بیکن چین به حد نصاب مشخص شده برسد و این مقدار، تا ماه نوامبر سال ۲۰۲۰، به حد نصاب رسیده است. به گفته تیم اتریوم، قرار بود راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ طبق برنامه و در اول دسامبر ۲۰۲۰ انجام شود که این اتفاق رخ نداد. فاز «صفر» به‌روزرسانی به نسخه دوم شبکه اتریوم در دسامبر ۲۰۲۰ (آذر ۹۹) اجرا شد. این بخش شامل راه‌اندازی شبکه بیکن چین بود که در آن از استیکینگ (Staking) یا سهام‌گذاری به‌عنوان ابزاری برای اعطای پاداش به نودهای شبکه استفاده می‌شد. در این مرحله سهام‌گذاری‌های کاربران در جهت ایجاد سازوکار اجماع اثبات سهام به کار گرفته نمی‌شدند، اما قرار است پس از ادغام شبکه اصلی با بیکن چین، دقیقاً همین اتفاق بیفتد.

هاردفورک لندن (سال 2021)

هاردفورک لندن یکی از به‌روزرسانی‌های بلاک چین اتریوم است که پس از هاردفورک برلین (که در ماه آوریل ۲۰۲۱ یا فروردین ۱۴۰۰ عرضه شد) عرضه می‌شود. به‌روزرسانی لندن تغییرات چشمگیری را در سیستم کارمزد تراکنش‌های اتریوم ایجاد می‌کند. این به‌روزرسانی هم‌چنین با انجام تنظیماتی در مدل اجماع شبکه، آماده‌سازی‌های مورد نیاز برای عرضه اتریوم ۲.۰ را حاصل می‌سازد.

گفتار پایانی!

در پایان مقاله اتریوم چیست باید گفت که اتریوم یکی از پروژه‌های قدرتمند در بازار ارزهای دیجیتال است. این ارز دیجیتال در سال 2014 به عنوان پلتفرمی برای طراحی قراردادهای هوشمند و ایجاد اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps) ارائه شد. توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف مانند «سالیدیتی»، قراردادهای هوشمند خود را ایجاد و در شبکه قرار دهند. کاربران می‌توانند با استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف این قراردادها را فراخوانی و از امکانات آن‌ها استفاده کنند. هر قرارداد می‌تواند شامل توکن‌های جدید باشد که همین مساله ایجاد توکن‌های مختلف در شبکه اتریوم را امکان‌پذیر می‌کند.

اتریوم با توجه به جامعه طرفداری و مدیریت قوی خود توانسته بسیاری از برنامه‌های خود را اجرایی کند و در حال حاضر تمرکز آن بر ایجاد اتریوم 2 است. با ساخت اتریوم 2، این بلاک‌چین قادر به ثبت 100 هزار تراکنش در ثانیه خواهد شد که همین مساله اتریوم را به یکی از مقیاس‌پذیرترین شبکه‌های ارز دیجیتال تبدیل خواهد کرد.

خرید اتریوم

سوالات متداول!

• ارز دیجیتال اتر و اتریوم چیست؟

اتریوم چیست اتریوم یک رمزارز بسیار محبوب که بعد از بیت‌کوین، از جهت محبوبیت و اندازه بازار، در جایگاه دوم قرار دارد و می‌توان از آن برای سرمایه‌گذاری کم ریسک استفاده کرد.

• چگونه اتریوم استخراج کنیم؟

استخراج اتریوم در حال حاضر به وسیله کامپیوترهای مخصوصی صورت می‌پذیرد که به آن‌ها سخت‌افزار استخراج (Mining Hardware) گفته می‌شود. به بیان فنی، استخراج رمزارز اتریوم توسط کامپیوترهایی با قدرت پردازشی بالا انجام می‌شود که مسائل ریاضی پیچیده را حل می‌کنند. البته با آمدن اتریوم 2 دیگر قابلیت استخراج وجود ندارد.

• چه کسی بلاک‌چین اتریوم را راه‌اندازی کرده است؟

وایت پیپر اتریوم در اواخر سال ۲۰۱۳ باهدف ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز توسط یک برنامه‌نویس و یکی از بنیان‌گذاران مجله بیت کوین به نام ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) منتشر شده است.

• آیا خرید و فروش اتریوم قانونی است؟

اگر اخبار حوزه کریپتو را دنبال کرده باشید، متوجه می‌شوید که مقامات کشورهای مختلف در حال بررسی رمزارزها و وضع قانون برای آن‌ها هستند. با این حال، استخراج اتریوم و خرید و فروش آن، در هیچ کشوری ممنوع و غیرقانونی اعلام نشده است. تنها خبر قانونی مهم راجع به شبکه اتریوم؛ مصوبه ای از کمیسیون SEC آمریکا بود که اعلام کرد می‌توان کوین اتر را از قوانین مربوط به ارز خارج کرده و به آن به چشم یک سهام کاربردی نگاه کرد. البته همچنان تصمیم شفافی راجع به خود شبکه اتریوم و استفاده از آن گرفته نشده و فقط کشور سوییس به تازگی قوانینی مربوط به قراردادهای هوشمند منتشر کرده که نمی‌توان انتظار داشت همه جهان از آن تبعیت کنند.

• آیا سرمایه گذاری روی اتریوم سودآور است؟

سرمایه گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال نیازمند آن است که شما استراتژی و برنامه مشخص برای سرمایه گذاری داشته باشید و صرفا به خاطر توصیه دیگران، پول خود را وارد این حوزه نکنید. سرمایه گذاری روی اتریوم نیز از این قاعده مستثنی نیست و اگر قصد دارید بخشی از سرمایه خود را به خرید این رمزارز اختصاص بدهید، باید درباره این پروژه خوب تحقیق کنید، اهداف آن را بدانید و در نهایت، با آگاهی کامل سرمایه گذاری خود را انجام بدهید.

• ارز دیجیتال اتریوم بهتر است یا بیت کوین؟

افراد زیادی هر روز این سوال را مطرح می‌کنند و خوب است بدانید این سوال از پایه و اساس اشتباه است. اتریوم و بیت کوین تفاوت‌های اساسی دارند و مهم‌ترین تفاوت آن‌ها این است که برای اهداف مهمی طراحی شده‌اند؛ بنابراین برای انتخاب یکی از این دو برای سرمایه گذاری، باید بدانید اهداف کدام یک به چشم‌اندازهای شما نزدیک‌تر است.