کیف پول ارز دیجیتال چیست؟ انواع آن کدام است؟

کیف پول‌ ارزهای دیجیتال نرم‌افزار یا سخت‌افزاری است که برای ذخیره‌ی کلید خصوصی و کلید عمومی دارایی‌های دیجیتالی شما به کار می‌رود و امکان مدیریت رمزارزها یا ارتباط با شبکه بلاک چین را فراهم می‌کند.

اما بیایید قبل از وارد شدن به بحث تخصصی و توضیح بیشتر درباره‌ی کیف پول ارز دیجیتال، ابتدا کمی در مورد روش‌های مختلف ذخیره پول صحبت کنیم. بهترین راه برای نگهداری و حفظ پول نقد واقعی چیست؟ اگر کمی واقع‌بین باشیم، همه می‌دانیم که نگهداری پول نقد در خانه، بهترین و عاقلانه‌ترین راه برای حفظ آن‌ها نیست! شاید ذخیره‌ی آن‌ها در حساب بانکی ایمن، گزینه‌ی مناسب‌تری باشد. کیف پول ارزدیجیتال‌ هم نیز از همان اصول اصلی حفظ امنیت دارایی‌های دیجیتالی پیروی می‌کند و شما می توانید با داشتن یک کیف پول رمزنگاری‌شده، از رمزارزهای خود محافظت کنید.

پیش‌تر در بیت پین درباره کلید خصوصی یا Private Key توضیح دادیم یا درباره راه‌های مختلف کسب درآمد از فناوری بلاک چین و راه‌های استخراج ارز دیجیتال، صحبت کردیم. حال در این مقاله قصد داریم با مرحله‌ی بعدیِ کسب درآمد، یعنی ذخیره‌سازی دارایی‌های دیجیتالی  به‌دست‌آمده و مفهوم کیف پول ارز دیجیتال یا همان والت و انواع آن آشنا شویم.

کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

کیف پول ارز دیجیتال (Cryptocurrency Wallet) نوعی کیف پول برای ذخیره، ارسال، دریافت و نظارت بر دارایی‌های دیجیتالی است که در دو نوع کلی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ارائه می‌شود.  درواقع باید بدانید که فعالیت در بازار کریپتوکارنسی و استفاده از پتانسیل آن محدود به خرید و فروش ارزهای دیجیتال نیست، شما در این مسیر به راهی برای نگه‌داریِ امن سرمایه خود نیز نیاز خواهید داشت.

والت یا کیف پول ارز دیجیتال علاوه کاربرد اصلی حفظ امنیت دارایی‌های دیجیتالی، به قابلیت رمزگذاری (Encrypting) و بهره‌مندی از امضای دیجیتالی (Signing) نیز مجهز است.

اجزای اصلی کیف پول ارز دیجیتال

کیف پول ارز دیجیتال برای ارا‌ئه بهترین سرویس، از اجزا و فناوری‌های امنیتی و ارتباطی خاصی استفاده می‌کند؛ این اجزا عبارت‌اند از: کلید خصوصی (Private Key)، کلید عمومی (Public Key) و عبارت بازیابی (Seed Phrase)

کلید خصوصی و کلید عمومی

کلید عمومی و کلید خصوصی، از مهم‌ترین اجزای کیف پول ارز دیجیتال هستند که سازو‌کارشان استفاده از رمزنگاری نامتقارن برای ایمن نگه داشتن و اعتبارسنجی رمزارزهای دریافت‌شده یا ارسال‌شده است.

کلید عمومی (Public Key) و کلید خصوصی (Private Key) از نوعی تابع‌ رمزنگاری استفاده می‌کنند که یک‌طرفه قابل حل‌ شدن هستند. این توابع را نمی‌توان به‌صورت معکوس تجزیه کرد، از لحاظ ریاضی به آدرس کیف پول ارز دیجیتال شما مرتبط هستند و توالی حروف یا اعدادِ ورودی را در مجموعه جدیدی از حروف و اعداد به عنوان خروجی رمزگذاری می‌کنند.

با رمزنگاری، لایه‌ی امنیتی جدیدی ایجاد شده که تضمین می‌کند کیف پول شما غیرقابل هک شدن است.

نمونه‌ای از کلید خصوصی:

03bf350d2021375158a608b51e3e808e437fe47f2d6d8c774de4a9a7edecf84eda

نمونه‌ای از کلید عمومی:

99f1ebcfc11a13df5461aba8160468fe1601d641

شاید در نگاه اول، این دو کلید کاملا متفاوت به نظر برسند اما فناوری نرم‌افزاری می‌تواند ارتباط این دو را تشخیص داده و از این طریق مالکیت شما را صحت‌سنجی کند. درواقع ضرورتی ندارد از فناوری و ماجراهای پس‌زمینه‌ی أن، سردربیاورید. تراکنش‌های کیف پول ارز دیجیتال، مانند استفاده از Gmail و Hotmail هستند و خود نرم‌افزار یا سخت‌افزار تمام کارها را برای‌تان انجام می‌دهد.

کلید عمومی در کیف پول برای اشتراک‌گذاری با سایر افراد و دریافت ارز دیجیتال تولید و رمزنگاری می‌شود، اما برای دسترسی به تراکنش‌ها و اثبات مالکیت دارایی‌های دیجیتال به کلید خصوصی هم نیاز خواهید داشت.

کلید خصوصی در کیف پول ارز دیجیتال، آدرسی محرمانه است که هرگز نباید آن را با کسی به‌ اشتراک بگذارید. تنها به کمک این کلید است که شما می‌توانید مالکیت خود را ثابت کرده و دارایی‌های دیجیتالی‌تان را مدیریت کنید.

ارتباط بین کلید عمومی و کلید خصوصی

اکثر مردم تصور می‌کنند که کلید عمومی، آدرس عمومی کیف پول ارز دیجیتال برای دریافت تراکنش‌ها است، اما در حقیقت، آدرس کیف پول هر فرد، یک کلید خصوصی و بی‌نهایت کلید عمومی منحصر‌به‌فرد است. کلید خصوصی این امکان را به شما می‌دهد تا به پول‌هایی که مربوط به آدرس کیف پول شما است، دسترسی داشته باشید.

برای مثال، فرض کنید می‌خواهید از حساب بانکی خود پولی را به حساب بانکی شخص دیگری انتقال دهید، در این صورت، اول باید رمز عبور شخصی خود را وارد کنید. هیچ فردی به این رمز عبور دسترسی ندارد، اما اگر کسی آن را بفهمد، می‌تواند از حساب بانکی شما پول جابه‌جا کند.  کلید خصوصی کیف پول ارز دیجیتال دقیقا مشابه همین کار را انجام می‌دهد و به طور خاص به آدرس کیف پول شخصی شما مرتبط است.

عبارت بازیابی کیف پول ارز دیجیتال

عبارت بازیابی یا Seed Phrase در کیف پول ارز دیجیتال، به فهرستی از کلمات گفته می‌شود که تمام اطلاعات ضروری برای بازیابی حساب شما را در والت ذخیره می‌کند. این عبارت بازیابی، معمولا پس از ثبت‌نام و در فرایند ایجاد حساب، به‌صورت خودکار تولید شده و توصیه می‌شود که  کلمات این عبارت را به همان ترتیب نمایش داده شده روی کاغذی نوشته، آن را در مکانی امن نگه‌داری کنید.

اگر زمانی والت شما به دلیل باگ‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری دچار مشکل شود، با داشتن این عبارت می‌توانید حساب رمزارزی خود را دوباره بازیابی کنید. دقت داشته باشید که عبارت بازیابی تنها برای حساب‌های ایجاد شده در بستر بلاک چین کاربرد دارد و تنها راه دسترسی به کیف پول ارز دیجیتال در زمان فراموشی رمز عبور است.

کیف پول ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟

در حساب‌های بانکی معمولی، پول یا معادل ارزش آن در مکانی امن نگهداری می‌شود، اما در کیف پول ارز دیجیتال، کلیدهای رمزنگاری‌شده‌ی عمومی و خصوصی نگهداری می‌شوند. در حقیقت، رمزارزها را نمی‌توان در کیف پولی به صورت فیزیکی ذخیره کرد، چرا که این دارایی‌های دیجیتال وجود فیزیکی ندارند. آدرس کیف پول، چیزی شبیه به شماره حساب بانکی است و هیچ اشکالی ندارد اگر شما شماره حساب بانکی خودتان را به فرد دیگری بدهید، چون دیگران برای انتقال وجه به آن نیاز خواهند داشت.

در دنیای کریپتوکارنسی، اگر فردی بخواهد رمزارزی را برای‌تان ارسال کند، شما می‌توانید به سادگی آدرس کیف پول خود را به او‌ بدهید و رمزارز خود را دریافت کنید. درست مانند حساب‌های بانکی، هیچ دو آدرس کیف پولی، شبیه به هم نیستند و در نتیجه، هیچ فردی به جز شما نمی‌تواند پول‌تان را دریافت کند؛ شما برای ایجاد آدرس‌های کیف پول ، محدودیتی نخواهید داشت و می‌توانید هر تعداد که بخواهید آدرس برای کیف پول‌تان بسازید.

برای مثال، در خصوص رمزارز بیت کوین، آدرس زیر، یکی از آدرس‌های کیف پول ارز دیجیتال است که تصور می‌شود متعلق به خالق بیت کوین، یعنی ساتوشی ناکاموتو باشد:

1A1zP1eP5QGefi2DMPTfTL5SLmv7DivfNa

همان‌طور که مشاهده می‌کنید، این آدرس، ترکیب پیچیده‌ای از اعداد و حروف بزرگ و کوچک است.

از آنجایی اغلب تراکنش‌ها در بلاک چین‌ها به صورت شفاف انجام می‌شوند، می‌توان به آسانی پی برد که کیف پول ارز دیجیتال چه مقدار پول دارد و مالک آن در گذشته چه تراکنش‌های مالی انجام داده است. البته لازم به ذکر است که آدرس کیف پول ارز دیجیتال، هویت واقعی صاحب خود را نشان نمی‌دهد.

انواع کیف پول ارز دیجیتال

به‌طور کلی کیف پول‌ ارز دیجیتال به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند که انتخاب هرکدام به نیازهای شخصی‌ کاربر بستگی دارد؛ اصلی‌ترین تفاوت این دو نوع والت در میزان امنیتی است که ارائه می‌دهند:

• کیف پول سرد: شامل کیف پول‌‌های سخت‌افزاری مانند لجر، Trezor و Coolwallet و کیف پول‌های کاغذی
• کیف پول گرم: شامل کیف پول‌های دسکتاپی مانند Electrum و Atomic wallet، کیف پول‌های موبایلی مانند Edge و Trust wallet، کیف پول‌های تحت‌ وب مانند Freewallet و کیف پول‌های ترکیبی مانند BTCpay و Blockchain.com هستند.

مهم‌ترین تفاوت بین کیف پول‌های سرد و کیف پول‌های گرم این است که کیف پول‌ گرم به اینترنت متصل می‌شود، اما کیف پول‌ سرد را می‌توان به صورت آفلاین استفاده کرد و از این جهت برخی آن را گزینه‌ی امن‌تری برای نگه‌داری دارایی‌های دیجیتال می‌دانند. در ادامه درباره انواع کیف پول ارز دیجیتال بیشتر توضیح خواهیم داد.

کیف پول ارز دیجیتال سرد

کیف پول‌ سرد گزینه‌ای مناسب برای نگه‌داری دارایی‌های دیجیتال محسوب می‌شوند؛ این نوع از کیف پول‌ها تنها زمانی که کاربر بخواهد ارز دیجیتالی ارسال یا دریافت کند، به اینترنت متصل شده و در دو نوع سخت‌افزاری و کاغذی ارائه می‌شوند. البته انجام تراکنش‌ها با کیف پول‌های سخت‌افزاری راحت‌تر از کیف پول‌های کاغذی است و همچنین به خاطر بهره‌مندی از خدمات پشتیبانی، محبوب‌تر از نوع کاغذی‌شان هستند.

کیف پول‌های سخت‌افزاری به رابط فیزیکی و پورت USB مجهز هستند و کاربر برای ذخیره‌ دارایی‌های دیجیتال خود باید ابتدا رمزارزها را از کیف پولی گرم به آدرس کیف پول سرد انتقال دهد. برای ارسال ارز دیجیتال از طریق والت به حساب شخصی دیگر هم باید ابتدا کیف پول سرد را به اینترنت وصل کرده و تراکنش را با کلید خصوصی انجام دهد.

کیف پول‌های کاغذی هم سازوکاری شبیه به کیف پول‌های سخت‌افزاری دارند؛ با این تفاوت که در کیف پول کاغذی کلید عمومی و کلید خصوصی روی تکه کاغذی نوشته یا چاپ می‌شود؛ به همین دلیل آسیب‌پذیرتر از نوع سخت‌افزاری هستند و باید آن‌ها را در مکانی به دور از رطوبت یا حرارت نگهداری کرد.

کیف پول‌ کاغذی کم‌هزینه‌ترین کیف پول‌ ارز دیجیتال است و برای استفاده از آن تنها کافی است کلیدهای عمومی و خصوصی خود را روی تکه کاغذی پرینت بگیرید و زمانی هم که نیاز به انتقال وجه داشتید، به سادگی کلیدها را در نرم‌افزار یا کیف پولی تحت وب وارد کرده یا حتی ساده‌تر از آن، تنها کد QR چاپ شده را اسکن کنید.

کیف پول ارز دیجیتال گرم

شما به محض اینکه در صرافی آنلاینی حساب کاربری ایجاد می‌کنید یا نرم‌افزاری مرتبط با والت را برای موبایل یا دسکتاپ خود دانلود و نصب می‌کنید؛ کیف پول گرم ساخته‌ و از آن پس دیگر می‌توانید دارایی‌های دیجیتال خود را بخربد، بفروشید یا معامله کنید.

کیف پول‌های گرم در سه نوع دسکتاپی، موبایلی و تحت وب ارائه شده و به اتصال به اینترنت نیاز دارند. این کیف پول‌ها برای انجام تراکنش‌ها به صورت روزانه مناسب هستند و والت‌هایی هم که از طرف صرافی‌ها در اختیار کاربران قرار می‌گیرند از همین نوع به شمار می‌روند.

کیف پول‌های دسکتاپی:‌ والت‌های دسکتاپی روی لپ‌تاپ یا کامپیوتر نصب می‌شوند و ترکیبی مناسب از امنیت و راحتی را ارائه می‌دهند. با این حال به یاد داشته باشید که اگر هکری کنترل از راه دور دستگاه شما را به‌دست آورد، خیلی راحت می‌تواند به کیف پول شما دسترسی پیدا کند.

کیف پول موبایلی: کیف پول روی موبایل بسیار شبیه به کیف پول روی دسکتاپ است. چون این نوع از کیف پول ارز دیجیتال هم مستقیما روی دستگاه شما دانلود می‌شود، این امکان را به شما می‌دهد تا با اسکن کردن کد QR، کوین‌های خود را در یک فروشگاه خرج کنید.

کیف پول تحت وب:‌ کیف پول تحت وب، راحت‌ترین نوع از کیف پول است، اما در مقابل کم‌ترین سطح امنیت متعلق به این کیف پول است.

معمولا تولیدکننده‌‌ی کیف پول تحت وب، کنترل کاملی روی سیستم داشته و می‌تواند به راحتی به ارز‌های دیجیتال شما دسترسی پیدا کند. کیف پول ارز دیجیتالی که صرافی ارزدیجیتال ارائه می‌دهد، از همین دست است و دارایی های دیجبتال شما روی سرور مرکزی همان صرافی ذخیره می‌‌شود.

اگر سرور صرافس موردنظر هک شود، هکرها می‌توانند به تمام پول‌های شما دسترسی داشته باشد؛ پس بهتر است که تنها تعداد کمی از کوین‌های خود را روی کیف پول تحت وب نگه دارید.

لازم به ذکر است که صرافی بیت پین از شیوه ذخیره‌سازی سرد برای حفظ امنیت دارایی‌های دیجیتال شما استفاده می‌کند، پس می‌توانید با خیال راحت رمزارزهای خود در این صرافی نگهداری کرده و بابت حفظ امنیت آن‌ها دغدغه‌ای نداشته باشید.

تفاوت‌های کیف پول سرد و گرم

کیف پول‌ از دیجیتال سرد، کیف پول آزاد یا Non-Custodial بوده و تنها خودِ کاربر کنترل کامل رمزارزها، کلید عمومی و کلید خصوصی را در اختیار دارد؛ در مقابل کیف پول‌ ارز دیجیتال گرم می‌تواند Custodial هم باشد و علاوه بر کاربر، به نمایندگی از او سروری از کلید خصوصی نگه‌داری کند.

والت سرد امنیت بسیار بالایی ارائه می‌دهد، اما انجام تراکنش‌‌ها با استفاده از آن‌ زمان‌بر است؛ به همین دلیل برای استفاده روزمره خیلی مناسب نیست. فرایند راه‌اندازی والت گرم آسان بوده و استفاده از آن راحت و سریع است، به همین دلیل این نوع از کیف پول ارز دیجیتال را متداول‌ترین و رایج‌ترین نوع معرفی می‌کنند.  کیف پول‌های گرم به طور مداوم به اینترنت متصل هستند و به همین دلیل خطرات امنیتی آن‌ها را تهدید می‌کنند؛ توصیه می‌شود مقادیر زیادی ارز دیجیتال را برای مدت طولانی در والت‌های گرم نگهداری نکنند.

گفتار پایانی

کیف پول ارز دیجیتال اساسی‌ترین راه برای حفظ و نگهداری دارایی‌های دیجیتال شما و دومین مرحله برای قدم گذاشتن در مسیر فعالیت در دنیای ارزهای دیجیتال است. شما برای انتخاب مناسب‌ترین والت باید به جندین معیار اساسی مانند کاربرد آن‌ها، قابلیت‌هایی که ارائه می‌دهند، گزینه‌های امنیتی و تعداد ارزهای دیجیتالی که پشتیبانی می‌کنند، در نظر گرفت.

برخی از والت‌ها تنها از یک نوع دارایی دیجیتال و برخی از چندین رمزارز پشتیبانی می‌کنند. شما کدام نوع کیف پول ارز دیجیتال را برای نگه‌داری داراریی‌های دیجیتال خود انتخاب می‌کنید؟ مزایا و معایب هرکدام را چگونه ارزیابی می‌کنید؟