کیف پول ارز دیجیتال؛ محلی امن برای نگهداری دارایی‌های کریپتویی

تصور کنید مقدار زیادی پول نقد در دست دارید و می‌خواهید آن‌ها را در جایی ذخیره کنید تا از خطر سرقت در امان بمانند. در چنین شرایطی معمولاً اولین جایی که به ذهنمان می‌رسد، نگهداری آن‌ها در یک حساب بانکی است؛ جایی که امنیت کافی برای نگهداری مقدار زیادی پول برقرار است. در دنیای ارزهای دیجیتال نیز این موضوع صادق است. در این دنیای جدید، شما برای نگهداری ارزهای دیجیتال خریداری شده خود، نیازمند جایی همانند بانک هستید که از امنیت دارایی‌های خود مطمئن باشید. کیف پول ارز دیجیتال دقیقاً همان موردی است که به آن نیاز دارید، اما کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

در این مقاله قصد داریم راجع به والت (Wallet) یا همان کیف پول ارز دیجیتال، چگونگی عملکرد آن و انواعش صحبت کنیم. توصیه می‌کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

کیف پول ارز دیجیتال (Cryptocurrency Wallet) نوعی کیف پول برای ذخیره، ارسال، دریافت و نظارت بر دارایی‌های دیجیتالی است و اغلب در دو نوع کلی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ارائه می‌شود. در حقیقت این نوع کیف پول اپلیکیشنی است که همانند کیف پولی برای ارزهای دیجیتال شما عمل می‌کند. به همین خاطر نیز کیف پول نامیده شده است. در واقع، والت همانند کیف پولی که پول‌های نقد خود را در آن نگهداری می‌کنید، استفاده می‌شود.

البته این بدان معنی نیست که واقعاً ارزهای دیجیتال خود را در شکل سکه داخل کیف پولتان ذخیره کرده باشید، بلکه کلیدهای خصوصی و عمومی رمزارزها را در آن نگه می‌دارید. در ادامه بیشتر راجع به چیستی کلید عمومی و خصوصی صحبت خواهیم کرد.

کیف پول های ارز دیجیتال، دسترسی به بلاک چین را آسان کرده‌اند. زمانی که رمزارز برای اولین بار معرفی شد، ارسال آن به صورت دستی امکان‌پذیر بود و نیاز به وارد کردن کلید‌های طولانی داشت، اما امروزه با وجود والت‌ها، این کار بسیار آسان‌تر شده است.

اولین کیف پول متعلق به توسعه‌دهنده بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) بود. کیف پول دوم نیز متعلق به هال فینی (Hal Finney) بود که با ناکاموتو مکاتبه داشت و طبق گزارش‌ها اولین کسی بود که کیف پول نرم‌افزاری مشتری بیت کوین را اجرا کرد. ناکاموتو برای تست این کیف پول نرم‌افزاری، ۱۰ بیت کوین برای او فرستاد و همین موقع بود که طوفان ارزهای دیجیتال آغاز شد. والت علاوه بر کاربرد اصلی خود یعنی حفظ امنیت دارایی‌های دیجیتالی، به قابلیت رمزگذاری (Encrypting) و بهره‌مندی از امضای دیجیتالی (Signing) نیز مجهز است.

اجزای اصلی کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

حالا که با والت و ماهیت آن آشنا شدیم، نوبت آن است که بدانیم اجزای اصلی تشکیل‌دهنده کیف پول ارز دیجیتال چیست؟ والت کریپتو برای ارا‌ئه بهترین سرویس، از اجزا و فناوری‌های امنیتی و ارتباطی خاصی استفاده می‌کند؛ این اجزا عبارت‌اند از: کلید خصوصی (Private Key)، کلید عمومی (Public Key) و عبارت بازیابی (Seed Phrase).

• کلید خصوصی و کلید عمومی

کلید عمومی و کلید خصوصی، از مهم‌ترین اجزای والت هستند که سازو‌کارشان استفاده از رمزنگاری نامتقارن برای ایمن نگه داشتن و اعتبارسنجی رمزارزهای دریافت‌شده یا ارسال‌شده است.

کلید عمومی (Public Key) و کلید خصوصی (Private Key) از نوعی تابع‌ رمزنگاری استفاده می‌کنند که یک‌طرفه قابل حل‌ شدن هستند. این توابع را نمی‌توان به‌صورت معکوس تجزیه کرد، از لحاظ ریاضی به آدرس کیف پول رمزارز شما مرتبط هستند و توالی حروف یا اعدادِ ورودی را در مجموعه جدیدی از حروف و اعداد به عنوان خروجی رمزگذاری می‌کنند. لازم به ذکر است که با رمزنگاری، لایه‌ی امنیتی جدیدی ایجاد می‌شود که تضمین می‌کند کیف پول شما غیرقابل هک شدن است.

کلید خصوصی در کیف پول ارز دیجیتال، آدرسی محرمانه است که هرگز نباید آن را با کسی به‌ اشتراک بگذارید. تنها به کمک این کلید است که شما می‌توانید مالکیت خود را ثابت کرده و دارایی‌های دیجیتالی‌تان را مدیریت کنید.

نمونه‌ای از کلید خصوصی:

کلید عمومی در کیف پول برای اشتراک‌گذاری با سایر افراد و دریافت ارز دیجیتال تولید و رمزنگاری می‌شود، اما برای دسترسی به تراکنش‌ها و اثبات مالکیت دارایی‌های دیجیتال به کلید خصوصی هم نیاز خواهید داشت.

نمونه‌ای از کلید عمومی:

شاید در نگاه اول، این دو کلید کاملا متفاوت به نظر برسند اما فناوری نرم‌افزاری می‌تواند ارتباط این دو را تشخیص داده و از این طریق مالکیت شما را صحت‌سنجی کند. درواقع ضرورتی ندارد از فناوری و ماجراهای پس‌زمینه‌ی آن، سردربیاورید. تراکنش‌های کیف پول کریپتو، مانند استفاده از Gmail و Hotmail هستند و خود نرم‌افزار یا سخت‌افزار تمام کارها را برای‌تان انجام می‌دهد.

ارتباط بین کلید عمومی و کلید خصوصی

اکثر مردم تصور می‌کنند که کلید عمومی، آدرس عمومی کیف پول ارز دیجیتال برای دریافت تراکنش‌ها است، اما در حقیقت، آدرس کیف پول هر فرد شامل یک کلید خصوصی و بی‌نهایت کلید عمومی منحصر‌به‌فرد است. کلید خصوصی این امکان را به شما می‌دهد تا به دارایی‌هایی که مربوط به آدرس کیف پول شما است، دسترسی داشته باشید.

برای مثال، فرض کنید می‌خواهید از حساب بانکی خود پولی را به حساب بانکی شخص دیگری انتقال دهید. در این صورت، اول باید رمز عبور شخصی خود را وارد کنید. هیچ فردی به این رمز عبور دسترسی ندارد، اما اگر کسی آن را بفهمد، می‌تواند از حساب بانکی شما پول جابه‌جا کند.  کلید خصوصی کیف پول رمزارز دقیقا مشابه همین کار را انجام می‌دهد و به طور خاص به آدرس کیف پول شخصی شما مرتبط است.

• عبارت بازیابی کیف پول ارز دیجیتال

عبارت بازیابی یا Seed Phrase در کیف پول، به فهرستی از کلمات گفته می‌شود که تمام اطلاعات ضروری برای بازیابی حساب شما را در والت ذخیره می‌کند. این عبارت بازیابی، معمولا پس از ثبت‌نام و در فرایند ایجاد حساب، به‌صورت خودکار تولید شده و توصیه می‌شود که کلمات این عبارت را به همان ترتیب نمایش داده شده روی کاغذی نوشته، آن را در مکانی امن نگه‌داری کنید.

اگر زمانی والت شما به دلیل باگ‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری دچار مشکل شود، با داشتن این عبارت می‌توانید حساب رمزارزی خود را دوباره بازیابی کنید. دقت داشته باشید که عبارت بازیابی تنها برای حساب‌های ایجاد شده در بستر بلاک چین کاربرد دارد و تنها راه دسترسی به کیف پول ارز دیجیتال در زمان فراموشی رمز عبور است.

کیف پول کریپتو چگونه کار می‌کند؟

در حساب‌های بانکی معمولی، پول یا معادل ارزش آن در مکانی امن نگهداری می‌شود، اما در کیف پول، کلیدهای رمزنگاری‌شده‌ی عمومی و خصوصی نگهداری می‌شوند. در حقیقت، رمزارزها را نمی‌توان در کیف پولی به صورت فیزیکی ذخیره کرد، چرا که این دارایی‌های دیجیتال وجود فیزیکی ندارند. آدرس کیف پول ارز دیجیتال، چیزی شبیه به شماره حساب بانکی است و هیچ اشکالی ندارد اگر شما شماره حساب بانکی خودتان را در اختیار فرد دیگری قرار دهید؛ زیرا دیگران برای انتقال وجه به آن نیاز خواهند داشت.

در دنیای کریپتوکارنسی، اگر فردی بخواهد رمزارزی را برای‌تان ارسال کند، شما می‌توانید به سادگی آدرس کیف پول خود را به او‌ بدهید و رمزارزتان را دریافت کنید. درست مانند حساب‌های بانکی، هیچ دو آدرس کیف پولی، شبیه به هم نیستند و در نتیجه، هیچ فردی به جز شما نمی‌تواند پول‌تان را دریافت کند؛ شما برای ایجاد آدرس‌های کیف پول، محدودیتی نخواهید داشت و می‌توانید هر تعداد که بخواهید آدرس برای کیف پول‌تان بسازید.

برای مثال، در خصوص رمزارز بیت کوین، آدرس زیر، یکی از آدرس‌های کیف پول ارز دیجیتال است که تصور می‌شود متعلق به خالق بیت کوین، یعنی ساتوشی ناکاموتو باشد:

همان‌طور که مشاهده می‌کنید، این آدرس، ترکیب پیچیده‌ای از اعداد و حروف بزرگ و کوچک است.

از آنجایی اغلب تراکنش‌ها در بلاک چین‌ها به صورت شفاف انجام می‌شوند، می‌توان به آسانی پی برد که والت چه مقدار پول دارد و مالک آن در گذشته چه تراکنش‌های مالی انجام داده است. البته لازم به ذکر است که آدرس کیف پول، هویت واقعی صاحب خود را نشان نمی‌دهد.

انواع کیف پول ارز دیجیتال کدام است؟

شاید تصور کنید کیف پول فقط یک نوع دارد و تمام کیف پول‌ها شبیه به هم است، اما این تصور اشتباه است. کیف پول ارز دیجیتالل انواع مختلفی دارد که در این بخش می‌خواهیم به شما بگوییم که انواع کیف پول ارز دیجیتال چیست؟ به‌طور کلی کیف پول‌ ارز دیجیتال به دو دسته کلی کیف پول سرد و گرم تقسیم می‌شوند که انتخاب هرکدام به نیازهای شخصی‌ کاربر بستگی دارد. اصلی‌ترین تفاوت این دو نوع والت در میزان امنیتی است که ارائه می‌دهند:

• کیف پول سرد: شامل کیف پول‌‌های سخت‌افزاری مانند لجر، Trezor و Coolwallet و کیف پول‌های کاغذی می‌شود.
• کیف پول گرم: شامل کیف پول‌های دسکتاپی مانند Electrum، کیف پول‌های موبایلی مانند Edge و Trust wallet، کیف پول‌های تحت‌ وب مانند Freewallet و کیف پول‌های ترکیبی مانند BTCpay و Blockchain.com است.

کیف پول سرد

کیف پول‌ سرد گزینه‌ای مناسب برای نگه‌داری دارایی‌های دیجیتال محسوب می‌شوند؛ این نوع از کیف پول‌ها تنها زمانی که کاربر بخواهد ارز دیجیتالی ارسال یا دریافت کند، به اینترنت متصل شده و در دو نوع سخت‌افزاری و کاغذی ارائه می‌شوند. البته انجام تراکنش‌ها با کیف پول‌های سخت‌افزاری راحت‌تر از کیف پول‌های کاغذی است و همچنین به خاطر بهره‌مندی از خدمات پشتیبانی، محبوب‌تر از نوع کاغذی‌شان هستند.

• کیف پول‌های سخت‌افزاری به رابط فیزیکی و پورت USB مجهز هستند و کاربر برای ذخیره‌ دارایی‌های دیجیتال خود باید ابتدا رمزارزها را از کیف پولی گرم به آدرس کیف پول سرد انتقال دهد. برای ارسال ارز دیجیتال از طریق والت به حساب شخصی دیگر هم باید ابتدا کیف پول سرد را به اینترنت وصل کرده و تراکنش را با کلید خصوصی انجام دهد. به لحاظ امنیتی، هیچ کیف پولی بهتر از کیف پول سخت افزاری نیست.
• کیف پول‌های کاغذی هم سازوکاری شبیه به کیف پول‌های سخت‌افزاری دارند؛ با این تفاوت که در کیف پول کاغذی کلید عمومی و کلید خصوصی روی تکه کاغذی نوشته یا چاپ می‌شود؛ به همین دلیل آسیب‌پذیرتر از نوع سخت‌افزاری هستند و باید آن‌ها را در مکانی به دور از رطوبت یا حرارت نگهداری کرد.
  کیف پول‌ کاغذی کم‌هزینه‌ترین کیف پول‌ ارز دیجیتال است و برای استفاده از آن تنها کافی است کلیدهای عمومی و خصوصی خود را روی تکه کاغذی پرینت بگیرید و زمانی هم که نیاز به انتقال وجه داشتید، به سادگی کلیدها را در نرم‌افزار یا کیف پولی تحت وب وارد کرده یا حتی ساده‌تر از آن، تنها کد QR چاپ شده را اسکن کنید.

کیف پول گرم

شما به محض اینکه در صرافی آنلاینی حساب کاربری ایجاد می‌کنید یا نرم‌افزاری مرتبط با والت را برای موبایل یا دسکتاپ خود دانلود و نصب می‌کنید؛ کیف پول گرم ساخته‌ و از آن پس دیگر می‌توانید دارایی‌های دیجیتال خود را بخرید، بفروشید یا معامله کنید.

کیف پول‌های گرم در سه نوع دسکتاپی، موبایلی و تحت وب ارائه شده و به اتصال به اینترنت نیاز دارند. این کیف پول‌ها برای انجام تراکنش‌ها به صورت روزانه مناسب هستند و والت‌هایی هم که از طرف صرافی‌ها در اختیار کاربران قرار می‌گیرند، از همین نوع به شمار می‌روند.

1. کیف پول‌های دسکتاپی:‌ والت‌های دسکتاپی روی لپ‌تاپ یا کامپیوتر نصب می‌شوند و ترکیبی مناسب از امنیت و راحتی را ارائه می‌دهند. با این حال به یاد داشته باشید که اگر هکری کنترل از راه دور دستگاه شما را به‌دست آورد، خیلی راحت می‌تواند به کیف پول شما دسترسی پیدا کند.
2. کیف پول موبایلی: کیف پول روی موبایل بسیار شبیه به کیف پول روی دسکتاپ است. چون این نوع از کیف پول ارز دیجیتال هم مستقیما روی دستگاه شما دانلود شده و این امکان را به شما می‌دهد تا با اسکن کردن کد QR، کوین‌های خود را در یک فروشگاه خرج کنید.
3. کیف پول تحت وب:‌ کیف پول تحت وب، راحت‌ترین نوع از کیف پول است، اما در مقابل کم‌ترین سطح امنیتی را ارائه می‌دهد.

معمولا تولیدکننده‌‌ی کیف پول تحت وب، کنترل کاملی روی سیستم داشته و می‌تواند به راحتی به ارز‌های دیجیتال شما دسترسی پیدا کند. کیف پولی که صرافی ارز دیجیتال ارائه می‌دهد، از همین نوع بوده و دارایی های دیجیتال شما روی سرور مرکزی همان صرافی ذخیره می‌‌شود. توجه داشته باشید که اگر سرور صرافی موردنظر هک شود، هکرها می‌توانند به تمام پول‌های شما دسترسی داشته باشد؛ پس بهتر است که تنها تعداد کمی از کوین‌های خود را روی کیف پول تحت وب نگه دارید.

تفاوت کیف پول سرد و گرم

آیا می‌دانید تفاوت میان نوع سرد و گرم کیف پول ارز دیجیتال چیست؟ کیف پول‌ سرد، کیف پول غیرحضانتی یا Non-Custodial بوده و تنها خودِ کاربر کنترل کامل رمزارزها، کلید عمومی و کلید خصوصی را در اختیار دارد؛ در مقابل کیف پول‌ ارز دیجیتال گرم اغلب از نوع حضانتی (Custodial) است و علاوه بر کاربر،  سروری، به نمایندگی از او، از کلید خصوصی نگه‌داری می‌کند.

علاوه‌براین، مهم‌ترین تفاوت بین کیف پول‌های سرد و کیف پول‌های گرم این است که کیف پول‌ گرم به اینترنت متصل می‌شود، اما کیف پول‌ سرد را می‌توان به صورت آفلاین استفاده کرد و از این جهت برخی آن را گزینه‌ی امن‌تری برای نگه‌داری دارایی‌های دیجیتال می‌دانند.

با این که والت سرد امنیت بسیار بالایی ارائه را می‌دهد، اما انجام تراکنش‌‌ها با استفاده از آن‌ زمان‌بر است؛ به همین دلیل برای استفاده روزمره خیلی مناسب نیست. فرایند راه‌اندازی والت گرم آسان بوده و استفاده از آن راحت و سریع است. به همین دلیل این نوع از کیف پول به عنوان متداول‌ترین و رایج‌ترین نوع شناخته می‌شود.  کیف پول‌های گرم به طور مداوم به اینترنت متصل هستند و به همین دلیل خطرات امنیتی آن‌ها را تهدید می‌کنند؛ توصیه می‌شود مقادیر زیادی ارز دیجیتال را برای مدت طولانی در والت‌های گرم نگهداری نکنید.

نحوه انتخاب بهترین والت کریپتو چگونه است؟

انتخاب بهترین کیف پول ارز دیجیتال بستگی به سطح تجربه و فعالیت قبلی شما با ارزهای دیجیتال دارد، اما در حالت کلی مواردی که باید در انتخاب والت به آن‌ها توجه کنید، عبارت‌اند از:

• امنیت: امنیت مهم‌ترین موردی است که باید در انتخاب کیف پول به آن دقت کنید. محل ذخیره دارایی‌های شما باید از هر لحاظ ایمن بوده و تاحدامکان از حمله هکرها در امان بماند. حتماً راجع به کیف پول‌های مختلف تحقیق کرده و به نظرات کاربران آن توجه کنید تا در نهایت امن‌ترین گزینه را انتخاب کنید.

• کارمزد: نحوه دریافت کارمزد تراکنش در هر کیف پول متفاوت است. برخی از آن‌ها کارمزد بیشتری دریافت می‌کنند و برخی کمتر. با این که کم‌ترین نرخ کارمزد می‌تواند از لحاظ صرفه‌جویی در هزینه‌ها ایده‌آل باشد، اما به این موضوع توجه کنید که برخی از این نوع کیف پول‌ها که کارمزد کم‌تری دارند، سرعت انجام معامله در آن‌ها پایین‌تر است. بنابراین، بسته به نیاز خود بهترین کیف پول با کارمزد مناسب را انتخاب کنید.
• ارزهای دیجیتال: برخی از کیف پول‌های دیجیتالی طیف گسترده‌ای از ارزهای دیجیتال را ارائه می‌دهند، در حالی که برخی دیگر محدودتر هستند. اگر مدام در حال مبادله ارزهای دیجیتال با هم هستید و به تنوع ارزهای دیجیتال در کیف پول اهمیت می‌دهید، باید از کیف پولی مناسب با پشتیبانی از ارزهای دیجیتال بیشتر استفاده کنید.
• پشتیبانی مشتری: برخی از شرکت‌ها به عنوان بخشی از خدمات خود، پشتیبانی شبانه‌روزی را ارائه می‌دهند. این موضوع بسیار مهم است، زیرا هر لحظه ممکن است مشکلی در کیف پولتان رخ دهد که نیازمند واکنش سریع است.
• دسترسی: آیا همیشه قصد دارید از طریق دسکتاپ و لپ‌تاپ خود به ارسال، دریافت یا مبادله ارزهای دیجیتال خود بپردازید؟ پس نسخه دسکتاپی والت کریپتو می‌تواند بهترین گزینه برای شما باشد، اما در صورتی که می‌خواهید علاوه بر دسکتاپ، در گوشی همراه یا مرورگر خود نیز به آن دسترسی داشته باشید، باید کیف پولی را انتخاب کنید که نسخه‌های گوناگونی داشته و دسترسی در هر شرایط را برای شما فراهم کند.

گفتار پایانی

کیف پول ارز دیجیتال اساسی‌ترین راه برای حفظ و نگهداری دارایی‌های دیجیتال شما و دومین مرحله برای قدم گذاشتن در مسیر فعالیت در دنیای ارزهای دیجیتال است. شما برای انتخاب مناسب‌ترین والت باید به چندین معیار اساسی مانند کاربرد آن‌ها، قابلیت‌هایی که ارائه می‌دهند، گزینه‌های امنیتی و تعداد ارزهای دیجیتالی که پشتیبانی می‌کنند، توجه کنید.

برخی از والت‌ها تنها از یک نوع دارایی دیجیتال و برخی از چندین رمزارز پشتیبانی می‌کنند. به نظر شما بهترین نوع کیف پول ارز دیجیتال چیست؟ مزایا و معایب هرکدام را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

سوالات متداول

• کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

کیف پول نرم‌افزار یا دستگاهی فیزیکی است که به شما امکان نگهداری، مدیریت و انتقال ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، اتریوم و دیگر ارزها را می‌دهد. این کیف پول‌ها از تکنولوژی رمزنگاری برای افزایش امنیت استفاده می‌کنند و به شما کنترل کامل بر دارایی‌های خود می‌دهند.

• کیف پول رمزارز چه انواعی دارد؟

کیف پول‌های ارز دیجیتال به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: کیف پول‌های گرم (Hot Wallets) و کیف پول‌های سرد (Cold Wallets). کیف پول گرم به اینترنت متصل است و برای معاملات روزانه استفاده می‌شود، در حالی که کیف پول سرد به صورت آفلاین بوده و به عنوان بهترین روش برای نگهداری امن و طولانی‌مدت دارایی‌ها به شمار می‌رود.

• آیا کیف پول رمزارز امن است؟

بله، بیشتر کیف پول‌های ارز دیجیتال از تکنولوژی‌های رمزنگاری برای افزایش امنیت استفاده می‌کنند، اما باید خودتان نیز تدابیر امنیتی را در نظر بگیرید؛ مانند استفاده از کیف پول‌های معتبر و به‌روز، نگهداری کلیدهای خصوصی در محیط امن و جلوگیری از اشتراک‌گذاری اطلاعات حساس.

• آیا همه کیف پول‌ها برای همه ارزهای دیجیتال مناسب‌اند؟

خیر، هر کیف پول ارز دیجیتالی معمولاً برای یک یا چند نوع ارز دیجیتال مناسب است. بنابراین، پیش از انتخاب کیف پول، مطمئن شوید که ارزهای مورد نیازتان را پشتیبانی می‌کند.