اولین باری که نام بلاک چین را شنیدید، به‌خاطر دارید؟ قطعاً اگر از کسی که تابه‌حال نام آن را نشنیده، بپرسید «بلاک چین چیست؟»، پاسخ درستی دریافت نخواهید کرد. اما خود شما چه؟ آیا همه‌چیز را درباره بلاک چین می‌دانید؟ می‌دانید هدف Blockchain چیست؟ کاربردهای بلاک چین چیست و چه آینده‌ای می‌توان برای آن متصور بود؟

در این مقاله از آکادمی بیت پین، قصد داریم به همه سوالاتی که ممکن است پیرامون مفهوم بلاک چین پیش بیاید، پاسخی درست و ساده بدهیم. سعی داریم تا پایان این مقاله نقطه مبهمی برایتان باقی نماند؛ اما اگر هم ماند، آن را با ما و دوستان‌تان مطرح و پاسخ را دریافت کنید.

بلاک چین چیست؟

به عبارتی ساده، بلاک چین فناوری نوآورانه‌ای است که برای ذخیره و انتقال داده‌ها استفاده می‌شود. با اینکه مفهوم کلی بلاک چین دهه‌ها قبل معرفی شد، اما این فناوری اولین بار در سال ۲۰۰۸ توسط شخص یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو و در وایت‌ پیپر بیت کوین معرفی شد. همانطور که از نامش پیداست، بلاک چین به مجموعه‌ای از بلاک‌های متصل به یکدیگر (زنجیر شده) اشاره دارد که هر بلاک آن حاوی تعدادی تراکنش است.

در جامعه سنتی، ما برای انجام تراکنش‌های مالی باید از واسطه‌هایی مانند بانک‌های دولتی و خصوصی استفاده کنیم. اما بلاک چین با از بین بردن این نیاز، به خریداران و فروشندگان (ارسال‌کنندگان و دریافت کنندگان پول دیجیتال) اجازه می‌دهد تا به‌صورت مستقیم و بدون واسطه یا حضور شخصی دیگر، پول جابجا کنند. به این شکل از انجام تراکنش، مکانیسم «شبکه همتا به همتا» گفته می‌شود.

حتما بخوانید: همه چیز درباره بلاک

هر بلاک برای تأیید اعتبار داده‌های موجود در خود، از کد هَش‌ (Hash Code) استفاده می‌کند. در کد هش هر بلاک، اطلاعات و کد هش بلاک قبلی هم موجود است و به همین ترتیب زنجیره‌ای از بلاک‌هایی که به یکدیگر متصل هستند، شکل می‌گیرد. با توجه به‌اینکه هر بلاک به بلاک قبلی متصل است، امکان تغییر داده‌ها در بلاک‌های گذشته وجود ندارد. همین موضوع، امنیت و شفافیت شبکه بلاک چین را بی‌همتا کرده است.

بلاک چین چیست؟ نحوه کار بلاک چین

شبکه بلاک‌ چین برای افزایش امنیت در خرید و فروش ارز دیجیتال و حتی تبادلات دارایی‌های دیجیتال، از فناوری رمزنگاری استفاده می‌کنند . سیستم‌های بانکی دارای موقعیت مکانی مشخصی هستند و به اصطلاح، متمرکز فعالیت می‌کنند؛ اما مرکز داده‌ای که شبکه‌های بلاک‌ چین در آن قرار دارد، کاملا غیرمتمرکز بوده و در سراسر جهان توزیع شده‌ است.

به محل نگه‌داری و حفظ اطلاعات بلاک‌ چین‌ها، «دفتر کل توزیع‌ شده» یا DLT گفته می‌شود. تمامی اطلاعات دفتر کل توزیع شده برای تمام اعضای حاضر در شبکه قابل دسترسی است و حتی جزئی‌ترین تغییرات در تبادلات هم برای همه به صورت شفاف قابل مشاهده و بررسی است. در واقع، DLT زنجیره‌ای از رایانه‌هایی است که درستی تراکنش‌های صورت گرفته بین کاربر اول و کاربر دوم را بررسی و تایید کرده و پس از آن، اطلاعات تراکنش را به بلاک‌ چین ارسال می‌کنند.

اولین بلاک شبکه که قبل از آن، بلاک دیگری وجود ندارد، «جنسیس بلاک» نام دارد.

اگر می‌خواهید بهتر بفهمید که شبکه بلاک چین چیست، به این مثال ساده توجه کنید: فرض کنید که دو ستون روی برگه‌ای دارید و هر اطلاعاتی که می‌خواهید نگهداری کنید را در سطر اول ستون اول می‌گذارید. داده‌ داخل این سلول، طی فرآیندی محاسباتی تبدیل به یک کلمه جدید با دو حرف (یعنی هش کد) می‌شود.

حالا این کلمه، در ورودی بعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این حالت، هر تغییری در سلول اول صورت بگیرد، منجر به تغییراتی در سلول بلاک دوم و بلاک‌های بعدی آن خواهد شد. تصویر زیر مثالی گویا از پایگاه داده‌ای است که اطلاعات در آن به صورت زنجیره‌ای به‌هم متصل شده‌اند.

مثالی برای توضیح بلاک چین به زبان ساده

با توجه به تصویر بالا می‌توان گفت که آخرین شناسنامه‌ی بلاکی که در اینجا TH است، نتیجه‌ی تمام داده‌های وارد شده در ردیف‌های قبلی است و هر تغییری در یکی از این داده‌ها منجر به تغییر تمام داده‌ها خواهد شد. حالا که این مثال را مرور کردید، می‌توان گفت که به زبان ساده با فرآیند هشینگ (Hashing) و تابع هش در بلاک چین آشنا شده‌اید.

تاریخچه مختصر بلاک چین

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که مفهوم بلاک چین با مفهوم بیت کوین متولد شد. این درحالی است که فناوری بلاک چین بیشتر از ۱۵ سال قبل‌تر از بیت کوین معرفی شد و پادشاه رمزارزها فقط کاربردی عملی به این فناوری بخشید. در جدول زیر، تاریخچه بلاکچین را مشاهده می‌کنید.

سال رویداد
۱۹۹۱ استوارت هیبر و دبلیو. اسکات استورنتا فناوری بلاک چین را برای زمان‌سنجی اسناد دیجیتال با استفاده از رمزنگاری معرفی کردند.
۱۹۹۲ درخت‌های مرکل این فناوری را به‌کار گرفتند و امکان ذخیره چندین سند در یک بلاک را فراهم کردند.
۲۰۰۰ استفان کنست نظریه زنجیره‌های رمزنگاری‌شده را منتشر کرد.
۲۰۰۴ هال فینی سیستم «اثبات قابل استفاده مجدد» را برای مقابله با مشکل دبل اسپندینگ معرفی کرد.
۲۰۰۸ ساتوشی ناکاموتو مفهوم بلاک چین توزیع‌شده را در یک وایت پیپر ارائه داد.
۲۰۰۹ ساتوشی ناکاموتو وایت پیپر بیت کوین را منتشر کرد. جیمز هاولز بیت کوین استخراج کرد اما به‌اشتباه هارد حاوی آن را دور انداخت؛ آن هارد درایو حاوی ۸ هزار بیت کوین بود.
۲۰۱۴ فناوری بلاک چین از ارز دیجیتال جدا شد و «بلاکچین 2.0» متولد شد.
۲۰۱۵ شبکه Ethereum Frontier برای قراردادهای هوشمند راه‌اندازی شد. پروژه Hyperledger نیز توسط بنیاد لینوکس آغاز شد.
۲۰۱۶ واژه ‘Blockchain’ به‌عنوان یک کلمه واحد پذیرفته شد. یک اشکال در DAO اتریوم باعث هارد فورک آن شد. صرافی Bitfinex نیز هک شد و ۱۲۰ هزار بیت کوین به سرقت رفت.
۲۰۱۷ ژاپن بیت کوین را به‌عنوان ارز قانونی پذیرفت. شرکت Block.one بلاک چین EOS را معرفی کرد.
۲۰۱۸ بیت کوین ۱۰ ساله شد. ارزش آن به ۳۸۰۰ دلار کاهش یافت. گوگل، توییتر و فیسبوک تبلیغات رمزارزها را ممنوع کردند.
۲۰۱۹ تعداد تراکنش‌های روزانه شبکه اتریوم از ۱ میلیون گذشت. آمازون سرویس Amazon Managed Blockchain را معرفی کرد.
۲۰۲۰ استیبل کوین‌ها به دلیل پایداری بیشتر محبوب شدند. اتریوم زنجیره Beacon را برای آماده‌سازی اتریوم ۲ راه‌اندازی کرد.
۲۰۲۲ اتریوم از مکانیزم اثبات کار به اثبات سهام منتقل شد. این انتقال باعث کاهش مصرف انرژی شبکه تا حدود ۹۹.۹۵٪ شد.

بلاکچین چگونه کار می‌کند؟

احتمالاً با اسپردشیت‌ها یا پایگاه‌های داده آشنا هستید. بلاک چین تا حدی به آن‌ها شباهت دارد، زیرا نوعی پایگاه داده است که اطلاعات در آن ثبت و نگه‌داری می‌شود. تفاوت اصلی بین یک پایگاه داده (یا اسپرد شیت) سنتی و بلاک چین در نحوه ساختاردهی و دسترسی به داده‌هاست.

بلاک چین از برنامه‌هایی به‌نام اسکریپت تشکیل شده که همان کارهایی را انجام می‌دهد که معمولاً در یک پایگاه داده انجام می‌دهید؛ یعنی برای واردکردن و دسترسی به اطلاعات و سپس ذخیره و نگه‌داری آن‌ها در محل مناسب بکار می‌رود. اگر بخواهیم شبکه بیت کوین را به عنوان یک بلاک چین ایده‌آل در نظر بگیریم، بهتر می‌توانیم نحوه کار آن را تشریح کنیم.

بلاک چین بیت کوین اطلاعات تراکنش‌ها را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را در فایلی ۴ مگابایتی به نام «بلاک» ذخیره می‌کند (در بلاک چین‌های دیگر اندازه بلاک ممکن است متفاوت باشد). پس از پر شدن بلاک، داده‌های آن از طریق یک تابع هش رمزنگاری عبور می‌کند و عددی شانزده‌هشتی به نام «هش هِدر بلاک» تولید می‌شود.

سپس این هش در هدر بلاک بعدی قرار می‌گیرد و همراه با سایر اطلاعات موجود در همان هدر رمزنگاری می‌شود؛ به این ترتیب زنجیره‌ای از بلاک‌ها شکل می‌گیرد و به همین دلیل این ساختار را «بلاک چین» می‌نامند.

نحوه کار شبکه بیت کوین

برای اضافه شدن یک بلاک به بلاک چین بیت کوین باید مراحلی طی شود که در ادامه آن را به زبانی بسیار ساده تشریح می‌کنیم:

  • در مرحله‌ی اول، یک تراکنش برای تأیید و نهایی‌سازی ثبت می‌شود.
  • حالا درخواست ثبت تراکنش برای همه نودها ارسال شده و در فضایی به نام ممپول ذخیره شده و در انتظار تأیید قرار می‌گیرند.
  • حالا ماینرها تراکنش‌ها را در بلاک پیشنهادی خود گنجانده و برای اتصال آن به زنجیره اصلی، معادلات پیچیده‌ای را حل می‌کنند تا پاداش بلاک + کارمزد تراکنش را بگیرند. به این مفهوم ماینینگ می‌گویند.
  • وقتی بلاک معتبر توسط ماینر استخراج شد، نودها باید تراکنش‌های درون آن را تأیید کنند تا از نبود دابل اسپند مطمئن شوند.
  • بعد از تأیید بلاک توسط نودها، بلاک به زنجیره متصل می‌شود و سابقه تراکنش‌های آن برای همیشه در دفتر کل توزیع شده ثبت می‌شود.
  • حالا تراکنش انجام شده و آدرس مقصد، مقدار BTC دریافیت را در والت خود می‌بیند.
بیت کوین
خرید و فروش آسان بیت کوین در بیت‌پین
  • معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
  • دریافت وام و اعتبار معاملاتی
  • سرعت بالا در تکمیل سفارشات
  • بات‌های معامله‌گر متنوع
  • پشتیبانی ۲۴ ساعته
خرید بیت کوین

این ساختار زنجیره‌ای همان چیزی است که بلاک چین را از دیگر انواع پایگاه داده متمایز می‌کند. برای درک نحوه کار خودِ زنجیره، باید با سه عنصر کلیدی که در هر بلاک وجود دارد آشنا شویم. هر بلاک حاوی موارد زیر است:

  • هش اختصاصی خود بلاک: هش رشته‌ای از حرف و عدد است که نمایانگر داده‌های بلاک است. این مقدار برای هر بلاک منحصربه‌فرد است و اگر کوچک‌ترین تغییری در داده‌های زیربنایی رخ دهد، هش نیز تغییر می‌کند.
  • هش بلاکِ قبل از خود در زنجیره: این هش به‌عنوان مرجع عمل می‌کند و بلاک‌ها را به‌صورت خطی و به‌ترتیب زمانی کنار هم نگه می‌دارد. چون هر بلاک به هش منحصربه‌فرد بلاک قبلی اشاره می‌کند، اتصال زنجیره پابرجا می‌ماند. به خاطر داشته باشید که هر تغییری در اطلاعات یک بلاک، هش آن را هم عوض می‌کند.
  • مُهر زمانی (Timestamp): زمان ایجاد بلاک را نشان می‌دهد و به حفظ ترتیب زمانی در زنجیره کمک می‌کند.

ترکیب این سه عنصر باعث می‌شود بلاک‌های یک بلاک چین تغییرناپذیر باشند؛ یعنی امکان دست‌کاری آن‌ها وجود ندارد. اگر کسی سعی کند داده یک بلاک را تغییر دهد، هش و مُهر زمانی آن بلاک عوض می‌شود. در نتیجه، بلاک بعدی دیگر حاوی هش بلاک قبلی نخواهد بود و به‌سرعت مشخص می‌شود که در زنجیره دست‌کاری صورت گرفته است.

اگر کاربری بخواهد یک بیت کوین را دوبار خرج کند (مفهوم دابِل اسپند یا دوبار خرج کردن)، نودهای بیت کوین مانع از انجام این کار می‌شوند. در هر بلاک، به محض وارد شدن اطلاعات جدید، این اطلاعات ذخیره شده و به بلاک‌ چین اضافه می‌شود.

انواع شبکه‌های بلاک چین

شبکه‌های بلاک چین، بر اساس میزان دسترسی و مشارکت کاربران در شبکه، به چهار دسته تقسیم می‌شوند: شبکه‌های عمومی، خصوصی، تجاری (Consortium) و هیبرید (Hybrid).

انواع شبکه‌های بلاک چین

 

شبکه‌های بلاک چین عمومی (Public Blockchain)

این نوع شبکه‌ها برای همگان قابل دسترس هستند و هر فردی می‌تواند به عنوان نود در شبکه شرکت کند. این نود‌ها مسئول تأیید تراکنش‌ها و تولید بلاک‌های جدید هستند و به عنوان پاداش، رمزارز مربوط به شبکه را دریافت می‌کنند. این شبکه‌ها دارای حداکثر شفافیت و غیرمتمرکزی هستند، اما معایبی مانند کندی، پیچیدگی و مصرف زیاد انرژی را نیز دارند. بلاک چین اتریوم، بیت کوین و شبکه لایت کوین مثالهایی از این نوع شبکه‌ها هستند.

شبکه‌های بلاک چین خصوصی (Private Blockchain)

این نوع شبکه‌ها توسط سازمان یا گروه خاصی کنترل می‌شوند و فقط اعضای مجاز می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. این شبکه‌ها دارای حداقل شفافیت و حداکثر کارایی هستند، اما معایبی مانند کمبود حفاظت از حقوق کاربران و خطر سانسور را نیز دارند. هایپرلجر فابریک، کوردا و IBM، مثال‌هایی از این نوع شبکه‌ها هستند.

شبکه‌های بلاک چین تجاری (Consortium Blockchain)

این نوع شبکه‌ها توسط چند سازمان یا گروه با هدف همکاری در پروژه یا زمینه‌ای خاص اداره می‌شوند و فقط نود‌های منتخب مجاز به تأیید تراکنش‌ها هستند. این شبکه‌ها دارای تعادل مناسب بین شفافیت و کارایی هستند، اما معایبی مانند قطعی نبودن قوانین و استانداردهای شبکه را نیز دارند. بلاک چین R3، بلاک چين کوروم (Quorum) و اسمارت چین بایننس مثال‌هایی از این شبکه‌ها هستند.

بایننس کوین
خرید و فروش آسان بایننس کوین در بیت‌پین
  • معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
  • دریافت وام و اعتبار معاملاتی
  • سرعت بالا در تکمیل سفارشات
  • بات‌های معامله‌گر متنوع
  • پشتیبانی ۲۴ ساعته
خرید بایننس کوین

شبکه‌های بلاک چين هيبريد (Hybrid Blockchain)

اين نوع شبكه‌ها تركيبی از شبكه‌های عمومی و خصوصی هستند و امكان انتخاب سطح دسترسی و مشاركت را برای کاربران فراهم می‌کنند. اين شبكه‌ها مزايای هر دو نوع شبكه را دارند، اما معايبی مانند پيچيدگی فنی و تطابق نداشتن با قوانين و مقررات نيز آن‌ها را تهدید می‌کند. بلاک چين دراگون‌چین (Dragonchain)، بلاک چين XinFin و بلاک چين کادِنا مثال‌هايی از اين شبكه‌ها هستند.

انواع الگوریتم‌های اجماع در بلاک چین

الگوریتم اجماع، قلب تپنده‌ شبکه‌های بلاک چینی است. الگوریتم‌ها تعیین می‌کنند که چگونه یک شبکه‌ غیرمتمرکز می‌تواند به توافق برسد و اطلاعات را به صورت معتبر و امن ثبت کند. در واقع، الگوریتم‌های اجماع نقشی محوری در حفظ اعتبار و غیرقابل تغییر بودن داده‌های ذخیره شده در بلاک چین ایفا می‌کنند و جلوی تقلب و تغییر داده‌ها را می‌گیرند.

انواع الگوریتم‌های اجماع در بلاک چین

از جمله انواع الگوریتم‌های اجماع بلاک چین، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • اثبات کار (Proof of Work): الگوریتم اثبات کار برای شبکه‌های بلاک چین عمومی مانند بیت کوین و لایت کوین استفاده می‌شود. در این روش، ماینرها با حل مسائل پیچیده ریاضی با هم رقابت می‌کنند تا بلاک جدیدی به بلاک چین اضافه کنند. این روش امنیت و تمرکززدایی بسیار بالایی دارد، اما مصرف انرژی آن هم بسیار بالاست.
  • اثبات سهام (Proof of Stake): الگوریتم اثبات سهام برای شبکه‌های بلاک چین عمومی و خصوصی مثل اتریوم، کاردانو و سولانا استفاده می‌شود. در این الگوریتم، به جای ماینرها، اعتبارسنج‌ها (Validator) را داریم و به جای حل معادلات پیچیده، مفهوم استیکینگ در تأیید تراکنش‌ها کاربرد دارد. نامزدهای بلاک جدید با استفاده از الگوریتم‌های تصادفی یا قرعه‌کشی مشخص می‌شوند. اين الگوريتم بهره‌وری و امنيت بالايی داشته، اما با مشكلاتی مانند تمركز بالا و حمله‌های ۵۱ درصدی بلاک چین نيز دست و پنجه نرم می‌کند.
  • اثبات سهام نمایندگی شده (DPoS): در الگوریتم اثبات سهام نمایندگی شده، دارندگان کوین‌ها نمایندگان خود را برای تولید بلاک‌ها انتخاب می‌کنند. این نمایندگان سپس بلاک‌ها را تولید و به زنجیره اضافه می‌کنند. DPoS سرعت و مقیاس‌پذیری بالاتری نسبت به دو مورد بالایی دارد  و در بلاک‌ چین‌هایی مانند ایاس و ترون استفاده می‌شود.
  • اثبات اعتبار (Proof of Authority): الگوریتم اثبات اعتبار بر اساس شهرت و اعتبار نودها عمل می‌کند. اعتبارسنج‌ها از پیش تأیید شده و مورد اعتماد هستند و بلاک‌ها را تولید می‌کنند. این روش برای شبکه‌های خصوصی و کنسرسیومی مناسب است و در بلاک‌چین‌هایی مانند وی چین و پی‌او‌اِی نتورک استفاده می‌شود.
  • اثبات تاریخ (Proof of History): الگوریتم اثبات تاریخ یک مکانیزم اجماع نوآورانه است که به جای تکیه بر زمان‌بندی شبکه، از یک ساعت داخلی برای ثبت دقیق ترتیب وقایع استفاده می‌کند. این روش به بلاک چین‌ها اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها را با سرعت بسیار بالاتری پردازش کنند و در عین حال امنیت و غیرمتمرکز بودن شبکه را حفظ کنند.
دانلود کتابچه نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال

در این کتابچه با نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال آشنا می‌شوید. از نحوه ثبت‌نام تا آشنایی با مزایا و معایب این گونه وام‌ها مطلع می‌شوید.

    بلاک چین چه کاربردهایی دارد؟

    همان طور که گفتیم، در هر بستری که نیاز به ثبت و انتقال اطلاعات یا پیام وجود دارد، می‌توان از بلاک‌ چین استفاده کرد. به طور خلاصه، بلاک‌ چین به عنوان فناوری پایه‌ای، قابلیت اعتماد و شفافیت را در بسیاری از زمینه‌های کاربردی فراهم می‌کند. در ادامه به معرفی چند کاربرد اصلی و مهم بلاک چین می‌پردازیم.

    • پرداخت‌های بین‌المللی: انتقال پول در سطح بین‌المللی با سیستم بانک‌داری سنتی، دردسرساز است. به دلیل وجود شبکه پیچیده‌ای از واسطه‌ها، استفاده از سیستم بانکی سنتی، انتقال پول، پرهزینه و به کندی انجام می‌شود، اما ارزهای دیجیتال و بلاک چین، این واسطه‌ها را از بین می‌برند و امکان انتقال پول را به شکلی سریع و آسان به سرتاسر جهان فراهم می‌کنند. بسیاری از پروژه‌های بلاک‌ چینی از این فناوری برای انجام تراکنش‌های ارزان و تقریبا سریع و فوری، استفاده می‌کنند؛ البته گاهی اوقات برخی از ویژگی‌های اصلی بلاک چین مثل غیرمتمرکز بودن در آن‌ها نادیده گرفته می‌شود.
    • بازی‌های کامپیوتری: صنعت بازی‌های کامپیوتری، یکی از صنایع بزرگ در حوزه تفریح و سرگرمی دنیا است که می‌تواند از Blockchain، استفاده‌ کند. در بیشتر بازی‌های کامپیوتری، کاربران مجبورند که قوانین توسعه‌دهندگان بازی را پذیرفته و اجرا کنند و از بستر مشخص شده توسط آن‌ها استفاده کنند. امکان اعمال تغییر و توسعه نیز در بسیاری از آن‌ها برای کاربران وجود ندارد. امروزه بازی‌های پیاده‌سازی‌شده بر پایه‌ این فناوری از توکن‌های غیر قابل تعویض یا NFT ها استفاده می‌کنند و کاربران می‌توانند آیتم‌های داخل بازی را درست کرده و به دیگران بفروشند.

    بلاک چین nft

    • ردیابی لجستیک: بلاک‌ چین قابلیت ردیابی دقیق و مستقل برای محصولاتی مانند مواد غذایی، دارو و کالاهای لوکس را فراهم کرده و به شرکت‌ها کمک می‌کند تا محصولات خود را از مبدا تا مقصد به طور کامل ردیابی کنند.
    • قراردادهای هوشمند: این فناوری به شرکت‌ها کمک می‌کند تا برای قراردادهای هوشمند، فرایند امضای دیجیتالی، تایید و اجرای خودکار آن‌ها را فراهم کنند. این اقدام باعث افزایش اعتماد بین طرفین قرارداد می‌شود.
    • امنیت اینترنت اشیاء: بلاک‌ چین امکان استفاده از اینترنت اشیاء برای تبادل اطلاعات و انجام تراکنش‌ها را برای شرکت‌ها فراهم می‌کند. با استفاده از بلاک‌ چین، اطلاعات بین دستگاه‌های مختلف به طور ایمن و بدون واسطه منتقل می‌شود.
    • احراز هویت: این فناوری به شرکت‌ها کمک می‌کند تا به طور امن هویت کاربران را تایید کرده و از سرقت هویت جلوگیری کنند. برای مثال، اطلاعات شخصی، مانند شماره تلفن، آدرس و اعتبارات مالی در شناسنامه‌های دیجیتالی به صورت ایمن و کاملا خصوصی در بلاک‌ چین ذخیره می‌شوند.
    • انتخابات الکترونیکی: بلاک‌ چین به عنوان یک فناوری امنیتی می‌تواند به صورت امن و شفاف برای انجام انتخابات الکترونیکی استفاده شود؛ بلاک‌ چین می‌تواند از طریق تضمین شفافیت و امنیت، برای کاهش احتمال تقلب در انتخابات کمک کند.
    • امنیت اطلاعات بانکی: بلاک‌ چین می‌تواند به شرکت‌های بانکی کمک کند تا از امنیت بیشتری برای اطلاعات و داده‌ها برخوردار شوند. این فناوری می‌تواند از طریق رمزگذاری قوی از سرقت داده‌های حساس، پولشویی و دیگر خطرات امنیتی جلوگیری کند.
    • شبکه‌های اجتماعی: بلاک‌ چین می‌تواند به امنیت و شفافیت بیشتری را برای شبکه‌های اجتماعی فراهم کند. این فناوری به صورت امن از پروفایل کاربری و پیام‌های ارسالی حفاظت می‌کند.

    سیستم‌ ذخیره فایل توزیع شده در بلاک چین

    ذخیره فایل توزیع‌شده در بستر اینترنت در مقایسه با روش‌های سنتی متمرکز، از مزایای زیادی برخوردار است. بیشتر داده‌های ذخیره شده در فضاهای ابری بر بستر سرویس‌های متمرکز قرار داشته و در معرض حمله و حذف اطلاعات هستند. علاوه‌بر‌این، در برخی مواقع کاربران با خواست مدیران سرورها ممکن است از دسترسی به سرور و اطلاعات خود محروم شوند.

    بلاک چین در جهان

    از دیدگاه کاربران، راه‌حل‌های ذخیره‌سازی داده‌ها مبتنی بر بلاک چین، مانند دیگر روش‌های ذخیره‌سازی فایل عمل می‌کند. شما در هر دو این روش‌ها می‌توانید داده‌های خود را آپلود و نگهداری کنید و هر زمان خواستید به آن‌ها دسترسی داشته باشید. اما آنچه در پشت پرده‌ی این دو روش رخ می‌دهد، متفاوت است.

    زمانی که فایلی را در بلاک چین ذخیره می‌کنید، فایل شما بین چندین نود، توزیع می‌شود. در برخی مواقع ممکن است هر نود بخشی از فایل شما را ذخیره کند. این نود‌ها نمی‌توانند با داده‌های شما خرابکاری کنند؛ اما شما می‌توانید از نود‌ها برای ارائه قسمت‌های مختلف فایل، درخواست کرده و با ترکیب آن‌ها فایل اصلی خود را بسازید.

    بلاک چین و کاربردش در اینترنت اشیاء

    در حال حاضر تعداد زیادی از اشیاء فیزیکی به اینترنت متصل هستند و این میزان، هر روز در حال افزایش است؛ ارتباط و همکاری بین این اشیاء به‌طور محسوسی توسط بلاک چین قابل انجام است. برای مثال، پرداخت‌های خودکار ربات به ربات می‌تواند شاخه‌ی جدیدی از اقتصاد را ایجاد کند که برای اجرای آن، راه‌حلی ایمن و با توان بالا نیاز است. بلاک چین به سادگی توانایی توسعه فضای کار اینترنت اشیا را در خود دارد.

    پیش‌تر در مقاله‌ی آشنایی با پروژه Fetch.ai و توکن FET درباره‌ی پروژه‌ای که به کمک فناوری‌ هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و یادگیری ماشینی را با شبکه بلاک چین ادغام کرده صحبت کردیم؛ این پروژه با رمزارز FET می‌خواهد سیستمی با مقیاس جهانی را برای اهداف بسیار بلندپروازانه و شگفت‌انگیز خود، ایجاد کند.

    سیستم بهداشت و درمان

    ذخیره‌سازی امن داده‌های پزشکی برای هر سیستم بهداشت و درمانی، مهم و ضروری است. اتکای سیستم درمان به سرورهای متمرکز، آن را در موقعیت حساس و خطرناکی قرار می‌دهد و امنیت و شفافیتِ فناوری بلاک چین می‌توان پلتفرمی مناسب و کاربردی برای ذخیره داده‌های پزشکی ایجاد کند.

    کاربردهای بلاک چین

    بیماران با داشتن اطلاعات درمانی خود به صورت رمزنگاری‌شده در بلاک‌ چین، می‌توانند همزمان با حفظ حریم خصوصی، اطلاعات پزشکی خود را با هر موسسه درمانی به اشتراک بگذارند. اگر تمامی اعضای سیستم بهداشت و درمان فعلی دنیا در سیستمی جهانی و امن حضور داشته باشند، در این‌صورت، جریان اطلاعات بین آن‌ها سریع‌تر گسترش پیدا می‌کند. این‌کار با استفاده از فناوری بلاک چین قابل انجام است و منجر به بهبود سیستم درمان در دنیا می‌شود.

    کاربرد بلاک چین در چرخه زنجیره تامین

    زنجیره تامین کالا، هسته اصلی بسیاری از شرکت‌های موفق است که هدف آن، مدیریت توزیع کالا و خدمات از تولید‌کننده به مصرف‌کننده است. هماهنگی ذی‌نفعان متعدد صنعتی خاص، با استفاده از روش‌های سنتی بسیار سخت است.

    تکنولوژی بلاک چین می‌تواند سطوح پیشرفته‌تری از شفافیت را در بسیاری از صنایع ایجاد کند. اکوسیستم زنجیره تامین که قابلیت تعامل داشته باشد و حول پایگاه داده‌ای تغییرناپذیر بچرخد، فناوری است که بسیاری از صنایع برای قوی‌تر و قابل اعتمادتر شدن به آن نیاز دارند. بلاک چین دقیقا این نیاز را برطرف می‌کند.

    ایجاد شناسنامه دیجیتال

    مدیریت امن هویت افراد و موجودیت‌‌ها در اینترنت، نیازمند راه‌حلی سریع است. مقادیر بسیار زیادی از داده‌های شخصی ما روی سرورهای متمرکز ذخیره می‌شوند؛ این اطلاعات بدون توجه به رضایت ما توسط الگوریتم‌های هوش مصنوعی بررسی می‌شود.

    مشکلات و محدودیت‌های بلاک چین چیست؟

    به طور کلی، بلاک چین با وجود مزایایی که به همراه دارد، هنوز در مراحل اولیه توسعه و بهبود به سر می‌برد و مانند هر فناوری دیگری، مشکلات و محدودیت‌هایی دارد. البته انتظار می‌رود که با پیشرفت فناوری و بهبود در مشکلات آن، این فناوری انقلابی بتواند در بسیاری از حوزه‌ها استفاده شود. برخی از مشکلات و محدودیت‌هایی که با بلاک چین مرتبط هستند، عبارت‌اند از:

    • اصطلاحات تخصصی: این فناوری به دلیل نوظهوری دارای مجموعه واژگانی کاملا جدید است. خوشبختانه در طول این چند سال تلاش‌های متعددی در زمینه ارائه واژه‌نامه‌ها، تعاریف و فهرست‌های کامل و آسان انجام شده است. شما در آکادمی ارز دیجیتال بیت‌پین، می‌توانید با خواندن دو مقاله‌ی ۱۰ مورد از بهترین فیلم‌ها در مورد بیت کوین و بلاک چین یا ۱۰ مورد از بهترین کتاب‌های ارز دیجیتال و بلاک چین، با منابعی برای آشنایی با این واژه‌ها آشنا شوید یا با مطالعه‌ی مطالب خودِ آکادمی به دنیای از دانش در مورد بلاک چین و ارزهای دیجیتال، دسترسی داشته باشید.
    • گستردگی شبکه: Blockchain نیز مانند تمام سامانه‌های توزیع شده با حملات مقابله کرده و به مرور زمان رشد می‌کند و برای این کار به شبکه‌ی بزرگی از کاربران نیاز دارد. البته بحث‌هایی هم پیرامون این موضوع وجود دارد و برخی معتقدند که چنین وسعتی برای بلاک‌ چین‌ها می‌تواند بسیار مهلک باشد، در نتیجه تعیین اندازه‌ی مناسب و نگهداری از آن از بسیار مهم و چالش‌آفرین است.
    • هزینه تراکنش‌ها: تبادلات بیت کوین که در چند سال اول حضورش به‌طور تقریبی رایگان اعلام شد، اکنون هزینه‌های قابل توجهی دارد.
    • نقص امنیتی غیرقابل اجتناب: در بیت کوین و سایر بلاک چین‌ها‌ یک نقص امنیتی قابل توجه وجود دارد؛ اگر بیش از نیمی از رایانه‌هایی که به عنوان نود در شبکه فعالیت می‌کنند دروغ بگویند (دقت داشته باشید بیش از نیمی از رایانه‌ها)، دروغ به حقیقت تبدیل می‌شود. این نقص حمله ۵۱ درصد نامیده می‌شود و به همین دلیل استخرهای استخراج بیت کوین توسط جمع به دقت مورد نظارت قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که ناآگاهانه چنین نفوذی در شبکه اتفاق نیافتد.
    • خطای انسانی: اگر بلاک‌ چین به عنوان پایگاه داده استفاده شود، داده‌هایی که در آن ذخیره می‌شوند باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند. داده‌های ذخیره شده در بلاک‌ چین به صورت ذاتی قابل‌اعتماد نیستند؛ بنابراین داده‌ها باید به شکلی دقیق در آن وارد شوند. سامانه‌های Blockchain از اصل ورودی زباله، خروجی زباله (GIGO) پشتیبانی کرده و اگر داده‌های ورودی اشتباه یا نامعتبر باشند، خروجی نیز نامعتبر معرفی خواهد شد.

    بلاک چین در قانون

    بلاک چین در آینده

    آینده بلاک چین با سرعتی فراتر از نقش بنیادی آن در رمزارزها در حال تحول است. در صدر این تحول، بلاک چین‌های ماژولار قرار دارند که سه لایه اجماع، اجرا و دسترس‌پذیری داده را از هم جدا می‌کنند.

    این تغییر معماری، مقیاس‌پذیری را بدون قربانی‌کردن تمرکززدایی یا امنیت (دو اصل اساسی بلاک چین) ممکن می‌کند. پروژه‌هایی مانند Celestia و EigenLayer نشان می‌دهند که بلاک چین‌های ماژولار چگونه زیرساخت را از نو می‌سازند، قابلیت همکاری میان زنجیره‌ها را افزایش می‌دهند و طراحی زنجیره‌های سفارشی را تسهیل می‌کنند.

    پروژه آیگن لیر

    انتزاع حساب یا Account Abstraction نیز تجربه‌ی کاربری را ارتقا می‌دهد؛ زیرا منطق کیف پول را از قوانین پروتکل جدا می‌کند. این ویژگی، حساب‌های هوشمندی با منطق برنامه‌پذیر فراهم می‌سازد (از بازیابی اجتماعی و اسپانسری گس گرفته تا احراز هویت چندمرحله‌ای) و بلاک چین را برای کاربران عادی و کاربردهای سازمانی به‌مراتب در دسترس‌تر می‌کند. چنین تغییری می‌تواند در نهایت آن شیب یادگیری تند را که مانع پذیرش گسترده شده بود، از میان بردارد.

    از طرف دیگر، هم‌گرایی هوش مصنوعی و بلاک چین هم امیدبخش‌تر از همیشه است. بلاک چین، قابلیت راستی‌آزمایی و منشأ‌یابی داده‌ها را فراهم می‌کند؛ ویژگی‌ای حیاتی در عصر محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی و عامل‌های خودمختار. ادغام AI با دفاتر کل غیرمتمرکز می‌تواند سامانه‌های تصمیم‌گیری شفاف، بازارهای پیش‌بینی مقاوم در برابر تقلب و مدل‌های حاکمیت پویایی خلق کند.

    آیگن لیر
    خرید و فروش آسان آیگن لیر در بیت‌پین
    • معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
    • دریافت وام و اعتبار معاملاتی
    • سرعت بالا در تکمیل سفارشات
    • بات‌های معامله‌گر متنوع
    • پشتیبانی ۲۴ ساعته
    خرید آیگن لیر

    در مجموع، این نوآوری‌ها نویدبخش آینده‌ای هستند که در آن بلاک چین ماژولار، هوشمند و بی‌دردسر در زندگی روزمره ادغام می‌شود و اقتصادهایی غیرمتمرکز، کاربرمحور و پشتیبانی‌شده از ماشین‌ها را به حرکت در می‌آورد.

    سوالات متداول

    • زبان برنامه نویسی بلاک‌ چین چیست؟

    برنامه‌نویسی در بلاک چین بسته به اینکه در کدام شبکه است، زبان برنامه‌نویسی خود را دارد. برای مثال برای کدنویسی در شبکه اتریوم، از زبان سالیدیتی استفاده می‌شود.

    • چه کسانی می‌توانند یک بلاک‌ چین بسازند؟

    راه اندازی یک شبکه بلاک‌ چین نیاز به دریافت مجوز از نهاد خاصی ندارد. همچنین در صورت داشتن دانش فنی لازم، می‌توان یک شبکه بلاک‌ چین راه اندازی کرد.

    • آیا برای آموزش بلاک چین به تحصیلات دانشگاهی نیاز است؟

    در ایران در برخی از دانشگاه‌های مطرح همچون دانشگاه تهران، در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، دانشجویان می‌توانند در این زمنیه به صورت آکادمیک این حوزه را آموزش ببینند. در خارج کشور نیز تعدادی از دانشگاه‌های مطرح در این زمینه کورس‌های درسی را ارائه می‌دهند.

    • سه ضلع معضل بلاکچین (امنیت، مقیاس‌پذیری، تمرکززدایی) چیست؟

    معضل سه گانه بلاکچین این است که نمی‌توان به طور همزمان امنیت بالا، مقیاس‌پذیری زیاد و تمرکززدایی کامل را در یک بلاکچین داشت. تقویت یک گزینه معمولاً منجر به ضعف دو ضلع دیگر می‌شود.

    • زنجیره ماژولار چیست؟

    به معنای تقسیم وظایف بلاکچین (اجرا، اجماع و ذخیره‌سازی داده) در لایه‌های مختلف است تا هر ماژول روی یک حوزه تمرکز کند و کارایی کل سیستم بلاکچینی بهبود یابد.

    • بهترین بلاک چین کدام است؟

    هر بلاک چینی قابلیت‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد، اما برخی از شبکه‌ها مثل سولانا، بیت کوین، کاردانو و اتریوم از جمله بهترین‌ها محسوب می‌شوند.

    • سریع‌ترین بلاک چین کدام است؟

    سولانا و کاردانو از جمله سریع‌ترین شبکه‌ها در تأیید تراکنش‌ها هستند.

    • بزرگ‌ترین بلاک چین کدام است؟

    از نظر حجم معاملات رمزارز، طبعاً بیت کوین بزرگ‌ترین بلاک چین دنیاست، اما از نظر اکوسیستم، باید اتریوم را به عنوان بزرگ‌ترین بلاک چین در نظر گرفت.