آربیتروم یا آپتیمیسم؟ کدام رول‌آپ بهترین راه حل برای مقیاس‌پذیری اتریوم است؟

آربیتروم و آپتیمیسم دو رول‌آپ پرطرفداری هستند که برای بهبود مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم ایجاد شده‌اند؛ در این مقاله، با مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم با ما همراه باشید.

فناوری بلاک چین، با وعده تمرکززدایی، امنیت و شفافیت، بخش‌های زیادی از دنیای اقتصاد را متحول کرده و به کمک آن، راه‌حل‌های متعددی مانند اتریوم، پلتفرمی برای ساخت برنامه های غیرمتمرکز (DApps) که روی قراردادهای هوشمند اجرا می‌شوند، ایجاد شده است. با این حال، اتریوم دارای چالش‌های جدّی است؛ یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های اتریوم ناتوانایی در پاسخگویی به تقاضای رو به رشد کاربران و برنامه‌ها یا همان ضعف در مقیاس‌پذیری است.

محدودیت‌های مقیاس‌پذیری اتریوم باعث توسعه راهکارهای لایه دو شد، که برون زنجیره‌ای یا آفچین هستند و بلاک چین مجزایی برای خود دارند؛ این راهکارها حجم زیادی از داده‌های تراکنش‌ها را خارج از زنجیره‌های اصلی پردازش و نگه‌داری می‌کنند و با این کار حجم و فشار کاری روی زنجیره‌ی اصلی را کاهش می‌دهند. دو راهکار برجسته لایه دو اتریوم، آربیتروم (Arbitrum) و آپتیمیسم (Optimism) هستند که هرکدام ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی برای غلبه بر مشکل مقیاس پذیری ارائه‌ می‌دهند.

پیش‌تر در مقاله‌های معرفی شبکه آربیتروم و شبکه اپتیمیسم، به طور مفصل درباره انواع راهکار‌های لایه دو شبکه اتریوم و سازوکار و نحوه عملکرد دو راهکار آربیتروم و آپتیمیسم صحبت کردیم،‌ حال در این مقاله از بیت پین، قصد داریم با مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، نقاط قوت و ضعف آن‌ها را در مقابل یکدیگر قرار داده و به این پرسش پاسخ دهیم که کدام برای توسعه‌دهندگان و کاربران مناسب‌تر است.

آربیتروم؛ راهکار لایه دو کارآمدتر

آربیتروم (Arbitrum) راهکار لایه دویی است که توسط Offchain Labs توسعه یافته و برای ارائه توان عملیاتی بالاتر و هزینه‌های کمتر در مقایسه با شبکه اتریوم طراحی شده است. رول‌آپ آربیتروم، پروتکلی منحصربه‌فرد است و به کمک آن، تنها زمانی که اختلافی بین مشارکت‌کنندگان در شبکه رخ دهد، فعالیت آنچین انجام می‌شود. این امر استفاده از لایه پایه‌ای را به حداقل رسانده و هزینه‌ها را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

رول‌آپ آربیتروم از قراردادهای هوشمند EVM پشتیبانی کرده و با تمام ابزارهای توسعه‌دهنده اتریوم سازگار است. آربیتروم با قدرت سازگاری برجسته خود، این امکان را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند تا به طور مستقیم از ابزار و زیرساخت اتریوم استفاده کرده، بدون نیاز به تغییر کد، مقیا‌س‌پذیری را برای DApp‌های اتریوم به ارمغان می‌آورد و انتقال یکپارچه از لایه یک به لایه دو را تسهیل می‌کند. مزیت مهم دیگر آربیتروم، ضمانت AnyTrust آن است، به این معنی که یک DApp تا زمانی که اعتبارسنجی صادق باشد، به درستی اجرا می‌شود.

آپتیمیسم؛ راهکار لایه دو سریع‌تر

آپتیمیسم (Optimism)، یکی دیگر از راهکارهای لایه دو اتریوم است که برای افزایش قابلیت‌های شبکه اتریوم ساخته شده و برخلاف آربیتروم که از فناوری رول‌آپ برای برطرف کردن مقیاس‌پذیری استفاده می‌کند، از ماشین مجازی آپتیمیسم (OVM) بهره می‌برد. این ماشین مجازی، درواقع همان EVM یا ماشین مجازی اتریوم است که به‌طور خوش‌بینانه اجرا می‌شود و مانند آربیتروم امکان استفاده از قراردادها و ابزارهای هوشمند اتریوم را فراهم می‌کند.

آنچه آپتیمیسم را از سایر راهکار‌های لایه دو اتریوم متمایز می‌کند، تمرکز آن بر تعامل‌پذیری قراردادها است. هدف این راهکار، ایجاد اکوسیستمی یکپارچه است که در آن برنامه‌های غیرمتمرکز، توکن‌ها و پروتکل‌ها بتواند بدون چالش با هم تعامل داشته باشد. علاوه‌براین، آپتیمیسم با ادغام راهکارهای MEV غیرقابل پیش‌بینی بودن تراکنش‌ها را کاهش داده و عدالت شبکه را افزایش می‌دهد.

مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم

در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، توجه به چندین عامل ضروری است:

• مقیاس‌پذیری و عملکرد: هم آربیتروم و هم آپتیمیسم برای افزایش توان انجام تراکنش‌‌ها در شبکه اتریوم و ارائه کارمزدهای کمتر طراحی شده‌اند؛ با‌این‌حال، پیاده‌سازی و معماری خاص این دو می‌تواند، بسته به تراکم شبکه و استفاده، به تفاوت‌های عملکردی منجر شود.
• سازگاری: در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم باید در نظر گرفت که هر دو راهکار کاملاً با اتریوم سازگار هستند و امکان پیاده‌سازی DAppها را به طور یکپارچه برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کنند.
• امنیت: هر دو راهکار، امنیت شبکه اتریوم را به ارث می‌برند اما مفروضات امنیتی خود را نیز معرفی می‌کنند. ضمانت AnyTrust آربیتروم، ویژگی منحصر‌به‌فردی است که تا زمان صادق بودن یک اعتبارسنج، اجرای صحیح DApp را نوید می‌دهد و آپتیمیسم هم به مکانیسم اجماع خوش‌بینانه خود برای امنیت متکی است.
• تعامل‌پذیری: آپتیمیسم تمرکز بیشتری بر تعامل‌پذیری بین قراردادها دارد. اگر تعامل یکپارچه بین DApp‌ها، توکن‌ها و پروتکل‌های مختلف برای پروژه شما ضروری است، آپتیمیسم ممکن است انتخاب بهتری باشد.
• جامعه و اکوسیستم: هر دو پروژه توسط جوامع قوی حمایت می‌شوند. با این حال، امتیازی که دیگر پروژه‌ها در اکوسیستم این راهکارها به دست می‌آورند، می‌تواند بر موفقیت بلندمدت آن‌ها تأثیرگذار باشد.

از پیوند بلاک‌چین و هوش مصنوعی، به پول می‌رسیم؟

جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!

Please leave this field empty.

Δ

مقایسه معماری آربیتروم و آپتیمیسم

پس از رویداد ادغام و تغییر الگوریتم اجماع اتریوم از الگوریتم اثبات کار (POW) به الگوریتم اثبات سهام (POS) ، مشکل مقیا‌س‌پذیری این شبکه با نقشه راهی دقیق به صورت بومی تا حد زیادی برطرف شد. اما زنجیره‌های لایه ۲ مانند آربیتروم و آپتیمیسم همچنان با کاهش حجم کاری شبکه، به اتریوم کمک می‌کنند. این دو راهکار از رول‌آپ خوش‌بینانه برای ادغام صدها تراکنش در یک تراکنش و تخلیه ترافیکی شبکه اصلی اتریوم به لایه دوم استفاده کرده و با کاهش بار شبکه روی لایه اول و انجام محاسبات روی لایه دو، امکان پردازش سریع‌تر تراکنش‌ها را با هزینه کمتر فراهم می‌کند.

رول‌آپ‌های خوش‌بینانه نام خود را از این فرض خوش‌بینانه گرفته‌اند که همه داده‌های تراکنش در زنجیره لایه یک، معتبر هستند، مگر اینکه خلافش ثابت شود؛ هر دو زنجیره برای بررسی نامعتبر بودن تراکنش‌ها از الگوریتم اثبات تقلب استفاده می‌کنند. با توجه به سازوکار گفته شده، نهایی شدن تراکنش‌ها خیلی سریع انجام شده و بلاک‌ چین‌ها توان عملیاتی بسیار بالاتری نسبت به اتریوم ارائه می‌دهند. در این روش، تاییدکنندگان، می‌توانند در بازه‌ای هفت روزه، اعتبار تراکنش‌های ارسال‌شده را به چالش بکشند.

تفاوت فنی اصلی در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، این است که آپتیمیسم از الگوریتم اثبات تقلب تک دور استفاده می‌کند، در‌حالی‌که الگوریتم اثبات تقلب در آربیتروم، چند دور اجرا می‌شود؛ پس می‌توان گفت که آپتیمیسم سریع‌تر از آربیتروم است، اما به دلیل گس فی بالاتر، گران‌تر هم بوده، چرا که در لایه اول اجرا می‌شود. تایید تراکنش‌ها در آربیتروم زمان بیشتری می‌برد، اما مقرون‌به‌صرفه‌تر انجام می‌شود.

علاوه‌بر‌این، در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم باید گفت که آپتیمیسم از ماشین مجازی اتریوم (EVM) استفاده می‌کند، در‌حالی‌که آربیتروم، ماشین مجازی آربیتروم (AVM) خود را دارد؛ به این ترتیب زبان برنامه‌نویسی آپتیمیسم به سالیدیتی (Solidity) محدود بوده، اما آربیتروم از تمامی زبان‌های برنامه‌نویسی EVM پشتیبانی می‌کند. به طور کلی می‌توان گفت که از نقطه‌نظر معماری در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، تفاوت‌ها بسیار ناچیز بوده و برای کاربران عادی هر دو زنجیره تقریبا یکسان عمل می‌کنند.

مقایسه اکوسیستم آربیتروم و آپتیمیسم

از آنجایی که آربیتروم و آپتیمیسم از رویکرد فنی مشابهی برای مقیاس‌پذیری تراکنش‌ها استفاده می‌کنند، مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم از نظر معیارهای رشد، در هر دو زنجیره بسیار جالب است. از نظر ارزش کل قفل شده (TVL)، آربیتروم به وضوح کارآمدتر است و کارشناسان معتقدند که این زنجیره در مقایسه با آپتیمیسم، بیش‌تر از دو برابر ارزش کل قفل شده دارد؛ ارزش کل قفل شده یا TVL، معیاری برای نشان دادن میزان کل نقدینگی در اکوسیستم یک بلاک چین است.

داده‌ها نشان می‌دهند که ارزش کل قفل شده آربیتروم تنها به یک بخش وابسته نیست؛ تقریباً ۳۰ درصد از ارزش کل قفل شده آربیتروم از مشتقات و ۲۲ درصد از صرافی‌ها غیرمتمرکز یا همان دکس‌ها تامین می‌شود. در مقابل، صرافی‌ها غیر‌متمرکز تقریباً ۴۲ درصد از ارزش کل قفل شده آپتیمیسم را تشکیل می‌دهند و تنها حدود ۱۷ درصد از آن از مشتقات حاصل می‌شود.

یکی دیگر از جزئیات جالب در TVLها، مقایسه پروتکل های بومی و غیر‌بومی است؛ ۵۴ درصد از TVL آربیتروم از پروتکل‌های بومی تامین می‌شود، این موضوع برای آپتیمیسم تنها ۲۹ است. دلیل این موضوع هم تسلط پلتفرم ارز دیجیتال GMX، صرافی غیرمتمرکزی که سیستم توکن دوگانه را اجرا می‌کند، بر Arbitrum است. GMX به تنهایی تقریباً ۲۵ درصد از کل TVL در آربیتروم را تشکیل می‌دهد.

در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، وقتی صحبت از فعالیت پروتکل‌ها می‌شود، آربیتروم با ۲۵۶ به ۱۱۹ آپتیمیسم برتری دارد و از نظر آدرس‌های فعال و تراکنش‌های روزانه هم پیشتاز است؛ البته این موضوع را می‌توان با ایردراپ آن مرتبط دانست و احتمالاً این دو عامل، به زودی به اعداد عادی‌تر و مساوی‌تری برگردد. در زمان نگارش این مقاله، آربیتروم تراکنش‌های روزانه بیشتری را نسبت به اتریوم پردازش می‌کند و آدرس‌های فعال روزانه بیشتری نیز دارد، اما انتظار می‌رود که این موضوع هم برای مدت طولانی باقی نماند.

هر دو پروتکل برای مدت طولانی در مسیری رشد فعالیت زنجیره‌ای حرکت می‌کنند و نشانه‌ای از کاهش سرعت نشان نمی‌دهند.

مقایسه کاتالیزورهای آربیتروم و آپتیمیسم

تا اینجای کار، تصویر واضح است: آربیتروم در میان راهکارهای لایه دو خوش‌بینانه، پیشتاز بی‌چون‌‌و‌‌چرا است. اما آینده این دو زنجیره چیست؟ این دو زنجیره رویکردهای کمی متفاوتی را برای افزایش سهم بازار خود دنبال می‌کنند. آپتیمیسم نقشه راه خود را با انتشار پستی در مورد OP Stack توضیح داده است.

OP Stack، مرحله بعدی مقیاس‌پذیری آپتیمیسم بوده و مجموعه‌ای از ماژول‌ها را در بر می‌گیرد که به عنوان طرحی برای بلاک چین‌های ماژولار، مقیاس‌پذیر و تعامل‌پذیر ارائه شده است. آپتیمیسم این چارچوب را به گونه‌ای منعطف طراحی کرده تا نه فقط برای مجموعه‌های خوش‌بینانه، بلکه برای انواع مختلف بلاک چین‌ها قابل اجرا باشد. اولین نسخه رسمی از OP Stack، با نام Bedrock ارائه خواهد شد و با بهره‌مندی از قابلیت ماژولار بودن، امکان جدا کردن لایه‌های اجماع، اجرا و دسترسی به داده‌ها، به اثبات آینده این زنجیره کمک کند.

علاوه‌براین نقشه راه، آپتیمیسم برای توسعه بلاک چین لایه دو پایه‌ای جدید خود با کوین‌بیس (Coinbase) همکاری می‌کند؛ هدف از این همکاری، ایجاد سوپرزنجیره‌ای (Superchain) است که از شبکه‌ای از مجموعه‌ها تشکیل شده و با استفاده از OP Stack ساخته شده باشد. این اکوسیستم از زنجیره‌های متقابل با اشتراک‌گذاری زیرساخت‌های توالی، اثبات و پل‌زدن، ارتباطات یکپارچه بین شبکه‌ها را تقویت می‌کند.

از سوی دیگر آربیتروم هم به‌تازگی، بزرگترین برگ برنده خود، یعنی توکن‌دراپ ARB را به پایان رسانده است؛ این توکن‌دراپ، نقطه عطف مهمی در مسیر تمرکززدایی بیشتر بوده و آربیتروم امیدوار است که با جذب کاربران بیشتر به اکوسیستم در درازمدت نتیجه دهد. علاوه بر ARB، آربیتروم در حال برنامه‌ریزی برای نوآوری با Arbitrum Nova، Arbitrum Orbit و ارتقا Stylus آن است.

آربیتروم نوا (Arbitrum Nova)، زنجیره‌ای جانبی با ۹۰ درصد گس فی پایین‌تر نسبت به زنجیره معمولی Arbitrum است، اما خب امنیت کمتری ارائه می‌دهد؛ این سایدچین برای اپلیکیشن‌های بازی، اجتماعی و سایر برنامه‌ها با پهنای باند بالا، ایده‌آل است. برای مثال Opensea و TreasureDAO اخیراً بازارهایی را در Nova راه‌اندازی کرده‌اند، این کار، زیرساخت‌های حیاتی را برای پروژه‌های آینده فراهم می‌کند.

آربیتروم اُربیت (Arbitrum Orbit)، توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا بدون نیاز به مجوز، لایه‌‌های سوم (L3) را راه‌اندازی کرده و از فناوری آربیتروم برای ساخت در اکوسیستم استفاده کنند. آربیتروم با ارتقای Stylus در مسیر آینده خود، قصد دارد EVM+ را معرفی کند، که به قراردادهای نوشته شده با زبان‌های برنامه‌نویسی Rust، C و C++ اجازه می‌دهد تا همزمان با قراردادهای مبتنی بر زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی (Solidity) موجود هم تعامل داشته باشند. چنین قابلیتی با گشودن درهای بیشتر برای توسعه‌دهندگان، عملکرد شبکه را بهبود بخشیده و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.

دانلود کتابچه نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال

در این کتابچه با نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال آشنا می‌شوید. از نحوه ثبت‌نام تا آشنایی با مزایا و معایب این گونه وام‌ها مطلع می‌شوید.

Please leave this field empty.

Δ

در نتیجه، در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم می‌توان گفت که آپتیمیسم بر ماژولار بودن، مقیاس‌پذیری و تعامل‌پذیری تمرکز دارد و با همکاری با کوین‌بیس قصد دارد جایگاهی در میان توسعه‌دهندگان در این فضا به دست آورد. در مقابل، آربیتروم به دنبال گسترش دامنه دسترسی خود به توسعه‌دهندگان بیشتر و بهبود عملکرد شبکه از طریق ارتقاء Stylus و توسعه زنجیره جانبی Arbitrum Nova است.

گفتار پایانی

در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، باید گفت که هم آربیتروم هم آپتیمیسم افزوده‌های ارزشمندی برای اکوسیستم اتریوم محسوب می‌شوند و به مسائل مهمی در مورد مقیاس‌پذیری و هزینه‌ها رسیدگی می‌کنند؛ اما برای مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، با وجود شباهت‌های بسیار، تفاوت‌های ظریفی در تعامل‌پذیری، مفروضات امنیتی و اکوسیستم وجود دارد که بسته به نیازهای خاص توسعه‌دهنده یا کاربر، ممکن است یکی جذاب‌تر از دیگری باشد. درواقع در مسیر تکامل فناوری‌ها تکامل، تمایز و تخصص بیشتری در چشم‌انداز لایه دو مشاهده خواهیم کرد که در نهایت به نفع اکوسیستم گسترده‌تر اتریوم خواهد بود.

در حال حاضر، در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، آربیتروم کمی پیشتازتر است؛ چرا که ارزش کل قفل شده بسیار بالاتر و کاربران فعال روزانه بیشتری دارد و تراکنش‌های بیشتری را پردازش می‌کند. با این حال، آپتیمیسم هم مسیر روشنی در پیش دارد و همکاری‌اش با Coinbase می تواند راهکارهای کاربردی‌تری را برای میلیون‌ها کاربر جدید به همراه داشته باشد.

سوالات متداول

• آربیتروم و آپتیمیسم چه نوع رول‌آپ‌هایی هستند؟

آربیتروم و آپتیمیسم از نوع رول‌آپ‌های خوش‌بینانه هستند که تراکنش‌ها را در لایه دوم اجرا کرده و به صورت فشرده شده به لایه اول ارسال می‌کنند.

• در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، هرکدام چگونه مناقشات را حل می‌کنند؟

آپتیمیسم تراکنش‌های مناقشه‌برانگیر را در لایه اول بازپخش می‌کند و از EVM برای تصحیح استفاده می‌کند. آربیتروم از فرایندی خارج از زنجیره برای کاستن محل اختلاف به یک تراکنش استفاده می‌کند و فقط آن تراکنش را به EVM می‌فرستد.

• در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، هرکدام چقدر سرعت دارند؟

در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، هر دو قادر به پردازش هزاران تراکنش در هر ثانیه هستند، در حالی که شبکه اصلی اتریوم فقط از ۱۵ تراکنش در هر ثانیه پشتیبانی می‌کند؛ آپتیمیسم کمی سریع‌تر از آربیتروم است.

• در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، هرکدام چقدر قابل اطمینان هستند؟

در مقایسه آربیتروم و آپتیمیسم، هر دو از امنیت شبکه اصلی اتریوم بهره می‌برند و در صورت بروز تقلب یا خطا، قادر به بازگشت به حالت قبل هستند. همچنین هر دو از قراردادهای هوشمند استاندارد اتریوم پشتیبانی می‌کنند.