کار عادی که یک معامله‌گر انجام می‌دهد، خرید و فروش بیت کوین و سایر رمزارزها تحت نوسان قیمت و تغییر روند بازار است. این کار در ظاهر ساده می‌آید، اما وقتی عمیق‌تر می‌شویم، تصویری از فرازونشیب‌های احساسی را می‌بینیم که معامله‌گران اغلب تجربه می‌کنند. درواقع، روانشناسی چرخه بازار بیت کوین به اندازه اخباری که روزانه منتشر می‌شوند، بر احساسات و رفتار معامله‌گران تاثیر می‌گذارد؛ اما چیزی به عنوان «نمودار روانشناسی چرخه بازار بیت کوین» وجود دارد که می‌تواند به‌عنوان نقشه راه احساسی هولدرها و تریدرها عمل کند. در این بررسی از آکادمی بیت‌پین نگاهی دقیق‌تر به این نمودار و اهمیت روانشناسی در بازار ارزهای دیجیتال داریم. با ما همراه باشید.
چرا روانشناسی بازار مهم است؟
قانون شماره یک در معاملات این است که با احساسات معامله نکنید! قانون دوم برای رسیدن به موفقیت، درک احساسات بازار ارزهای دیجیتال و استفاده از آن به نفع خودتان است؛ اما اکثر معامله‌گران و هولدرها به این موضوع توجه ندارند و مانند همه عمل نمی‌کنند. در عوض، سرمایه‌گذاران حرفه‌ای براساس حقایق و تفکرات خود جلو می‌روند و تصمیم‌گیری‌هایشان به جای احساسات، مبتنی بر تحلیل فاندامنتال رمزارز است.
همچنین، قیمت بین کوین دائماً در حال تغییر است و این تغییر می‌تواند کم یا زیاد باشد و معامله‌گران را وارد یک وضعیت احساسی کند. در چنین شرایطی، تریدرها و هولدرها به تصمیم‌گیری درست در زمان مناسب و پیامدهای هر حرکت خود فکر می‌کنند. در نتیجه، احساسات و انتظارات به محرک اصلی برای تصمیم‌گیری تبدیل می‌شوند و بر کل بازار تاثیر می‌گذارند.
وقتی اکثر معامله‌گران انتظار افزایش نرخ بهره را دارند، احساسات مثبت است. این مرحله به عنوان بازار گاوی یا روند صعودی در معاملات شناخته می‌شود. وقتی بازار انتظار دارد که دارایی هدف سقوط کند، یک الگوی منفی شکل می‌گیرد و وارد فاز نزولی یا بازار خرسی می‌شود. درحقیقت، روانشناسی چه در بعد شخصی (معامله‌گر) و چه در ابعاد بزرگتر (کل بازار)، موضوعی است که درک آن در رفتار معاملاتی و میزان موفقیت و شکست تریدرها و هولدرها تاثیر بسیاری دارد.
رالی (Rally) در کریپتو به چه معناست؟
رالی (Rally)، بهبود قیمت پس از یک دوره کاهش است؛ دوره‌ای است که در آن قیمت دارایی حرکت صعودی پایداری دارد. به طور معمول، یک رالی پس از دوره‌ای می‌آید که در آن قیمت‌ها ثابت یا در حال کاهش بوده‌اند:
- ریلیف رالی (Relief Rally)، وقفه یا فُرجه‌ای صعودی در روند نزولی بازار است که منجر به افزایش موقت قیمت دارایی می‌شود. ریلیف رالی معمولاً کوتاه‌مدت هستند و نمی‌توانند روند نزولی بازار را تغییر دهند، اما می‌توانند فرصتی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند تا دارایی‌های را با قیمت پایین‌تری بخرند.
- رالی گول‌زننده (Sucker Rally)، هم افزایش کوتاه‌مدت و غیرقابل توجیه در ارزش رمزارز یا کل بازار است؛ این رالی زمانی رخ می‌دهد که قیمت افزایش پیدا می‌کند اما بلافاصله به روند نزولی تغییر مسیر می‌دهد. رالی گول زننده معمولا در بازار خرسی که رالی‌ها کوتاه‌مدت هستند، اتفاق می‌افتد. رالی گول‌زننده اغلب سرمایه‌گذاران ناآگاه را فریب داده و با پایان یافتن توهمی کوتاه، باعث ضرر آنها می‌شود.
نمودار روانشناسی چرخه بازار بیت کوین
برگه تقلب یا نمودار روانشناسی چرخه بازار بیت کوین برای هولدرها و تریدرها، رفتار فعالان بازار ارزهای دیجیتال را تجزیه و تحلیل کرده و نشان می‌دهد که در طول مراحل مختلف این چرخه، در ذهن شرکت‌کنندگان در بازار چه می‌گذرد. شما با این نمودار روانشناسی و داشتن درکی از رفتار فعالان بازار ارزهای دیجیتال، می‌توانید تا در مراحل مختلف چرخه بازار با احساسات خود مقابله کرده و آنها را کمی بهتر کنترل کنید. این نمودار روانشناسی چرخه بازار بیت کوین برای هولدرها و تریدرها، از ترکیب سه مفهوم قدرتمند به دست آمده است.
برای مشاهده نسخه به‌روز نمودار روانشناسی چرخه بازار بیت کوین برای هولدرها و تریدرها، به وب‌سایت bitcoinstrategyplatform مراجعه کنید.
مفاهیم کلیدی روانشناسی بازار بیت کوین
شما به عنوان تریدر می‌تواند با درک مفاهیم مهم روانشناسی تریدرها در بازار، تصمیم‌های بهتری بگیرید. در ادامه به این مفاهیم مهم اشاره می‌کنیم:
معرفی چهار فاز چرخه ۴ ساله
چرخه چهار ساله بازار بیت کوین به الگوی تکرارشونده رفتار قیمت در بازار این رمزارز اشاره دارد که با دوره‌های متناوب افزایش و کاهش مشخص می‌شود. این چرخه نتیجه اقداماتی مانند خرید و فروش است و تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله احساسات بازار، اخبار اقتصادی، تغییرات نظارتی و پیشرفت‌های مربوط به تکنولوژی است. از نظر تاریخی، بیت کوین یک چرخه چهار ساله مرتبط با رویدادهای هاوینگ بیت کوین را دنبال می‌کند که تقریباً هر ۴ سال یکبار اتفاق میفتد. این چرخه در چهار مرحله انجام می‌شود که عبارتند از:
- انباشت: زمانی اتفاق میفتد که قیمت‌ها نسبتاً پایین هستند، اما نشانه‌های کوچکی از رشد ظاهر می‌شود. در طول این مرحله، خریدارانی که چشم به آینده دارند، بیت کوین را با قیمت کمتر می‌خرند تا از فرصت‌های آینده برای افزایش قیمت و کسب سود بهره ببرند.
- رشد: قیمت همچنان به سمت بالاترین حد خود حرکت می‌کند. رویدادهای هاوینگ در گذشته در این زمان رخ داده‌اند. این مرحله همزمان با کاهش ذخایر صرافی‌ها همراه بوده است، زیرا عرضه را افزایش می‌دهند، زیرا انتظار رسیدن قیمت به بالاترین حد خود را دارند.
- توهم: قیمت به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد و از نقطه عطف قبلی خود فراتر می‌رود. از یک طرف، حجم معاملات برای فروش بالا می‌رود و از طرف دیگر، سرمایه‌گذاران دیگر مشغول به خرید هستند، زیرا بر این باورند که بازار همچنان به صعود ادامه می‌دهد. نوسانات قیمت کم و حجم خرید و فروش متعادل می‌شود. در این مرحله شاخص ترس و طمع در بازار حاکم است.
- سقوط: پس از سرخوشی مرحله توم، بازار شاهد اصلاح قیمت به سمت نزولی است. ممکن است سقوط قیمت تا ۸۰ درصد نیز دیده شود. برای مثال، قیمت بیت کوین از بالاترین حد خود یعنی ۶۹ هزار دلار (نوامبر ۲۰۲۱) به ۱۵۴۷۶ دلار (نوامبر ۲۰۲۲) سقوط کرد.
شاخص Score-Z F برای STH
این شاخص نسبت ارزش بازار بیت کوین به بهای تمام شده برای هولدرهای کوتاه‌مدتSTH) ) را تجسم می‌کند و اطلاعاتی را در مورد چرخه بازار بیت کوین و شرایط بالقوه اشباع خرید یا اشباع فروش در اختیارشان قرار می‌دهد. درحقیقت، از شاخص STH Z‑Score برای ارزیابی رفتار بازار هولدرهای کوتاه‌مدت و کمک به شناسایی فرصت‌های خرید یا فروش بر اساس نقاط اوج نشان داده شده توسط امتیاز Z استفاده می‌شود.
این شاخص سه مورد زیر را محاسبه می‌کند:
- نسبت MVRV فعلی به میانگین متحرک ۱۵۵ روزه آن
- نسبت قیمت بیت کوین به میانگین متحرک ۱۵۵ روزه آن
- میانگین دو نسبت فوق به صورت امتیاز Z
امتیاز Z بین –۳ و +۳ مقیاس‌بندی شده است و نسبت به سطح آستانه انتخاب شده محاسبه می‌شود. خطوط آستانه بالا و پایین براساس احساسات بازار تغییر می‌کند. زمانی که به آستانه بالایی می‌رسد، امتیاز Z به +۲ نزدیک می‌شود که نشان‌دهنده شرایط بالقوه خرید است. برعکس، رسیدن به آستانه پایینی مربوط به امتیاز Z نزدیک به –۲ است که نشان‌دهنده شرایط بالقوه فروش برای کسب سود بالاست.
نمودار مارپیچی و تحلیل فراکتالی
نمودار مارپیچی (Spiral Chart) چرخه‌های مارپیچی تغییرات قیمتی ناشی از اثر هاوینگ بیت کوین را توصیف می‌کنند و به خوبی احساسات غالبی که سرمایه‌گذاران را تحت تأثیر قرار می‌دهند را به تصویر می‌کشند. این نمودار ابزاری با ماهیت بصری است که توسط تحلیل‌گران برای ردیابی الگوهای تکرارشونده قیمت بزرگترین ارز دیجیتال جهان در طول زمان استفاده می‌شود.
تحلیل‌گران معتقدند که این مارپیچ‌ها یک روند تکرارشونده دارند، زیرا هر چرخه معمولاً یک چرخه ۴ مرحله‌ای دارد. این مدل مارپیچی به تریدرها و هولدرها کمک می‌کند تا روانشناسی چرخه بازار بیت کوین را بهتر درک کنند و تصمیم مناسبی بگیرند. برای مثال، سبز پررنگ در نمودار، نشان‌دهنده حداکثر سود شرکت‌کنندگان در بازار و قرمز تیره هم حداکثر ضرر آنها را نشان می‌دهد.
تحلیل فراکتال (Fractal Analysis) به شناسایی الگوهای قیمتی کوچک‌تر و تکراری اشاره دارد که در بازه‌های زمانی مختلف تکرار می‌شوند. این الگوها می‌توانند شبیه نمودارهای روزانه و ساعتی باشند که تریدها معمولاً با آنها سروکار دارند. یک الگوی فراکتالی رایج شامل پنج کندل استیک متوالی است که کندل استیک میانی مهمتر است که بالاتر برای نزولی و پایین‌تر برای صعودی را نشان می‌دهد.
دو کندل استیک دیگر به الگوی مشابه در دو طرف کندل استیک میانی قرار گرفته‌اند. این الگوها اغلب نشان‌دهنده بازگشت یا کاهش احتمالی روند هستند و به معامله‌گران در تشخیص اینکه بازار چه زمانی به یک روش آشنا رفتار می‌کند، کمک خواهد کرد.
شاخص استاندارد بهای تمام‌شده بیت کوین برای هولدرهای کوتاه‌مدت
هولدرهای کوتاه‌مدت یا STH (مخفف Short Term Holders)، بیشتر در معرض احساسات و اقدامات قیمتی بازار قرار دارند، با استفاده از داده‌های آنچین و با نگاه کردن به بهای تمام‌شده قیمت بیت کوین (متوسط قیمت خرید) می‌توانیم بین بازارهای گاوی و خرسی تفاوت قائل شویم. امتیاز Z-Score بر اساس هزینه‌ای که هولدرهای بیت کوین پرداخت می‌کنند، فاصله قیمتی (بالاتر یا پایین‌تر) از مبنای قیمت خرید آنها یا همان انحراف معیار است. هر چه این امتیاز بیشتر باشد، بازار گاوی قوی‌تر و هرچه کمتر باشد، بازار نزولی قوی‌تر است.
احساسات بازار وال‌استریت؛ تشبیه در بیت کوین
پذیرش در هیچ بازاری، روی خطی مستقیم اتفاق نمی‌افتد، بلکه در چرخه‌هایی پر از حدس و گمان و احساسات رخ می‌دهد. تفاوت بین سودآوری و زیان‌ده بودن تا حد زیادی به کنترل این احساسات برمی‌گردد. احساسات طبیعی و به‌جایی که در زمان نامناسب ظاهر می‌شوند، اغلب منجر به فعالیت اشتباه در بازار می‌شوند. بر همین اساس، وال استریت، نموداری را برای نشان دادن روانشناسی چرخه بازار بیت کوین بازار ارائه کرده است که به افراد برای فعالیت در این بازار و داشتن درک درستی از زمان ورود به آن یا خروج از آن کمک می‌کند.
کلام آخر
بازار ارزهای دیجیتال مانند موجودات زنده دارای شعور هستند و تحت تاثیر احساسات و انتظارات قرار می‌گیرند. درحقیقت، معامله‌گران بی‌تجربه اغلب در زمان‌های نامناسب خرید یا فروش می‌کنند. آنها با شور و شوق بیت کوین را در اوج بازار می‌خرند و با وحشت در پایین‌ترین نقطه بازار می‌فروشند. از طرفی، عکس این قضیه برای سرمایه‌گذاران موفق صادق است. اینجاست که درک روانشناسی یک چرخه بازار می‌تواند اهمیت زیادی در روند کار تریدرها و هولدرها داشته باشد. بررسی نمودار روانشناسی چرخه بازار بیت کوین می‌تواند نقشه راه خوبی برای حرکت در بازار پرنوسان و اغلب پویای ارزهای دیجیتال باشد.
سوالات متداول
- روانشناسی چرخه بازار بیت کوین چیست؟
نمودار روانشناسی بیت کوین نشان‌دهنده نوسانات احساسی تریدرها از سرخوشی تا وحشت است. این نمودار قیمت را پیش‌بینی نمی‌کند، اما منعکس‌کننده احساسات بازار و کمک به تصمیم‌گیری بهتر است.
- فازهای مختلف چرخه بازار بیت کوین کدام‌اند؟
بیت کوین معمولاً یک چرخه چهار مرحله‌ای از جمله انباشت، رشد، توهم و سقوط را تجربه می‌کند. هر مرحله با احساسات خاص، شرایط بازار، حجم معاملات و قیمت تعریف می‌شود.
- چطور می‌توان از این نمودار برای زمان‌بندی خرید یا فروش استفاده کرد؟
با بررسی نمودار می‌توان تصمیم بهتر را در زمان درست اتخاذ کرد. برای مثال، خرید در قیمت پایین در طول انباشت یا فروش در قیمت بالا در مرحله توهم ممکن است نشان دهنده تصمیم معاملاتی خوب باشد.
- نمودار مارپیچی بیت کوین چه اطلاعاتی به ما می‌دهد؟
نمودار مارپیچی یک نمایش بصری از چرخه چهار ساله بیت کوین است. این نمودار، اوج‌ها و فرودهای تکرارشونده نزدیک به هاوینگ‌ها را نشان می‌دهد و احساسات موجود در بازار را برای تصمیم‌گیری به نمایش می‌گذارد.
- آیا چرخه‌های بازار همیشه به‌صورت تکرارشونده عمل می‌کنند؟
الگوها موجود در چرخه بازار بیت کوین تقریبا تکرارشونده هستند و احساسات ناشی از رویدادهای هاوینگ را نشان می‌دهند؛ اما تکرار کاملاً دقیق وجود ندارد، زیرا تدوین قوانین جدید، اخبار اقتصادی و سیاسی و تغییرات احساسات تریدرها می‌توانند چرخه را مختل کنند.
