ارز دیجیتال LayerZero؛ زیرساختی برای تعاملپذیری در بلاک چین
تاریخ: 16 مرداد 1403
زمان مطالعه:
14 دقیقه
ارز دیجیتال لِیِر زیرو (LayerZero) که بهعنوان زیرساختی ایمن و کارآمد برای تعاملپذیری میان شبکههای بلاک چینی و انتقال داده و اطلاعات شناخته میشود، از آلت کوینهایی است که توجه بسیاری از طرفداران بلاک چین و فناوری حول محور آن را به خود جلب کرده است.
اگر تابهحال بارها در مقالات مختلف از همکاریها و ویژگیهای منحصربهفرد این پروژه شنیدهاید و آشنایی زیادی با این پروژه ندارید، این مقاله برای شما نگارش شده است. در این مقاله، به صفر تا صد هر آنچه که باید درباره پروژه لیر زیرو بدانید، اشاره میکنیم. البته مثل همیشه، در پایان میتوانید سوالات و نظرات خود را با ما اشتراک بگذارید.
لیر زیرو (LayerZero)،شبکه بلاک چین لایه صفر با ویژگیهای نوآورانه و منحصر بهفردی است که برای بهبود ارتباطات کراس چین (Cross-Chain) بهصورتی ایمن و شفاف، ایجاد شده و فعالیت خود را در بین بیش از 70 شبکه بلاک چینی ادامه میدهد.
لیر زیرو به بلاک چینهای مختلف اجازه میدهد تا با یکدیگر تعامل کنند و دادهها را به طور ایمن و کارآمد به اشتراک بگذارند. این پروتکل با هدف ایجاد یک اکوسیستم بلاک چین متصل و یکپارچه طراحی شده که در آن داراییها، دادهها و برنامههای غیرمتمرکز (dApps) میتوانند آزادانه بین شبکههای مختلف جابجا شوند.
بر خلاف سایر پروژههای این حوزه که عمدتاً برای پردازش و تحقق هدف ارتباطات زنجیرهای از چندین بخش و شبکه استفاده میکنند، از محیطی یکپارچه و بههمپیوسته به نام آمنی چین (Omnichain) برای انتقال داراییها، پیامها و اطلاعات در بین شبکهها بهره میبرد.
به زبانی ساده، پروژه و ارز دیجیتال LayerZero را میتوانیم بهعنوان نقطه صفر یا زیرساختی بزرگ برای شبکههای لایه اولی، دومی و حتی برنامههای بلاک چینی محسوب کنیم که با راهحلهای فوق پیشرفته خود در این فضا، از برنامههای غیرمتمرکز در زنجیرهای متقابل پشتیبانی کرده و آنها را قادر میسازد تا بدون نیاز به واسطهها یا مکانیسمهای بریج بلاک چینپیچیده، با هم ارتباط برقرار کنند.
تمامی این زیرساخت و اهداف که از سوی پروژه لیر زیرو فراهم شده است، نهتنها برای ایجاد همکاری میان شبکههای بلاک چینی بهصورت یکپارچه، بلکه برای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، بازیها، سایر برنامههای حوزه وب ۳ و حتی توکنهای غیرقابلتعویض (NFT) نیز قابلدسترس بوده و میتواند ارتباطات میانبرنامههای غیرمتمرکز را بهخوبی تسهیل بخشد.
نام پروژه
لیر زیرو(Layer Zero)
نماد
ZRO
حوزه فعالیت
ارتباط بین زنجیرهای و همکاری بین بلاک چینی
بلاک چین
نوعی زیر ساخت برای شبکههای بلاک چینی
وبسایت
https://layerzero.network/
تمامی کاربردها و قابلیتهای پروتکل غیرمتمرکز و اوپن سورس لیر زیرو، با کمک توکن بومی آن با نماد اختصاری ZRO تسهیل میشود. این توکن بومی، برای پرداخت کارمزد تراکنشهای بین زنجیرهای، ایفای نقش حاکمیتی و حق رأی و بهعنوان بخش مهمی برای تشویق نودها (Node) برای فعالیت مستمر و هم جهت با پروتکل مورد استفاده قرار میگیرد.
لیر زیرو چگونه کار میکند؟
پروژه بین شبکهای لیر زیرو که تا به امروز بهعنوان رقیب جدی پلهای بلاک چینی فعالیت میکند، دارای اکوسیستمی گسترده از بخشهای مختلف است که تمامی آنها تحت فرمان قراردادهای هوشمند به نام اندپوینتها (Endpoints) پیادهسازی شدهاند.
اگر با توضیحات ذکر شده تا به اینجای مقاله، درباره نحوه کار و فعالیت شبکه و ارز دیجیتال LayerZero، سؤالات زیادی را در ذهن دارید، موارد زیر تمامی آنها را پوشش میدهد. در بخش زیر، بهصورت تخصصی، بهتمامی بخشهای اکوسیستم لیر زیرو و نقش آنها برای تحقق اهداف پروژه اشاره میکنیم.
اندپوینتهای لیر زیرو
همانطور که در بخش بالا بدان اشاره کردیم، اندپوینتهای لیر زیرو بهعنوان قراردادهای هوشمند شبکه، مهمترین بخش از این اکوسیستم هستند. اندپوینتها مسئول اصلی ارتباط مستقیم داده، اطلاعات، داراییها و… بین دو زنجیره مشخص بوده و این امور را بهصورت درونشبکهای مدیریت میکنند.
در موازات فعالیت این قراردادهای هوشمند مهم بهصورت درونشبکهای، اوراکلها و رلهها (Releyer) بهصورت برون شبکهای این پروسه را تأیید و اعتبارسنجی میکنند تا از اعتبار پیامها و اطلاعات اطمینان کسب کرده و از هرگونه تقلب جلوگیری کنند. اندپوینتها در شبکه لیر زیرو به نسبت شرکتکننده در شبکه، دارای سه ماژول اصلی هستند:
از پیوند بلاکچین و هوش مصنوعی، به پول میرسیم؟
جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!
اولترا لایت نودها
اولترا لایت نودها یا گرههای فوقسبک (Ultra Light Nodes)، از جدیدترین فناوری ارائه شده از سوی شبکه مقیاسپذیر ارز لیر زیرو است که نیازهای محاسباتی و ذخیرهسازی گرههای شرکتکننده شبکه را بهصورت قابلتوجهی کاهش میدهد.
برخلاف گرههای کامل سنتی یا همان نودها که تمام دادههای بلاک چین را ذخیره و هر تراکنش را پردازش میکنند، گرههای فوقسبک یا ULNs به صورتی طراحی شدهاند که با حداقل نیاز داده کار کنند. این گرهها با استفاده از ترکیبی از رلههای خارج از زنجیره و اوراکلها برای تأیید تراکنشها و ثبت آخرین تغییر وضعیت بین بلاکچینها فعالیت میکنند.
به زبانی ساده، این طراحی گره به شبکه لیر زیرو اجازه میدهد تا مقیاسپذیری کارآمدتری داشته باشد، زیرا این گرهها میتوانند اطلاعات را در زنجیرههای متعدد بدون بار محاسباتی سنگین نسبت به فول نودها اعتبارسنجی و توزیع کنند. این زیرساخت باعث میشود که پروتکل پیامرسانی Omnichain در لیر زیرو سریعتر و کارآمدتر عمل کرده و قابلیت همکاری بهتری در بین شبکههای بلاک چینی را فراهم کند.
اوراکلها
اوراکلها، بخشی جداییناپذیر از پروتکل با قابلیت همکاری لیر زیرو هستند که امکان ارتباط یکپارچه و اعتبارسنجی تراکنشها را در بلاک چین مختلف فراهم میکنند. این اوراکلها بهعنوان واسطههایی در زنجیره لیر زیرو عمل میکنند که اطلاعات خارج از شبکه را به پروتکل برسانند. این اطلاعات میتواند شامل اعتبار تراکنشها، هدر یا سربرگ بلوک و سایر دادههای ضروری موردنیاز برای تأیید تراکنشهای زنجیرهای باشد.
تمامی اوراکلهای شبکه زیرساختی لیر زیرو با پروژه چین لینک (Chainlink) ادغام شدهاند که قابلیت اطمینان دادهها و اعتبارسنجی آنها را علاوه بر بهدستآوردن دادههای خارج از زنجیره به بهترین نحوه ممکن نهایی سازند.
در شبکه بلاک چین لیر زیرو، پس از پردازش امور توسط گرهها و خواندن سربرگ تراکنش توسط اوراکلها، نوبت به فعالیت رله (Relayer) میرسد. رله در این شبکه بلاک چینی در پروسه اتصال زنجیرهها به یکدیگر برای انتقال داده و اطلاعات، گواهی اعتبار را صادر میکند.
نحوه کار رلهها به این صورت است که پس از خواندن هدر بلاک توسط اوراکلهای شبکه که بهعنوان متادیتا از زنجیره اول به زنجیره دوم ارسال میشوند، پروسه تأیید تراکنش از سوی رله صورت میپذیرد. به طوریکه اگر داده ارائه شده توسط اوراکلها با اثبات تراکنش ارسال شده توسط Relayer مطابقت داشته باشند، تراکنش اجرا میشود.
بنیانگذاران Layer Zero چه کسانی هستند؟
بنیانگذاران پروژه Leyer Zero طبق اسناد رسمی مربوطه، سه فارغالتحصیل دانشگاه نیوهمپشایر، به نامهای برایان پلگرینو (Bryan Pellegrino)، کالب بانیستر (Caleb Banister) و رایان زریک (Ryan Zarick) بودند که پس از تاسیس کمپانی Leyer Zero Labs، در سپتامبر 2021، این شبکه بلاک چینی را راهاندازی کردند.
لیر زیرو لبز (LayerZero Labs)، استارتآپ فناوری محور در شهر ونکوور مستقر است که توسط برایان پلگرینو بهعنوان مدیرعامل هدایت شده و کالب بانیستر سمت مهندس معماری شبکه و رایان زریک عنوان مدیر ارشد فناوری را بر عهده دارد.
پروژه و ارز دیجیتال لیر زیرو که از محصولات استارتآپ لیر زیر لبز است، تا به امروز از مطرحترین پروژهها در صنعت بلاک چین به شمار میرود که توانسته است در دورههای جذب سرمایه مختلف، بیش از 260 میلیون دلار سرمایه جذب کند. این مقدار سرمایه قابلتوجه توسط بیش از 40 کمپانی سرمایهگذاریخطرپذیر (VCs) و پروژههای نامآشنای امروزی جذب شده است که از مهمترین آنها میتوانیم به اوپن سی (OpenSea)، یونی سواپ (Uniswap) و کمپانی معتبر پی پال (Paypal) اشاره کنیم.
این استارتآپ با پشتوانه مدیران و سرمایهگذاران خود، موفقیت چشمگیری را در طول سالهای اخیر ثبت کرده است که از این موارد میتوانیم به راهاندازی موفقیتآمیز نسخه دوم شبکه (Layer Zero V2) در اوایل سال 2024 و پیادهسازی پروژه موفق استارگیت فایننس (Stargate Finance) بهعنوان اولین Dapp اشاره کنیم.
پروتکل Layer zero چه ویژگیهایی دارد؟
پروتکل Leyer Zero، بهعنوان زیرساختی بزرگ و فناوری محور باهدف برطرفکردن مشکل همکاری بین شبکههای بلاک چینی، بدون شک با ویژگیهای منحصربهفردی نیز همراه است. این ویژگیها که ریشه در اکوسیستم گسترده و بسیار کارآمد این شبکه مهم دارند، در موارد زیر خلاصه میشوند.
ارتباط بین زنجیرهای
اصلیترین ویژگی و هدف پروتکل لیر زیرو با ارتباط بین زنجیرهای ایمن و سریع آن درهمتنیده شده است. در واقع، تا پیش از راهاندازی پروژه لیر زیرو و برنامههای غیرمتمرکز مبتنی بر آن، روند انتقال داده، اطلاعات و دارایی بهصورت زنجیرهای، با خطرپذیری بزرگی از سوی پلهای بلاک چینی روبهرو بود.
زیرا در این پلهای بلاک چینی سنتی، بخش مهمی از فرایند تأیید و اعتبارسنجی پیامهای میان زنجیرهای، باید از سوی تأییدکنندگانی خارج از زنجیره صورت میگرفت. اما، در پروتکل لیر زیرو با معماری فوق پیشرفته و مقیاسپذیر آن، دو بخش اوراکل و رله که بهصورت مستقل فعالیت میکنند، این پروسه اعتبارسنجی را نهایی کرده و درصد بزرگی از آسیبپذیری را کاهش میدهند.
مقیاسپذیر بودن
از دیگر ویژگیهای منحصربهفرد شبکه لیر زیرو که امروزه در بسیاری از شبکههای لایه اولی بهندرت یافت میشود، مقیاسپذیر بودن آن است. این شبکه با معماری فوق فنی و بهرهوری از گرههای فوقسبک یا ULNs، کمترین نیاز به داده و محاسبات را برای پردازش درخواست میکند که در مقیاسپذیری کلی شبکه و سرعت انجام تراکنشها نقش اساسی دارد.
از جهتی دیگر، با استفاده از ماژولهای تخصصی به نام کتابخانهها، توسعهدهندگان میتوانند عملکرد اصلی شبکه Layer Zero را در بلاک چین دلخواه خود گسترش دهند، بدون آنکه نیازی به تغییر کد و انجام پروسه سختی داشته باشند.
تجربه کاربری ساده
تجربه کاربری ساده در شبکه ارز LayerZero از دیگر ویژگیهای بارز این بلاک چین قدرتمند است. در این شبکه هر کاربرد بهخصوص در شبکه، چه بهعنوان توسعهدهنده و چه بهعنوان کاربر معمولی، در نهایت سادگی صورت میپذیرد.
پروتکل پیامرسانی بین زنجیرهای این شبکه، بدون نیاز به ایجاد توکنهای Wrapped و یا استفاده از استخرهای نقدینگی متقابل در بین دوزنجیره، تنها با یک تراکنش واحد، انتقال دارایی و اطلاعات را نهایی میکند و دیگر نیاز به انجام این پروسه پیچیده در پلهای بلاک چینی سنتی ندارید.
انعطافپذیری
شبکه بلاک چینی لیر زیرو، بهعنوان زیرساختی مقیاسپذیر و بسیار سریع، بهشدت انعطافپذیر است. به صورتی که تا به امروز در بسیاری از زنجیرههای بلاک چینی مانند، اتریوم (ETH)، شبکه بایننس کوین، آوالانچ (AVAX)، پالیگان (POL) و.. میتوانید از قابلیتهای آن بهره ببرید.
زنجیرههای قابل پشتیبانی شبکه لیر زیرو در حال حاضر به بیش از 70 زنجیره بلاک چینی میرسد که نکته عطف آن در سازگاری با زنجیرههای سازگار با ماشین مجازی اتریوم(EVM) و حتی زنجیرههای ناسازگار با ماشین مجاری اتریوم (Non-EVM) خلاصه میشود.
از جهتی دیگر بخش مهمی از قابلیت انعطافپذیری این شبکه به ادغام آن با پروژه هولوگراف بازمیگردد. هولوگراف، پروتکل قرارداد هوشمندی در فضای بلاک چین به شمار میرود که برای فعالکردن جابهجایی یکپارچه توکنها، از جمله توکنهای قابلتعویض و غیرقابلتعویض (NFT) در بلاکچینهای مختلف سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM)، طراحی شده است.
این پروتکل از شبکه لیر زیرو استفاده میکند تا بهواسطه قابلیتهای ارتباطی omnichain، داراییها را در چندین شبکه بلاک چین منتقل و مدیریت کند؛ آن هم بدون اینکه ویژگیهای اصلی توکنها تغییر کرده و ایمنی پروسه به خطر بیفتد.
لیر زیرو برای قابلیت همکاری شبکههای بلاک چینی چه راهحلی ارائه میدهد؟
اگر تا به اینجای مقاله به معماری شبکه لیر زیرو و نحوه کار آن دقت کرده باشید، بدون شک مهمترین سؤال شما در راهحل جدید این شبکه برای ایجاد قابلیت همکاری نسبت به سایر پروژهها متمرکز شده است. بدین جهت، برایآنکه بهخوبی با راهحل این شبکه بلاک چینی آشنا شوید، در بخش زیر به نحوه پیادهسازی همکاری بین بلاک چینی و انتقال داراییها در این شبکه بسیار مقیاسپذیر اشاره میکنیم.
اگر یادتان باشد، اصلیترین مشکلات پلهای بلاک چینی سنتی، در خطرپذیر بودن پروسه انتقالها اطلاعات و دارایی، لزوم ایجاد توکنهای رپد شده یا ایجاد استخرهای نقدینگی مجزا در دو زنجیره مبدأ و مقصد، برای انتقال داراییها در بین شبکههای بلاک چینی بود.
پروتکل لیر زیرو، بر خلاف پلهای بلاک چینی سنتی، برای تحقق انتقال دارایی، پیام و اطلاعات در میان شبکههای بلاک چینی مختلف و ایجاد همکاری، دو استاندارد مهم و منحصربهفرد را برای انتقال داراییهای بلاک چینی ارائه کرده است.
استاندارد توکنهای قابلتعویض در Omnichain:
استاندارد توکنهای قابلتعویض که بهاختصار OFTs نامگذاری شده است، استانداردی است که از سوی پروتکل برای انتقال توکنهای قابلتعویض ارائه شده و به توسعهدهندگان اجازه میدهد توکنهایی با عملکرد سطح بومی در چندین زنجیره ایجاد کنند.
این استاندارد، به زبانی ساده، در ازای انجام فرایند پیچیده پلهای بلاک چینی برای انتقال دارایی، شامل سوزاندن توکن روی زنجیره اولیه و تولید نسخه کپی از آن در زنجیره مقصد است. به صورتی که تمام پروسه تنها با تراکنشی واحد صورتگرفته و در حین حال ایمن و کارآمد باشد.
استاندارد توکنهای غیرقابلتعویض در OmniChain:
استاندارد توکنهای غیرقابلتعویض در OmniChain که بهاختصار ONFT نامگذاری شده است، مربوط به چارچوب انتقال NFTها بهصورت بومی در زنجیرههای بلاک چینی مختلف است. این استاندارد مانند استاندارد OFTs، از انتقال و ذخیرهسازی توکنها بهصورت بومی و یکپارچه اطمینان حاصل میکند، با این تفاوت که برای انتقال NFTها کاربرد دارد.
نحوه شرکت در ایردراپ پروژه لیر زیرو
اگر در شبکههای مجازی مربوط به فضای کریپتو فعالیت داشته باشید، بدون شک مطالب مختلفی درباره ایردراپ پروژه لیر زیرو و نحوه شرکت در آن مطالعه کردهاید. با این حال، اگر قصد شرکت در این ایردراپ و کسب توکن ZRO را دارید، برای واجد شرایط بودن جهت دریافت ایردراپ نیاز به فعالیت در شبکه لیر زیرو خواهید داشت.
این ایردراپ که به گفته رسمی پروژه در سپتامبر 2024 به اتمام میرسد، به کاربرانی که فعالیت گستردهای در شبکه لیر زیرو و Dappهای آن داشته باشند، پاداش خوبی اهدا میکند. در بخش زیر، بهتمامی مراحل مورد نیاز برای قرار گرفتن در لیست واجدین شرایط دریافت ایردراپ ZRO، اشاره شده است:
اولین و مهمترین بخش از فعالیت در این شبکه، در استفاده از Dappها، بهخصوص پلهای بلاک چینی شبکه مانند، استارگیت فایننس، لیکویید سواپ و Level Finance مرتبط است. برای واجد شرایط شدن در ایردراپ، بایستی با تمامی این پروتکلها در تعامل بوده و تراکنش در چندین شبکه بلاک چینی داشته باشید.
اگر قصد دریافت ایردراپ ارز LayerZero را دارید، از اتصال کیف پولهای ارز دیجیتال خود در شبکههای مختلف به شبکه اصلی و برنامههای غیرمتمرکز شبکه اطمینان کسب کنید. برای مثال، برای فعالیت در هر بخش از شبکه، میتوانید از کیف پول متامسک استفاده کرده و با تمامی پروتکلها در تعامل باشید.
در پروتکلهای زیر مجموعه لیر زیرو و تمامی Dappها، با تمامی بخشها اعم از استیکینگ، ییلد فارمینگ، سواپ ارز دیجیتال و حتی تأمین نقدینگی درگیر شده و شانس خود را برای دریافت ایردراپ افزایش دهید.
تاحدامکان برای شانس بیشتر، از چندین زنجیره بلاک چینی استفاده کنید. استفاده از شبکههای بلاک چینی سولانا، اتریوم، آوالانچ و هرگونه شبکه بلاک چینی قابل پشتیبانی، شانس شما را برای دریافت ایردراپ افزایش میدهد.
توصیه میکنیم برای اطلاعات بیشتر و آگاه شدن از جدیدترین اخبار و رویدادها، بهخصوص ایردراپ لیر زیرو، صفحه اختصاصی لیر زیرو در X را دنبال کنید و از نظر کاربران مختلف برای شرکت در ایردراپ بهره ببرید.
کلام پایانی
تعاملپذیری میان زنجیرههای بلاک چینی و ایجاد همکاری بین آنها، پس از گسترش قابلتوجه شبکههای بلاک چینی تا به امروز، همچنان از بزرگترین معضلات این بازار نوپا به شمار میرود که پروژههای مستعدی مانند لیر زیرو به دنبال ارائه راهحلهای متفاوت برای حل این مشکل بزرگ هستند.
پروژه لیر زیرو با ایفای نقشی مهم بهعنوان زیر ساختی اکوسیستم محور، از بهترین پروژههای امروزی است که با راهحلهای متفاوت خود، جایگاه ویژهای را در بین آلت کوینها کسب کرده است. در این مقاله سعی کردیم که به زبانی ساده به معرفی این شبکه و نحوه کارکرد آن در فضای بلاک چین پرداخته و هر آنچه که باید درباره این پروژه بدانید را زیر ذرهبین قرار دهیم.
نظر شما درباره این پروژه چیست؟ آیا در ایردراپ لیر زیرو شرکت کردهاید؟ به نظر شما ارز LayerZero در طول سالهای آینده میتواند در لیست ده کوین برتر بازار باشد؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سؤالات متداول
ارز دیجیتال ZRO چیست؟
ارز دیجیتال ZRO، توکن بومی شبکه زیرساختی لیر زیرو است که بهعنوان توکن ERC-20، جهت پرداخت کارمزد تراکنشهای درون پلتفرم، ایفای نقش حاکمیتی و پاداش به گرههای شبکه برای اعتبارسنجی کاربرد دارد.
لیر زیرو چیست؟
لیر زیرو (Layer Zero)، شبکه بلاک چینی لایه صفر با ویژگیهای نوآورانه و تکنولوژی محور است که برای بهبود ارتباطات زنجیرهای (Cross-Chain) میان زنجیرههای بلاک چینی بهصورت ایمن و شفاف، ایجاد شده و فعالیت خود را در بین بیش از 70 شبکه بلاک چینی ادامه میدهد.
چگونه میتوان در ایردراپ لایر زیرو LayerZero شرکت کرد؟
برای شرکت در ایردراپ لایر زیرو (Layer Zero)، کاربران بایستی در این شبکه و بسیاری از Dappهای اصلی آن مانند استارگیت فایننس و Level Finance در تعامل بوده و در تمامی بخشهای این پروتکلها در زنجیرههای مختلف بلاک چینی تراکنش داشته باشند.
بلاکچینهای لایه صفر کداماند؟
بلاکچینهای لایه صفر، نوعی زیرساخت یا زیربنا برای بلاکچینهای لایه اولی محسوب میشوند که برای ایجاد قابلیت همکاری، مقیاسپذیری و حتی شخصیسازی شبکههای لایه اولی فعالیت میکنند. از این شبکههای بلاک چینی میتوانیم به لیر زیرو (ZRO)، پولکادات (DOT) و آوالانچ (AVAX) اشاره کنیم.
محمد رجبی
من چند سالی هست که محقق بیت کوینام و فکر میکنم بیت کوین، تنها تلاش موفق بشر برای دستیابی به آزادی مالی خواهد بود.
سلام روز بخیر. من در برنامه wombat فعالیت میکنم.امروز دیدم تو لیست nftها یدونه nft آمده به اسم layerzero. این چیه و چکار میتونم باهاش بکنم