وایت پیپر تتر؛ استیبل کوینی که در بلاک چین بیت کوین متولد شد
وایت پیپر تتر، سندی فنی است که توسط شرکت Tether Limited در سال ۲۰۱۲ منتشر شد و حاوی، اطلاعاتی کلیدی در مورد تتر، مانند هدف عرضه، مکانیسم اجرایی، پشتوانه و چالشهای پیش روی این استیبل کوین است.
وایت پیپر (Whitepaper)، سند یا گزارشی تکنیکی در زمینه ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین است که معمولاً هم توسط توسعهدهندگان پروژهها یا رمزارزها منتشر میشود. این سند به شرح جزئیات مسائل فنی، مفاهیم، اهداف، عملکرد و تکنولوژی پشت پرده پروژهها پرداخته و بهعنوان منبعی اصلی برای درک عمیقتر و داشتن اطلاعات دقیقتر درباره پروژه به کار میرود. وایت پیپر به افراد و دیگر توسعهدهندگان کمک میکنند تا بفهمند که پروژهها چگونه کار میکند و به چه مشکلاتی پاسخ میدهد.
تتر (Tether)، هم درست مانند دیگر پروژههای رمزارزی، وایت پیپری دارد که در آن مفاهیمی مانند نحوه صدور، پشتوانههای مالی، نحوه تأمین امنیت و تکنولوژیهای مرتبط با تتر شرح داده شده است. وایت پیپر تتر به افراد، متخصصان در حوزه ارزهای دیجیتال و توسعهدهندگانی که میخواهند در مورد تتر بیشتر بدانند یا به توسعه و ادغام آن در سیستمها و برنامههای خود علاقه دارند، کمک میکند تا مفاهیم پایهای و تکنیکال این رمزارز را درک کنند و تصمیمگیریهای مناسبی در این زمینه انجام دهند.
وایت پیپرها معمولاً در ابتدای راهاندازی پروژههای ارز دیجیتال منتشر میشوند تا توسعهدهندگان بتوانند ایدهها و تکنولوژیهای جدید خود را به جامعه معرفی کرده و اعتماد مخاطبان را جلب کنند.
فهرست مطالب
Toggle- وایت پیپر تتر در زمان عرضه
- زیرساخت فناوری و روندها در وایت پیپر تتر
- زیرساخت فناوری تتر
- روند گردش وجوه
- مکانیسم اثبات ذخایر یا اثبات رزرو
- نقاط ضعف پیادهسازی
- برنامههای کاربردی اصلی وایت پیپر تتر
- برای صرافیها
- برای کاربران
- برای سازمانهای تجاری
- نوآوریهای آینده وایت پیپر تتر
- نتیجهگیری در وایت پیپر تتر
- پیوستهای وایت پیپر تتر
- نقصهای حسابرسی: صرافیها و کیف پولها
- محدودیتهای سیستمهای موجود استیبل کوینها
- نمونههایی از ریسکهای موجود در بازار
وایت پیپر تتر در زمان عرضه
در دنیای ما، انواع مختلفی از داراییها وجود دارند که مردم میتوانند آزادانه از بین آنها بهعنوان ابزاری برای ذخیره ارزش، تبادل یا سرمایهگذاری انتخاب کنند. تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر، معتقد است که بلاک چین بیت کوین، فناوری بهتری برای انجام تراکنش، ذخیره و خرید و فروش داراییها است. اکثر برآوردها، ثروت جهانی را حدود ۲۵۰ تریلیون دلار ارزیابی میکنند که بخش اعظمی از این ثروت در اختیار بانکها یا مؤسسات مالی مشابه بانکها است؛ انتقال این داراییها به بلاک چین بیت کوین نشاندهنده فرصتی نسبتاً بزرگ است.
بیت کوین، بهعنوان سیستم پرداخت الکترونیکی ایجاد شد که به جای اعتماد بین طرفین، مبتنی بر اثبات رمزنگاری است و امکان انجام تراکنشها را به طور مستقیم و بدون نیاز به وجود شخص ثالثی معتمد، به هر دو طرف درگیر در تراکنش فراهم کرد. بیت کوین، نوع جدیدی از داراییهای دیجیتالی، یعنی ارز دیجیتال غیرمتمرکز یا همان رمزارز را به جهانیان معرفی کرد. برخی از مزایای اصلی که رمزارزها برای جهان امروزی به ارمغان میآورند، عبارتاند از: هزینههای پایین تراکنشها، قابلیت انتقال و تبدیل فرامرزی و بینالمللی، مالکیت و مبادله بدون نیاز به اعتمادکردن، ناشناس بودن، شفافیت و رهایی از مشکلات بانکداری سنتی!
در مقابل، برخی از مشکلات رایج فعلی در پذیرش عمومی ارزهای دیجیتال هم شامل نوسانات قیمتی، نداشتن درک کافی از فناوری بهکاررفته در آنها و پیچیدگی استفاده برای کاربران غیرفنی! ایده رمزارزهای پگ شده، برای اولینبار در وایت پیپر Mastercoin نوشته J.R. Willett در ژانویه ۲۰۱۲، در جامعه بیت کوین مطرح شد و پس از آن پروژههایی مانند BitAssets، ریپل و امنی و … بر مبنی آن راهاندازی شدند.
دقت داشته باشید که تمام صرافیها و کیف پوهای بیت کوین (مانند کوین بیس، بیت فینکس و کویناپولت) با شعار حفظ ارزش داراییهای فیات و فراهم کردن امکان تبدیل داراییهای دیجیتالی به ارز فیات یا طلا، معتقدند که خدماتی مشابه برای درامانماندن سرمایه از نوسانات (سایر ویژگیهای) ارز دیجیتالی خاص ارائه میدهند. علاوه بر این، تقریباً تمام مؤسسات مالی موجود هم با ارائه خدمات مشابهی سعی میکنند تا ارزش فیات (سایر داراییهای) شما را حفظ کنند.
تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر، بر معرفی برنامههایی تمرکز دارد که ارزش فیات را با نرمافزاری متنباز، ایمن و رمزنگاری شده، ذخیره و منتقل کرده و از فناوری دفتر کل توزیع شده استفاده میکند؛ ارز دیجیتالی واقعی! با اینکه هدف هر ارز دیجیتال موفق، حذف کامل نیاز به اعتماد است، هرکدام از پیادهسازیهای ذکرشده یا به شخص ثالث قابلاعتمادی متکی بوده یا با معایب و محدودیتهای فنی، مبتنی بر بازار یا مبتنی بر فرایند روبهرو هستند.
راهکاری که تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر، برای مشکلات اشارهشده ارائه میدهد، ارز دیجیتالی پگشده به دلار به نام تتر (Tether) است؛ تمام تترها ابتدا در بلاک چین بیت کوین از طریق پروتکل لایه امنی (Omni) صادر میشوند، پس تتر درواقع توکن است و نه کوین! بهازای هر واحد تتر در گردش، یک دلار آمریکا توسط شرکت Tether Limited، مستقر در هنگکنگ، بهعنوان سپرده نگهداری میشود! این تترها را، بر اساس شرایط و خدماتی که تتر لیمیتد ارائه میدهد، میتوان به ارز فیات دلار یا چنانچه صاحب تتر تمایل داشته باشد، باارزش لحظهای معادلش به بیت کوین تبدیل کرد.
دقت داشته باشید که وایت پیپر تتر در زمان عرضه تتر منتشر شده، یعنی زمانی که تتر روی بلاک چین بیت کوین راهاندازی شده بود!
زمانی که تتری صادر شد، میتوان آن را مانند بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری منتقل، ذخیره یا خرج کرد. ارز فیات ذخیرهشده در تتر لیمیتد، تمام ویژگیهای ارز دیجیتالی را منعکس میکند که قیمتش به آن وابسته است. پیادهسازی تتر بهعنوان ارز دیجیتالی پگشده، مزایای زیر را نسبت به سایر استیبل کوینها ارائه میدهد:
- تترها به جای اجرا روی بلاک چین آلت کوینهای کمتر توسعهیافته، کمتر تستشده یا راهاندازی با نرمافزارهای متن بسته (محرمانه) روی پایگاههای داده متمرکز و خصوصی، در بلاک چین بیت کوین، راهاندازی شدهاند.
- تترها را میتوان درست مانند بیت کوین، یعنی در محیطی همتا به همتا، ناشناس، غیرمتمرکز و ایمن استفاده کرد.
- تترها را میتوان به همان راحتی بیت کوین یا هر رمزارز دیگری، در صرافیها و کیف پولهای ارز دیجیتال نگهداری کرد.
- تترها، ویژگیهای پروتکل لایهای امنی (Omni Layer) را به ارث میبرند: یعنی از تراکنشهایی غیرمتمرکز، نرمافزاری متنباز، کیف پولی رمزگذاریشده، شفافیتی مبتنی بر بیت کوین، تعهد، گزارشدهی عملکردی و امنیتی چندجانبه برخوردارند.
- تتر لیمیتد (Tether Limited)، در وایت پیپر تتر از رویکردی ساده اما مؤثر برای اجرای مکانیسم اثبات ذخایر (Proof of Reserve) استفاده میکند که به طور قابلتوجهی خطرات نگهداری داراییهای ذخیرهشده را کاهش میدهد.
- در فرایند صدور یا خرید تتر، محدودیت قیمتگذاری یا نقدینگی وجود نخواهد داشت و کاربران میتوانند هر تعداد تتر که میخواهند را در زمان کوتاه و با کارمزد بسیار کم، خریداری کرده یا به فروش برسانند.
- تترها با هیچ خطری در بازار مانند برخی از رویدادهای غیرقابلپیشبینی و نادر (رویدادهای قو سیاه) و تأثیرات ناشی از آنها، بحرانهای نقدینگی و … مواجه نخواهند شد، چرا که ذخایر تتر به جای اتکا به محرکهای موجود در بازار، با نسبتی برابر با دلار نگهداری میشوند.
- درک پیادهسازی برابر بودن هر تتر با یک دلار آمریکا در مقایسه با تکنیکهای وثیقهگذاری یا استراتژیهای مشتقشده از دیگر پیادهسازیها، برای کاربران غیرفنی آسانتر است.
تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر، تضمین میکند در هر زمان معینی، موجودی ارز فیات موجود در ذخایر ما، برابر (بیشتر از) تعداد تترهای در گردش باشند. این پیکربندی ساده بهآسانی از مکانیسم قابلاعتماد اثبات ذخایر پشتیبانی میکند؛ مکانیسمی که وجودش برای حفظ برابری ارزش بین تترهای در گردش و ارز فیات موجود در ذخایر تتر لیمیتد، اساسی است.
در وایت پیپر تتر، شواهدی ارائه میشود که نشان میدهند صرافیها و کیف پولها (در وضعیت فعلیشان) بسیار غیرقابلاعتماد هستند (در روشهای اثبات پرداخت بدهی با نقصهای همراه هستند) و در عوض پیشنهاد میشود که صرافیها و کیف پولها نگهبانی وجوه کاربر را از طریق ارز دیجیتال تتر به تتر لیمیتد برونسپاری کنند.
طبق وایت پیپر تتر، کاربران میتوانند ارز دیجیتال تتر را از Tether.to (کیف پول تحت وب بنیاد تتر) یا از صرافیهای پشتیبانی شده این بنیاد، مانند بیت فینکس (Bitfinex) که تتر را بهعنوان روشی برای واریز و برداشت قبول دارند، خریداری کنند. علاوه بر این، کاربران این امکان را خواهند داشت تا تراکنشها یا پرداختهای خود را با هر کیف پولی که از استاندارد لایه امنی (Omni) پشتیبانی میکند، مانند Ambisafe، Holy Transaction یا امنی والت، انجام دهند. تتر لیمیتد در این مسیر سایر صرافیها، کیف پولها و سازمانها را هم تشویق میکند تا تتر را بهعنوان جایگزینی برای روشهای سنتی پرداخت در نظر بگیرند.
البته تتر لیمیتد میداند که پیادهسازی تتر، کاملاً غیرمتمرکز نیست و باید بهعنوان نهادی متمرکز برای داراییهای ذخیرهشده عمل کند (تترهای در گردش، ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز تلقی میشوند)، اما باور بر این است که این پیادهسازی اولیه، شالودهای را برای ایجاد نوآوریهای آینده بنا میکند که ضعفهای فعلی را از بین میبرد، بستری قوی برای محصولات و خدمات جدید فراهم میکند و در بلندمدت، حامی رشد و کاربرد بلاک چین بیتکوین است. برخی از این نوآوریها عبارتاند از:
- تسهیل پرداخت موبایلی بین کاربران
- انتقال فوری یا نسبتاً فوری ارزش بین دو نهاد غیرمتمرکز (مانند صرافیها)
- فراهم کردن مقدمهای بر استفاده از قراردادهای هوشمند و قابلیتهای چند امضایی برای بهبود بیشتر برقراری امنیت عمومی، مکانیسم اثبات ذخیره و فعالکردن قابلیتهایی جدید.
زیرساخت فناوری و روندها در وایت پیپر تتر
هر تتر منتشرشده و در گردش با نسبت یکبهیک با مقدار معادل ارز فیات مربوطه در ذخایر موجود، توسط تتر لیمیتد مستقر در هنگکنگ پشتیبانی میشود. این شرکت بهعنوان نگهبانی برای ارز فیات پشتوانه تتر، نقش شخص ثالث، مورداعتماد و مسئولِ آن دارایی را ایفا میکند. خطرات موجود در این مسیر با اجرای فرایندی ساده که پیچیدگی انجام ممیزیهای فیات و رمزنگاری را کاهش میدهد، کاهش پیدا کرده و امنیت، اثباتپذیری و شفافیت را برای این ممیزیها به ارمغان میآورد.
زیرساخت فناوری تتر
زیرساخت فناوری تتر ۳ لایه و چندین قابلیت دارد:
- لایه اول بلاک چین بیت کوین است. دفتر کل تراکنشهای تتر بهعنوان متادیتا از طریق سیستم اجماع پروتکل امنی در بلاک چین بیت کوین تعبیه شده است.
- لایه دوم پروتکل امنی است؛ Omni، فناوری پایهای است که میتواند:
- توکنهای دیجیتالی که بهعنوان متادیتا در بلاک چین بیت کوین وجود دارند را ایجاد کرده یا از بین ببرد؛ توکنهای دیجیتالی در این زیرساخت، استیبل کوینهای تتر هستند.
- گردش تترها را از طریق Omnichest.info و API (واسط برنامهنویسی کاربردی) Omnicore، ردیابی و گزارش کند.
- امکان پردازش تراکنشها و نگهداری تتر و سایر داراییها یا توکنها را در اکوسیستمی همتا به همتا، مستعار و ایمن، کیف پول تحت وب و متنبازِ امنی والت و سیستم ذخیره داده چند امضایی و آفلاین فراهم کند.
- لایه سوم خود شرکت تتر لیمیتد است که مسئولیتهای زیر را بر عهده دارد:
- پذیرش سپردههای فیات و صدور تترهای مربوط به آنها
- ارسال برداشتهای فیات و ابطال تترهای مربوط به آنها
- سرپرستی ذخایر فیاتی که تترهای در گردش را پشتیبان میکنند
- گزارشدهی عملکرد مکانیسم اثبات ذخایر و سایر حسابرسیها
- مدیریت یکپارچهسازی با کیف پولها، صرافیها و سازمانهای فعال در بلاک چین بیت کوین
- راهاندازی Tether.to، کیف پول تحت وبی که ارسال، دریافت، ذخیره و تبدیل تترها را امکانپذیر میکند.
جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!
روند گردش وجوه
در چرخه زندگی تتر، پنج مرحله وجود دارد:
- مرحله اول: کاربر ارز فیات را به حساب بانکی تتر لیمیتد واریز میکند.
- مرحله دوم: تتر لیمیتد برای کاربر حساب تتری ایجاد کرده و تترها وارد چرخه گردش میشوند. مقدار ارز فیات واریزی توسط کاربر برابر است با مقدار تترهای صادرشده برای کاربر (برای مثال: ۱۰ هزار دلار واریزی = ۱۰ هزار تتر صادرشده).
- مرحله سوم: کاربران شروع به انجام تراکنش با تتر میکند؛ این تراکنشها (انتقال، مبادله و ذخیره) از طریق پلتفرمی متنباز، همتا به همتا، مستعار و مبتنی بر بیت کوین، انجام میشوند.
- مرحله چهارم: کاربر، تترها را از طریق تتر لیمیتد دوباره به ارز فیات تبدیل میکند.
- مرحله پنجم: تتر لیمیتد، تترها را از بین برده و ارز فیات را به حساب بانکی کاربر واریز میکند.
دقت داشته باشید که طبق وایت پیپر تتر، کاربران میتوانند خارج از روندی که در بالا توضیح داده شد، از طریق صرافی یا شخصی دیگری هم تتر دریافت کنند. پس از اینکه ارز دیجیتال تتر وارد چرخه گردش شد، میتوان آن را آزادانه بین هر کسبوکار یا فردی معامله کرد. برای مثال، کاربران میتوانند فعلاً تترها را از صرافی بیت فینکس خریداری کنند؛ بهزودی صرافیهای بیشتری اضافه میشوند.
مفهوم اصلی که باید توسط نمودار گردش وجوه بالا منتقل شود، این است که در وایت پیپر تتر، تتر لیمیتد، تنها نهادی است که میتواند تترها را ایجاد کرده (به گردش درآورد) یا از بین ببرد (از گردش خارج کند) و سیستم پرداخت موجود تنها از همین طریق پایدار باقی میماند.
مکانیسم اثبات ذخایر یا اثبات رزرو
حتماً عباراتی مانند اثبات پرداخت بدهی (Proof of Solvency)، اثبات ذخایر (Proof of Reserves)، شفافیت بلادرنگ (RealTime Transparency) و سایر عبارات مشابه را در صنعت ارزهای دیجیتال زیاد شنیدهاید.
سیستمهای نظارت بر عملکرد صرافیها و کیف پولها، به شکل فعلیشان، بسیار غیرقابلاعتماد هستند و همانطور که میدانید بارها در اکوسیستم بیت کوین از طریق حملات سایبری و هک، سوءمدیریت یا کلاهبرداری مشکلاتی مانند ناتوانی در پرداخت بدهی ایجاد شدهاند؛ به همین دلیل هم کاربران باید در انتخاب صرافیها دقت به خرج داده و هوشیار باشند. حتی باهوشترین کاربران هم با رعایت تمام اصول ایمنی، نمیتوانند احتمال رخدادن برخی خطرات را به طور کامل از بین ببرند.
علاوه بر این، کاربران صرافیها مانند تریدرها و صاحبان کسبوکارها هم به حفظ تعادل بین ذخایر فیات و تتر نیاز دارند. در علم اقتصاد، این مشکل تحت عنوان ریسک اعتباری برای ذخیره ارزش نزد شخص ثالث شناخته میشود. ریسک اعتباری یکی از مهمترین عوامل تولید ریسک در بانکها و شرکتهای مالی است و به شرایطی گفته میشود که دریافتکنندگان تسهیلات، توانایی بازپرداخت اقساط بدهی خود را نداشته باشند.
تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر، معتقد است که سیستم نظارتی فعلی چندان قابلاعتماد نیست و نمیتواند توانایی پرداخت بدهی را تضمین کند؛ حتی با اینکه بر فرایندهای نظارتی، بهبودهایی مانند رویکرد درخت مرکل، اعمال شده، اما برخی نقضهای عمده، همچنان به قوت خود باقی هستند. پیکربندی مکانیسم اثبات ذخایر تتر، الگوریتمی جدید است که فرایند اثبات اینکه تعداد کل تترهای در گردش همیشه به طور کامل توسط مقدار مساوی ارز فیات موجود در ذخیره پشتیبانی میشوند را سادهسازی میکند.
در پیکربندی تتر لیمیتد و طبق وایت پیپر تتر، هر تتر (USDT) در گردش، برابر با یک دلار آمریکا است که در سیستم ذخیرهسازی نگهداری میشود، به این معنی که سیستم، تنها زمانی که مجموع همه تترهای موجود دقیقاً برابر با موجودی دلاری آن در تتر لیمیتد باشد، متعادل است. ازآنجاییکه تترها روی بلاک چین بیت کوین عرضه میشوند، داشتن حساب تترها در هر مقطع زمانی و اثبات تعداد آنها اهمیت زیادی ندارد، برعکس، مقدار کل دلار مربوطه در ذخایر تتر لیمیتد، با انتشار موجودی بانک و انجام ممیزیهای دورهای توسط متخصصان قابلاثبات است. جزئیات این پیادهسازی را در ادامه مشاهده میکنید:
- تتر لیمیتد، تمام تترها را از طریق پروتکل لایه امنی صادر میکند. لایه امنی، در بالای بلاک چین بیت کوین قرار دارد، پس تمام تترهای صادر شده، خریداری شده و موجود و حتی تمام تاریخچه تراکنشها را میتوان در Omnichest.info به صورت عمومی مشاهده کرد.
- شناسه دارایی USDT در Omnichest.info با شماره ۳۱ علامتگذاری شده و قابلمشاهده است. تعداد کل تترهای صادر شده تحت شناسه TUSDissue نشان داده میشود.
- تعداد کل تترهای خریداریشده تحت شناسه TUSDredeem نشان داده میشود.
- تعداد کل تترهای در گردش هم تحت عنوان TUSD نشان داده میشود.
TUSD = TUSDissue - TUSDredeem
- تتر لیمیتد حساب بانکی دارد که ارز فیات دلار را مستقیماً برای کاربرانی که از آنها تتر خریداری میکنند، ارسال کرده یا از آنها دریافت میکند.
- کل مبلغ واریز شده به این حساب با عنوان DUSDdepo نمایش داده میشود.
- کل مبلغ برداشت شده از این حساب با عنوان DUSDwithd نمایش داده میشود
- موجودی دلاری این حساب بانکی هم به صورت DUSD نمایش داده میشود.
DUSD = DUSDdepo – DUSDwithd
- تترهای صادرشده با مقداری برابر از واحد ارز پشتیبان برابر هستند (هر تتر برابر با یک دلار آمریکا است). با ترکیب فرایندهای حسابرسی بالا، معادله پرداخت بدهی برای سیستم تتر به شرح زیر معرفی میشود:
- موجودی دلاری حساب بانکی تتر لیمیتد با تعداد کل تترهای در گردش برابر است.
- هر تتر صادر شده یا خریداریشده، دقیقاً به همان صورتی که به طور شفاف و عمومی توسط بلاک چین بیت کوین ثبت شده، با واریز یا برداشت وجه از حساب بانکی تتر لیمیتد مطابقت دارد.
- همانطور که قبلاً گفته شد، اثباتپذیری TUSD به بلاک چین بیت کوین متکی است.
- اثباتپذیری DUSD به انتشار موجودی حساب بانکی تتر لیمیتد و تأیید منظم و امضای حسابرسان حرفهای متکی است.
اجازه دهید تا برای وضوح بیشتر، اضافه شود که سیستم تتر از نظر مکانیسم اثبات ذخایر با کیف پول تحت وب Tether.to متفاوت است و در وایت پیپر تتر، بیشتر روی اثبات ذخایر برای سیستم تتر، یعنی تمام تترهای در گردش در هر مقطع زمانی تمرکز شده است. کیف پول Tether.to، کیف پولی اینترنتی است که با کدهای محرمانه و سرورهای متمرکز سروکار دارد و پیادهسازی مکانیسم اثبات ذخایر برای چنین کیف پولی اساساً با آنچه برای سیستم تتر بیان شد، متفاوت است.
تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر، در حال برنامهریزی برای استقرار راهکاری شفافیت مبتنی بر مکانیسم اثبات ذخایر یا PoR برای کیف پول است و باور دارد که این راهکار به پیشرفتهترین سیستم PoR موجود تبدیل خواهد شد و تقریباً بر تمام چالشهای مرتبطی که در انتهای مقاله به آنها اشاره خواهد شد، غلبه میکند. در مورد کیف پول Tether.to هم، کاربران همیشه میتوانند با مدیریت کلیدهای خصوصی خود یا به کمک کیف پول Omni، داراییهای تتر خود را ایمن کنند.
نقاط ضعف پیادهسازی
تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر به این امر واقف است که پیادهسازی مکانیسم اثبات ذخایر تتر، بلافاصله سیستمی بینیاز از اعتماد ایجاد نمیکند، چرا که در بدو امر، کاربران باید به تتر لیمیتد و مؤسسات بانکی مرتبط با آن، بهعنوان نگهبانی برای داراییهای ذخیرهشده اعتماد کنند. بااینحال، تقریباً تمام صرافیها و کیف پولها (با فرض اینکه از دلار یا بهطورکلی ارز فیات پشتیبانی کنند) در معرض آسیبهای یکسانی قرار دارند و کاربرانشان هم ممکن است از این آسیبها در امان نباشند. خلاصهای از نقاط ضعف رویکرد تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر را در زیر مشاهده میکنید:
- تتر لیمیتد ممکن است ورشکست شود.
- بانک ممکن است ورشکست شود.
- بانک ممکن است وجوه را مسدود یا مصادره کند.
- تتر لیمیتد ممکن است با وجوه ذخیرهشده فرار کند.
- ممکن است به دلیل تمرکز دادهها در یک نقطه و تبدیل آن به نقطه شکست، سیستم از کار بیفتد.
توجه داشته باشید که تقریباً تمام صرافیها و کیف پول های ارز دیجیتال (با فرض پشتیبانی از دلار یا بهطورکلی ارز فیات) در حال حاضر با بسیاری از این چالشها روبرو هستند و کاربران هم در معرض این خطرات قرار دارند. در ادامه، در وایت پیپر تتر، نحوه رسیدگی به هر یک از نگرانیهای بالا که در شرح داده میشود:
تتر لیمیتد ممکن است ورشکست شود؛ در این مورد، حتی اگر نهاد تجاری تتر لیمیتد هم ورشکسته شود، باز هم وجوه مشتریها امن باقی مانده و متعاقباً، تمام تترها هم قابل بازخرید باقی میمانند. بیشتر نقضهای امنیتی در کسبوکارهای بیتکوین، به جای حسابهای بانکی، ارزهای دیجیتال را هدف قرار میدهند، اما ازآنجاییکه تمام تترها در بلاک چین بیت کوین وجود دارند، افراد میتوانند خودشان مستقیماً با ایمنسازی و مدیریت کلیدهای خصوصی، از داراییهای خود محافظت کنند.
بانک ممکن است ورشکست شود؛ این خطری است که تمام کاربران سیستمهای مالی مرتبط و تمام اپراتورهای صرافی هم با آن مواجه هستند. تتر لیمیتد در حال حاضر (در زمان نگارش وایت پیپر تتر) حسابهایی در Cathay United Bank و Hwatai Bank در تایوان دارد که هر دو مدل تجاری تتر را قبول دارند. برای کاهش این نگرانی در آینده، شرکای بانکی بیشتری در حوزههای قضایی دیگر ایجاد خواهند شد.
بانک ممکن است وجوه را مسدود یا مصادره کند؛ بانکهای تتر لیمیتد از ماهیت بیت کوین آگاه هستند و کسبوکارهای مرتبط با بیت کوین را میپذیرند. آنها همچنین به برخی از بزرگترین صرافیهای بیت کوین در سطح جهان، خدمات بانکی ارائه میدهند و از فرایندهای احراز هویتی که تتر لیمیتد دنبال میکند هم برای مطابقت در سایر صرافیهای ارز دیجیتال هم استفاده میکنند.
تتر لیمیتد ممکن است با داراییهای ذخیرهشده کاربران فرار کند؛ اساسنامه شرکت و همچنین نام، مکان و شهرت صاحبان مشاغل، به صورت عمومی برای مشاهده تمام افراد موجود است. مالکیت حساب از نظر قانونی به اساسنامه شرکت پیوند خورده و هرگونه انتقال دارایی به حساب بانکی یا خارج از آن، برچسبگذاری شده و مشمول سیاستهای داخلی سفتوسخت میشود.
ممکن است به دلیل تمرکز دادهها در یک نقطه و تبدیل آن به نقطه شکست، سیستم از کار بیفتد؛ برای برطرفکردن این مشکل، تتر لیمیتد ایدههایی دارد که در آینده در بهروزرسانیهای وبلاگ و محصول، با شما به اشتراک خواهد گذاشت. راههای زیادی برای مقابله با این مشکل وجود دارد، اما میتوان با اطمینان گفت که این پیادهسازی اولیه، تتر لیمیتد را در مسیر درستی برای تحققبخشیدن به نوآوریها در نسخههای بعدی قرار میدهد. با استفاده از پلتفرمهایی که انتخاب شده، ریسک تمرکز به مسئولیتی منحصربهفرد محدود شده است: ایجاد و خرید توکنها، تمام جنبههای دیگر سیستم، غیرمتمرکز هستند.
برنامههای کاربردی اصلی وایت پیپر تتر
در این بخش، کاربردهای اصلی تتر را در اکوسیستم بیت کوین/بلاک چین و در سایر مصارف جهانی مورد بحث قرار خواهند گرفت. ذینفعان معمالات تتری در سه گروه کاربری تقسیمبندی میشوند: صرافیها، افراد و سازمانهای تجاری. مزایای اصلی که برای هر سه گروه قابلاجرا است، عبارتاند از:
- بهرهمندی از خواص بیت کوین که به سایر طبقات دارایی هم اعطا میشود
- نوسان کمتر و واحدی آشنا برای انتقال ارزش
- حرکت همسو با مهاجرت داراییهای جهان به بلاک چین بیت کوین
برای صرافیها
تمام عوامل اجرایی صرافیها میدانند که پذیرش سپردههای فیات و برداشت آنها، با استفاده از سیستمهای مالی سنتی، میتوانند پیچیده، پرخطر، کند و گران باشند. برخی از این مسائل و مشکلات سیستمهای مالی سنتی عبارتاند از:
- شناسایی روشی مناسب برای پرداخت و درامانماندن از مسائلی مانند تراکنشهای برگشتناپذیر، حفاظت از کلاهبرداریها، ارائه کمترین کارمزد و غیره.
- یکپارچهسازی پلتفرم با بانکهایی که واسط برنامهنویسی کاربردی یا همان API ندارند.
- ارتباط با بانکها برای هماهنگی انطباق، امنیت و ایجاد اعتماد
- هزینههای گزاف برای نقلوانتقالات مبالغ پایین
- انتظار ۳ تا ۷ روزه برای تسویه نقلوانتقالات بینالمللی
- کارمزد تبدیل ضعیف و نامطلوب
صرافیها میتوانند با ارائه ارز دیجیتال تتر، خود را از شر مشکلات بالا راحت کرده و مزایای زیر را به دست آورند:
- به جای استفاده از سیستمهای بانکی یا خدمات پرداخت سنتی، از رمزارزها بهعنوان روشی برای سپردهگذاری، برداشت یا ذخیرهسازی استفاده کرده و امکان انتقال آزادانهتر، سریعتر و ارزانتر فیات را به داخل و خارج از صرافی فراهم کنند.
- ریسک نگهداری فیات را به تتر لیمیتد بسپارند و تنها زحمت مدیریت ارزهای دیجیتال را به دوش بکشند.
- بهراحتی سایر ارزهای فیات متصل به تتر را بهعنوان جفت معاملاتی به پلتفرم اضافه کنند.
- امنیت داراییهای مشتری را صرفاً از طریق فرایندهای رمزنگاری شده، مانند فرایندهای چند امضایی یا کیف پولهای گرم و سرد فراهم کرده و بررسی و نظارت آسانتر و ایمنتری داشته باشند.
- هر اقدامی که میخواهند در قالب صرافی با بیت کوین انجام دهند، با تتر هم میتوانند انجام دهند.
طبق وایت پیپر تتر، کاربران صرافیها میدانند که نگهداری ارزهای فیات در صرافی میتواند کار بسیار خطرناکی باشد و همانطور که قبلاً ذکر شد، تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر معتقد است که استفاده از تتر، کمک میکند تا خطرات کمتری دارایی کاربران را تهدید کند. علاوه بر این، نگهداشتن تتر مزایای دیگری هم برای کاربران دارد که در بخش بعدی به معرفی آنها پرداخته میشود.
برای کاربران
امروزه در جهان انواع مختلفی از کاربران بیت کوین وجود دارند:
- از تریدرهایی که به دنبال کسب سود روزانه هستند، گرفته تا سرمایهگذاران بلندمدتی که میخواهند بیتکوینهای خود را به صورت ایمن ذخیره کنند.
- از علاقهمندان فناوری که به دنبال اجتناب از هزینههای کارت اعتباری یا حفظ حریم خصوصی خود هستند، گرفته تا کاربرانی که میخواهند جهان را تغییر دهند.
- از افرادی که به دنبال داشتن فرصت مؤثر بیشتر برای پرداختهای بینالمللی هستند، گرفته تا افرادی که در کشورهای جهان سوم تنها میخواهند به خدمات مالی جهانی دسترسی داشته باشند یا حتی توسعهدهندگانی که به دنبال ایجاد فناوریهایی جدید هستند و کاربردهای زیادی برای بیت کوین پیدا کردهاند.
تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر باور دارد که برای هر یک از این افراد، تتر به روشهای مشابهی مفید است:
- انجام معاملات با دلار/فیات، به صورت مستعار، بدون هیچ واسطهای.
- ایمنسازی داراییهای دلار/فیات به مدیریت کلیدهای خصوصی
- درامانماندن از خطر ذخیره فیات در صرافیها با انتقال تتر به داخل یا خارج از صرافیها.
- بینیاز شدن از باز کردن حساب بانکی فیات برای ذخیره ارزش.
- توسعه برنامههایی که با بیت کوین کار میکنند و پشتیبانی همزمان از تتر.
- امکان انجام تمام اقدامات مرتبط با بیت کوین، با تتر.
برای سازمانهای تجاری
آنچه برای سازمانهای تجاری و بازرگانان اهمیت دارد، تمرکز بر تجارت است، نه بر پرداخت! در دنیای امروز فقدان راهحلهای پرداخت جهانی، ارزان و فراگیر همچنان گریبانگیر سازمانهای تجاری بزرگ و کوچک است، اما لیاقت آنها، بیشتر از سروکله زدن با این مشکلات و مسائل است؛ برخی از راهکارهایی که تتر در اختیار این سازمانها قرار میدهد، عبارتاند از:
- قیمتگذاری کالاها به دلار/فیات به جای بیت کوین (بدون داشتن دغدغه برای نرخ تبدیل متحرک).
- بینیاز شدن از تبدیل بیت کوین به دلار/فیات و پرداخت کارمزد و دیگر فرایندهای مرتبط.
- بینیاز شدن از بازپرداخت وجه، کاهش هزینهها و داشتن حریم خصوصی بیشتر.
- ارائه خدمات بیشتر بهخاطر ویژگیهای تتر، مانند کمککردن با مبالغ پایین، ارائه کارت هدیه و …
- انجام هر کاری که میتوان با بیت کوین انجام داد، با تتر!
نوآوریهای آینده وایت پیپر تتر
- قراردادهای هوشمند و چند امضایی
- برقراری تعادل بین ذخایر دلار موجود و تترهای در گردش
نتیجهگیری در وایت پیپر تتر
براساس وایت پیپر تتر، تتر اولین ارز دیجیتال مبتنی بر بیت کوین و بلاک چین بیت کوین، امنترین و قابلاعتمادترین بلاک چین و دفتر کل عمومی موجود، است که امروزه وجود دارد. تترها به طور کامل در نسبتی برابر، کاملاً مستقل از محرکهای بازار، قیمتگذاریها یا محدودیتهای نقدینگی ذخیره میشوند، مکانیسم ساده و قابلاعتمادی هم برای اثبات این برابری دارد و تحت ممیزیها و حسابرسیهای حرفهای و منظمی قرار میگیرد.
روابط بانکی زیربنایی و ساختار قانونی تتر لیمیتد، شالودهای مطمئن فراهم میکند تا حافظ داراییهای ذخیرهشده و صادرکننده تتر باشد. این تیم، متشکل از کارآفرینان با تجربهای از اکوسیستم بیت کوین است که بر یکپارچهسازی با مشاغل موجود در فضای ارزهای دیجیتال، مانند صرافیها، کیف پولها و سازمانهای تجاری تمرکز دارد. همین حالا (در زمان عرضه وایت پیپر تتر) هم با بیت فینکس، HolyTransaction، امنی والت، Poloniex و CCEX ادغام شده است.
پیوستهای وایت پیپر تتر
نقصهای حسابرسی: صرافیها و کیف پولها
در این بخش، خلاصهای از نقصهای فعلی موجود در حسابرسی مبادلات و کیف پول مبتنی بر فناوری تتر معرفی شده است.
در رویکرد درخت مرکل، کاربران باید به صورت دستی گزارش دهند که موجودیشان بهدرستی در صرافی گنجانده شده است؛ این راهحل پیشنهادی تنها در صورتی قابلپیادهسازی است که تعداد کافی کاربر تأیید کنند که حسابشان در درخت گنجانده شده است و در مواردی هم که حسابشان از قلم افتاده باید آن را گزارش دهند. یکی از ریسکهای بالقوه این راهکار، این است که مالک پایگاهداده صرافی میتواند هشی تولید کند که نمایانگر واقعی پایگاهداده نباشد؛ به عبارت سادهتر، پایگاهداده ناقصی را هش کند که بدهیهای ظاهری صرافی را در قبال مشتریان کاهش میدهد. در چنین شرایطی چند سناریو وجود دارد:
- حسابهای Bitdust: حسابهای غیرفعال یا کم کارکرد، احتمال بررسی یا گزارش ناسازگاریها، توسط کاربران غیرفعال را کاهش میدهند. در برخی موارد این حسابها حتی میتوانند درصد قابلتوجهی از بدهیهای صرافیها را نشان دهند.
- حمله نهنگهای همدست: شواهدی وجود دارد که نشان میدهد تریدرهای بزرگ بیت کوین که در صرافیهای مختلف فعالیت میکنند، میتوانند با تریدهای خود بازار را تحتتأثیر قرار دهند. این تریدرها برای پردازش سریع سفارشها نیاز به ذخایر سرمایه در بزرگترین صرافیها دارند و اغلب هم صرافیهایی را انتخاب میکنند که به آنها اعتماد داشته باشند. بهاینترتیب میتوانند اطمینان حاصل کنند که در صورت بروز مشکلاتی مانند هک یا کلاهبرداری، برای خارج کردن پول خود، در اولویت هستند. در چنین شرایطی، صرافی و تریدر ممکن است با تبانی، ماندهحساب نهنگها را قبل از هش شدن از پایگاهداده حذف کنند.
- حمله اجاره کلید: صرافیهای کلاهبردار ممکن است برای تأیید گرفتن از ممیزیها، کلیدهای خصوصی بیت کوینهایی که مالک آنها نیستند را اجاره کنند و با افزایش داراییهایشان، بدون انجام اقداماتی مانند قرض گرفتن و … کاملاً مشروع به نظر برسند. آنها ممکن است با قرض گرفتن ارز فیات هم همین کار را انجام دهند.
اهمیت ارائه آمار و کامل بودن گزارشها آن جا مشخص میشود که در صورت ناقص بودن، اگر تعداد کافی از کاربران موجودیها را تأیید نکنند، پایگاهداده دستکاریشده ممکن است هرگز شناسایی نشود. احتمال اینکه صددرصد کاربران، حتی با وجود ساختار تشویقی، موجودیهایشان را تأیید کنند، عملاً نزدیک به صفر است؛ بنابراین، حسابرسان به ابزارهای آماری برای اظهارنظر در مورد اعتبار پایگاهداده صرافیها بر اساس فراوانی نمونهبرداری، اندازه و سایر ویژگیها نیاز دارند.
در حال حاضر (در زمان عرضه وایت پیپر تتر) کاربران، در صورت بروز مشکل در صرافیها، راهی قانونی برای دریافت غرامت ندارند. برای مثال، زمانی که صرافی Mt.Gox بسته شد، بسیاری از کاربران به طور مستقل، موجودی حساب خود را ثبت نکرده بودند و مجریان قانون هم نتوانستند به طور قطعی ثابت کند که صرافی واقعاً چقدر بدهی دارد. چنین کاربرانی برای دریافت وجوه خود، کاملاً در بند صرافیها و انتشار رکوردی از درخت هش یا پایگاهداده اصلی آنها هستند.
ساختار پیشنهادی که در آن، این ممیزیها انجام میشود، با برخی ایرادات ظریف، اما مهم همراه است؛ به طور خاص، گزارش دادههایی که در وبسایت صرافی موجود است، بههیچوجه تضمینی برای وجوه کاربر نیست، چرا که در صورت کلاهبردار بودن صرافی، ممکن است شرایط مختلفی را برای گروههای مختلف کاربران، منتشر کند یا به طور عطفبهماسبق شرایط را دستکاری کند؛ بنابراین، انتشار این دادهها از طریق کانالی امن، مانند بلاک چین بیت کوین، ضروری است.
- حریم خصوصی مانعی برای ورود به سیستم حسابرسی خودکار/باز است و با اینکه پیشرفتهایی در جهت حفظ حریم خصوصی بهتر حاصل شده، اما هنوز راهحل کاملی برای این موضوع وجود ندارد. علاوه بر این، برای ایجاد فضایی ایمن تمام کاربران باید ماندهحسابها را با آدرسهای صرافی و بیت کوین گزارش دهند. برخی از کاربران احتمالاً بدون توجه به انگیزه اصلی پشت این گزارشها، برای حفظ امنیت اطلاعات حساب خود، اطلاعات را گزارش نمیکنند، بنابراین ارائه حریم خصوصی امن و رمزنگاری شده برای دستیابی به هدف گزارشدهی، بسیار مهم است.
- هش درخت مرکل، نمایشی فوری و کلی از پایگاهداده در نقطهای از زمان است. نداشتن سری زمانی تا حدودی پیوسته از پایگاهداده، احتمال آسیبپذیری در برابر حملات سایبری را بالا میبرد. علاوه بر این، داشتن سری زمانی از اطلاعات گزارششده توسط کاربران برای گردآوری تاریخچه هر حادثه گزارششده هم موردنیاز است.
- تمام ممیزیهای فعلی صرافیها برای داشتن تأییدیهها به برخی از اشخاص ثالث و «معتبر» متکی هستند. شخص ثالث و معتبر در حسابرسی کوین بیس، آندریاس آنتونوپولوس بود و در ممیزی کراکن، هم استفان توماس بهعنوان شخص ثالث مورداعتماد شناخته شد. برای بیخطر بودن وابستگی کامل به شخص ثالث قابلاعتماد، باید برخی استانداردها و رویههای حسابرسی مشخص تعریف شوند.
محدودیتهای سیستمهای موجود استیبل کوینها
در ادامه فهرستی از مشکلات و محدودیتهای رایج سیستمهای استیبل کوینهای موجود را مشاهده خواهید کرد:
- سیستمها بر اساس نرمافزارهای محرمانه توسعه داده شدهاند که روی پایگاههای داده خصوصی و متمرکز اجرا میشوند و اساساً هیچ تفاوتی با پی پال (Paypal) یا سایر سیستمهای تجاری/انتقال/ذخیرهسازی داراییها در بازار انبوه ندارند.
- سیستمهای غیرمتمرکز متکی به بلاک چینهای آلت کوین آزمایش خود را پس ندادهاند و بررسی نشدهاند.
- ایجاد استیبل کوین، متکی به فرا داراییهای مشتقشده، تئوری بازار کارآمد یا سازوکاری برای وثیقهسازی دارایی پایه است که ممکن است مسائلی مانند نقدینگی، قابلیت انتقال، امنیت و … را ایجاد کند.
- شفاف نبودن و لزوم ممیزی برای متولی، اعم از کریپتو، فیات یا دفتر کل داخلی
- اتکا به سیستمهای بانکی سنتی و اشخاص ثالث مورداعتماد بهعنوان مکانیسمی برای انتقال و تسویه داراییهای ذخیره شده.
نمونههایی از ریسکهای موجود در بازار
در روش وثیقهگذاری، ریسکهای وجود دارد، چرا که قیمت دارایی مورداستفاده بهعنوان وثیقه میتواند در جهت معکوس نسبت به قیمت دارایی پشتوانه حرکت کند. این امر باعث میشود ارزش کل وثیقه کمتر از ارزش کل دارایی صادرشده باشد و در نهایت به ورشکستگی سیستم بینجامد. خطرات ناشی از چنین مشکلی با بستن پوزیشن باز توسط صرافی قبل از رخدادن اتفاق موردنظر، کاهش پیدا میکند. یعنی زمانی که قیمت وثیقه با قیمت دارایی ثابت برابر شود، وثیقه نقد شده و پوزیشن بسته میشود.
بستن پوزیشن باز توسط صرافی، رویکردی عالی است که در بسیاری از بازارهای نقدینگی در سراسر بازارهای بانکی و مالی سنتی استفاده میشود، اما همانطور که در بحران مالی جهانی دیده شد، شرایطی ممکن است به وجود بیاید که در آن، چنین رویکردهایی باعث نقض نقدینگی شوند و ضررها و زیانهایی به بار آورد. با توجه به اینکه بازارهای ارزهای دیجیتال بسیار بیثبات هستند، احتمال وقوع این اتفاقات هم بسیار بیشتر است. علاوه بر این، محدودیتهای دیگری هم برای نقدینگی و قیمتگذاری وجود دارد، چرا که در وهله اول باید تعداد کافی از کاربران برای ایجاد استیبل کوینها وجود داشته باشند.
در رویکرد فرعی، قیمت استیبل کوین با چندین استراتژی مختلف تعیین میشود که هرکدام نقاط قوت و ضعف خود را دارند. خوب است بدانید که تتر لیمیتد ممکن است در نهایت ترکیبی از این رویکردها را بهعنوان فرایندی مطمئن، قابلاعتماد و بهطورکلی بدون ریسک برای داراییهای دارای پشتوانه یا همان استیبل کوینها اتخاذ کند. بااینحال، در این مقطع زمانی، (در زمان عرضه وایت پیپر تتر) انتخاب از بین رویکردهای موجود، امکانپذیر نیست و رویکردی مبتنی بر ذخیرهسازی همیشه کارساز خواهد بود که با رشد کل صنعت، رویکردهای دیگر را تکمیل میکند.
با پیشرفت فناوری در دنیای کریپتوکارنسی، تتر لیمیتد در وایت پیپر تتر هر مزیت موجود را ارزیابی کرده و با حفظ ضمانت خرید ۱۰۰ درصدی، از آنها استفاده خواهد کرد.
گفتار پایانی
وایت پیپر تتر ابتدا با معرفی تتر بهعنوان دارایی برای ذخیره ارزش شروع میشود و توضیح میدهد که ارزش هر واحد تتر با یک واحد دلار آمریکا برابری میکند و این استیبل کوین توسط شرکت Tether Limited مستقر در هنگکنگ نگهداری میشود. در ادامه وایت پیپر تتر، درباره پیادهسازی نیمهمتمرکز تتر صحبت میشود و اینکه تتر به دلار آمریکا و شرکت تتر لیمیتد، وابسته است، اما نوآوریهایی مانند تسهیل پرداخت موبایلی، انتقال فوری ارزش، ایجاد مقدمهای برای استفاده از قراردادهای هوشمند، قابلیتهای چند امضایی و بهبود بیشتر امنیت را به ارمغان میآورد.
در این کتابچه با نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال آشنا میشوید. از نحوه ثبتنام تا آشنایی با مزایا و معایب این گونه وامها مطلع میشوید.
پس از آن، در وایت پیپر تتر، فناوری بهکاررفته در تتر و زیرساخت آن در ۴ بخش زیرساخت، روند چرخش تتر، مکانیسم اثبات ذخایر و نقاط ضعف اجرایی شرح داده شده است. در ادامه کاربردهای کلی تتر و مزایای آن برای صرافیها، افراد و سازمانهای تجاری بیان شده و در انتها هم به معرفی نوآوریهای آینده این استیبل کوین پرداخته میشود. در انتهای وایت پیپر تتر ضمیمهای ۴ قسمتی برای معرفی نقصهای حسابرسی، محدودیتهای سیستمهای ایجاد استیبل کوین، نمونههایی از ریسکهای موجود در بازار و مسائل حقوقی و انطباق به چشم میخورد و تتر متعهد میشود که به قوانین مبارزه با تروریسم پایبند باشد.
هدف از ایجاد و عرضه وایت پیپر تتر، ترویج این ارز دیجیتال و کمک به کاربران برای تصمیمگیری درباره انتخاب و استفاده از آن در معاملات است. شما میتوانید با بررسی و مطالعه وایت پیپر تتر، درک درستی از این استیبل کوین و اهداف ایجاد آن به دست آورده و برای استفاده و سرمایهگذاری با این رمزارز بهترین تصمیم را بگیرید.
شبنم توایی
علاقه زیادی به حوزه فناوری و فین تک دارم، درباره ارزهای دیجیتال، بلاک چین، هوش مصنوعی، وب ۳ و سایر موضوعات مرتبط با فناوری مینویسمو تحقیق میکنم. عاشق سفر و عکاسی هستمو اوقات فراغتم را با کشف جاذبهها و ثبت لحظات زیبا سپری میکنم. بزرگترین هدفم تو زندگی یاد گرفتنه و لذت میبرم از اینکه یادگرفتههامو دانش و تجربهام را با دیگران به اشتراک بگذارم و از اونها هم یاد بگیرم.
مطالب نویسندهمطالب مشابه
ارز دیجیتال مودنگ (MOODENG)؛ میمکوینی برگرفته از بچه اسب آبی
میمکوینها یکی از شگفتانگیزترین قسمتهای دنیای ارزهای...
بازی پاز (PAWS) چیست؟ آموزش دریافت رمزارز PAWS
راهی که بازی نات کوین آغاز کرد، توسط داگز و همستر کامبت...
ارز دیجیتال توربو (TURBO)؛ میم کوینی با چاشنی هوش مصنوعی!
با ورود تکنولوژی هوش مصنوعی به بازار کریپتو که جرقه آن در...