حذف واسطه و نهادهای کنترلکننده که کاربران مجبورند به آنها اعتماد کنند یکی از اصلیترین اهداف بلاکچین به شمار میرود به طوری که میتوان به وجود آمدن اکثر پروژههای بلاکچین را برای تحقق این هدف دانست. در حال حاضر پروژههای زیادی در بستر بلاکچین به وجود آمدهاند که هدف اصلی انها از بین بردن واسطهها است تا بتوان به صورت غیر متمرکز و بدون اعتماد به شخص ثالث به تعامل میان افراد مختلف پرداخت و تراکنشهای مالی گوناگون را به ثبت رساند.
تکنولوژی بلاکچین به تنهایی قادر به رفع مشکلات مربوط به واسطهها نیست به همین دلیل اکثر پروژههای بلاکچینی که در ابتدا معرفی شدند در این زمینه دارای نقصهای فراوانی بودند. به همین دلیل به مرور متخصصان و توسعهدهندگان بلاکچین به ابداع راهکارهای جدید پرداختند تا بتوانند با استفاده از آن عدم تمرکز در بلاکچین را تقویت کرد و بدین طریق، اپلیکیشنها و پلتفرمهایی را به وجود آورد که به صورت کاملاً غیر متمرکز و بدون نیاز به نهادها و واسطههای مختلف به فعالیت خود ادامه میدهند.
از میان سازوکارهای مختلفی که برای تقویت عدم تمرکز در بلاکچین به وجود آمد دائو (DAO) یکی از بهترین روشهایی بود که توسعهدهندگان میتوانستند برای کاهش وابستگی دیفای و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز به نهادهای واسطه استفاده کنند، به همین دلیل این سازوکار به سرعت مورد توجه قرار گرفت به طوری که بعد از مدت زمانی کوتاه در بسیاری از پروژههای بلاکچینی از آن استفاده شد. در ادامهی این نوشتار آکادمی ارز دیجیتال بیت پین قصد داریم تا شما را با روشهای ساخت DAO و معرفی این تکنولوژی بیشتر آشنا کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
DAO یا Decentralized Autonomous Organiztion که به معنای سازمان غیر متمرکز خودمختار است، یکی از بهترین سازوکارها برای حذف هرگونه واسطه و دخالت افراد در اپلیکیشنها و تکنولوژیهای وابسته به بلاکچین به شمار میرود. با استفاده از این تکنولوژی میتوان حتی دخالت تیم توسعه و بنیانگذاران پروژههای بلاکچینی را محدود کرد به همین دلیل پروژههایی که با استفاده از این سازوکار مدیریت میشوند در میان کاربران از اعتبار بالایی برخوردار بوده و همین باعث میشود تا در مدت زمانی کوتاه رشد قابل توجهی داشته باشند.
برای ساخت DAO روشهای مختلفی وجود دارد اما تمامی آنها با استفاده از کدهای برنامهنویسی ایجاد میشوند. در حال حاضر زبانهای برنامهنویسی مختلفی وجود دارند که با استفاده از انها میتوان در شبکههای بلاکچین به ایجاد DAO پرداخت. Solidity یکی از محبوبترین زبانهای برنامهنویسی برای ایجاد DAO به شمار میرود.
نکتهای که در رابطه با DAO باید بدانید این است که در حال حاضر پلتفرمهای مختلفی به وجود آمدهاند که با استفاده از آنها میتوان به ایجاد DAO پرداخت اما تمامی آنها از قراردادهای هوشمند برای ایجاد این سازوکار استفاده میکنند.
قراردادهای هوشمند کدهایی هستند که در شبکههای بلاکچین مانند اتریوم ایجاد میشوند.
با استفاده از قراردادهای هوشمند میتوان قوانینی را تعریف کرد که به هیچوجه توسط افراد مختلف و حتی سازندگان پروژهها قابل تغییر نخواهند بود به همین دلیل DAOها تنها توسط کامیونیتی خاصی که تعریف میشود قابل کنترل خواهد بود.
کاربرد اصلی DAO مدیریت پروژههای بلاکچینی توسط کاربران آنها است. با استفاده از DAO کاربران میتوانند با توکنهایی که از آن برخوردارند به رایدهی بپردازند و آیندهی پروژه را مشخص کنند این در حالی است که تا قبل از معرفی DAO، بسیاری از پروژههای بلاکچین توسط توسعهدهندگان و بنیانگذاران پروژهها کنترل میشدند که همین باعث میشد در برخی موارد امکان سوء استفادهی برخی از افراد از پروژهها و توکنهای ارائه شده وجود داشته باشد.
امنیت DAO
همان طور که اشاره کردیم ساخت DAO در شبکههای بلاکچین صورت میگیرد. با توجه به این که در حال حاضر از استانداردهای مشخص برای ساخت DAO استفاده میشود امنیت آنها در سطح بسیار بالایی قرار گرفته است؛ اما در گذشته بهخصوص در پروژههایی که برای اولینبار معرفی شدند آسیبپذیریهای مختلفی ایجاد شد که باعث خارج شدن سرمایهی بسیاری از کاربران شد.
DAO اولینبار در سال ۲۰۱۶ توسط صندوق خطرپذیر The DAO اتریوم معرفی شد. با وجود این که این پروژه توانست در همان هفتههای اول محبوبیت زیادی در میان کاربران به وجود آورد؛ اما به دلیل وجود آسیبپذیریهای مختلف، سرمایهی بسیاری از کاربران آن مورد تهدید قرار گرفت و توسعهدهندگان پروژه مجبور شدند برای برگرداندن آن، به هارد فورک متوسل شوند.
نکتهای که باید به آن توجه داشته باشید این است که امنیت DAO بیشتر به امنیت شبکههای بلاکچینی و کدهایی بستگی دارد که در قراردادهای هوشمند برای ساخت DAO مورد استفاده قرار گرفتهاند. در صورتی که توسعهدهندگان به رعایت نکات امنیتی در رابطه با ایجاد DAO توجه داشته باشند احتمال بروز هر گونه مشکل امنیتی کاهش خواهد یافت.
برای اطمینان از امنیت DAOها بهتر است پروژههایی را برای سرمایهگذاری انتخاب کنید که توسط استانداردهای حسابرسی امنیتی قراردادهای هوشمند مورد بررسی قرار گرفته باشند. در حال حاضر پلتفرمهای زیادی وجود دارند که با بررسی کدها و ابعاد فنی DAO ها امنیت انها را مورد بررسی قرار میدهند. پروژههایی که از حسابرسی امنیتی قراردادهای هوشمند با موفقیت خارج میشوند از امنیت بالایی برخوردارند و میتوان با خیال راحت آنها را برای سرمایهگذاری انتخاب کرد.
مزایای DAO
DAO مزایای فوقالعادهای برای کاربران دارد اما موضوعی که در این رابطه باید بدانید این است که ساخت DAO تنها برای کاربران مفید نخواهد بود بلکه توسعهدهندگان و بنیانگذاران پروژههای بلاکچینی نیز میتوانند با استفاده از آن، مزایای قابل توجهی را تجربه کنند. DAO این امکان را برای توسعهدهندگان به وجود میآورد تا بتوانند بدون مواجه شدن با بسیاری از چالشها به مدیریت پلتفرمهای غیرمتمرکز خود بپردازند و تجربهای فوقالعاده را برای کاربران خود ایجاد نمایند. در ادامه به برخی از مزایای DAO خواهیم پرداخت.
حذف ساختار هرمی
DAO یا همان سازمان غیر متمرکز خودمختار که به استفاده از تکنولوژی بلاکچین ایجاد میشود، برای اولین بار این امکان را برای اپلیکیشنهای غیرمتمرکز به وجود آورده است تا به راحتترین شکل ممکن به حذف ساختار هرمی بپردازند. در DAO تمامی کاربران حق رایدهی خواهند داشت و میتوانند به صورت کاملاً برابر در تغییراتی که در پلتفرمها ایجاد میشود سهیم باشند؛ این در حالی است که در سایر حالتها برخی از کاربران خاص و تیم توسعه میتوانند تغییرات مورد نظر خود را بدون رضایت کاربران تحمیل کنند.
DAO این امکان را برای تمامی کاربران به وجود خواهد آورد تا از این موضوع اطمینان حاصل کنند که هیچکدام از اعضا از امتیازات خاص برای ادارهی پلتفرمها برخوردار نخواهند بود که همین باعث افزایش اطمینان کاربران خواهد شد.
کاهش هزینههای مدیریتی
DAO ها جزء تنها سازمانهایی به شمار میروند که میتوان آنها را با کمترین هزینههای مدیریتی اداره کرد. در سالهای اخیر بسیاری از پلتفرمهای غیرمتمرکز توانستهاند با پیادهسازی DAO هزینههای مدیریتی را تا حد زیادی کاهش دهند. با ساخت DAO تمامی اختیارات لازم در رابطه با مدیریت پلتفرمها و اپلیکیشنها در اختیار کاربران و ذینفعان قرار خواهد گرفت به همین دلیل سازندگان نیازی به اختصاص سرمایه برای مدیریت پروژه نخواهند داشت و همه چیز به صورت کاملاً خودکار توسط کاربران انجام خواهد شد.
امنیت بالا
یکی از مهمترین مزایای DAO ها امنیت بسیار بالای آنها است. DAOها همان قراردادهای هوشمند هستند که توسط زبانهای برنامهسازی پیادهسازی میشوند. با توجه به این که تمام کدهای موجود در قراردادهای هوشمند اپن سورس و یا منبع باز هستند این امکان برای تمامی کاربران و ذینفعان پروژههای DAO وجود دارد تا قبل از سرمایهگذاری به بررسی دقیق کدها بپردازند تا از امنیت پروژه اطمینان حاصل کنند. این موضوع باعث شده است تا DAO ها امنیت بسیار بالایی داشته باشند و بتوان به آنها اطمینان کرد.
بهرهمندی از خرد جمعی
ساخت DAO در بسیاری از مواقع باعث خواهد شد تا آیندهی پلتفرمها در مسیر مناسبتری قرار گیرد. DAO ها از پدیدهای به نام خرد جمعی برخوردار میشوند؛ به همین دلیل بسیاری از کارشناسان معتقدند که استفاده از تعداد زیادی از کاربران برای رایدهی در نهایت باعث خواهد شد تا در شرایط مختلف تصمیمات مناسبتری اخذ شود.
خرد جمعی به پدیدهای گفته میشود که در آن اعمال نظر گروهی از افراد، در نهایت باعث دستیابی به نتیجهای هوشمندانهتر خواهد شد.
افزایش محبوبیت پروژهها
با وجود تمام مزایایی که ساخت DAO برای پروژههای بلاکچینی به دنبال خواهد داشت در نهایت این کاربران خواهند بود که باعث افزایش محبوبیت این نوع حکمرانی خواهند شد. خوشبختانه در سالهای اخیر با بررسیهای انجام شده مشخص شد که بسیاری از کاربران علاقهی زیادی به DAO ها دارند. پروژههایی که از DAO برای مدیریت سازمان بهکار میبرند، در مدت زمانی کوتاه در میان کاربران محبوبیت پیدا میکنند. این موضوع باعث شده است تا بسیاری از توسعهدهندگان و بنیانگذاران پروژههای بلاکچینی برای جلب رضایت کاربران به پیادهسازی DAO بپردازند.
پیشنیازها برای ایجاد DAO
برای ایجاد DAO توسعهدهندگان باید یک پروسهی خاص را طی نمایند تا بتوانند با استفاده از آن به اهداف در نظر گرفته شده دست پیدا کنند. یکی از مهمترین مراحل بررسی پیشنیازهاست که باید به آن توجه ویژهای داشت.
یکی از مهمترین پیشنیازها برای ساخت DAO، هدف پروژه است. توسعهدهندگان و سازندگان پروژههای بلاکچینی باید قبل از هر چیز هدف خود از ساخت DAO را مورد بررسی قرار دهند. DAO ها با توجه به نیازمندیهای پروژه کاربردهای کاملاً مختلفی خواهند داشت. به طور مثال، در برخی از بازیها ممکن است سازندگان بازی و توسعهدهندگان برای کنترل برخی از رویدادهای بازی به پیادهسازی DAO بپردازند اما مدیریت برخی از قسمتها را به صورت کاملاً سنتی انجام دهند.
خارج از این که پروژههای DAO برای چه هدفی ایجاد میشوند تمامی آنها نیاز به یک سازوکار مشخص برای رایدهی نیاز خواهند داشت. توسعهدهندگان و بنیانگذاران پروژه باید به صورت دقیق مشخص نمایند که چه افرادی امکان رایدهی برای سازمان را خواهند داشت. معمولاً در بسیاری از DAO ها تمامی افرادی که دارای توکنهای بومی و حاکمیتی هستند میتوانند در رایگیریها شرکت کنند.
در برخی از DAO ها تنها افرادی امکان رایدهی خواهند داشت که از یک سری شرایط خاص برخوردار باشند. مثلاً، ممکن است این شرایط برای رایدهی کاربران وجود داشته باشد که حداقل یکسال توکن خود را در پلتفرم مورد نظر نگهداری کنند. توکن حاکمیتی یکی از مهمترین پیشنیازها برای ساخت DAO به شمار میرود. در تمامی پلتفرمها و سازمانهای غیرمتمرکز تنها افرادی امکان رایدهی خواهند داشت که دارای توکنهای حاکمیتی باشند.
توکنهای حاکمیتی معمولاً همان توکنهای بومی هستند اما در برخی از پلتفرمها ممکن است کاربران برای رایدهی نیاز به خرید سایر توکنها داشته باشند.
توکنهای حاکمیتی درواقع توکنهایی هستند که کاربران با برخورداری از آنها مالک بخشی از پروژه به شمار میروند. کاربرانی که دارای توکنهای حاکمیتی هستند را میتوان ذینفعان اصلی پروژههای DAO دانست.
DAOها بدون کاربران بیمعنی خواهند بود بنابراین یکی از مهمترین پیشنیازها برای ایجاد انها تعداد کاربران خواهد بود. سازمانهای غیرمتمرکزی که دارای کاربران بیشتر هستند با قدرت بیشتری به فعالیتهای خود ادامه میدهند و تصمیماتی که در آنها اخذ میشود نیز از قدرت بیشتری برخوردار است.
از دیگر مواردی که میتوان آن را برای ساخت DAO ضروری دانست میتوان به یک راه مناسب برای مدیریت سرمایهها اشاره کرد. اکثر DAO ها از مکانیزمی برخوردارند که دسترسی آنها به برخی از منابع تأمین مالی جمعی را فراهم میکند. معمولاً اکثر سازمانهای غیرمتمرکز خودمختار سرمایهی خود را در یک کیفپول چند امضایی نگهداری میکنند. برای استفاده از این سرمایه تمامی مشارکت کنندگان باید موافقت خود را اعلام کنند.
روش ساخت DAO
برای ساخت DAO روشهای مختلفی وجود دارد که توسعهدهندگان میتوانند از آن استفاده کنند. در حال حاضر پروژههای متنباز زیادی وجود دارند که با استفاده از آنها میتوان به ایجاد DAO پرداخت. از میان این پروژها Aragon یکی از بهترین گزینههایی است که توسعهدهندگان میتوانند با استفاده از آن در کمترین زمان ممکن به ایجاد DAO بپردازند.
Aragon که بر بستر شبکهی اتریوم ایجاد شده است این امکان را برای توسعهدهندگان به وجود آورده است تا به صورت کاملاً سفارشی به ساخت و ایجاد DAO بپردازند. برای ساخت DAO با استفاده از Aragon توسعهدهندگان باید به پرداخت کارمزد بپردازند. کارمزد ایجاد DAO در Aragon در حال حاضر 0.2 اتریوم است که باید این هزینه را به علاوه گس فی محاسبه نمود. نکتهای که در رابطه با ایجاد Dao با استفاده از Aragon باید به آن توجه داشته باشید این است که برای اینکار باید حتماً دارای یک دامنه Ethereum Name Service باشید.
برای ساخت DAO با Aragon یک سری تنظیمات وجود دارد که باید آن را سفارشیسازی نمایید. مدت زمان رایگیری و میزان رایهای مورد نیاز از مواردی هستند که در زمان ایجاد DAOدر Aragon مشخص میشوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید به سایت Aragon مراجعه کنید.
گفتار پایانی!
DAO در واقع، سازمان غیر متمرکز خودمختار است که برای حذف واسطهها و افراد مختلف در اپلیکیشنها و تکنولوژیهای وابسته به بلاکچین به کار میرود. در این مطلب اطلاعات کاملی را درباره روش ساخت DAO و پیشنیازهای ساخت آن را بررسی کردیم. امیدواریم که با مطالعه این مقالهی آکادمی بیت پین، بتوانید اطلاعات خوبی در زمینه ایجاد دائو بهدست بیاورید.
به نظر شما، دائو میتواند هدف غیر متمرکز کردن شبکههای بلاکچین را پیش ببرد؟
دیدگاه خود را در بخش کامنتها برایمان بنویسید.
سوالات متداول!
- بهترین پلتفرم برای ساخت DAO چیست؟
Aragon و Snapshot را می توان جزء بهترین پلتفرمها برای ساخت DAO دانست.
DAO یک سازمان غیر متمرکز خودمختار است که در آن تمامی ذینفعان با استفاده از قراردادهای هوشمند به صورت جمعی آن را مدیریت میکنند.
- چگونه میتوان یک دائو ساخت؟
با کمک پلفترمهای Aragon و Snapshot میتوانید برای ساخت دائو DAO خود اقدام کنید.