با پیشرفت تکنولوژی و اینترنت و ظهور کسب و کارهای جدید، زندگی انسان‌ها سمت و سوی دیگری را در پیش گرفته و بسیاری از کارهایی که در گذشته به سختی انجام می‌شد، حالا تنها با چند کلیک و در فضای مجازی در شبکه اینترنت، به راحتی قابل انجام است. با این حال، هرگاه تکنولوژی جدیدی در سطح جهانی فراگیر شود، به دنبال خود مخاطراتی را نیز به همراه دارد که در برخی موارد ممکن است برای کاربران به شدت خطرناک باشند. این موضوع برای بازار پرسروصدای ارزهای دیجیتال هم صدق می‌کند و از آنجا که روزانه کاربران زیادی به سمت این دارایی‌های دیجیتالی جذب می‌‌شوند، پروژه‌های کلاهبرداری زیای هم پیرامون این موضوع شکل گرفته‌اند؛ پدیده‌ای به نام اسکم (scam) یکی از مخاطرات اصلی در دنیای رمزارزها به شمار می‌رود؛ اما سایت اسکم چیست؟

امروزه بازار کریپتوکارنسی به دلیل نوآوری و پتانسیل بالای خود، مورد توجه بسیاری از افراد و سازمان‌ها قرار گرفته است و همین موضوع هم باعث شده تا برخی افراد نامشروع و بدنیت، به دنبال سواستفاده از هر شرایطی برای کلاهبرداری باشند. از طرفی، پیگیری قانونی علیه کلاهبرداری در زمینه رمزارزها دشوار است؛ بنابراین، لازم است که کاربران بازار کریپتوکارنسی همواره مراقب و آگاه باشند و از یک صرافی آنلاین معتبر و قابل اعتماد استفاده کنند، اما وب‌سایت اسکم چه ویژگی‌هایی دارد و نحوه شناسایی آن‌ها چگونه است؟

کاربر گرامی، این فایل صوتی توسط هوش مصنوعی ساخته شده است.

پیش‌تر در مقاله‌هایی مانند راگ پول چیست؟ یا طرح پانزی و هرمی چیست؟ درباره برخی از انواع این نوع کلاهبرداری‌ها صحبت کردیم. در این مقاله از بیت پین نیز قصد داریم درباره این‌که سایت اسکم چیست، چه ویژگی‌هایی دارد و نحوه فعالیت آن چگونه است، صحبت کنیم. توصیه می‌کنیم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

سایت اسکم چیست؟

اسکم (scam) در لغت به معنای کلاهبرداری است و وب‌سایت اسکم به سایت‌هایی گفته می‌شوند که از طریق روش‌های مختلف، اطلاعات یا دارایی‌های کاربران را به سرقت می‌برند. سایت‌های اسکم معمولاً از همان ابتدا با هدف کلاهبرداری از کاربران و سرقت دارایی‌های آن‌ها راه‌اندازی می‌شوند؛ چنین سایت‌هایی معمولاً با وعده‌های دروغین و جذاب، مانند هدیه دادن ارزهای دیجیتال یا پاداش‌های مالی و سرمایه‌گذاری با سود بالا، کاربران را به خود جذب کرده و در نهایت با تعطیل کردن سایت یا استفاده از اطلاعات شخصی و کیف پول کاربر، دارایی او را به سرقت می‌برند. در صورت بروز چنین اتفاقی، اغلب کاربران دیگر راهی برای پیگیری نخواهد داشت.

سایت اسکم

اما جالب است بدانید که برخی از وب‌سایت‌های اسکم در ابتدای امر قصد کلاهبرداری ندارند و هدف آن‌ها تاسیس پروژه و سایتی واقعی است، ولی در طول مسیر به دلیل مشکلات مختلف مجبور به تعطیل کردن پروژه می‌شوند و به دنبال آن، دارایی‌های کاربران را نیز از بین می‌برند؛ در واقع، ارزش دارایی‌های آن‌ها را به صفر می‌رسانند.

سایت اسکم چگونه کار می‌کند؟

وب‌سایت‌های اسکم به روش‌های مختلفی کار می‌کنند؛ از انتشار اطلاعات گمراه‌کننده گرفته تا پاداش‌های وسوسه‌انگیز در مبادلات مالی. بااین‌حال، هدف نهایی تقریباً در همه روش‌ها یکسان است: اینکه شما را وادار کنند اطلاعات شخصی یا مالی خود را  در اختیار آن‌ها قرار دهید.

وب‌سایتی با این ماهیت ممکن است سایتی مستقل باشد یا با روش‌هایی نظیر نمایش پاپ‌آپ و دزدی کلیک (clickjacking) بر روی سایت‌های قانونی، کاربران را مجاب به انجام اقدامی کنند. همچنین ممکن است کاربران اینترنت را از طریق کانال‌های ارتباطی گوناگون مانند رسانه‌های اجتماعی، ایمیل و پیام‌های متنی فریب دهند.

علاوه‌براین، کلاهبرداران گاهی اوقات وب‌سایت‌هایی را با ظاهری کاملاً معتبر و شبیه به سازمان‌های رسمی دولتی طراحی می‌کنند. سپس، از طریق روش‌های بهینه‌سازی موتور جستجو (SEO)، نتایج جستجو را دست‌کاری می‌کنند که منجر به ظاهر شدن سایت‌های اسکم در جایگاه‌های برتر می‌شود. در واقع، وب‌سایت اسکم احساسات کاربران را در لحظات حساس هدف قرار داده و آن‌ها را فریب می‌دهد.

تصور کنید به سایتی مراجعه کرده و با وعده‌های جذابی مانند کارت هدیه رایگان یا طرح پول‌دار شدن در یک شب، مواجه شده‌اید. اگر این سایت در صفحه اول گوگل و در لینک‌های اول قرار داشته باشد، اغلب نشان‌دهنده معتبر بودن آن سایت است. وب‌سایت‌های اسکم نیز با واقف بودن به این موضوع، سایت خود را به صفحه اول گوگل منتقل می‌کنند.

در حالت کلی، مهاجمانی که از وب‌سایت اسکم برای کلاهبرداری استفاده می‌کنند، اغلب ۳ مرحله مشترکی را طی می‌کنند. بیایید به شما بگوییم که این 3 مرحله اصلی در سایت اسکم چیست:

  • طعمه: اولین مرحله کلاهبرداری، جذب طعمه (کاربران اینترنتی) به وب‌سایت از طریق کانال‌های مختلف است.
  • سازش: در این مرحله کاربران اقدام موردنظر کلاهبرداران را انجام داده و اطلاعات خصوصی خود را در معرض دید آن‌ها قرار می‌دهند.
  • اجرا: ضربه آخر، در این مرحله، به کاربران وارد می‌شود. مهاجمان از اطلاعات شخصی کاربران سوءاستفاده کرده یا دستگاه‌های آن‌ها را برای اهداف مختلف، با نرم‌افزار مخرب آلوده می‌کنند.

هرچند ممکن است استراتژی برخی از وب‌سایت‌های اسکم پیچیده و متفاوت باشد، اما اکثر آن‌ها این سه مرحله را در نظر می‌گیرند.

انواع سایت‌های اسکم در بازار ارزهای دیجیتال

در کریپتوکارنسی فعالیت سایت‌های اسکم به چند طریق صورت می‌گیرد. در ادامه شرح می‌دهیم که انواع سایت اسکم چیست؟

سایت اسکم ارز دیجیتال

اقتصاد رفتاری در کریپتو؛ وقتی احساسات هم در تصمیم‌های مالی نقش دارند!

دامیننس ۱۷ رو همین حالا بخون.

    سایت‌های کیف پول اسکم

    با رشد روزافزون دنیای کریپتوکارنسی، ارز دیجیتال جزو دارایی‌های اصلی کاربران به شمار می‌رود. یکی از روش‌های محافظت از دارایی‌های کریپتویی، انتقال آن به کیف پول است. ازاین‌رو، کاربران برای جلوگیری از سرقت یا از دست رفتن دارایی‌های خود، آن‌ها را به کیف پول‌های شخصی خود انتقال می‌دهند. در این بین افراد سودجو با طراحی کیف پول‌های اسکم و ارسال آن برای افراد مختلف، آن‌ها را مجاب به نصب برنامه کرده و پس از انتقال دارایی کاربر به کیف پول، به سرعت آن‌ها را به سرقت می‌برند.

    سایت‌های صرافی اسکم

    امکان سرقت دارایی در صرافی آنلاین ارز دیجیتال نیز وجود دارد. صرافی‌ها بستر خرید ارز دیجیتال و نگه‌داری و سپس فروش آن برای کاربران محسوب می‌شوند و تمامی نقل و انتقالات در این بازار از طریق محیط صرافی آنلاین انجام می‌شود، اما باید توجه داشته باشید که صرافی محیط مناسبی برای نگه‌داری طولانی‌مدت دارایی نیست.

    همان‌طور که شما دلارهای خریداری شده خود را به صرافی‌های سطح شهر برای نگه‌داری نمی‌سپارید، سپردن و نگه‌داری طولانی‌مدت رمزارز‌ها در صرافی‌های ارز دیجیتال نیز کاری عاقلانه نخواهد بود. بسیاری از صرافی‌های اسکم در سالیان اخیر در ابتدا فعالیتی صحیح و مشابه سایر صرافی‌های مطرح داشته‌اند ولی به یک‌باره با بستن حساب کاربران و قطع دسترسی آن‌ها به دارایی‌هایشان، اموال آن‌ها را به سرقت برده‌اند.

    بیشتر بخوانید: معتبرترین صرافی های ارز دیجیتال ایرانی

    سایت‌های اسکم فیشینگ

    یکی از رایج‌ترین انواع سایت‌های اسکم در بازار رمزارزها، سایت‌های فیشینگ هستند. در این روش، وب‌سایت‌ها و برنامه‌هایی دقیقا مشابه نمونه‌های اصلی توسط کلاهبرداران ایجاد شده و به کاربران از طریق ایمیلی که تحت عنوان پشتیبانی سایت‌های مذکور برایشان ارسال می‌شود، اعلام می‌کنند که باید کلمات کلیدی، نام کاربری و رمز عبور یا آدرس کیف پول خود را وارد کنند. در بسیاری از موارد کاربران به علت بی‌دقتی با وارد کردن حتی یکی از این اطلاعات، دسترسی‌ لازم را برای سرقت کلاهبرداران فراهم کرده و به دنبال آن دارایی خود را از دست می‌دهند.

    مشهورترین سایت‌های اسکم رمزارز را بشناسید!

    تا بدینجا، متوجه شدیم که اسکم چیست و سایت‌های با عنوان اسکم چگونه کار می‌کنند، اما آیا می‌دانید مشهورترین سایت‌های اسکم کدام‌اند؟

    در طول تاریخ وب‌سایت‌های اسکم بسیاری در زمینه کریپتوکارنسی و رمزارزها وجود داشته‌‎اند که با روش‌های مختلفی اقدام به کلاهبرداری از کاربران کرده‌اند. صرافی‌های مختلفی طی سالیان اخیر محکوم به کلاهبرداری در دنیای کریپتوکارنسی شده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به BitKRX، Bitconnect، Onecoin و برنامه‌هایی با نام مشابه صرافی معتبر Poloniex، اشاره کرد. تعداد سایت‌ها و پروژه‌های اسکم در سطح این بازار بسیار زیاد است و شما تنها از طریق تحقیق و یادگیری و آموزش و البته دقت در انجام فرایندهای مختلف در این بازار، می‌توانید از به سرقت رفتن دارایی‌های خود در مقابل حملات احتمالی جلوگیری کنید. بیایید ماجرای کلاهبرداری دو سایت اسکم BitConnect و OneCoin را تعریف کنیم.

    کلاهبرداری در سایت اسکم

    BitConnect

    BitConnect یک صرافی و پلتفرم وام‌دهی بود که توسط بیت کانکت کوین که توسط Satish Kumbhan تأسیس شده بود، پشتیبانی می‌شد. مزیت‌های زیادی داشت و با تبلیغ مداوم آن‌ها، هیاهوی زیادی در دنیای کریپتوکارنسی برپا کرده بود. به طوری که در مراسم سالانه BitConnect که در سال 2018 برگزار شد، کارلوس ماتوس، سرمایه‌گذار آن، با هیجان بسیاری درباره این صرافی سخنرانی می‌کرد و بسیاری از عکس‌هایی که از او گرفته شد، فوراً تبدیل به میم شدند.

    با این حال، پس از مدتی بیت کانکت متهم به اجرای طرح پانزی و راه‌اندازی وب‌سایت اسکم شد؛ فرضیه‌ای که در زمانی کوتاه، اثبات شد. در فوریه 2022، بنیانگذار BitConnect، کلاهبردار از آب درآمد و متهم به سازماندهی یک طرح جهانی Ponzi به ارزش 2.4 میلیارد دلار شد. ناگفته نماند که او به لیست کلاهبرداران بیت کوین اضافه شد. بسیاری از این واقعه به عنوان بزرگترین کلاهبرداری رمزنگاری در تاریخ یاد می‌کنند.

    OneCoin

    OneCoin یکی دیگر از طرح‌های پانزی است که به عنوان ارز دیجیتالی با ارزش سرمایه‌گذاری بالا ارائه شد. این طرح توسط روجا ایگناتوا (Ruja Ignatova) از بلغارستان، معروف به Cryptoqueen، اداره می‌شد. او در سال 2017، پس از کلاهبرداری از سرمایه‌گذاران به مبلغ 4 میلیارد دلار، ناپدید شده و تابه‌حال نیز پیدا نشده است.

    در حال حاضر، روجا در فهرست افراد تحت تعقیب اف‌بی‌آی قرار دارد و برای یافتن او یک جایزه 100000 دلاری در نظر گرفته شده است.

    نحوه شناسایی سایت اسکم چیست؟

    خوشبختانه، چندین راه ساده برای شناسایی سایت‌های اسکم و محافظت از اطلاعات و دارایی‌ها در برابر آن‌ها وجود دارد. با انجام این راه‌های ساده و رعایت نکات مهم می‌توان تاحدود زیادی از امنیت اطلاعات و دارایی‌های خود اطمینان حاصل کرد، اما این راه‌های شناسایی سایت اسکم چیست؟

    • زبان چرب‌ونرم: آیا نحوه ارتباط وب‌سایت و متن‌های نوشته شده در آن به‌گونه‌ای است که ممکن است احساسات شما را قلقلک دهد؟ اگر احساس کردید وب‌سایت موردنظر سطح بالایی از فوریت، خوش‌بینی یا احساس ترس را در شما ایجاد کرد، فوراً آن را ترک کنید.

    زبان چرب‌ونرم

    • کیفیت طراحی ضعیف: به نحوه طراحی سایت دقت کنید. آیا طراحی و کیفیت بصری را که از یک وب سایت قانونی انتظار دارید، در آن وجود دارد؟ تصاویر با وضوح پایین و طرح‌بندی‌های عجیب و غریب می‌توانند نشانه‌ای از یک کلاهبرداری باشند.

    کیفیت طراحی ضعیف

    • دستور زبان عجیب و غریب: اکثر وب‌سایت‌های اسکم دقت کمی در نگارش دارند و پر از غلط‌های املایی و جملات دست‌وپا شکسته هستند. اگر تعداد غلط‌های املایی و نگارشی زیاد است، به‌هیچ‌عنوان به آن اعتماد نکنید.
    • نبود راه‌های ارتباطی: یک وب‌سایت فروشگاهی یا صرافی معتبر دارای صفحات اصلی مانند صفحه «تماس با ما» و صفحه «درباره ما» است. در صورتی که این صفحات را در وبسایتی پیدا نکردید، به معتبر بودن آن شک کنید. حتی توصیه می‌کنیم اگر شماره تماس و آدرسی نیز وجود داشت، تماس بگیرید و نحوه پشتیبانی آن‌ها را بسنجید.

    نبود راه‌های ارتباطی

    • نبود نظر کاربران: وبسایتی که معتبر باشد، به نظر کاربران خود اهمیت می‌دهد. معمولاً چنین وب سایت‌هایی نظرات کاربران را منتشر کرده و به آن‌ها پاسخ می‌دهند؛ بنابراین، برای شناسایی سایت اسکم حتماً به دنبال نظر کاربران در بخش‌های مختلف سایت باشید و در صورت وجود، نظرات را بررسی کرده و ببینید که چه نظری راجع به وب‌سایت دارند.
    بیشتر بخوانید: کلاهبرداری هانی پات؛ تله‌ای شیرین برای قربانیان طمع کار

    گفتار پایانی

    در این مقاله سعی کردیم همه آن چیزی را که باید راجع به اسکم و سایت‌‎های کلاهبرداری بدانید، با شما به اشتراک گذاریم. حالا که با مفهوم اسکم چیست، آشنا شدید، باید توجه داشته باشید که فعالیت در بازار رمزارز و به خصوص به عنوان شخصی که ساکن کشور ایران باشد، فعالیتی پر ریسک خواهد بود. تحریم کاربران ایرانی در استفاده از صرافی‌های بین المللی، باعث فعالیت کاربران در صرافی‌های کوچک‌تر شده که در بسیاری از موارد منجر به کلاهبرداری از آن‌ها می‌شود.

    آموزش پیش از شروع فعالیت و دقت و تحقیق در انجام کوچک‌ترین فعالیت‌ها در بازار کریپتوکارنسی، تنها راه مقابله با تهدید‌های احتمالی و اسکم در این بازار است. استفاده از کیف پول‌های معتبر برای نگهداری دارایی‌ها و عدم نگهداری آن‌ها در صرافی نیز در حفظ سرمایه شما موثر هستند. حتماً پیش از اعتماد به یک صرافی، آن را بررسی کرده و از متخصصان این حوزه راجع به آن سوال کنید. توجه به نظرات کاربران در رابطه با صرافی موردنظر نیز می‌تواند به شناسایی سایت کمک کند.

    آیا تابه‎‌حال قربانی سایت‌های اسکم شده‌اید؟ شما با چه روش‌هایی وب‌سایت‌های اسکم را شناسایی می‌کنید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.

    سوالات متداول

    • اسکم چیست؟

    اسکم به سایت‌هایی گفته می‌شود که با روش‌های مختلفی سعی در کلاهبرداری و سرقت دارایی‌های کاربران اینترنت مثل ارزهای دیجیتال آن‌ها را دارند.

    • آیا همه صرافی‌های ارز دیجیتال اسکم هستند؟

    البته که خیر! بسیاری از صرافی‌های آنلاین در این حوزه معتبر بوده و فعالیت در آن‌ها بلامانع است؛ اما با توجه به تحریم کاربران ایرانی توصیه می‌کنیم به هیج‌وجه دارایی خود را در داخل محیط صرافی نگه‌داری نکنید.

    • چگونه یک سایت اسکم را بشناسیم؟

    اغلب سایت‌های اسکم از آدرس‌های جعلی ولی بسیار شبیه به آدرس اصلی سایت مرجع استفاده می‌کنند و در برخی موارد نیز تنها دامنه سایت با سایت اصلی متفاوت است و از این طریق می‌توان آن‌ها را شناسایی کرد.

    • آیا کلاهبرداری فقط از طریق سایت‌ها و صرافی‌ها صورت می‌گیرد؟

    کلاهبرداری‌ها فقط مخصوص سایت‌های اسکم، شبکه‌های مجازی و برنامه‌های تقلبی نیستند. در برخی موارد پروژه‌ها و رمزارزهایی فعالیت خود را شروع می‌کنند که پس از مدتی مشخص می‌شود اسکم بوده و دارایی کاربران را به یک‌باره به سرقت می‌برند.

    • چگونه در دام وب‌سایت‌های اسکم نیفتیم؟

    برای فعالیت در بازار رمزارزها باید دقت زیادی برای کوچک‌ترین فرایند‌ها به خرج دهید. نگه‌داری ارزها در آدرس‌های مختلف، انتقال دارایی‌ها به کیف پول‌های معتبر، ثبت نام و انجام فعالیت در صرافی‌های شناخته شده از جمله فعالیت‌هایی هستند که می‌توانند تا حد زیادی از به دام افتادن شما در سایت‌های کلاهبرداری و اسکم، جلوگیری کنند.