تفاوتهای بین توکنهای حاکمیتی (Governance) و کاربردی (Utility) چیست؟
تاریخ: 19 دی 1402
زمان مطالعه:
5 دقیقه
توکنهای حاکمیتی یا گاورننس (Governance) در پورتالهای رایگیری برای ارسال و همچنین تصمیمگیری در مورد پیشنهادهای بهبود پروژه استفاده میشوند، در حالی که توکنهای کاربردی یا یوتیلیتی (Utility) برای دسترسی به ویژگیهای یک پروتکل استفاده میشوند.
ارزهای دیجیتال معمولاً قبل از اینکه به صرافیهای غیرمتمرکز و متمرکز راه پیدا کنند و برای معامله در دسترس همه قرار گیرند، با هدفی خاص منتشر میشوند. از یک طرف، رمزارزها اغلب با سهام شرکت معادل میشوند، جایی که قیمتها بر اساس رشد شرکت نوسان دارند. مانند سهام، که در آن سهامداران میتوانند در مورد تصمیمات در شرکت رای دهند، دارندگان توکن حاکمیتی نیز میتوانند در مورد پیشنهادات در یک DAO رأی دهند.
اما فراتر از توکنهای حاکمیتی، نوع رایج دیگری از توکن وجود دارد که به طور فعال در عملیات روزمره یک پروتکل استفاده میشود – توکنهای کاربردی.
در این مقاله، ما به توکنهای حاکمیتی و کاربردی خواهیم پرداخت، و این دو را با هم مقایسه خواهیم کرد.
توکنهای حاکمیتی توسط یک DAO یا پروژهای صادر میشود که DAO را در کنار سایر فعالیتهای خود اجرا میکند. این توکنها در پورتال رأیدهی زنجیرهای (آنچین) یا خارج از زنجیره (آفچین) برای رای دادن به پیشنهادات بهبود پروژه استفاده میشوند. همچنین ممکن است اجباری باشد که هرکسی که مایل به ارائه پیشنهادی به DAO است، باید توکن حاکمیتی را هولد کند. درست همانطور که سهام، به معنی سهمی در پروژه است، توکنهای حاکمیتی نیز سهام یک دولت غیرمتمرکز هستند. هر هولدری میتواند تأثیری بر دولت، نسبت به میزان سهمی که در اختیار دارد، بگذارد.
ساختارهای دائو ممکن است در پروتکلها متفاوت باشد، اما هر مدل آن، شامل یک نسبت توکن به رای و چند معیار کلیدی است که اعضا را واجد شرایط رای دادن (یا ارائه پیشنهادات)، و اعتبار جلسه رایگیری را تایید میکند.
دائو و سیستم آن، مسئولیت جمعآوری آرای اعضا در مورد موضوع مورد بحث را بر عهده میگیرند. در صورت استفاده صحیح، صدای کامیونتی که از طریق DAO شنیده میشود، منبع اصلی تصمیمگیری برای پروژه است.
توکنهای کاربردی چیست؟
همانطور که از نام آن پیداست، آنها برای سیستم پروژه قابل اجرا هستند و اغلب برای تکمیل یک سیستم و مسیر استفادهی هولدرها از فناوری یا خدمات ارائه شده توسط برنامه غیرمتمرکز را هموار میکنند.
توکنهای کاربردی میتوانند توکنهای بومی یک شبکه بلاک چین یا توکنهای دسترسی برای یک برنامه غیرمتمرکز (dApp) باشند. در هر دو مورد، توکن مورد نیاز است، یا به این دلیل که برنامه بدون این توکنها قابل استفاده نیست یا به این دلیل که چندین امتیاز یا امتیاز اضافی مانند افزایش عملکرد برنامه یا باز کردن برخی ویژگیها یا خدمات خاص را در اختیار کاربر قرار میدهد.
پلتفرمهای دیفای، توکنهای کاربردی را به روشهای مختلفی یکپارچه میکنند. برنامههای غیرمتمرکز مانند مرورگر Brave از توکن کاربردی خود برای تقویت وجهه اقتصادی خود استفاده میکنند. پلتفرمهای خدماتی نیز سعی میکنند با تبدیلکردن این توکنها، به تنها گزینه پرداخت قابل قبول برای تمام یا بخشی از خدمات خود، ارزشی برای توکنهای کاربردی خود ایجاد کنند، مانند برخی از شرکتهای بیمه ارز دیجیتال، که پرداخت را به صورت توکنهای اصلی خود میپذیرند؛ یا Chainlink، که از توکنهای LINK برای پرداخت به اپراتورهای نود برای بازیابی دادهها استفاده میکند.
توکنهای Utility ارزش اپلیکیشنها را نمایندگی میکنند. در حالی که عوامل مختلف و نامربوطی میتوانند بر ارزش تأثیر بگذارند، تأثیرات بزرگتر از تحولات پیرامون پروژهای ایجاد میشود که این توکنها با آنها در ارتباط هستند.
مقایسه توکنهای حاکمیتی و توکنهای کاربردی
توکن حاکمیتی مشابه سهمی در مدیریت است در حالی که توکنهایکاربردی، دروازههایی به سوی یک فناوری یا یک سرویس هستند. برخی از پروژهها سعی میکنند اداره خود را از جنبههای دیگر جدا کنند و برای هر یک، توکنهای مختلف صادر کنند، در حالی که سایر پروژهها این موارد را از طریق یک توکن واحد جمع میکنند.
شباهتهای عمده بین این دو نوع توکن در این است که آنها بر روی بلاک چین اجرا میشوند و اغلب دارای ارزش مالی هستند. توکنهای کاربردی و توکنهای حاکمیتی یا به عنوان توکن بومی یک بلاک چین یا یک توکن قرارداد هوشمند صادر میشوند.
از طرف دیگر، توکنهای قرارداد هوشمند ازآنجاکه روی یک بلاک چین موجود اجرا میشود، نمیتواند به عنوان یک توکن گس استفاده شود، اما میتواند با تعداد انگشت شماری از نقشها و مواردی که توسط پروژه طراحی شده است، منطبق شود.
توکن حاکمیتی
توکن کاربردی
تعریف
توکن حاکمیتی، سهمی در یک سازمان غیرمتمرکز مستقل (DAO) است. آنها برای فعالیتهایی مانند رای دادن به پیشنهادات، ایجاد اجماع، و اجرای توافقات کامیونتی طراحی شدهاند.
توکنهای کاربردی، به طور معمول روی پروتکلهای غیرمتمرکز برای انجام فعالیتها و دسترسی به راهحلهای موجود استفاده میشوند.
استفاده
توکنهای حاکمیتی در پورتالهای رأیدهی حاکمیتی درون زنجیرهای و خارج از زنجیره برای رأیگیری در مورد پیشنهادهای بهبود استفاده میشوند. همچنین ممکن است از آنها خواسته شود که پیشنهادی را به کامیونتی ارائه دهند.
توکنهای کاربردی اجازه دسترسی به ویژگیهای اولیه یا ویژه یک برنامه کاربردی را میدهند. هولد کردن آنها نیز بسته به پروتکل، میتواند شامل مشوقهای ویژهای باشد.
ارزش
توکنهای حاکمیتی ارزش دولت یا کامیونتی را که نمایندگی میکنند، دارند. ارزش آنها بیانگر کیفیت پروژهای است که آنها اداره میکنند.
ارزش توکنهای کاربردی بیانگر ویژگی یا راهحلهایی است که اپلیکیشن وعده داده است.
بله، توکنهای کاربردی میتوانند توکنهای حاکمیتی نیز باشند. در برخی از برنامههای غیرمتمرکز (dApps)، دارندگان توکن بومی حق مشارکت در حاکمیت را به دست میآورند و همچنین میتوانند از توکنهای خود برای اجرای برنامه کاربر استفاده کنند، امتیازات موجود را باز کنند و همچنین در صورت تمایل آنها را مبادله کنند.
همچنین میتوان از توکنهای بومی کاربردی بلاک چین، برای حاکمیت درون زنجیرهای استفاده کرد، البته نه به عنوان بخشی از دائو! این معمولاً شامل استیک کردن سکه بومی و اجرای بالقوه یک نود اعتبارسنجی برای واجد شرایط شدن به عنوان یک رأیدهنده است.
گفتار پایانی
دو پارامتر، یک پروژه (یا محصول) را تشکیل میدهند. فناوری یا خدماتی که ارائه میدهد و نحوه مدیریت این فناوریها یا خدمات در کنار کاربران و حامیان مالی برای ایجاد بهترین ارزش ممکن برای هر طرف درگیر.
توکنهای کاربردی بر تجهیز فناوری پروژه و دسترسی دارندگان به پیشنهادات پروژه متمرکز هستند. از سوی دیگر، توکنهای حاکمیتی بر ایجاد سیستمی برای ادغام کاربران در مدیریت پروژهها متمرکز هستند و تلاش دارد که یک سیستم حکمرانی غیرمتمرکز ایجاد کند. اما به عنوان یک برنامه غیرمتمرکز، هر دو اغلب مورد نیاز هستند. بسیاری از پروژهها یک توکن واحد برای هر دو صادر میکنند، در حالی که برخی توکنهای متفاوتی برای هر یک از اینها صادر میکنند – به عنوان مثال، Axie Infinity دارای توکن Smooth Love Potions بهعنوان ارز اصلی بازی است، در حالی که Axie Infinity Shards بهعنوان توکن حاکمیتی پروژه gamefi استفاده میشود.
همانطور که بلاک چین و ارزهای دیجیتال در حال تکامل هستند، میتوانیم شاهد بهبود این دو دسته از توکنها باشیم تا روزبهروز پیشرفتهای بیشتری داشته باشند.
مبین حسینی
زندگی من توی کامپیوتر و دنیای دیجیتال میگذره؛ عاشق فناوری بلاکچین و تکنولوژیهای دیجیتالیام و فعالیت توی اکوسیستم و کامیونتی کریپتو رو خیلی دوست دارم. اوقات فراغتم رو یا بازی میکنم، یا به پروژههای شخصیم میرسم. هیچی بلد نیستم ولی تا دلت بخواد کنجکاو و فضولم :))