استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ +لیست بهترین استیبلکوینهای الگوریتمی
تاریخ: 10 بهمن 1402
زمان مطالعه:
8 دقیقه
استیبل کوینها، این ارزهای دیجیتال نسبتاً باثبات، امروزه بخش عمدهای از حجم معاملات و فضای مربوط به بازار کریپتو را به خود اختصاص دادهاند و استیبل کوینهای الگوریتمی را میتوانیم موج جدیدی از این ارزهای دیجیتال بنامیم.
در این مقاله قصد داریم پس از بررسی مفهوم استیبل کوینهای الگوریتمی، به لیست بهترین استیبل کوینهای الگوریتمی نیز اشاره کنیم و با سازوکار آنها، اعم از نحوه ضرب، پگشدن و سایر اطلاعات مربوطه آشنا شویم. توصیه میکنیم حتماً تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا با این ارزهای دیجیتال مهم آشنایی کامل پیدا کنید.
استیبل کوین الگوریتمی یا Algorithmic Stablecoin چیست؟
استیبل کوینهای الگوریتمی یا Algorithmic Stablecoin، دستهای از ارزهای دیجیتالاند که بر خلاف استیبل کوینهایی مانند تتر (USDT)، یو اس دی کوین (USDC) و … دارای وثیقه نبوده و فرایند استیکینگ، پگ و ضرب آنها توسط قراردادهای هوشمند و غیرمتمرکز بر مبنای سیستم دو توکنی یا کنترل الگوریتمی عرضه انجام میپذیرد.
در بیانی ساده، در مکانیزم ضرب این نوع استیبل کوینها، برای ایجاد پگ با قیمت دلار یا نسبت یک به یک، از ذخایر متمرکز استفاده نخواهد شد و با بهرهوری از قراردادهای هوشمند، الگوریتم پیادهسازی شده، عرضه و تقاضا استیبل کوین را چارچوب معینی تنظیم میکند. این نوع استیبل کوینها از طریق قراردادهای هوشمند، اوراکلهای قیمتی و الگوریتمهای مختلف ثبات یکدلاری خود را حفظ خواهند کرد و در صورت رشد یا ریزش قیمت به زیر یک دلار، قراردادهای هوشمند بهصورت خودکار در بازیابی ثبات قیمت با استفاده از الگوریتمها عمل میکنند. استیبل کوینهای الگوریتمی، تنوع زیادی داشته و سازوکار یا نحوه ضرب این ارزهای دیجیتال با یکدیگر کمی متفاوت است. از رایجترین استیبل کوینهای الگوریتمی میتوان به DAI، UST، FRAX و… اشاره داشت.
نحوه عملکرد استیبل کوین الگوریتمی
نحوه عملکرد استیبل کوینهای الگوریتمی، میتواند نسبت به سازوکار شبکههای بلاک چینی مختلف، متغیر باشد و بهصورت کلی امکان استفاده از این استیبل کوینها برای استیکینگ یا پروتکلهای وامدهی و استیکینگ در دیفای تا به امروزه بسیار رایج است. این استیبل کوینها نیز مانند هر استیبل کوین دیگر، برای حفظ نسبت یک به یک خود نیاز به پشتوانه دارند، اما این پشتوانه متمرکز نبوده و از طریق سیستم یا مکانیزم دو توکنی، تأمین میشود. در واقع، ارزی بهعنوان استیبل کوین صادر و ارز دیجیتالی برای گرفتن نوسانات این استیبل کوینها استفاده میشود.
در بیانی ساده، این الگوریتمهای مبتنی بر قراردادهای هوشمند، پس از دریافت اطلاعات مربوط به قیمت از سوی اوراکلها، برای جلوگیری از افزایش و کاهش استیبل کوین و حفظ پگ یکدلاری، عرضه توکنها را کنترل کرده و در مواقعی تولید یا توکن سوزی میکنند. در این الگوریتمها، اگر قیمت بیش از پگ یکدلاری افزایش یابد، با افزایش تولید توکن کنترل شده و اگر قیمت استیبل به زیر یک دلار برسد، فرایند توکن سوزی انجام خواهد شد. بااینحال، این فرایند میتواند در انواع استیبل کوینهای الگوریتمی متفاوت باشد.
استیبلکوینهای الگوریتمی چه مزایا و معایبی دارند؟
اگر متوجه سازوکار و نحوه ضرب استیبل کوینهای الگوریتمی شده باشید، این ارزهای دیجیتال، در کنار غیرمتمرکز بودن، دارای مزایا و معایبی خواهند بود و اگر فردی بدون شناخت این موارد به سمت استفاده و ضرب این نوع استیبل کوینها برود، احتمال ازدسترفتن دارایی وی بسیار بالا خواهد بود. در نتیجه، بهتر است که به بخش مزایا و معایب استیبل کوینهای الگوریتمی دقت داشته باشید و این موارد را بهخوبی مطالعه کنید.
مزایا:
غیرمتمرکز بودن فرایند ایجاد و ضرب، به همراه شفافیت بیشتر نسبت به سایر استیبلکوینها
استفاده بسیار زیاد در پروتکلهای دیفای امروزی، مانند وامدهی، صرافیهای غیرمتمرکز و..
بهرهوری از این استیبل کوینها برای افزایش بازدهی سرمایهگذاری
کسب سود مجزا از طریق استفاده در استخرهای نقدینگی
معایب:
پیچیدگی فنی و مشکلات بزرگ در معماری شبکه
ثبات بسیار کمتر نسبت به سایر استیبل کوینها
خطر دی پگ شدن بسیار بالا نسبت به سایر استیبل کوینها
استفاده بسیار کمتر این استیبلکوینها در معاملات ارز دیجیتال نسبت به سایر استیبلکوینها
با وجود الگوریتم، بسیاری از این استیبل کوینها نیاز به کمک انسانی برای سازوکار دارند.
از پیوند بلاکچین و هوش مصنوعی، به پول میرسیم؟
جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!
بررسی تفاوت استیبل کوین الگوریتمی با استیبل کوین معمولی
برای بررسی تفاوتهای استیبلکوینهای الگوریتمی با استیبلکوینهای معمولی، باید به نحوه ایجاد و ضرب، پگ شدن و پشتوانه آنها دقت داشته باشید. برای درک بهتر تفاوتهای این دو نوع استیبل کوین در این بخش به اصلیترین تفاوتهای میان استیبل کوین الگوریتمی و معمولی خواهیم پرداخت.
استیبل کوینهای الگوریتمی از طریق قرارداد هوشمند ضرب و منتشر میشوند، اما، استیبل کوینهای معمولی توسط کمپانی منتشرکننده استیبل کوین انتشار خواهند یافت.
پشتوانه استیبل کوینهای معمولی توسط کمپانیها، از طریق سپرده فیات، اوراققرضه و سایر سپرده مالی تضمین شده و پشتوانه استیبل کوینهای الگوریتمی، توسط الگوریتمهای متعدد پوشش داده خواهد شد.
استیبل کوینهای الگوریتمی معمولاً ثبات کمتری در پگ، نسبت به استیبلکوینهای معمولی دارند.
استیبل کوینهای معمولی، سهم بیشتری در حجم معاملات ارز دیجیتال نسبت به استیبل کوینهای الگوریتمی دارند.
استیبل کوینهای الگوریتمی در صورت دی پگ شدن، بسیار خطرپذیرتر از استیبل کوینهای معمولی هستند.
آشنایی با انواع استیبلکوینهای الگوریتمی
برای آشنایی با انواع استیبل کوینهای الگوریتمی، در این بخش به سه دسته اصلی از این استیبل کوینها، به نامهای ریبیسینگ، سینورژ و فرکشنال خواهیم پرداخت و برای شناخت سازوکار هر کدام، مثالی برای آنها ذکر میکنیم.
استیبل کوینهای الگوریتمی ریبیس یا ریبیسینگ (Rebasing Algorithmic Stablecoin)، بهنوعی از استیبل کوینها اشاره دارد که فرایند الگوریتمی کنترل یا حفظ ثبات آنها روی کنترل عرضه توکن استوار است. در بیانی ساده، این نوع استیبلکوینها، برای حفظ ارزش از عرضه استفاده کرده و در زمان افت قیمت، عرضه توکن را از طریق توکن سوزی یا سایر فرایندها کاهش و در زمان افزایش قیمت، توکنهای جدیدی تولید میکنند. از این نوع استیبلکوینها میتوان به AMPL اشاره داشت که از عرضه توکن خود برای حفظ ثبات استفاده میکند. این نوع استیبل کوینها با ایجاد عرضه کل منعطف یا ناپایدار در استیبل کوین، هرگونه نوساناتی که منجر به انحراف قیمتی از پگ یکدلاری شود را کنترل کرده و آن را بهخوبی مدیریت میکنند.
استیبل کوینهای الگوریتمی سینورژ (Seigniorage Stablecoins) را میتوانیم نسخهای برای بهینه ساختن استیبل کوینهای ریبیس بنامیم که موفقیت چندان زیادی تا به امروز نداشتهاند. این نوع استیبلکوینها، به طور معمول از دو یا چندین کوین در الگوریتم خود استفاده میکنند که یکی از آنها استیبل کوین خواهد بود. نحوه کار استیبل کوینهای الگوریتمی سینورژ در اسم آنها خلاصه خواهد شد که اصطلاحی است برای توصیف سودی که بانکها بین چاپ پول و ارزش واقعی پول به دست میآورند. در این استیبل کوینها، قیمت استیبل کوین از طریق دو ارز دیگر که نقش سهم و اوراق را دارند، کنترل میشود.
برای مثال، در پروژه Basis Cash که استیبل کوین الگوریتمی Cash را ارائه میدهد، زمانی که قیمت استیبل کوین بالاتر از 1 دلار برسد، این الگوریتم شروع به تولید توکنهایی بهعنوان سهم (توکن BAS) و اهدا به دارندگان میکند و زمانی که قیمت به زیر 1 دلار برسد، دارندگان توکن سهام BAS، آن را با اوراق یا Bonds (توکن BAB) معاوضه کرده و قیمت را به ثبات خود برمیگردانند.
استیبل کوینهای الگوریتمی فرکشنال (Fractional Algorithmic Stablecoins)، ترکیبی از استیبل کوینهای الگوریتمی و وثیقهای هستند که به همراه دارابودن الگوریتم غیرمتمرکز، بخشی از پشتوانه آنها با استیکینگ همسو است. از بارزترین مثالها برای این نوع استیبل کوینها، ارز دیجیتال FRAX خواهد بود که توسط داراییهایی مانند USDC وثیقه و پشتوانهای برای ارزش آن فراهم شده و در کنار آن مکانیسمهای الگوریتمی کسری یا فرکشنال، از جمله ضرب و سوزاندن توکنهای FXS، به تثبیت پگ آن کمک میکنند.
5 مورد از بهترین استیبل کوینهای الگوریتمی
حال که با استیبل کوینهای الگوریتمی، نحوه سازوکار و دستهبندی آنها آشنا شدهاید، بهتر است که به سراغ معرفی 5 مورد از بهترین استیبل کوینهای امروزی که دارای چنین قابلیتهایی هستند برویم و کمی بیشتر با آنها آشنا شویم. استیبل کوینهای الگوریتمی زیر با تمام فراز و نشیبهای بازار ارزهای دیجیتال، تا به امروز محبوبیت زیادی داشته و به طور معمول، مورداستفاده و کاربرد زیادی توسط کاربران ارز دیجیتال قرار میگیرند.
استیبل کوین دای (DAI)
استیبل کوین الگوریتمی دای (DAI) را میتوانیم از محبوبترین و پراستفادهترین استیبلهای امروزی بنامیم که توسط پلتفرم غیرمتمرکز میکر دائو منتشر شده است. این استیبل کوین از دسته استیبل کوینهای الگوریتمی ذکر شده در بالا نبوده و طبق فرایند موقعیت بدهی وثیقهای (CDP) و دستهبندی بیش استیکینگ (Over-collateralized) ضرب یا تولید میشود. در پلتفرم میکر دائو، کاربران با استیکینگ ارزهای دیجیتال پشتیبانی شده کمی بیشتر از میزانی که قصد ضرب استیبل کوین دارند، دای را مینت یا ضرب خواهند کرد و برای بازخرید موقعیت CDP خود باید در کنار برگرداندن این مقدار دای، نرخ بهره نیز بپردازند.
استیبل کوین فرکس (FRAX)
استیبل کوین محبوب FRAX، از استیبل کوینهای الگوریتمی بازار ارز دیجیتال است که با استفاده استیبل کوین و توکن حاکمیتی خود به نام، Frax Share (FXS) ثبات قیمت را حفظ میکند. این استیبل کوین، بهگونهای طراحی شده است که سطح وثیقه خود را بر اساس تقاضا برای ارز خود، مشابه بانک مرکزی، تنظیم کرده و از مکانیسمی الگوریتمی برای تنظیم خودکار عرضه و تقاضا استفاده میکند.
آمپلفورث (AmpleForth) که با نام اختصاری استیبل کوین AMPL شناخته میشود، استیبل کوین الگوریتمی دیگری است که ثبات قیمت یا پگ را باعرضه انعطافپذیر خود در هر 24 ساعت یکبار از طریق فرایندی به نام ریبیسینگ تنظیم میکند. این استیبل کوین که از دسته استیبل کوینهای الگوریتمی ریبیس بوده، توسط مدیریت عرضه انعطافپذیر خود و کنترل این میزان عرضه با تولید یا سوزاندن، از افزایش و کاهش ناگهانی جلوگیری و پگ قیمتی استیبل کوین خود را تنظیم میکند.
استیبل کوین USDD
استیبل کوین USDD که توسط بنیاد ترون معرفی و منتشر شده است، مانند استیبل کوین دای، از مکانیزم بیش استیکینگ استفاده کرده و از نوع استیبل کوینهای الگوریتمی است. اداره و مدیریت USDD، از طریق DAO (سازمان خودمختار غیرمتمرکز) مبتنی بر TRON مدیریت شده و کاملاً غیرمتمرکز است. این استیبل کوین محبوب در طول سال 2023، با دی پگهای شدیدی مواجه شده و این اتفاقات باعث نگرانی عده کثیری از فعالان ارز دیجیتال در جهت احتمال تکرار فاجعه سقوط استیبل کوین الگوریتمی لونا (UST) شده است.
استیبل کوین USDX
استیبل کوین USDX که در بلاک چین غیرمتمرکز کاوا (KAVA) پیادهسازی شده است، نوعی استیبل کوین الگوریتمی بوده که از قراردادها و الگوریتمهای هوشمند برای تنظیم عرضه و تقاضای خود در بازار بهره میبرد. این استیبل کوین از دسته استیبل کوینهای الگوریتمی سینورژ بوده و از تنظیمات الگوریتمی دو توکنی به همراه مکانیسمهایی برای کنترل بر عرضه و تقاضا، در جهت حفظ یا ثبات پگ استفاده میکند.
آینده استیبل کوینهای الگوریتمی، پس از فاجعه بزرگ استیبل کوین UST و منجرشدن به سقوط بازار ارزهای دیجیتال، امروزه در هالهای از ابهام قرار دارد. این استیبل کوینها با وجود الگوریتم یا کدهایی کاملاً غیرمتمرکز، همچنان برای استفاده عموم دشوار بوده و حتی دارای نواقص فنی و معماری بسیار بزرگی هستند. از نگاهی دیگر، تا به امروز، هیچکدام از استیبل کوینهای الگوریتمی توانایی رقابت تنگاتنگی را با سایر استیبل کوینهای وثیقه شده نداشتهاند و حجم معاملات بازار ارز دیجیتال، همیشه نشان از انتخاب USDT، USDC و سایر استیبل کوینهای معمولی را میدهد.
با تمام این تفاسیر، ایده و روشی که در این استیبل کوینها برای ایجاد فضایی غیرمتمرکز طراحی شده، بسیار منحصربهفرد بوده و در صورت گسترش و توسعه بیشتر این نوع ارزهای دیجیتال، شاید در آیندهای نهچندان دور، خبری از استیبل کوینهای بهینهتری در بازار شنیده شود. استیبل کوینهای الگوریتمی، میتوانند در فضای امور غیرمتمرکز دیفای کاربرد بسیاری برای شما داشته باشند و اگر کاربر حرفهای ارز دیجیتال هستید، بسیاری از صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) و پروتکلهای وامدهی، از این استیبل کوینها پشتیبانی میکنند.
سؤالات متداول
استیبل کوین الگوریتمی چیست؟
استیبل کوینهای الگوریتمی، دستهای از ارزهای دیجیتالاند که بر خلاف استیبل کوینهایی مانند تتر (USDT)، یو اس دی کوین (USDC) و … دارای وثیقه نبوده و فرایند استیکینگ، پگ و ضرب آنها توسط قراردادهای هوشمند و غیرمتمرکز بر مبنای سیستم دو توکنی یا کنترل الگوریتمی عرضه انجام میپذیرد.
آینده استیبل کوینهای الگوریتمی چگونه است؟
استیبل کوینهای الگوریتمی در فضای دیفای (DeFI) کاربرد بسیاری دارند، اما، با درنظرگرفتن پیچیدگی زیاد در ساختار و مشکلات بزرگ این نوع استیبلکوینها برای حفظ ثبات پگ یا نسبت یک به یک خود، آینده چندان مناسبی برای آنها تا به امروز دیده نمیشود.
شبنم توایی
علاقه زیادی به حوزه فناوری و فین تک دارم، درباره ارزهای دیجیتال، بلاک چین، هوش مصنوعی، وب ۳ و سایر موضوعات مرتبط با فناوری مینویسمو تحقیق میکنم.
عاشق سفر و عکاسی هستمو اوقات فراغتم را با کشف جاذبهها و ثبت لحظات زیبا سپری میکنم.
بزرگترین هدفم تو زندگی یاد گرفتنه و لذت میبرم از اینکه یادگرفتههامو دانش و تجربهام را با دیگران به اشتراک بگذارم و از اونها هم یاد بگیرم.