دش (Dash) چیست؟ آشنایی با بهترین ارز دیجیتال حریم خصوصی

دش (Dash) مخفف Digital Cash است؛ یعنی پول نقد دیجیتال! وقتی پول نقد دارید، به‌راحتی و فوری خرج می‌کنید، نیاز به سیستم بانکی متمرکز برای انجام تراکنش ندارید، و هیچ‌ فرد یا نهادی نمی‌تواند روی تراکنش شما نظارت یا کنترل داشته باشد؛ در ضمن پس از خرج‌کردن پول نقد هم امکان ردیابی و پیگیری تراکنش وجود ندارد. این درست چیزی است که ارز دیجیتال دش سعی دارد در فضای کریپتو فراهم کند.

اگر دنبال پول نقد دیجیتال هستید، دوست دارید تراکنش غیرمتمرکز انجام دهید اما هویت‌تان قابل ردیابی نباشد یا در پی گزینه‌ای برای سرمایه‌گذاری بلندمدت هستید، جای درستی آمده‌اید!

آشنایی با دش؛ پول نقد دیجیتال

دش یک ارز حریم خصوصی است که مثل پول نقد دیجیتال عمل می‌کند: بسیار سریع، راحت و مقرون‌به‌صرفه است و تراکنش‌های آن قابل‌ردیابی نیستند. نکته جذاب‌تر این‌که دش یک فورک از بیت کوین است و همین می‌تواند نقطه قوتی برای پروژه باشد، خصوصاً که معماری آن بسیار پیشرفته‌تر و امن‌تر از بیت کوین طراحی شده است.

دش درواقع یک فورک یا شاخه از لایت کوین (Litecoin) است. با توجه به این‌که لایت کوین خودش هم فورکی از بیت کوین محسوب می‌شود، پس درنهایت دش فورکی از بیت کوین است اما با معماری و ویژگی‌های منحصربه‌فرد.

حریم خصوصی در تراکنش‌های در سطح بلاکچین، دقیقاً همان تجربه‌ای است که ارز دیجیتال دش با نماد اختصاری DASH در اختیار کاربران قرار می‌دهد. رمز‌ارزی با هدف تبدیل‌شدن به «پول نقد دیجیتال» که می‌خواهد همان سرعت، سهولت و حریم خصوصی پول نقد را وارد فضای رمزارزها کند.

نام پروژه	دش (Dash)
نماد توکن	DASH
موجودی کل	۱۸٫۹ میلیون کوین
بلاک چین‌	بلاکچین اختصاصی دش
تاریخ راه‌اندازی	۱۸ ژانویه ۲۰۱۴ (۲۸ دی ۱۳۹۲)
مکانیزم اجماع	لایه اول اثبات کار (PoW)، لایه دوم مسترنودها (Masternodes)
حوزه فعالیت	پول نقد دیجیتال و حریم خصوصی
وب‌سایت	وبسایت دش
شبکه‌های اجتماعی	توییتر دش – ردیت دش – گیت هاب دش

سیر تکاملی دش؛ از ایکس‌کوین و دارک‌کوین تا دشِ امروز

ماجرای پیدایش دش، یکی از جذاب‌ترین سیرهای تاریخی و تکاملی در کریپتو است. ماجرایی که از یک ایده خیلی ساده شروع شد، ولی توانست یکی از بزرگ‌ترین ارزهای دیجیتال دنیا را با ساختاری شگفت‌انگیز خلق کند.

ماجرا به ابتدای سال ۲۰۱۴ میلادی بازمی‌گردد، زمانی که ایوان دافیلد (Evan Duffield)، یک برنامه‌نویس با‌تجربه در حوزه علوم کامپیوتر، تصمیم گرفت برخی از محدودیت‌های بیت کوین را برطرف کند.

دافیلد بر این عقیده بود که مخلوق ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto)، بیت کوین، اگرچه یک انقلاب مالی خارق‌العاده است، به‌خاطر سرعت پایین تراکنش‌ها، کارمزدهای بالا و محدودیت حریم خصوصی، قابلیت تبدیل‌شدن به ابزار پرداخت روزمره را ندارد.

مرحله اول: راه‌اندازی ایکس‌کوین

در تاریخ ۱۸ ژانویه ۲۰۱۴ (۲۸ دی ۱۳۹۲)، دافیلد اولین پروژه خود را با نام ایکس‌کوین (Xcoin) راه‌اندازی کرد. ایکس‌کوین، عملاً فورکی از لایک کوین بود که خودش فورکی از بیت کوین محسوب می‌شد؛ اما دافیلد از همان ابتدا ویژگی‌هایی در شبکه جدیدش قرار داده بود که اهدافش را دنبال می‌کرد:

• افزایش سرعت تراکنش‌ها
• کاهش کارمزدهای شبکه
• ارتقای حریم خصوصی

مرحله دوم: دارک‌‌کوین و حریم خصوصی

چند ماه پس از راه‌اندازی، دافیلد تصمیم گرفت نام پروژه را به دارک‌کوین (Darkcoin) تغییر دهد. دلیل انتخاب چنین اسمی، این بود که سعی داشت تمرکز ویژه‌ای روی «تراکنش‌های خصوصی و ناشناس» داشته باشد.

در این مرحله بود که با معرفی قابلیت ارسال خصوصی (PrivateSend) قدم بزرگی برداشت؛ قابلیتی که تراکنش‌ها را با ترکیب ورودی‌ها و خروجی‌های مختلف مخفی می‌کرد! یعنی شما می‌توانستید به‌واسطه آن، تراکنش‌های خود را در شبکه بدون آشکارشدن هویت‌‌تان انجام دهید.

اگرچه ایکس‌کوین هم توانسته بود جامعه کوچکی را جذب کند، ارتقای حریم خصوصی در دارک‌کوین باعث شد خیلی سریع موردتوجه قرار گیرد؛ آن‌هم در برهه‌ای از زمان که نیاز به حریم خصوصی در جامعه اولیه کریپتو به‌شدت احساس می‌شد. هرچند که نام و ظاهر پروژه باعث شد برخی‌ها هم از آن اشتباه برداشت کنند و آن را به پروژه‌های کلاهبرداری و مجرمانه ربط دهند!

مرحله سوم: ری‌برندینگ به دش

در مارس ۲۰۱۵ (اسفند ۱۳۹۳)، پروژه وارد مهم‌ترین مرحله خود شد: ری‌برندینگ به Dash که درواقع مخفف عبارت Digital Cash یا همان پول نقد دیجیتال است. بازهم دافیلد برای تغییر نام پروژه‌اش دلیل داشت. او این‌بار سعی داشت سایه دارک‌کوین را از سر پروژه‌اش برداشته و بیشتر روی سرعت، کارایی و مقرون‌به‌صرفه‌ بودن آن در پرداخت‌ها تمرکز کند.

در همین راستا هم ویژگی‌های مهمی را معرفی کرد:

• ارسال سریع (InstantSend)
• سیستم دو لایه مسترنود (Masternode)
• و مدل حکمرانی سازمان خودگران غیرمتمرکز (DAO)

ویژگی‌هایی که دش را از دیگر کوین‌های زمان خودش متمایز کرده و به یکی از نخستین پروژه‌های دارای خزانه‌داری و تصمیم‌گیری غیرمتمرکز تبدیل کرد.

دش چگونه کار می‌کند؟

در بخش‌های قبل اشاره کردیم که دش، به‌‌نوعی پول نقد دیجیتال است. درست مثل پول نقد، دش نیز به‌ نحوی طراحی شده که شما بتوانید با استفاده از آن تراکنش‌هایی سریع، آسان، ارزان و درعین‌حال ناشناس انجام دهید.

برای رسیدن به این هدف، دش از یک سیستم دو لایه استفاده می‌کند. هر لایه وظایف خاص خود را دارد و با هم همکاری می‌کنند تا سرعت، امنیت و حریم خصوصی تراکنش‌ها تضمین شود:

لایه اول: استخراج با الگوریتم X11

لایه اول دش همان بلاکچین اصلی است که تراکنش‌ها در آن ثبت می‌شوند و امنیت شبکه برقرار می‌شود. مکانیسم مورداستفاده در این لایه، درست مانند لایت کوین و بیت‌ کوین، گواه اثبات کار (Proof of Work) است.

بااین‌حال، برخلاف بیت کوین که از الگوریتم SHA-256 استفاده می‌کند، دش از الگوریتم X11 بهره برده است. الگوریتمی که ترکیبی از ۱۱ تابع هش مختلف است و هم امنیت شبکه را بسیار بالا برده و هم مصرف انرژی برای استخراج را نسبت به بیت ‌کوین کاهش می‌دهد.

ماینرها در لایه اول فعالیت دارند و موظف هستند تراکنش‌ها را تایید و بلاک‌های جدید را تولید کنند. در ازای این کار، پاداش دریافت می‌کنند و ارز دش جدید وارد بازار می‌شود.

لایه دوم: مسترنودها (Masternodes)

لایه دوم دش، شبکه‌ای از مسترنودها است. مسترنودها سرورهایی هستند که کارکردهای خاصی را انجام می‌دهند و برای راه‌اندازی آن‌ها، کاربر باید مقدار مشخصی دش به عنوان وثیقه نگه دارد.

• ارسال خصوصی (PrivateSend)

یکی از ویژگی‌های مهم دش که آن را در زمره ارزهای حریم خصوصی قرار داده است، استفاده از فرآیند پرایوت سند است.

این فرآیند، تراکنش‌ها را با تراکنش‌های دیگر کاربران ترکیب کرده و سپس دوباره توزیع می‌کند. اتفاقی که می‌افتد این است که دیگر هیچ‌کس نمی‌تواند به راحتی ردی از تراکنش شما پیدا کند؛ درست مثل پول نقد واقعی که کسی نمی‌تواند بفهمد شما چه زمانی و چه مقدار از آن را خرج کرده‌اید!

• ارسال فوری (InstantSend)

دیگر قابلیت‌ مهم مسترنودها، اینستنت سند است. تراکنش‌های دش به‌واسطه این ویژگی در عرض فقط چند ثانیه تایید می‌شوند، در‌حالی‌که تراکنش‌های خودِ بیت کوین ممکن است چند دقیقه یا حتی ساعت‌ها طول بکشد تا نهایی شوند.

• حفظ امنیت و ثبات شبکه

و درنهایت، این مسترنودها هستند که با ذخیره‌سازی نسخه‌ای از بلاکچین و نظارت بر تراکنش‌ها، به حفظ ثبات و امنیت شبکه کمک می‌کنند.

نحوه همکاری دو لایه

این دو لایه به‌هیچ‌وجه جدا از هم و بی‌ارتباط نیستند، بلکه با هم تعامل مستقیم دارند و عملکردشان مکمل هم است.

نودها در لایه استخراج وظیفه تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید را بر عهده دارند و امنیت کلی شبکه را تامین می‌کنند؛ مسترنودها هم در لایه دوم قابلیت‌های ویژه‌ای مانند تراکنش فوری و خصوصی را فراهم می‌کنند و نقدینگی و ثبات شبکه را افزایش می‌دهند.

ویژگی‌های کلیدی ارز دیجیتال دش

در ادامه، تعدادی از مهم‌ترین ویژگی‌های دش را بررسی خواهیم کرد که به شما کمک می‌کند این ارز را بهتر بشناسید، درک درستی از جایگاه فعلی آن داشته باشید و راحت‌تر چشم‌انداز آینده‌اش را ارزیابی کنید.

• تاریخچه و خاستگاه دش

دش، ماحصل ایده‌ای نوآورانه و جذاب از دافیلد است؛ ترکیبی از غیر‌متمرکز بودن، حریم خصوصی، سرعت و مقیاس‌پذیری. خاستگاه دش هم می‌تواند مثل یک پشتوانه برای آن عمل کند؛ این‌که به‌عنوان یک فورک از بیت کوین، پادشاه ارزهای دیجیتال، پا به عرصه وجود گذاشته است.

• پروتکل و معماری دش

اگرچه دش فورکی از لایت کوین و بیت کوین بوده، معماری دولایه آن فوق‌العاده است. لایه اول با نودهای ماینر، با یک الگوریتم ترکیبی از ۱۱ تابع هش مختلف!

لایه دوم هم شامل مسترنودهایی که از خدمات ارسال فوری، ارسال خصوصی و حکمرانی غیرمتمرکز برخوردارند و سرعت، کارایی و ثبات قابل‌توجهی به پروتکل بخشیده‌اند.

• حکمرانی غیرمتمرکز

یکی از نقاط برجسته در تاریخچه دش، شکل‌گیری سازمان مستقل غیرمتمرکز یا دائو است. همان چیزی که به کاربران امکان می‌دهد بدون نیاز به نهاد مرکزی، با داشتن حداقل ۱۰۰۰ کوین دش، در تصمیمات شبکه و تخصیص بودجه و غیره مشارکت و نظارت داشته باشند.

• توکنومیک دش

عرضه نهایی دش حدود ۱۸٫۹ میلیون کوین در نظر گرفته شده است. بلاک‌های دش به‌طور متوسط هر ۲٫۵ دقیقه تولید می‌شوند و پاداش بلاک میان سه گروه تقسیم می‌شود:

• ۴۵ درصد ماینرها
• ۴۵ درصد مسترنودها
• ۱۰ درصد بودجه دائو برای توسعه

دش نیز مانند لایت کوین و بیت کوین دارای مکانیزم کاهش پاداش یا به‌نوعی هاوینگ است، اما با نرخ متفاوت. به‌طور میانگین، پاداش بلاک هر سال ۷٫۱۴ درصد کاهش پیدا می‌کند.

در کل، دش به نحوی طراحی شده که شبکه پایدار، ایمن و غیرمتمرکز باقی بماند و در‌عین‌حال، انگیزه کافی برای استخراج، مشارکت مسترنودها و توسعه شبکه نیز وجود داشته باشد.

مقایسه دش با بیت کوین

اگر درباره بیت کوین اطلاعات کافی دارید، برای مقایسه دش با آن کافی است به جدول زیر نگاه کنید:

معیار	دش	بیت کوین
سرعت تراکنش	میانگین ۲٫۵ دقیقه، با قابلیت اینستنت سند	میانگین ۱۰ دقیقه و کند
هزینه تراکنش	بسیار پایین؛ کسری از سنت تا چند سنت	بالا؛ تا چند دلار در زمان شلوغی شبکه
حریم خصوصی	اختیاری و تقویت‌شده با پرایوت سند	تراکنش‌های عمومی، شفاف و قابل ردیابی
مدل حاکمیت	غیرمتمرکز دائو از طریق مسترنودها	توسط ماینرها
نحوه توزیع پاداش استخراج	۹۰ درصد ماینرها و مسترنودها و ۱۰ درصد دائو	۱۰۰ درصد ماینرها

در بخش قبل اشاره کردیم که مکانیسم ضدتورمی دش نیز تقریباً شبیه بیت کوین است، با این تفاوت که به جای هاوینگ بیت کوین که در آن پاداش استخراج هر چهار سال یک‌بار نصف می‌شود، در دش کاهش سالانه ۷٫۱۴ درصدی را داریم.

مزایا و معایب ارز دیجیتال دش

دش نیز مانند هر پروتکل دیگری دارای مزیت‌ها و معایبی است که بررسی آن‌ها به شما کمک می‌کند تا آگاهانه درخصوص استفاده از این ارز در تراکنش‌ها یا سرمایه‌گذاری‌های خود تصمیم‌گیری کنید.

مهم‌ترین مزیت‌های دش عبارت‌اند از:

• سرعت بالای تراکنش‌ها
• هزینه بسیار پایین تراکنش‌ها
• حریم خصوصی اختیاری و تراکنش‌های نیمه‌ناشناس
• توزیع پاداش متوازن بین ماینرها و مسترنودها
• تخصیص ۱۰ درصد از پاداش به توسعه
• مدیریت و حاکمیت غیرمتمرکز دائو
• انعطاف‌پذیری و کاربرد واقعی

از طرفی، این نکته را نیز فراموش نکنید که دش یک پروژه متن‌باز است و کدهای آن در دسترس عموم قرار دارد. معایب دش نیز به شرح زیر هستند:

• پذیرش کمتر نسبت به بیت کوین
• حساسیت بسیار بالاتر به نوسانات بازار
• پیچیدگی مسترنودها و الزام به داشتن ۱۰۰۰ واحد دش
• حریم خصوصی اختیاری و خودکار نبودن آن
• وابستگی عملکرد پروتکل به مسترنودها

نگاهی به چشم‌انداز آینده دش و خرید آن

دش به‌عنوان «پول نقد دیجیتال»، در حال حاضر نیز به‌ویژه در کشورهایی با تورم بالا یا محدودیت بانکی به‌عنوان یک گزینه پرداخت پذیرفته شده است. این می‌تواند پشتوانه‌ای برای رشد بلندمدت قیمت لحظه ای دش در بازار باشد.

از طرفی، ویژگی‌هایی مثل مسترنودها، ساختار حاکمیتی دائو، بودجه توسعه اختصاص‌یافته، ارسال فوری یا حریم خصوصی اختیاری هم باعث می‌شوند دش نسبت به برخی ارزهای دیجیتال فاقد ساختار حاکمیتی، آینده پایدارتری داشته باشد.

بااین‌حال، نباید فاکتور مهم تقاضا را نیز فراموش کرد. پذیرش جهانی دش هنوز محدود بوده و نقدشوندگی آن بسیار کمتر از ارزهای دیجیتال بزرگی نظیر بیت کوین است. ضمن آن‌که نوسانات دش نسبت به تحولات بازار نیز کمی تندوتیز است.

اگر قصد خرید دش از صرافی بیت پین را دارید، در ادامه نحوه خرید این ارز از اپلیکیشن بیت پین را ارائه کرده‌ایم.

نحوه خرید دش از بیت پین

برای خرید دش کافی است اپلیکیشن بیت پین را باز کرده و در انتهای صفحه اصلی، تب بازارها را لمس کنید. سپس در فیلد بالای صفحه عبارت dash را سرچ کنید تا مطابق تصویر زیر ارز دیجیتال دش فعال شود. با انتخاب این ارز، وارد بازار اسپات صرافی بیت پین خواهید شد.

اکنون کافی است نوع سفارش خود را (لیمیت، مارکت یا استاپ لیمیت) مشخص کرده، قیمت و مقدار آن را تعیین کنید تا خریدتان نهایی شود.

در صورت تمایل به خرید آسان از بیت پین نیز می‌توانید در همان صفحه نخست، از منوی پایین صفحه تب «خرید آسان» را لمس کرده، روی تتر (USDT) که به‌صورت پیش‌فرض فعال است ضربه بزنید، ارز دیجیتال دش را سرچ کرده و انتخاب کنید. سپس کافی است مبلغ موردنظر را در کادر پایین (به تومان) وارد کرده و دکمه خرید را لمس کنید.

توصیه می‌کنیم پس از خرید دش، حتماً از یک کیف پول نرم‌افزاری مناسب برای ذخیره‌سازی و نگهداری آن استفاده کنید. البته، در صورت بالابودن حجم خرید یا هولد‌کردن، بهتر است از یک کیف پول سخت‌افزاری مناسب استفاده کنید.

معرفی بهترین کیف پول‌‌های دش

بهترین کیف پول‌های نرم‌افزاری برای دش عبارت‌اند از:

• تراست ولت (Trust Wallet)
• اگزودوس ولت (Exodus Wallet)
• و دش کور ولت (Dash Core Wallet)

که دش کور ولت توسط تیم توسعه‌دهنده رسمی دش معرفی شده و کاملاً با شبکه دش سازگار است. بهترین کیف پول‌‌های سخت‌افزاری برای ذخیره‌سازی دش نیز به شرح زیر هستند:

• کیف پول لجر (Ledger)
• کیف پول ترزور (Trezor)

جمع‌بندی

دش (Dash)، حاصل فورک لایت کوین است، که خود فورکی از بیت کوین محسوب می‌شود. ایده دافیلد برای خلق دش، برطرف‌کردن نقاط ضعفی بود که در بیت کوین دیده می‌شد: سرعت پایین، هزینه‌های بالا و شفافیت بیش‌از‌حد تراکنش‌ها!

اگر سیر تکاملی دش را در متن بالا مطالعه کنید، متوجه می‌شوید که دافیلد این نقاط ضعف را در سه محله پوشش داده است:

• راه‌اندازی ایکس‌کوین: افزایش مقیاس‌پذیری و امنیت از طریق تغییر الگوریتم هش
• تغییر به دارک‌کوین: ارتقای حریم خصوصی از طریق افزودن قابلیت ارسال خصوصی
• ری‌برندینگ به دش: افزایش کارایی و سرعت از طریق ساختار دولایه، مسترنودها و ارسال فوری

ماحصل این سه مرحله، دش یا همان پول نقد دیجیتال بوده است که نسبت به بیت کوین و لایت کوین بسیار سریع‌تر است، کارمزدهای به‌شدت پایین‌تری دارد و شما می‌توانید تراکنش‌های خود را به‌صورت نیمه‌ناشناس در آن انجام دهید.

سوالات متداول

• ارز دیجیتال دش چیست و چه هدفی دارد؟

دش (Dash) برگرفته از عبارت Digital Cash به معنی پول نقد دیجیتال است؛ یعنی سرعت، سهولت، مقرون‌به‌صرفه بودن و ناشناس‌بودن تراکنش‌ها. درست مثل پول نقد!

• مهم‌ترین ویژگی‌های دش کدامند؟

دش یک ارز حریم خصوصی با قابلیت‌های ارسال فوری و ارسال خصوصی است است که باعث شده تراکنش‌ها بسیار سریع و نیمه‌ناشناس باشند.

• تفاوت اصلی دش با بیت کوین در چیست؟

تفاوت اصلی دش با بیت کوین، در معماری آن است. دش علاوه بر لایه اول خود که مشابه بیت کوین با استفاده از استخراج کار می‌کند، یک لایه دوم نیز دارد که شامل مسترنودها و ویژگی‌هایی نظیر ارسال فوری و خصوصی و ساختار حاکمیتی دائو است. این لایه باعث شده دش سریع‌تر، ارزان‌تر و پایبند به حریم خصوصی باشد.

• آیا تراکنش‌های دش کاملاً ناشناس هستند؟

خیر؛ تراکنش‌های دش درواقع نیمه‌ناشناس هستند و حریم خصوصی در آن به اندازه ارزهایی مثل مونرو نیست. قابلیت ارسال خصوصی دش تراکنش را کاملاً ناشناس نمی‌کند؛ فقط ردیابی را مشکل‌تر می‌کند.

• مسترنود در شبکه دش چه نقشی دارد؟

نقش مسترنودها در شبکه دش فراتر از نودهای عادی است. مسترنودها مسئول اجرای پروتکل‌های PrivateSend و InstantSend هستند. حاکمیت و رأی‌دهی نیز به‌عهده مسترنودها است.