اگر از طرفداران بیت کوین هستید، احتمالاً میدانید که بلاک چینِ بیت کوین در طول تاریخ تنها به یک ارز دیجیتال اختصاص داده شده است. بیت کوین مدتها است که تنها دارایی دیجیتالی پشتیبانی شده توسط این بلاک چین است، اما حالا با ورود توکن BRC20 زمین بازی در حال تغییر است.
توکن BRC20 چیست؟
در نگاه اول، BRC20 کلاس جدیدی از توکنهای صادر شده در بلاک چین بیت کوین هستند که امکان نمایش داراییهای دیجیتال یا امتیاز دسترسی به خدمات را فراهم میکنند. از این منظر، این توکنها با توکنهای ERC-20 در بلاک چین اتریوم قابل مقایسه هستند، اما به گونهای طراحی شدهاند که استفاده و صدورشان آسانتر باشد.
در هفتههای اخیر توکنهای BRC20 رشد قابل توجهی داشته و ارزش بازارشان تنها در عرض چند هفته به صدها میلیون دلار رسیده است. در این مقاله، توکن BRC20 را بررسی کرده و نحوه خرید آنها را توضیح میدهیم.
به زبان ساده، BRC-20 نوعی استاندارد است که در مارس ۲۰۲۳ توسط کاربری ناشناس به نام Domo در توییتر ایجاد شد. در اکوسیستم ارزهای دیجیتال، استاندارد توکن است که تعیین میکنند چگونه و در کجا میتوان از ارزی دیجیتال استفاده کرد. استانداردهای زیادی برای بلاک چینهای مختلف وجود دارد، مانند ERC-20 برای اتریوم، BEP-20 برای بایننس زنجیره هوشمند، TRC-20 برای TRON و اکنون BRC-20 برای بیت کوین.
استاندارد توکن BRC20 مبتنی بر بلاک چین بیت کوین است و تا حد زیادی از استاندارد محبوب ERC-20 اتریوم الهام گرفته شده است.
اما چگونه میتوان یک توکن در بلاک چین بیت کوین دریافت کرد؟
برای پاسخ به این سوال، اجازه دهید کمی به عقب برگردیم و ببینیم که بلاک چین بیت کوین چیست.
بلاک چین
همانطور که همه میدانیم، بلاک چین، فناوری شبکهای همتا به همتا است که با اجماع در شبکهای بدون اعتماد قبلی بین بازیگران، رکوردی دارای مُهر زمانی از تراکنشها ایجاد میکند. این فناوری اولین بار در اواخر قرن بیستم توصیف شد و با ایجاد بیت کوین در سال ۲۰۰۹ رسمیت یافت. سه نوعِ محبوب بلاک چین وجود دارد:
- بلاک چین بدون مجوز یا عمومی (The Permissionless/Public Blockchain) که توسط ارزهای دیجیتال محبوبی مانند بیت کوین، اتریوم و دش استفاده میشود.
- بلاک چین کنسرسیوم (The Consortium Blockchain)، که توسط گروهی از تصمیمگیرندگان برای تأیید اشتراکگذاری اطلاعات استفاده میشود.
- بلاک چین مجوز خصوصی (Private Permission Blockchain)، که اطلاعات را برای عموم در دسترس نگه میدارد.
بلاک چین بیت کوین
به بیان ساده، بلاک چین در بیت کوین برای ایجاد سیستم ارزی غیرمتمرکز، بدون سرور یا مرجع مرکزی، استفاده میشود که به کامپیوترها اجازه میدهد با استفاده از الگوریتم بیت کوین با یکدیگر به اجماع برسند. هر کامپیوتری که یک کپی از بلاک چین داشته باشد، در شبکه، گره یا نود (Node) نامیده میشود.
دو اصل کلی برای درک نحوه عملکرد بلاک چین وجود دارد:
- مفهوم کلید عمومی/خصوصی
- توابع هش
تراکنشها به روشی مشابه تراکنشهای بانکی کلاسیک پردازش میشوند و حاوی همان اطلاعات هستند. چندین تراکنش، که توسط نودهای شبکه تأیید میشوند، در یک بلوک با هم در یک گروه قرار میگیرند – به برخی از این نودها، ماینر میگویند.
تکنیکهای اعتبارسنجی بین انواع بلاک چینها متفاوت است، اما بیت کوین از اصل «اثبات کار» (PoW) برای حل مشکلات الگوریتمی استفاده میکند که اثبات تلاش ماینر است و به بلاک چین اجازه میدهد از یک مرجع مرکزی صرف نظر کند.
بگذارید واضحتر بگوییم: هنگامی که کاربر A بیت کوین را به کاربر B منتقل میکند، کاربر A یک تراکنش را با کلید خصوصی خود امضا و آن را در شبکه پخش میکند. امضای A توسط شبکه تایید شده و وجوه به آدرس B واریز میشود. برای اینکه کاربر A همان وجوه را به کاربر C هم منتقل نکند، فهرستی عمومی از تمام تراکنشهای قبلی توسط شبکه نودهای بیت کوین نگهداری میشود؛ بنابراین قبل از هر تراکنش، تأیید میشود که بیت کوینهای ارسال شده قبلاً استفاده نشدهاند.
توکن کریپتویی چیست؟
توکنهای کریپتویی «توکنهای» دیجیتالی هستند که دارایی خاصی را نمایندگی میکنند. توکنها میتوانند بهعنوان وسیلهای برای پرداخت در برخی از بلاک چینها و دیفای به کار روند.
هر توکن به لطف فناوری بلاک چین، دارای مجموعهای منحصربهفرد از دادهها است که ویژگیهای خاصی به آن میدهد. به این ترتیب، توکنها غیر قابل جعل هستند و برای صاحب خود دارایی مشخصی را ارائه میدهند.
اما تفاوت بین توکن و کوین در چیست؟
توکنها عمدتاً در استفاده از بلاک چین، با کوینها متفاوت هستند. کوینها بلاک چین خود را دارند، در حالی که توکنها از بلاک چینِ ارز دیجیتال دیگری استفاده میکنند. برای مثال، BTC یک کوین است که روی بلاک چین خود اجرا میشود، در حالی که اتریوم بلاک چینی است که اجازه ایجاد و میزبانی توکنهای زیادی را میدهد.
توکنها دادههای منحصربهفردی دارند که به آنها ویژگیهای خاصی ارائه میدهند و اغلب برای نشان دادن داراییهای دیجیتال به کار میروند. توکنها از قراردادهای هوشمند برای تعریف قوانین خود استفاده میکنند و اتریوم به دلیل ارائه قراردادهای هوشمند، قابلیت برنامهریزی و میزبانی بسیاری از توکنها را روی بلاک چین خود فراهم میکند.
چند سطر پیش گفتیم که BTC یک کوین است که روی بلاک چین خود اجرا میشود، اما به نظر میرسد که این موضوع به تازگی تغییر کرده، چرا که حالا، امکان ایجاد و میزبانی توکنها در بلاک چین بیت کوین هم فراهم شده است؛ که ما را به BRC-20 یا اردینال (Ordinal) میرساند.
بیت کوین اردینال چیست؟
اردینال، نوآوری نوظهوری در بلاک چین بیت کوین است که اجازه میدهد تا دادهها به طور دائم و بدون تغییر در بلاک چین بیت کوین ذخیره شوند. کیسی رودرمور، توسعهدهنده سابق بیت کوین کور (Bitcoin Core)، این فناوری را توسعه داد و از آن در ژانویه ۲۰۲۳ رونمایی کرد. ورودیهای اردینال از ساتوشی، کوچکترین واحد بیت کوین، برای ذخیره دادههای مختلف، مانند تصاویر، متن، کلیپهای صوتی، استیبلکوینها، قراردادهای هوشمند و توکنهای اوراق بهادار استفاده میکنند.
ورودیها با NFT مقایسه میشوند، اما «مصنوعات دیجیتال» کامل و تغییرناپذیر در نظر گرفته میشوند؛ در حالی که NFTها را میتوان با هزینه و حق امتیاز فروخت و مشمول بهروزرسانیها میشوند. بهروزرسانی بلاک چین بیت کوین، سگویت در سال ۲۰۱۷ و تپروت در سال ۲۰۲۱، اندازه بلاکها را افزایش داده و بنابراین فضای کافی برای میزبانی دادههای فهرست شده در اردینال را فراهم میکند.
توکن BRC20 و پروتکل اردینال
به طور خلاصه، توکن BRC20 به کاربران اجازه میدهند تا داراییهای قابل تعویض (Fungible) را با استفاده از پروتکل اردینال مبادله کنند. راهاندازی پروتکل بیت کوین اردینال در واقع به دلیل توانایی آن در پشتیبانی از NFTهای مبتنی بر بیت کوین، غوغایی در جامعه بیت کوین ایجاد کرده است.
اگرچه بلاک چین اتریوم به عنوان میزبان اصلی NFT شناخته شده و بلاک چین بیت کوین تابهحال هرگز از داراییهای کریپتویی دیگری به جز خود بیت کوین پشتیبانی نکرده است، اما بسیاری از کاربران بیت کوین به دنبال راههای جدیدی برای استفاده از این بلاک چین هستند و قابلیتهای NFT میتواند به پاسخگویی به این تقاضا کمک کند.
پروتکل اردینال از ساتوشی، کسر کوچکی از BTC، برای نوشتن داده استفاده میکند. هر کوین BTC حاوی ۱۰۰ میلیون ساتوشی است.
بنابراین پروتکل اردینال اجازه میدهد تا دادههای اضافی را قبل از درگیر شدن در یک تراکنش، در ساتوشی نوشته و یک اردینال ایجاد کند. دادههای ثبتنام حاوی شماره سریالی است که میتوان از آن برای یافتن NFT مبتنی بر بیت کوین استفاده کرد. دقت داشته باشید که اردینالها قابل تعویض نیستند، اما توکنهای BRC-20 کاملاً قابل تعویض بوده و به عنوان مکملی برای اردینال، مفید هستند.
BRC-20 در مقابل ERC-20
اگرچه استاندارد BRC-20 برای توکنها، شباهتهایی به استاندارد محبوب ERC-20 دارد، اما چندین تفاوت وجود دارد که آنها را متمایز میکند. برخلاف توکنهای ERC-20 که روی بلاک چین اتریوم اجرا میشوند، توکن های BRC20 نمیتوانند با قراردادهای هوشمند تعامل داشته باشند.
استاندارد BRC-20 بر ذخیره فایل اسکریپتی در بیت کوین و استفاده از آن برای اختصاص توکن به ساتوشیها متکی است. سپس میتوان این توکنها را بین کاربران مبادله و بلاک چین بیت کوین را به صرافی تمام عیاری تبدیل کرد.
به طور خلاصه:
- با اینکه توکن BRC20 مبتنی بر بیت کوین است، ERC-20 مبتنی بر اتریوم است. این نشان میدهد که مکانیسمهای اجماع برای توکنهای BRC-20 و ERC-20 متفاوت است.
- از آنجا که از استاندارد ERC-20 از مکانیسم اثبات سهام برای تایید تراکنشها استفاده میکند، این تراکنشها توسط ولیدیتورهایی تأیید میشوند که ETH را برای ایمن کردن شبکه اتریوم استیک میکنند. در مقابل، بیت کوین از مکانیزم اثبات کار برای تایید تراکنشها از طریق ماینرها استفاده میکند.
- تفاوت مهم دیگر بین توکن ERC20 و توکن BRC20 این است که اولی از قراردادهای هوشمند استفاده میکند در حالی که این موضوع برای دومی صادق نیست.
- به جای استفاده از قراردادهای هوشمند، ثبت توکن های BRC20 در پروتکل اردینال انجام میشود تا به عنوان دارایی قابل تعویض عمل کنند. این بدان معنی است که توکنهای BRC-20 نمیتوانند با قرارداد هوشمند تعامل داشته باشند.
توجه به این نکته ضروری است که برای مینت کردن یا معامله توکن BRC20، استفاده از کیف پول بیت کوین لازم است. در حال حاضر، برای افرادی که به قراردادهای هوشمند و عملکرد آنها اهمیت میدهند، توکنهای ERC-20 به دلایل مختلفی نسبت به توکن های BRC20 گزینه بهتری به شمار میروند.
توکنهای PEPE، ORDI و MEME در حال حاضر سه توکن برتر در استاندارد BRC-20 هستند که به دلیل هایپ ایجاد توکن در بلاک چین بیتکوین به وجود آمدند. همین موضوع نشان میدهد که بازار BRC-20 هنوز بسیار نابالغ و در مراحل اولیه خود است.
برای مشاهده تمام پروژههای موجود در استاندارد BRC-20، به brc-20.io مراجعه کنید.
نگاهی به پپه کوین (PEPE)
محبوبیت توکن BRC20 به هیاهوهای مرتبط با پپه کوین (PEPE)، نسبت داده شده است. توکن BRC20 پپه در هفتههای اخیر در صدر اخبار بوده و حتی به ارزش بازار یک میلیارد دلاری رسیده است.
از دیگر توکنهای BRC-20 که به شهرت رسیدهاند، میتوان به MEME و MOON یا Ordinal Monkey Club اشاره کرد.
در حالی که دیدن توکن BRC20 به یک موضوع داغ و هیجانانگیز تبدیل شده است، باید به خاطر داشت که این استاندارد هنوز بسیار نوپا و جدید است، بنابراین زمان میبرد تا ببینیم که آیا میتواند در صنعت کریپتو پایدار بماند یا خیر.
در واقع، دوج کوین و پپه شباهتهایی با هم دارند؛ چرا که هر دو میم کوین مبتنی بر الگوهای رایج اینترنتی هستند. موفقیت پپه به دلیل امکان کسب سودهای نجومی بوده است؛ مانند سرمایهگذاری که مقداری از این توکن را به ارزش ۲۵۰ دلار خرید و تا ۱٫۸ میلیون دلار رشد داشت.
مشکلات ایجاد شده با استاندارد BRC-20
واقعیت این است که ماینرهای بیت کوین در حال حاضر هیجانزده هستند؛ چرا که کارمزد تراکنشها به بالاترین سطح خود از آوریل ۲۰۲۱ تا به حال رسیده است. این افزایش به دلیل تعداد زیادی تراکنشهای خرد مربوط به ایجاد، صدور و انتقال توکنهای BRC-20 است. علاوه بر این، آمار نشان میدهد که ارزش بازار توکنهای BRC-20 در هفتههای گذشته ۶۰۰ درصد افزایش یافته و حجم معاملات حتی از تراکنشهای استاندارد BTC در شبکه بلاک چین نیز فراتر رفته است.
بر اساس گزارش Dune Analytics، تعداد ثبتنامهای اردینال در شبکه بیت کوین در تاریخ ۲ آوریل به رکورد ۵۸٬۱۷۹ رسید و این افزایش به دلیل راهاندازی استاندارد جدید توکن BRC20 است.
با این حال هر تراکنش برای ایجاد، صدور یا انتقال توکن BRC20 در حال حاضر (در زمان نگارش این مطلب) برابر با ۰٫۰۰۰۰۰۵۴۶ بیت کوین هزینه دارد، اما برخی از کاربران مایلند ۱۰۰ برابر بیشتر از این مبلغ هم بپردازند تا مطمئن شوند که تراکنشهایشان سریعتر انجام میشود. این موضوع نشان میدهد که کاربران امیدوارند با فروش میم کوینهای خود به سود زیادی دست پیدا کنند.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که استاندارد BRC-20 به گفته سازنده آن تنها «آزمایشی سرگرمکننده» بوده و راهحلهای کارآمدتری مانند RGB یا Taro برای ایجاد توکنها روی بیت کوین وجود دارد.
در حالی که ماینرها از این حباب جدید سود میبرند، افزایش UTXOها (خروجی خرج نشده تراکنش) برای نودها خوشایند نیست. قانون مور (Moore’s Law) محدودیتهای خود را دارد و رشد بیش از حد سریع، میتواند نودهایی با رم ناکافی را از شبکه خارج کند؛ به همین منظور راهحلهایی مانند Utreexo در حال بررسی است.
گفتار پایانی
BRC-20 استاندارد توکنی است که روی بلاک چین بیت کوین از طریق پروتکل اردینال ساخته شده و امکان صدور و انتقال توکنهای قابل تعویض را فراهم میکند. این استاندارد در مارس ۲۰۲۳ توسط Domo، تحلیلگر آنچین، برای ذخیره تصاویر، متن، کلیپهای صوتی و موارد دیگر در تراکنشهای کوچک بیت کوین ایجاد شد.
توکنهای BRC-20 به محبوبیت زیادی دست پیدا کرده و نزدیک به ۶ درصد از فعالیت بیتکوین را تشکیل میدهند. در مقایسه با استاندارد محبوب ERC-20، توکنهای BRC-20 نمیتوانند با قراردادهای هوشمند تعامل داشته باشند و به روشی برای ذخیره فایل اسکریپتی در بیتکوین برای اختصاص توکنها به ساتوشیها متکی هستند.
سوالات متداول
با فناوری اردینال، این امکان وجود دارد که در هر ساتوشی (واحد خرد بیت کوین)، مانند NFTهای شبکه اتریوم، برای ذخیره دادههای مختلف، مانند تصاویر، متن، کلیپهای صوتی، استیبلکوینها، قراردادهای هوشمند و توکنهای اوراق بهادار استفاده کنیم.
- تفاوت اصلی ERC20 با توکن BRC20 چیست؟
در استاندارد ERC-20 از قرارداد هوشمند، و در BRC-20 از فناوری اردینال برای توکنها استفاده میشود. امنیت قراردادهای هوشمند ERC-20 از طریق الگوریتم اثبات سهام تامین میشود، اما در BRC-20، ماینرها هستند که امنیت شبکه را تامین میکنند.
- معروفترین توکن های BRC-20 درحال حاضر کدامند؟
توکنهای ordi، vmpx، pepe، meme، و nals از محبوبترین توکن های BRC20 هستند.