هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین؛ آینده امور مالی متعلق به کدام است؟
تاریخ انتشار: 28 شهریور 1402 | آخرین بهروزرسانی: 18 مهر 1402
زمان مطالعه:
11 دقیقه
کاملاً واضح است که هر دو فناوری هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین پتانسیل تأثیر عمیقی بر نحوه انجام امور مالی را دارند، اما در نهایت کدامیک امور مالی را تغییر خواهند داد؟
صنعت امور مالی در سالهای اخیر با ظهور فینتک، بانکداری شبانهروزی و پرداختهای بدون نیاز به تماس، بهسرعت تغییر کرده است؛ اما این صنعت، در پنج سال آینده، با ظهور دو فناوری قدرتمند، هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین، که همین حالا هم به نحوی امور مالی را متحول کردهاند، با سرعت بیشتری متحول خواهد شد.
بهتازگی گروهی منتخب از تأثیرگذارترین افراد در زمینه فناوری، در اجلاسی در مورد هوش مصنوعی گرد هم آمدند تا سرمایه عظیمی (نیم تریلیون دلار دارایی خالص) را برای پذیرش فناوری جدیدی به نام هوش مصنوعی جمعآوری کنند. آنها معتقدند که هوش مصنوعی یکی از حیاتیترین عواملی است که بر بقای بشریت تأثیر میگذارد. اینطور به نظر میرسد که هوش مصنوعی گردوخاک به پا کرده و با وجود خطرات آشکارش، توانسته فناوری بلاک چین را کنار بزند.
در حال حاضر، هوش مصنوعی سهم زیادی از هیاهو و توجهات را در دنیا صاحب شده است؛ البته دلیل خوبی هم برای این کار دارد. مدلهای یادگیری پیشبینیکننده نه تنها زیرساختهای مالی، بلکه بخشهای بزرگی از جامعه و فرهنگ ما را نیز بازسازی میکنند. نتایج تحقیقی درباره اینکه چگونه هوش مصنوعی، وضعیت مالی دنیای امروز را متحول خواهد کرد، بیان میکند که هوش مصنوعی ممکن است در آینده حتی صنعت کارت اعتباری را تغییر دهد و کمک کند تا به جای کارتهای اعتباری رایج، کارتهایی متناسب با ویژگیهای عجیبوغریب و عادات خرید افراد توسعه داده شود.
البته لازم به ذکر است که هوش مصنوعی، آنقدرها هم فناوری جدید برای امور مالی نیست؛ این صنعت سالها یا حتی دههها است که بسته به تعریف هوش مصنوعی، از آن استفاده میکند. برای مثال چتباتها، صداهایی که در مراکز تماس به شما پاسخ میدهند یا مراحل اتوماتیک ارزیابی وام را در نظر بگیرید؛ برخی از نسخههای هوش مصنوعی مدتی است که این ابزارها را تغذیه میکنند. تفاوتی که حالا مطرح شده، این است که کارشناسان معتقدند ادغام هوش مصنوعی با صنعت امور مالی، خیلی سریعتر از قبل پیش خواهد رفت.
فناوری بلاک چین چرا کمرنگ شده است؟
این همه از فناوری هوش مصنوعی گفتیم، اما پس بلاک چین چه میشود؟ تا سال گذشته، دفتر کل توزیع شده، فناوری جذابی برای امور مالی بود و تمام رسانهها از این فناوری و پتانسیل آن حرف میزدند. بااینحال، اکنون اینگونه احساس میشود که بلاک چینها به فناوری جانبی و کماهمیتی تبدیل شده است و همه برای پذیرش هوش مصنوعی هجوم آوردهاند. چرا جامعه جهانی این همه روی هوش مصنوعی متمرکز شده، درحالیکه فناوری بلاک چین شانس بسیار بیشتری برای قرار دادن جهان در مسیر بهتری در زمینه توسعه پایدار و ریشهکنی فقر دارد؟
پاسخ به این سؤال در تفاوت فرهنگی بین هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین نهفته است. تاریخ نشان میدهد که سازگاری با تغییرات فرهنگی برای مردم دشوار است و هر ایدهای که ارزشهای اساسی مردم را زیر سؤال میبرد، تهدید تلقی میشود. این دقیقاً همان کاری است که فناوری بلاک چین انجام داده، تأمین مالی به روشی غیرمتمرکز که مخالف روشهای سنتی هزارساله بانکداری و تأمین مالی متمرکز است. چنین تغییری هرگز نباید دست کم گرفته شود و بزرگترین مانع در برابر پذیرش جهانی بلاک چین هم همین موضوع است.
از سوی دیگر، هوش مصنوعی بر اساس تصدیق دیرینه قدرتمندی دادهها توسعه پیدا کرده است. انسان تا بوده میدانسته و میپذیرفته که برای تصمیمگیری بهتر، باید دادههای مربوط به موضوعی خاص را درک و مطالعه کند. تنها چالش این بود که نمیدانستیم چگونه به شیوهای کارآمد، برای به دست آوردن نتایج قابلاجرا، آن دادهها را به کار بگیریم؛ هوش مصنوعی مسیر دسترسی به نتایج قابلاجرا را هموار کرد. در اصل، هوش مصنوعی، حتی در بین جوامع علمی هم نوعی پشتوانه فرهنگی دارد که بلاک چین از آن بیبهره است.
نکته قابلتوجه دیگر، روش مدرن مدیریت و انتشار اطلاعات است. نسل کنونی بهشدت به فیدهای رسانههای اجتماعی بهعنوان منبع اصلی اطلاعات متکی است و این منبع اطلاعاتی بارها نشان داده که بیشتر به ایجاد حساسیت در جامعه علاقهمند است تا آموزش! این بدان معنا است که مردم بهطورکلی در مورد فناوریهای نوظهور آموزش نمیبینند، بلکه در واکنش به رویدادهای منفی یا مثبت پیرامون این فناوریها، یا طرفدار آنها میشوند یا مخالفشان!
این موضوع را هم در نظر بگیرید که اخبار منفی بسیار سریعتر از اخبار مثبت پخش میشود. متأسفانه، بلاک چین و ارزهای دیجیتال با حملات سایبری و هک های دنیای کریپتوکارنسی و طرحهای جعلی، بخشی از اعتبار خود را در فضای مالی از دست دادهاند و حالا دیگر جانِ سالم به در بردن از مطبوعات برای ارزهای دیجیتال و بهطورکلی بلاک چین، دشوار است، چه رسد به اینکه مانند هوش مصنوعی، هایپ و تأثیرگذار تلقی شود.
از هوش مصنوعی، با خوشنامی و دلایل بسیار مثبتتری در اخبار یاد میشود و همین موضوع هم به پذیرش آن در سراسر جهان کمک میکند. مردم کمتر نگران مکانیسمهای به کار گرفته شده در پشت این فناوری هستند و بیشتر به مزایای علاقه نشان میدهند، چرا که از همان ابتدا، تنها درباره جنبههای مثبت این فناوری صحبت شد.
یکی از نکات کلیدی موردبحث در اجلاس برگزار شده در مورد هوش مصنوعی، نوع مقررات موردنیاز و لزوم وضع آنها بود؛ سران این اجلاس در مورد خطرات هوش مصنوعی بهویژه در دنیای پر تنش ژئوپلیتیکی (علم مطالعه تأثیرات جغرافیای زمین، چه انسانی و چه فیزیکی، بر سیاست و روابط بینالملل) که بودجه صنایع نظامی به صورت تهاجمی افزایش پیدا میکند، به توافق نظر رسیدند، اما مقایسهای که باید در اینجا انجام شود، این است که بلاک چین زمانی از این سطح توجهات برخوردار بود؛ اما متأسفانه پس از انتشار چند خبر منفی درباره این فناوری، دیگر خبری از این توجهات نبود.
حتی نهادهای نظارتی در سطح جهانی، شروع به انجام اقداماتی علیه ارزهای دیجیتال کردند؛ هوش مصنوعی هم در حال حاضر، دقیقاً در همین مرحله به سر میبرد و قطعاً بهزودی به نقطهای میرسیم که هوش مصنوعی هم با شکستهای خاصی مواجه شود و ماهیت حساس فضای رسانههای اجتماعی هم ایجاب میکند تا بدگوییهایی پیرامون آن منتشر کنند و شاید همین موضوع باعث ایجاد مجموعه مقررات و بررسیهای دقیقی شود که محققان در پی آن بودهاند.
در نهایت، مورداستفاده منحصربهفردی از هوش مصنوعی وجود دارد که تقریباً در هر زمینهای از بلاک چین قابلپیادهسازی است، از بهبود زیرساخت گرفته تا امور مالی غیرمتمرکز و توکنیزاسیون! هوش مصنوعی را میتوان در همه این زمینهها به کار برد، اما شرایط نظارتی فعلی در فضای ارزهای دیجیتال، این فضا را به معدنی سازمانی برای برخی از سریعترین استارتآپهای هوش مصنوعی درحالرشد تبدیل میکند.
هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین؛ آینده از آنِ کدام است؟
بهترین پاسخ این است که هر دو فناوری نقشی محوری در تعریف دوره بعدی امور مالی خواهند داشت. ما در مراحل مختلفی از چرخه هایپ هستیم و ممکن است به نظر برسد که هوش مصنوعی به نحوی جایگزین کریپتو شده است، اما بانکها و سایر شرکتهای بزرگ همچنان مشتاق بهکارگیری فناوری بلاک چین هستند. جای تعجب ندارد که دفتر کل توزیعشده مسیری برتر برای جابهجایی پول و ثبت تراکنشها است که تنها با تکامل بلاک چینها، بهویژه بلاک چین اتریوم، توسعه پیدا میکند.
هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین، هر کدام به طور جداگانه تأثیر قابلتوجهی بر صنعت خدمات مالی دارند؛ بلاک چین میتواند با افزایش شفافیت، امنیت و دسترسی به بازارهای مالی، زمان و هزینه تسویه و تصفیه تراکنشها را کاهش دهد. از سوی دیگر، هوش مصنوعی میتواند با پردازش دادهها به صورت خودکار و لحظهای، به مؤسسات مالی کمک کند تا از حجم زیاد دادهها برای ارائه دیدگاههای بیشتر، خودکارسازی وظایف تکراری و تسریع نوآوری استفاده کنند.
آینده امور مالی فقط به یکی از این دو فناوری تعلق ندارد. در عوض، ترکیب هوش مصنوعی و فناوری، میتواند پتانسیل بسیار بالاتری را برای بهبود سرعت و کارایی خدمات مالی فراهم کند. هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین درواقع نقاط ضعف یکدیگر را پوشش میدهند؛ فناوری بلاک چین بهعنوان ذخیرهسازی امن عمل میکند و غیرمتمرکز، غیرقابلتغییر و شفاف است، هوش مصنوعی هم بهعنوان پردازشگر حجم زیاد دادهها عمل کرده که معمولاً متمرکز، در حال توسعه و مبهم است.
فناوری بلاک چین برای هوش مصنوعی اعتماد، حفظ حريم خصوصی و پاسخگویی را به ارمغان میآورد و هوش مصنوعی هم به بلاک چين قابلپذيرش بودن، كارایی و امنيت را هدیه میدهد. درواقع، هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین، توأمان میتوانند صنعت امور مالی خستهکننده امروز را به دنیای هیجانانگیزی تبدیل کنند که قابل درک و جذاب است. اما هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین چگونه به هم مرتبط هستند؟
از پیوند بلاکچین و هوش مصنوعی، به پول میرسیم؟
جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!
ارتباط هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین
هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین بیشتر از آنچه ما فکر میکنیم به هم مرتبط هستند، این دو فناوری میتوانند به طور قابل توجهی از همدیگر بهره ببرند و باعث ایجاد راهحلهای نوآورانه و خلاقانه شوند. ارتباط هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین باعث کاهش حجم و مصرف انرژی سیستمهای بلاک چینی با بهینهسازی الگوریتمهای استخراج و ذخیرهسازی داده میشود، اقتصاد داده غیرمتمرکزی ایجاد میکند که امکان اشتراکگذاری و مبادله دادههای باارزش را فراهم میکند.
مدلهای یادگیری ماشین در بستر بلاک چین میتوانند منجر به خلق الگوریتمهای هوش مصنوعی قابل اعتماد، پایدار و منصفانه شوند و معامله داراییهای دیجیتال با استفاده از هوش مصنوعی هم میتواند به تحلیل بازار، پیدا کردن فرصتهای سودآور، پاسخگویی به نوسانات قیمت و خودکارسازی تراکنشها کمک کند. به طور کلی هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین در حال رشد و تکامل هستند و ترکیبشان، راهکارهای جدید و جذابی در زمینههای مختلف به ارمغان خواهد آوردم؛ برخی از دستاوردهای ادغام هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین عبارتاند از:
منبع داده شفاف
داشتن دادههای فراوان برای آموزش هوش مصنوعی بسیار مهم است. ازآنجاییکه بلاک چین مسلماً شفافترین فناوری موجود است، میتواند به منبع قابلاعتماد دادههای تصفیهشده تبدیل شود و با توجه به قابلیت ردیابی نودها، میتوان منبع دادههایی کاملاً مؤثر را تأیید کرد.
سیستم خودمختار
فناوری دفتر کل غیرمتمرکز تضمین میکند که هیچ سروری عملیات هوش مصنوعی را مدیریت نمیکند. سیستمهای مستقل و غیرمتمرکز تضمین میکنند آموزش و عملیات هوش مصنوعی، بدون نیاز به نظارت یا در موارد نادر، مدیریت افراد خرابکار، انجام شود.
حفاظت از حریم خصوصی
تکنیکهای رمزنگاری مانند انتخاب نامی مستعار، حریم خصوصی را در سراسر شبکه اجرایی آموزش و عملیات هوش مصنوعی، تقویت میکند. وجود سیستمی برای حفظ حریم خصوصی قوی در سازمانهایی که سیستمهای هوش مصنوعی را آموزش داده و عرضه میکنند، به دلیل رقابتپذیری و پیچیدگی فناوریهای مذکور بسیار مهم است.
قدرت محاسباتی توزیع شده
آموزش و حفظ فناوریهای هوش مصنوعی به قدرت زیادی نیاز دارد. فناوریهای بلاک چین زحمت نگهداری کامپیوترهای ردهبالا را بر دوش میکشند و به دیگر دستگاهها هم اجازه میدهند تا کارهای دیگر را به عهده بگیرند. علاوه بر این، فناوری بلاک چین تضمین میکند که افزایش هزینههای سختافزاری، ذخیرهسازی و نگهداری دستگاهها کاهش یابد.
امنیت
قراردادهای هوشمند بلاک چین اساساً چندان ایمن نیستند و ازآنجاییکه این فناوری حول استحکام قراردادها میچرخد، از هر حفره معرفی شده، میتوان برای آسیب رساندن به برنامهها سوءاستفاده کرد. برای به حداقل رساندن آسیبپذیریها، از هوش مصنوعی برای تولید قراردادهای هوشمند استفاده میشود که امنیت بیشتری نسبت به قراردادهای سنتی دارند.
خواندن کارآمدتر دادهها
بلاک چینها اغلب به دلیل عملکرد ضعیف در نتیجه محدودیت حالتهای ذخیرهسازی دادهها، مورد انتقاد قرار میگیرند. در بیشتر موارد، برنامههای بلاک چین کارآمدی خواندن دادهها را به نفع ثبت فشردهتر دادهها، قربانی میکنند.
دانلود کتابچه نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال
در این کتابچه با نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال آشنا میشوید. از نحوه ثبتنام تا آشنایی با مزایا و معایب این گونه وامها مطلع میشوید.
با استفاده از فناوریهای هوش مصنوعی، میتوان روشهای ذخیرهسازی داده را برای استفاده در بلاک چین افزایش داد؛ در همین راستا، پروتکل جدیدی به نام TTA-CB پیشنهاد شده که مسائل مربوط به فناوریهای ذخیرهسازی دادهها را از طریق الگوریتم PSO (مخفف Particle swarm optimization) برطرف میکند. هوش مصنوعی، با آزمایش و آموزش دقیق، میتواند سرعت جستجوی دادهها در برنامههای بلاک چین را بهبود بخشد.
کاربردهای ادغام هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین در آینده
همانطور که اشاره کردیم، هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین بهعنوان دو فناوری نوظهور، در سالهای اخیر به سرعت در حال توسعه هستند، پتانسیل ایجاد تحول در بسیاری از صنایع را دارند و ادغام آنها میتواند منجر به ایجاد کاربردهای جدید و نوآورانه بیشتری در آینده شود. در ادامه به برخی از کاربردهای احتمالی ادغام هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین در آینده اشاره میکنیم:
شبکههای داده هوشمند
پروژههای بزرگ برای انجام معاملات به دادههای عظیمی نیاز دارند. رویکردهای سنتی مستلزم آن است که تراکنشهای داده از طریق سیستمی متمرکز که بر فرایند نظارت دارد هدایت شوند، اما این فرایند را میتوان با کمک بلاک چین و هوش مصنوعی بسیار کارآمدتر کرد. شبکههای داده هوشمند توزیعشده، موانع موجود در رویکرد متمرکز را از سر راه برمیدارند و کمک میکنند تا اشتراکگذاری دادهها بین چندین فرد یا حتی پروژه، سادهتر و اقتصادیتر باشد.
اینترنت وسایل نقلیه
وسایل نقلیه هوشمند از هوش مصنوعی برای آموزش مدلی استفاده میکنند که حملونقل و ایمنی را برای کاربران تضمین میکند، برای آموزش این مدل، از دادههای عظیمی که همه وسایل نقلیه جمعآوری میکنند، استفاده میشود. اما گاهی ممکن است در ارتباط با وسایل نقلیه هوشمند، مشکلات ایمنی و اعتماد وجود داشته باشد و درصورتیکه دادههای مربوط به این مشکلات به دست افراد نادرست بیفتد، کل اهداف وسایل نقلیه هوشمند به خطر خواهند افتاد. فناوری بلاک چین با شفاف بودن، رمزگذاری و تغییرناپذیر بودن این مشکل را برطرف خواهد کرد.
مدیریت زنجیره تأمین
سیستمهای مدیریت زنجیره تأمین سنتی به عملیات انحصاری متقابل، وابسته هستند و به همین دلیل هم اغلب نمیتوانند آخرین وضعیت محصولات خود را در خط عرضه مشاهده کنند. به دلیل متمرکز بودن، کل فرایند نیازمند ارتباط با نودی دارد که اطلاعات را به سایر بخشهای عملیاتی هدایت میکند. با استفاده از کاربرد بلاک چین در زنجیره تامین و ترکیبش با فناوری هوش مصنوعی، میتوان کل فرایند را به صورت خودکار و توزیعشده تعریف کرد تا سریعتر و کارآمدتر شود.
مراقبتهای بهداشتی
بخش مراقبتهای بهداشتی به در دسترس بودن دادهها و حفظ حریم خصوصی آنها، بیش از هر بخش حساس دیگری نیاز دارد، اما از سوی دیگر هم به دلیل درگیر شدن در مسائل حساسی که جان انسانها را در بر میگیرد، بیشتر مستعد حملات سایبری است. به کمک فناوری بلاک چین در صنعت بهداشت میتوان اطمینان حاصل کرد که دادههای ارسالی یا دریافتی، خصوصی باقی بمانند و راهحلهای هوش مصنوعی هم کمک میکنند تا خطرات امنیتی قبل از اینکه به دست مهاجمان بیافتند، برطرف شوند.
تراکنشهای مالی
توکنهای بلاک چین در حال حاضر در معاملات مالی در سراسر جهان استفاده میشوند؛ بسیاری از مؤسسات مالی برجسته نیز فناوریهای بلاک چین را برای پیادهسازی در عملیات اصلی خود در نظر میگیرند و ازآنجاییکه هوش مصنوعی همین حالا هم به معاملات سهام و سایر عملیات مالی ورود کرده، مزایای ادغام هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین در بخشهای مالی بسیار زیاد است.
نشت داده
شیوع ویروس کووید-۱۹، به ما نشان داد که نشت نادرست دادهها در اتفاقاتی که میلیونها نفر را تحتتأثیر قرار میدهند، چه فاجعهای میتواند به بار آورد. با کمک هوش مصنوعی میتوان این دادههای فاش شده رویدادها را ذخیره، بازیابی، تجزیه و تحلیل کرد تا کارشناسان از آنها برای ارائه راهحلها، انجام آزمایشها و تأمین موارد موردنیاز (واکسیناسیون در کووید) استفاده کنند.
در همین مورد همهگیری کرونا، تعداد واکسنهای تاریخ مصرف گذشته و محصولات تقلبی در زنجیره تأمین بسیار زیاد بود. فناوری بلاک چین برای ایجاد مکانیسم ساخت اعتماد، به کار گفته شد و کمک کرد تا بیمارستان و دولتها واکسنهای اصل و تازه دریافت میکنند.
گفتار پایانی
هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین، مکمل یکدیگر هستند. درحالیکه امروزه هوش مصنوعی در تمامی بخشها نفوذ کرده، بلاک چین هنوز موفق نشده تا اعتماد لازم برای بقا در سیستم را دست آورد. برنامههایی هم که تا کنون با ادغام هوش مصنوعی و فناوری بلاک چین امکانپذیر شده، عمدتاً در مقیاس بسیار کوچک استفاده میشوند، اما سازمانهای بزرگ در حال بررسی سرمایهگذاری و استفاده از هر دو فناوری به صورت توأمان، برای دستیابی به آیندهای مقیاسپذیرتر و پایدارتر برای همه افراد جامعه هستند.
شبنم توایی
علاقه زیادی به حوزه فناوری و فین تک دارم، درباره ارزهای دیجیتال، بلاک چین، هوش مصنوعی، وب ۳ و سایر موضوعات مرتبط با فناوری مینویسمو تحقیق میکنم.
عاشق سفر و عکاسی هستمو اوقات فراغتم را با کشف جاذبهها و ثبت لحظات زیبا سپری میکنم.
بزرگترین هدفم تو زندگی یاد گرفتنه و لذت میبرم از اینکه یادگرفتههامو دانش و تجربهام را با دیگران به اشتراک بگذارم و از اونها هم یاد بگیرم.