نود سبک وزن یا لایت نود، گرهای است که فقط بخشی از دادههای بلاک چین را دانلود کرده و از سرورهای ثالث برای تایید تراکنشها استفاده میکند؛ این گره با فول نود یا نود کامل که کل دادههای بلاک چین را دانلود کرده و میسنجند، متفاوت است.
گره یا نودهای شبکه بلاک چینی که در ساختار شبکههای همتا به همتا (P2P) مهمترین نقش را در جهت ارتباط مشارکتکنندگان شبکه با یکدیگر ایفا میکند، میتوانند در دستههای لایت نود یا فول نود قرار گیرند و تا به امروز سؤال بزرگ بسیاری از کاربران و افراد فعال در حوزه ارزهای دیجیتال و شبکه بلاک چینی تفاوتهای میانلایت نود و فول نود است. برای شما هم پیشآمده است که در زمان مطالعه مقاله یا وایت پیپر پروژهای به واژه «لایت نود» برخورده باشید و این کلمه و مفهوم مهم برای شما ناآشنا باشد. در این جهت، قصد داریم که در این مقاله، به لایت نود بپردازیم و هر آنچه باید درباره این نوع گرهها بدانید را به همراه تفاوتهای بارز آن با فول نود بررسی کنیم.
لایت نود (Lightweight Node) چیست؟
لایت نود (Lightweight Node) که به آن گره سبک نیز میگویند، مانند فول نود بهعنوان جزئی حیاتی در شبکههای بلاک چینی محسوب میشود. در واقع، تفاوت اصلی لایت نود با گرهای کامل یا فول نود در این است که فقط هدرهای بلوک را ذخیره میکند و نسخه کوچک شدهای از زنجیرهبلوکی را ارائه خواهد داد.
این رویکرد لایت نودها را قادر میسازد تا در دستگاههایی با حافظه و ظرفیت ذخیرهسازی محدود، مانند گوشیهای هوشمند، به طور مؤثر عمل کرده و نقش مؤثری را در ایجاد مشارکت افراد در شبکههای بلاک چینی ایفا کنند. گره سبک، نقش مهمی در اعتبارسنجی تراکنشها ایفا میکند و قادر است به گرههای کامل متصل شده و اطلاعات ذخیره شده در بلاک چین را تأیید و اعتبارسنجی کند. این فرایند تأیید و اعتبارسنجی ساده از طریق استفاده از تأیید صحت پرداخت (SPV) امکانپذیر میشود.
این گرههای سبک، در معنایی گستردهتر، نرمافزاری در شبکه بلاک چینی هستند که اطلاعات محدود یا سبکوزن را بهجای کپی کامل از شبکه ذخیره کرده و برای انجام اعتبارسنجی و مشارکت با بلاک چین، بدون نیاز به ذخیره کل تاریخچه آن تعامل خواهند داشت. از سوی دیگر، اصطلاح لایت نود، گاهی اوقات بهجای کیف پولهای کاربردی نیز استفاده میشود. این کیف پولها برنامههای نرمافزاری یا کلاینتهای گره سبک هستند که برای تعامل با بلاک چین به گرهای کامل متصل شده و به کاربران اجازه میدهند که از این طریق تراکنشها را ارسال و دریافت کرده و سایر عملکردهای مرتبط با کیف پول را بدون نیاز به دانلود و ذخیره کل بلاک چین انجام دهند.
در نتیجه، لایت نودها به کاربران امکان دسترسی و تعامل با شبکههای بلاک چین را میدهند و درعینحال منابع اطلاعاتی بلاک چین را حفظ کرده و در برقراری یکپارچگی و ارتباط بین هر گره، بزرگترین کمک و اثر را خواهند گذاشت.
آشنایی با مفهوم نود یا گره در بلاک چین
در جهت آشنایی بیشتر درباره مفهوم لایت نود و نقش بسیار مهم آن در شبکههای بلاک چینی و رایانهای، ابتدا بهتر است که گذری به مفهوم نود یا گره در بلاک چین داشته باشیم. نود یا گرهها، در شبکههای بلاک چینی، دستگاهها یا رایانههایی هستند که با اعتبارسنجی و انتقال تراکنشها در حفظ شبکه مشارکت میکنند. این گرهها مسئول تأیید اعتبارسنجی تراکنشها، نظارت بر سلامت و امنیت شبکه و کمک به ثبات و امنیت بلاک چین هستند. در اصطلاحی ساده، نود یا گرههای شبکه، مشارکتکنندگانی هستند که رکوردی کامل از تمام تراکنشها در بلاک چین را نگهداری کرده و با اشتراک اطلاعات در بین سایر گرهها از طریق الگوریتمهای اجماع شبکه، وضعیت بلاک چین را تأیید و اعتبارسنجی میکنند.
گره یا نودها در شبکههای بلاک چینی، بر خلاف سایر شبکههای رایانهای، دارای محور مرکزیت نبوده و همگی همتا به همتا هستند. به این معنی که در کنار وجودنداشتن گره اصلی در شبکه، تمامی گرهها یا رایانهها، امکان دریافت و ارسال اطلاعات و در نتیجه اعتبارسنجی را خواهند داشت. در کنار نقش اساسی نودها، گرههای سبک بهعنوان بخشی از گرههای بلاک چینی، برای کار روی سختافزار ضعیفتر طراحی شدهاند و نقش مهمی در افزایش دسترسی، امنیت و کارایی اقتصادی شبکههای بلاک چین ایفا خواهند کرد.
لایت نود چگونه عمل میکند؟
همانطور که در قبل درباره آنکه گره سبک چگونه عمل میکند، صحبت کردیم، این نوع گرهها، به دلیل کاهش نیاز به سختافزار و فضای ذخیرهسازی، اجزای ضروری در شبکههای بلاک چینیاند که مسئول انتقال اطلاعات در مورد تراکنشها و زنجیرهبلوکی شبکه خواهند بود. این نسخههای سبک گره یا همان لایت نود، در ازای ذخیرهسازی تمامی اطلاعات بلوکهای بلاک چین نسبت به فول نودها، تنها سربرگ (Header) بلوک را ذخیره میکنند که خلاصهای دقیق از اطلاعات ضروری در هر بلاک خواهد بود.
در واقع، این قابلیت، این نوع گرهها را قادر میسازد تا در دستگاههایی با سختافزار محدود، به طور مؤثری عمل کرده و یکپارچگی و تمرکززدایی شبکه را تضمین کنند. گرهها یا نودهای لایت، تراکنشهای مشابه با گرههای کامل را تأیید میکند، اما برای رسیدن به این هدف، باید از فرایندی به نام تأیید صحت پرداخت ساده (SPV) استفاده کنند. لایت نودها نیز مانند فول نودها، به الگوریتمهای اجماعی مانند، اثبات کار (PoW) برای اعتبارسنجی و پردازش دادهها در بلوکهای بلاک چین وابستهاند و طبق اجماع شبکه، بلوکهای جدید را تأیید و با یکدیگر به اشتراک خواهند گذاشت.
اجرای گره سبک، نسبتاً ساده است و به سختافزار کمتری نسبت به فول نود نیاز دارد. این نوع گرهها، مزایایی مانند زمان راهاندازی سریع و کارآمدی هزینه را برای کاربران ارائه میدهد. بااینحال، گرههای لایت، مستعد تهدیدات امنیتی از جانب اشخاص ثالث هستند و آنها را در مقایسه با گرههای کامل مستعد حملات سایبری و نقض حریم خصوصی میکند.
دلیل بهوجودآمدن و کاربرد لایت نود
دلیل بهوجودآمدن و کاربرد بسیار زیاد لایت نودها تا به امروز، در نیاز آنها به سختافزار و فضای ذخیرهسازی بسیار کمتر خلاصه میشود. در واقع، لایت نودها، برای ارائه جایگزینی مقرونبهصرفه و کارآمد برای اجرای کامل گرهها ایجاد شدهاند که امکان دسترسی به شبکههای بلاک چینی را بدون نیاز به سختافزار تخصصی و هزینههای اضافی تعمیر و نگهداری فراهم میکند. وجود این گرههای بلاک چینی که تعاملات کارآمد در شبکههای بلاک چینی را به همراه اعتبارسنجی امکانپذیر میکنند، میتواند نقش مهمی در ایجاد گستردگی شبکهها، تقویت اعتبارسنجی شبکه، بهبود امنیت و رشد زیرساخت بلاک چین داشته باشد.
تفاوتهای اصلی لایت نود با فول نود
تفاوتهای اصلی میان گره سبک با فول نودها، در ساختار ذخیرهسازی آنها خلاصه خواهد شد که در لایت نود، به دلیل ذخیرهسازی سربرگ بلاکها، در ازای تمامی جزئیات بلاک، بخش زیادی از حجم بلاک چین کاسته شده و درصد بالایی از نیاز به سختافزار قدرتمند و فضای ذخیرهسازی را کاهش میدهد.
لایت نودها، با وجود فراهمکردن نیاز کمتر به سختافزاری قدرتمند و فضای ذخیرهسازی، همیشه در جهت اعتبارسنجی نیاز به گرههای کامل یا فول نودها داشته و بهتنهایی قابلیت یا اجازه تأیید تراکنشها و دریافت اطلاعات را نخواهند داشت. از دیگر تفاوتهای اصلی که میتوان در بین گره سبک و فول نود به آن اشاره کرد، امنیت و کارآمدی بیشتر فول نودها است. گرههای کامل به دلیل ساختاری غیرمتمرکزتر و فعالیتی مستقل در جهت اعتبارسنجی شبکه، بسیار مهمتر و ارزشمندتر در هر شبکه بلاک چینی محسوب خواهند شد.
لازم به ذکر است که سایتها یا کلاینتهای ارائهدهنده گره سبک، با وجود امکان اعتبارسنجی از طریق سختافزاری ضعیفتر، به چندین فول نود متصلاند و کاربران لایت نود، تنها با دانلود هدرهای بلوکها که دارای ریشه مرکل هستند، اطلاعات موردنیاز خود را با تأیید فول نودها برای اعتبارسنجی به دست خواهند آورد.
مزایا و معایب لایت نود
حال که کاملاً در ذهنتان مفهوم و معنای گره سبک و کاربرد لایت نودها بهخوبی نقش بسته است، بهتر است که برای شناختی عمیق، به مزایا و معایب این گرههای مهم نیز اشراف داشته و با تمامی آنها بهخوبی آشنا باشید. مزایا و معایب ذکر شده در زیر، میتواند کمک بزرگی به شما در راهاندازی و استفاده از این کلاینتها کند و پس از مطالعه کامل این بخش، با نیازهای شخصی و دلایل اهمیت راهاندازی نود شخصی نیز بیشتر ارتباط خواهید گرفت.
مزایای لایت نود
لایت نودها، چندین مزایا مهم از جمله جلوگیری از نیاز به سختافزار قدرتمند، صرفهجویی در هزینه، همگامسازی سریعتر، زمان راهاندازی سریعتر و حداقل نیاز به منابع را ارائه داده و این نوع گرهها، در کنار ایجاد فضایی کمهزینه و راحت برای مشارکت در شبکه و اعتبارسنجی، تضمینهای امنیتی مشابه گرههای کامل را بدون نیاز به دانلود کل بلاک چین ممکن خواهند کرد. در کنار مزایا بالا، کار و استفاده از لایت نودها برای مبتدیان نسبت به فول نودها، بسیار آسان و سادهتر بوده و با کنارگذاشتن نیاز زیاد به فضای ذخیرهسازی، میتواند افراد بیشتری را در شبکه بهصورت فعال، بهمنظور ارتباط و مشارکت تشویق کند.
معایب گره سبک
لایت نودها، با تمام ویژگیها و کاربردهای متعدد، دارای معایب بسیار بزرگی نیز خواهند بود و با ذکر محور بلاک چین روی عدم اطمینان و ایجاد فرایندی مستقل، هیچگاه جایگاه و نقش فول نودها را نخواهند گرفت. از اصلیترین معایب لایت نودها، میتوان به نیاز همیشگی برای اطمینان به کلاینتهای ارائهدهنده، امکان حملات سایبری به کیف پولهای متصل به لایت نودها، تأخیر و ناکارآمدی دسترسی به اطلاعات نسبت به فول نودها و متکی بودن به فول نودها برای انجام فرایند دریافت اطلاعات اشاره داشت.
کلام پایانی
گرههای سبک یا لایت نودها، امروزه استفاده بسیاری گستردهای دارند و بسیاری از کیف پولها و نرمافزارهای امروزی قابلیت دسترسی و استفاده از آن را برای بلاک چینهای مختلف فراهم خواهند کرد. در واقع، لایت نودها به نسبت کلاینت یا ارائهدهنده سرویس میتوانند برای بلاک چینهای اتریوم، بیت کوین و سایر شبکهها در دسترس باشند. گرههای سبک و فول نودها، در کنار نقش اساسی در شبکههای بلاک چینی، برای استفاده و پیادهسازی نیاز به دانشی ابتدایی از سازوکار شبکه بلاک چینی مدنظر شما خواهند داشت و استفاده صحیح و صرفهجویی در هزینههای شما ارتباط مستقیمی با این مفهوم دارد.
در نتیجه، اگر نیاز به اعتبارسنجی و بهرهوری از قابلیتهای مرتبط با گرههای بلاک چینی را دارید، پیشنهاد میکنیم که برای هر بلاک چین ابتدا بهخوبی تحقیق کرده و سپس اقدام به راهاندازی گره سبک یا حتی فول نود شخصی کنید.