هاوینگ بیت کوین چیست؟ چه تأثیری بر قیمت آن خواهد گذاشت؟

اگر با دنیای رمزارزها آشنا هستید حتما تا به حال اصطلاح هاوینگ (Halving) به گوشتان خورده باشد، آخرین هاوینگ تا به امروز در آوریل 2024 اتفاق افتاد و هاوینگ دیگری هم در سال ۲۰۲۸ در راه است و به همین دلیل هم به تازگی این اصطلاح کمی بیشتر در دنیای کریپتوکارنسی مطرح می‌شود. احتمال زیادی وجود دارد که سؤالات زیادی پیرامون این موضوع در ذهن شما شکل گرفته باشد، پس با ما تا پایان این مقاله همراه باشید تا به تک‌‌تک سوال‌‌هایتان در مورد هاوینگ بیت کوین، پاسخ دهیم.

هاوینگ بیت کوین یکی از مهم‌ترین و مورد انتظارترین رویدادها در چرخه بازار ارزهای دیجیتال است. تقریباً هر 4 سال یک‌بار پاداش بلاکی که به استخراج‌کنندگان بیت‌کوین پرداخت می‌شود به نصف کاهش کرده و در واقع عرضه BTC ها جدیدی که وارد بازار می‌شوند را به یک‌باره تا 50 درصد کاهش می‌دهد. چهارمین هاوینگ بیت کوین در آوریل 2024 و پس از استخراج 840٬000 بلاک در شبکه رخ داد و پس از آن پاداش استخراج از 6٫25 بیت کوین در هر بلوک به 3٫125 بیت کوین کاهش یافت. این مکانیسم تکنیکی کدگذاری‌شده، زیربنای ارزش‌آفرینی برای بیت کوین از طریق محدود کردن عرضه آن است.

به طور ساده می‌توان گفت که هاوینگ فرایندی است که در آن پاداش استخراج رمزارزها به‌منظور کاهش انتشار ارز دیجیتال (ماهییت ضدتورمی)، نصف می‌شود. این فرآیند اولین‌بار برای بیت کوین اجرا شد و از آن زمان به یکی از مهمترین فرایندها در سیستم اقتصادی برترین رمزارز بازار تبدیل شده است. در ادامه مقاله به طور کامل توضیح می‌دهیم که هاوینگ چیست، چه تاثیری در قیمت بیت کوین دارد، چه زمانی اتفاق می‌افتد و آیا ارزهای دیجیتال دیگر نیز هاوینگ دارند یا خیر؟

کاربر گرامی این فایل صوتی، با کمک هوش مصنوعی فارسی، ساخته شده است.

هاوینگ بیت کوین یا نصف شدن پاداش استخراج چیست؟

هاوینگ در زبان انگلیسی، همان کلمه Halving است که حرف L آن خوانده نمی‌شود؛ این رویداد یا نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین به کاهش دوره‌ای، نیمی از پاداش بلاکی اشاره دارد که ماینرها در ازای حل معمای رمزنگاری برای افزودن بلاک‌های جدید به بلاک چین بیت کوین دریافت می‌کنند. این مکانیسم به طور موثر مقدار بیت کوین جدیدی که با هر بلاک کشف، ایجاد و وارد گردش بازار می‌شود را نصف می‌کند. ازآنجایی‌که عرضه جدید به نصف کاهش می‌یابد و تقاضا هم به طور کلی در حال افزایش است، پیش‌بینی‌ها تخمین می‌زنند که 12 تا 18 ماه بعد از هاوینگ بعدی، افزایش قیمت بیت کوین تسریع شود.

بیت کوین به طرز مبتکرانه‌ای با عرضه ثابت و محدود 21 میلیون کوین طراحی شد تا به تدریج از طریق پاداش استخراج در طول زمان، آزاد شود. رویدادهای هاوینگ دوره‌ای برای کاهش انتشار جدید تا رسیدن به سقف عرضه، ضروری هستند و کاهش تورم به شیوه‌ای قابل پیش‌بینی و دوره‌ای، کمیابی را افزایش می‌دهد و همین کمیابی هم نوعی ارزش‌آفرینی برای بیت کوین است.

زمانی که شبکه بیت کوین برای اولین بار در سال 2009 توسط ساتوشی ناکاموتو معرفی شد و شروع به کار کرد، پاداش ماینرها به ازای اضافه کردن هر بلوک به بلاک چین بیت کوین، 50 بیت کوین ارزش داشت و پروتکل هم حکم می‌کند که با استخراج هر 210٬000 بلاک جدید، مقدار پاداش هم به نصف کاهش یابد؛ این نصف شدن، تقریباً هر چهار سال یک‌بار اتفاق می‌افتد. در محافل کریپتویی به این فرایند و نصف شدن پاداش ماینرها، هاوینگ می‌گویند. سومین هاوینگ در می 2020 اتفاق افتاد و پاداش استخراج هر بلاک را به 6٫25 بیت کوین کاهش داد. آخرین هاوینگ هم در حدود آوریل 2024 رخ داد.

پروتکل بیت کوین به این صورت تعریف شده که در ابتدای ایجاد بلاک چین آن، پاداش استخراج هر بلاک جدید برای ماینر ۵۰ بیت کوین باشد و بعد از استخراج ۲۱۰۰۰۰ بلاک این پاداش نصف شود؛ اگر مدت زمان میانگین استخراج هر بلاک ۱۰ دقیقه باشد، این تعداد بلاک بعد از ۴ سال استخراج می‌شود. اگر هاوینگ را به همین ترتیب (۴ سال یک‌بار) ادامه پیدا کند، تا سال ۲۱۴۰ پاداش استخراج بلاک جدید، تقریبا به صفر خواهد رسید. در آن زمان، اگر تعداد تمام بیت کوین‌های ماین شده در طول این ۱۳۰ سال را با هم جمع کنید، به عدد ۲۱ میلیون که تعداد نهایی بیت کوین‌ها است، خواهید رسید.

• هاوینگ اول در سال ۲۰۱۲ اتفاق افتاد، که تا بلاک شماره ۲۱۰۰۰۰ پاداش استخراج ۵۰ بیت‌کوین بود. اما این پاداش از بلاک شماره ۲۱۰۰۰۱ به ۲۵ بیت کوین تقلیل یافت.
• هاوینگ دوم در سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد، که به همین صورت تا بلاک شماره ۴۲۰۰۰۰ پاداش ۲۵ بیت‌کوین بود، و از بلاک شماره ۴۲۰۰۰۱ پاداش به ۱۲٫۵ بیت‌کوین کاهش یافت.
• هاوینگ سوم در سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاد، که به همین صورت تا بلاک شماره ۶۳۰۰۰۰ پاداش ۱۲٫۵ بیت‌کوین بود، و از بلاک شماره ۶۳۰۰۰۱ پاداش به ۶٫۲۵ بیت‌کوین کاهش یافت.
• و آخرین هاوینگ تا به امروز، در سال ۲۰۲۴، تا بلاک ۸۴۰٬۰۰۰ بود که پس از آن، یعنی از بلاک ۸۴۰٬۰۰۱ پاداش ماینرها از ۶٫۲۵ به ۳٫۱۲۵ کاهش پیدا کرد.

چرا هاوینگ بیت کوین اهمیت دارد؟

مکانیسم هاوینگ تضمین می‌کند که سیاست پولی بیت کوین تغییر نکند و افزایش عرضه جدید یا تورم کنترل‌نشده ایجاد نشود. درواقع کاهش پاداش استخراج هر بلاک به نصف، آن هم هر 4 سال یک‌بار، تقریباً تورمی رو به کاهش را در پروتکل بیت کوین، پیاده‌سازی می‌کند. چنین سازوکاری به شدت با عملکرد ارزهای فیات، که توسط بانک‌های مرکزی کنترل می‌شوند و می‌توان آن‌ را بدون محدودیت و براساس اهداف سیاسی چاپ کرد، در تضاد است. رویدادهای هاوینگ بیت کوین باعث می‌شوند بیت کوین در طول زمان کمیاب‌تر شود و دارندگان آن را به شدت تشویق می‌کند تا این رمزارز را در سبد ارزهای دیجیتال خود ذخیره کنند.

علاوه‌ بر این، زمان‌بندی شفاف و مشخص هاوینگ، نقاط عطف مشخص و موردانتظاری را برای آماده شدن پیش از هر رویداد چرخه‌ای فراهم می‌کند، FOMO یا همان ترس جاماندن از بازار، اغلب در بازارهای کریپتوکارنسی با نزدیک شدن به رویداد هاوینگ تشدید می‌شود. داده‌های Google Trends هم تأیید می‌کنند که با نزدیک شدن به تاریخ‌های تخمین‌زده شده برای رویداد هاوینگ، جستجو برای عبارت «هاوینگ بیت کوین» به شدت افزایش می‌یابد. سرعت قابل پیش بینی نصف شدن پاداش استخراج هر بلاک، باعث متمرکزتر شدن توجه جامعه ارزهای دیجیتال می‌شود.

سوالی که برای مردم پیش می‌آید این است که چرا پاداش استخراج در طول سالیان یکسان نمی‌ماند؟ پاسخ این سوال را باید در قانون عرضه‌و‌تقاضا جستجو کرد. اگر کوین‌ها سریع ماین شوند و محدودیتی برای تعدادشان وجود نداشته باشد، ما تعداد بیشماری بیت‌ کوین در گردش خواهیم داشت که عملا قیمت بسیار پایینی دارند. ویتالیک بوترین، خالق و توسعه دهنده ارشد اتریوم، در مجله بیت کوین نوشته :

علت اصلی هاوینگ، کنترل تورم است.

بیت کوین، تا حدودی مشابه طلا است. از این نگاه که فقط مقدار محدودی طلا در دنیا وجود دارد و با هر گرم طلایی که استخراج می‌شود، استخراج این کالا سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود. همین محدود بودن، برای طلا ارزش به ارغان می‌آورد. طلا توانسته خود را به‌عنوان وسیله مبادلاتی بین‌المللی ثابت و ارزش خود را به مدت ۶۰۰۰ سال حفظ کند.

هاوینگ چه تاثیری روی قیمت بیت کوین دارد؟

در حالی که بسیاری از عوامل پیچیده اقتصادی کلان و احساسات بر نوسانات بی‌ثبات قیمت بیت کوین تأثیر می‌گذارند، تاریخ نشان می‌دهد که همیشه در پی هر هاوینگ‌، روند صعودی گسترده‌ای برای بیت کوین اتفاق می‌افتد. پس از دو هاوینگ اول، قیمت بیت کوین در عرض 12 تا 18 ماه افزایش یافت. برای مثال، زمانی که اولین هاوینگ در نوامبر 2012 رخ داد، هر واحد بیت کوین زیر 12 دلار معامله می‌شد و ارزش آن تا دسامبر 2013، بیش از 100 برابر افزایش یافت و به حدود 1٬150 دلار رسید. هاوینگ سال 2016، حماسه صعود بیت کوین در سال 2017 را تا نزدیک به 20٬000 دلار پیش بینی کرد. تنها 9 ماه پس از هاوینگ ماه می 2020، بیت کوین به بالاترین سطح تاریخ خود، یعنی بالای 64٫000 دلار رسید و سپس به محدوده معاملاتی پایین‌تری بازگشت.

چنین الگوی ثابتی به این ایده اعتبار می‌دهد که چرخه‌های رونق و رکود بیت کوین با محدود کردن شدید عرضه جدید و رشد تصاعدی همزمانِ پذیرش و تقاضای کاربر، شکل می‌گیرند. با این حال، پیش‌بینی زمان دقیق و میزان اوج گرفتن قیمت‌ها پس از هاوینگ، به دلیل انبوهی از متغیرهای مؤثر بر نوسانات احساسات بازار، امکان‌پذیر نیست.  البته لازم به ذکر است که افزایش یا کاهش قیمت بیت کوین به خیلی موارد دیگر هم بستگی دارد. برای مثال توجه رسانه‌ها به بیت کوین، افزایش اطلاعات و آگاهی مردم نسبت به این ارز دیجیتال، افزایش ورود کوین‌های جدید در بازار، قانون‌گذاری و ایجاد محدودیت‌ها توسط دولت‌ها، عرضه اوراق مشتقه و قراردادهای آتی، درها را به روی سرمایه‌گذاری‌های جدی و رسمی باز کرد، اما نکته مهمی که باید همواره مدنظر داشته باشیم این است:

از پیوند بلاک‌چین و هوش مصنوعی، به پول می‌رسیم؟

جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!

Please leave this field empty.

Δ

حدس و گمان‌ها قبل از هر هاوینگ

در ماه‌های منتهی به رویداد هاوینگ، حدس و گمان به طور چشمگیری در بازارهای بیت کوین افزایش می‌یابد. تریدها با پیش‌بینی شوک عرضه آتی و تأثیر مثبت موردانتظار آن بر قیمت‌ها پس از هاوینگ، افزایش قیمت‌ها را محتمل می‌دانند. این FOMO قبل از هاوینگ، دور بازخورد پیش‌گویی‌هایی و تجمع‌هایی برنامه‌ریزی‌شده‌ای را برای بحث پیرامون تغییرات ناشی از هاوینگ ایجاد می‌کند که هرکدام به نتایج مختلفی می‌رسند. با این حال، نتایج این دور هم جمع‌شدن‌ها اغلب ناپایدار هستند و در این میان، قبل از اتفاق افتادن هاوینگ، بازار ارزهای دیجیتال، اغلب اصلاحاتی را شاهد است. پیش‌بینی‌ها، هاوینگ بیت کوین را به نقطه کانونی قابل‌اندازه‌گیری برای ایجاد هیاهو تبدیل می‌کنند؛ درواقع، همانطور که تریدرها خود را برای کاهش عرضه آماده می‌کنند، فرصت‌طلبان هم از روایت پیش‌بینی‌شده برای افزایش قیمت‌ها سود می‌برند.

افزایش قیمت پس از هاوینگ

آزمون واقعی در 12 تا 18 ماه پس از رویداد هاوینگ رخ می‌دهد، زمانی که قدردانی باید تحقق یابد تا حباب‌های حدس و گمان قبل از آن توجیه شود. اگر پذیرش بیت کوین واقعاً پس از نصف شدن پاداش استخراج هر بلاک، به سرعت گسترش و فشار فروش بیت کوین از سوی ماینرها کاهش یابد، این تعادل رخ می‌دهد. اما چنانچه پذیرش بیت کوین، متوقف شود یا در اثر عواقب پس از آن، خریداران بازار عقب‌نشینی کنند، تمام آن خوش‌بینی‌ها و پیش‌بینی‌ها به آینده مثبت بازار ازرهای دیجیتال و به‌ویژه بیت کوین، فرو می‌ریزند. با این حال، چنانچه تقاضا ثابت باقی بماند یا به رشد خود ادامه دهد، شوک‌های عرضه ناشی از هاوینگ، فشاری کاهشی را اعمال می‌کنند.

در بهترین حالت، شتاب تقاضا همراه با کاهش عرضه اتفاق می‌افتد که اقتصاددانان آن را دستور‌العملی بهینه برای افزایش ارزش‌گذاری‌ها می‌دانند.

رویداد هاوینگ چه تاثیری بر ماینرها دارد؟

برای ماینرها، هاوینگ به طور قابل‌توجهی درآمد را کاهش می‌دهد تا زمانی که دشواری استخراج چندین هفته بعد از رویداد نصف شدن پاداش استخراج هر بلاک، دوباره تنظیم شده و ورود سخت‌افزارهای ارتقایافته به بازار برای استخراج بلاک‌ها، دوباره هزینه‌ها را کاهش دهد. وقتی پاداش استخراج بلاک به نصف می‌رسد، ماینرها به معنای واقعی کلمه می‌بینند که درآمدشان یک‌شبه، 50 درصد کاهش می‌یابد، مگر اینکه قیمت دلاری بیت کوین به طور محسوسی برای جبران این کاهش، افزایش پیدا کند. این امر اپراتورهایی که هزینه‌های برق بالا یا سخت‌افزار ناکارآمد دارند را تحت فشار قرار می‌دهد و در نهایت مجبور خواهند شد تا دکل‌های قدیمی‌تر را از رده خارج کرده تا از استخراج با ضرر جلوگیری کنند.

البته شرکت‌های ماینینگ باهوش، هزینه‌های خود را مدیریت می‌کنند تا قبل از زمان پیش‌بینی‌شده هاوینگ بعدی، به سخت‌افزارهای پیشرفته ASIC ارتقا یابند. این فرایند تا قبل از نوآوری با منابع ارزان‌تر برق، فشار زیادی بر صنعت وارد می‌کند. با کاهش حاشیه سود ماینرها، هاوینگ اساساً می‌تواند باعث شود تا شرکت‌های ماینینگی که فاقد تجهیزات پیشرفته و دسترسی به انرژی‌های ارزان‌قیمت هستند، نابود شوند. فقط ماینرهای کارآمد در مقیاس بزرگ از این لرزش مکرر جان سالم به در می‌برند. این بقای ماینرهای کارآمد، امنیت شبکه را به طور کلی بهبود می‌بخشد، چرا که تنها پیشرفته‌ترین ماینرها با بالاترین نرخ‌های هش برای ایمن‌سازی زنجیره باقی خواهند ماند.

کدام ارزهای دیجیتال دارای پروسه هاوینگ هستند؟

ارزهای دیجیتالی که در مدل اجماعشان از الگوریتم گواه اثبات کار (POW) استفاده می‌کنند و یا اصطلاحا قابل استخراج هستند، به ماینرهای شبکه که از ظرفیت پردازش دستگاه‌های خود در راستای پردازش تراکنش‌ها و تامین امنیت شبکه استفاده می‌کنند، مقادیر مشخصی از آن کوین را به عنوان پاداش استخراج، می‌دهند. حال در برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین میزان این پاداش استخراج در بازه‌های زمانی مشخصی نصف می‌شود. اگر به خواهیم به جز بیت کوین، رمز ارزهای دیگری که از این فرایند استفاده می‌کنند را نام ببریم به ارزهای مانند بیت کوین کش و لایت کوین می‌رسیم.

اما در مورد اتریوم و دیگر ارزهایی که زمانی از فرایند استخراج استفاده می‌کردند چطور؟ آیا هاوینگ اتریوم نیز وجود دارد؟ جواب این سوال خیر است. اگرچه اتریوم، زمانی در گذشته، مبتنی بر استخراج با گواه اثبات کار بود، اما دارای فرایند هاوینگ نبود. به عبارت دیگر، سیاست پولی اتر (ETH) ، رمزارز بومی اتریوم، با سیاست BTC متفاوت است. در مورد ارزهای دیجیتال دیگری مانند ارز دیجیتال ترون که از الگوریتم اجماع POW استفاده نمی‌کنند هم مشخصا این فرایند وجود ندارد. زیرا فرایند هاوینگ تنها برای کوین‌هایی است که از طریق استخراج به دست می‌آیند.

چشم‌انداز هاوینگ بعدی بیت کوین

اگر الگوهای رونق/رکود تاریخی پس از هاوینگ‌های آینده تکرار شوند، رویداد 2024 ممکن است چرخه طولانی‌مدت بازار صعودی را در طی 12 تا 18 ماه پس از خود را به همراه داشته باشد، اما صنعت کریپتویی که مدام در حال بلوغ است، واکنش به این موضوع را به امری غیرقابل پیش‌بینی تبدیل می‌کند. متغیرهای خارجی از جمله مقررات جدید، اقتصاد کلان، آلت کوین‌های رقیب و تغییر ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران، همگی می‌توانند در نحوه واکنش بازار کریپتو به هاوینگ بعدی نقش داشته باشند.

صرف‌نظر از تغییرات قیمتی، هاوینگ آینده شاهد نزدیک شدن تورم بیت کوین به صفر خواهد بود که مطابق با روایت طلای دیجیتال آن است. تنها 2٫5 میلیون بیت کوین باقی مانده است تا زمانی که سقف عرضه برای همیشه به 21 میلیون کوین برسد و از آنجایی که روند انتشار بیت کوین با این فرایند، کاهش پیدا می‌کند، کمیابی دیجیتالی قابل‌اثبات بیت‌کوین، آن را به محافظی جذاب در برابر چاپ نامحدود ارز فیات تبدیل می‌کند؛ تأثیرات اقتصادی همچنان در حال تحقق هستند، چرا که بیت کوین آمده تا خود را با تورم در دنیای واقعی سازگار کند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله سعی کردیم به طور ساده تعریف کاملی از اینکه هاوینگ چیست را برای شما بازگو کنیم. می‌توان به وضوح گفت که اگر هاوینگ نبود شاید در حال حاضر خبری از بیت کوین هم در دنیای واقعی نبود و رمزارزها آن طور که در حال حاضر در حال گسترش هستند نیز وجود نداشت. این ابداع ساتوشی ناکاموتو را می‌توان یکی از مهمترین ارکان بیت کوین امروزی دانست.