واژه سابستریت، به گوش بسیاری از فعالان ارز دیجیتال آشنا به نظر میرسد و شاید شما نیز بارها آن را در مقالات و توضیحات مرتبط با شبکههای بلاک چینی پولکادات یا سایر شبکههای مرتبط بهصورت مکرر دیده باشید.
سابستریت را میتوانیم مفهومی یا قابلیت منحصربهفرد بنامیم که پس از آشنایی با مفهوم، کاربرد و نقش آن در شبکههای بلاک چینی، متوجه جایگاه ویژه آن خواهید شد. در این جهت، اگر شما نیز درباره این مفهوم و نقش گسترده کنجکاو هستید، خواندن این مقاله میتواند برای شما مفید واقع شود. پس هدف ما از نگارش این مقاله، چشماندازی کلی به مفهوم، کاربرد و استفادههای قابلیت سابستریت در فضای بلاک چین بوده و مطالعه کامل این مطالب برای همه فعالان ارز دیجیتال اعم از مبتدی و حرفهای توصیه میشود.
مفهوم سابستریت در ارز دیجیتال چیست؟
سابستریت را در فضای بلاک چین و تکنولوژی ارزهای دیجیتال، میتوانیم جعبهابزار یا چارچوبی از استانداردها بنامیم که برای پیادهسازی شبکههای بلاک چینی استفاده میشود. در واقع، سابستریتها، برخلاف عقیده بسیاری شبکههای بلاک چینی نبوده، بلکه مجموعهای از ابزارهایی است که توسعهدهندگان برای ایجاد بلاک چینهای منحصربهفرد و قدرتمند استفاده میکنند. سابستریتها را که میتوانیم به آنها زیرلایه نیز بگوییم، بخشی از چشمانداز بزرگتر حوزه Web3 هستند که هدف آنها غیرمتمرکزتر کردن اینترنت و کاربرپسندتر کردن آن است. در بیانی ساده، سابستریت کمک میکند مطمئن شوید که بلاکچینهای جدید میتوانند بهخوبی با هم کار کنند، مانند پولکادات و پاراچینها که نهتنها قوانین و چارچوب شبکه بلاک چینی پولکادات را پیش میبرند، بلکه قدرت و انعطافپذیری کافی برای بهرهمندی از تمام بلاکچینها را به ارمغان میآورند.
سابستریت که در ابتدا توسط بنیانگذاران پروژه پولکادات معرفی شده است، نوعی زیرساخت مبتنی بر کیت توسعه نرمافزار (SDK) روی بلاک چین لایه صفر پولکادات عمل کرده و امکان راهاندازی و اتصال به پاراچینهای این شبکه بلاک چینی غنی را ممکن خواهد کرد.
رابطه سابستریت Substrate و شبکه پولکادات چیست؟
رابطه و استفاده سابستریت (Substrate) و شبکه پولکادات، در استفاده از تکنولوژی در زیر ساخت این شبکه بلاک چینی و ارائه این قابلیت توسط بنیانگذاران این شبکه خلاصه میشود. همانطور که در قبل نیز اشاره شد، شبکه بلاک چینی پولکادات که خود را شبکهای لایه صفر با امکان چند زنجیرهای معرفی میکند، از این قابلیت برای یکپارچهسازی و هماهنگی سایر بلاک چینها بر بستر خود بهره خواهد برد. شاید تا به اینجا از خود بپرسید که در واقع هدف و مقصود این زیرساخت برای چیست؟ یا چرا باید شبکه پولکادات از این قابلیت استفاده کند؟ بهتر است اینگونه بگوییم که سابستریت که امکان ساخت پاراچینهایی روی شبکه پولکادات را فراهم میکند، برای ساخت بلاک چینهایی مستقل نیز قابلاستفاده است. در واقع این قابلیت هم برای شبکه بلاک چینی پولکادات مفید است و هم برای توسعهدهندگان شبکههای بلاک چینی و حتی کاربران ارزهای دیجیتال.
اتصال به شبکه بلاک چینی Polkadot، مزایای زیادی از جمله امنیت داخلی، قابلیت همکاری زنجیرهای متقابل و دسترسی به اکوسیستم روبهرشد پولکادات از پلتفرمها، برنامههای غیرمتمرکز بلاک چینی و… را ارائه خواهد داد و از طرف دیگر، این رشد و توسعه زیرساخت روی هدف و آینده پولکادات نیز تأثیر خواهد گذاشت. در نتیجه، ساخت بلاک چین سفارشی با Substrate در شبکه بسیار گسترده و مقیاسپذیر پولکادات، آزادی، انعطافپذیری و بهینهسازی بیشتری نسبت به ساخت شبکه روی یک بلاک چین قرارداد هوشمند همهمنظوره را ارائه میدهد.
توسعهدهنده سابستریت کیست؟
توسعهدهنده و تیم ارائهدهنده سابستریت، متشکل از کمپانی Parity Technologies و برنامهنویسان آن است که برای اولینبار توسط خالق پولکادات و توسعهدهنده سابق اتریوم به نام گوین وود راهاندازی شده است. این تیم بزرگ به نام Parity Technologies Substrate، این زیرساخت را برای رسیدگی به محدودیتها و چالشهایی که در هنگام ساخت پولکادات با آنها مواجه شدهاند، طراحی کردند. این زیرلایه به توسعهدهندگان این امکان را میدهد که بدون نیاز به شروع از صفر، بلاکچینهای نوآورانهای را متناسب با موارد استفاده خاص خود ایجاد کنند.
اگر بخواهیم توضیح یا تعریفی ساده برای سابستریت بیاوریم، این قابلیت مانند استانداردهای شبکه اتریوم و قابلیت ماشین مجازی اتریوم (EVM) مهم و ارزشمند است. اما، ساختار آن بسیار فنیتر، مقیاسپذیرتر و از مهمترین آزادانهتر عمل میکند. در واقع با این قابلیت در شبکه بلاک چینی پولکادات، میتوانید شبکههای بلاک چینی بسیار قدرتمندی بدون نیاز به اتصال به پولکادات و حتی کوزاما بسازید. در نتیجه، زنجیرههای مبتنی بر بستر میتوانند بهعنوان «زنجیره انفرادی» بر مبنای عملکردی مستقل وجود داشته باشند و با وجود ارتباط ایجاد سابستریت با شبکه بلاک چینی پولکادات وابستگی در بین آنها وجود نداشته و شبکهها یا زنجیرهها میتوانند یا بهصورت مستقل و یا بهصورت پاراچین پیادهسازی شوند.
مزایای استفاده از سابستریت
گستردگی سابستریتها و زیرساختهای بسیار مناسبت این قابلیت، بدون شک به دلیل مزایای استفاده زیادی ایجاد شده است و این مزایای، همانگونه که بارها اشاره شد، برای کاربران، توسعهدهندگان و حتی شبکههای بلاک چینی و بهطورکلی فضای Web3 زیرساختی محکم و ایمن را فراهم خواهد کرد. با این حال، برایآنکه دید کلی و بهتری نسبت به این قابلیت منحصربهفرد داشته باشید، در این بخش به اصلیترین و مهمترین مزایای استفاده از سابستریتها اشاره میشود که دقت به آنها در جهت درک اهمیت این زیرلایههای اصلی بسیار مهم است.
- توسعه اپلیکیشن، برنامههای غیرمتمرکز بلاک چینی (dApps) و هرگونه فضای بلاک چینی
- مقیاسپذیری بالا، سرعت، امنیت و هزینه اقتصادیتر در راهاندازی بلاک چین
- ایجاد پاراچین و حتی بلاک چینی مستقل به همراه بهرهوری از تکنولوژی شاردینگ
- قابلیت سازگاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM) و محدودیت بسیار کمتر نسبت به بلاک چین اتریوم
- انعطافپذیری بیشتر در ساخت شبکههای بلاک چینی از جمله، ایجاد اجماع، مدل اقتصادی، حاکمیتی و ساختار شخصیسازیشده
- قابلیت کاربرد و تعاملپذیری بهتر با سایر بلاک چینها
- قابلیت پردازش موازی تراکنشها (انجام و تأیید چندین تراکنش واحد در ثانیه)
- استفاده بسیار زیاد و کاربردی در امور غیرمتمرکز دیفای (DeFi)
- استفاده از قراردادهای هوشمند، مکانیزمهای مربوط به KYC غیرمتمرکز، اوراکلها
بهصورت کلی، استفاده از این قابلیت برای ساخت هر شبکه بلاک چینی، برنامه، بازی و هرگونه پلتفرم بلاک چینی امروزی، در کنار حفظ عدم تمرکز، محدودیتهای سایر بلاک چینها و فعالیت بهعنوان پروتکل لایه دومی را کنار زده و نهاییشدن و مقیاسپذیری بالایی را نیز فراهم میکند.
کلام پایانی
سابستریت یا لایه زیرساختی که توسط شبکه بلاک چینی بسیار هدفمند پولکادات ایجاد شده است را میتوانیم بهعنوان زمینه یا تحولی شگرف در دنیای بلاک چین محسوب کنیم که در طول زمان کمک بزرگی به رشد فضای Web3 کرده است. این قابلیت بسیار منحصربهفرد، تا به امروز در بسیاری از شبکههای بلاک چینی استفاده شده و اکنون که با مفهوم، کاربرد و مزایا آن آشنا شدهاید، میتوانید بهخوبی متوجه زیرساخت پروژههای مبتنی بر سابستریت شده و با سازوکار آنها نزدیکی بیشتری داشته باشید. سابستریت را چه در پاراچینها و یا سایر پروژههای بلاک چینی ایجاد شده با کیت توسعه نرمافزاری سابستریتها خواهید شنید و درک این مفهوم و اکنون که با این نامآشنایی دارید، دنیای از اطلاعات جدید درباره شبکه بلاک چینی پولکادات و حوزه Web3 پیش روی شما است.
اگر تابهحال با پروژههای ایجاد شده توسط سابستریت مواجه شدهاید یا روی این پروژهها سرمایهگذاری میکنید، تجربه شخصی خود را از استفاده و زیرساخت آنها با ما به اشتراک بگذارید.
سؤالات متداول
- سابستریت چگونه کار میکند؟
عملکرد سابستریتها مانند زیرلایه یا زیر ساختی برای ایجاد شبکههای بلاک چینی مختلف مبتنی بر کیت توسعه نرمافزاری (SDK) شبکه پولکادات عمل خواهد کرد و امکان ایجاد اپلیکیشنها، برنامههای بلاک چینی و هر نوع برنامه حوزه Web3 را حتی بهصورت مستقل، با بهترین امنیت، مقیاسپذیری، کارایی و… را فراهم میکند.
- آینده سابستریت چگونه است؟
آینده سابستریت و پروژههای ایجاد شده توسط این قابلیت، با ذکر انعطافپذیری بالای این فضا، برای ایجاد مدل اقتصادی، حاکمیتی، الگوریتم اجماع و…. کاملاً بستگی به ویژگی هر پروژه خواهد داشت. با این حال، اگر رشد فضای Web3 را در طول سالهای اخیر دخیل کنیم، آیندهای درخشان برای این قابلیت دیده خواهد شد.