آربیتراژ چیست و چه مفهومی دارد؟

تاریخ انتشار: 9 آبان 1400 | آخرین به‌روزرسانی: 1 مرداد 1403
زمان مطالعه:  10 دقیقه
معنی آربیتراژ

در طول سال 2022، بازارهای مالی با نوسانات بی‌سابقه‌ای مواجه شدند که سرمایه‌گذاران و معامله‌گران را نسبت به آینده نامعلوم، نگران کرد. با وجود لیوکیید شدن‌های ناگهانی و شرایط نامطلوب اقتصاد کلان حاکم، ترس بازار را فرا گرفت و بسیاری از شرکت‌کنندگان در طول سال، با ورشکستگی مواجه شدند. چنین شد که در سال 2023، استراتژی‌های معاملاتی بازار خنثی به عنوان چراغ امیدی ظاهر شدند و استراتژی‌های آربیتراژ کریپتویی در مرکز توجه قرار گرفتند.

اما دقیقاً آربیتراژ چیست و چگونه می‌توان به عنوان یک معامله‌گر آربیتراژ کریپتو وارد این حوزه شد؟

آربیتراژ (Arbitrage) چیست؟

آربیتراژ (Arbitrage) اصطلاحی فرانسوی و به معنای کسب سود از تفاوت قیمت همزمان یک دارایی بین دو یا چند بازار مختلف است. در واقع، منظور از آربیتراژ کسب سود از تفاوت قیمت یک دارایی به صورت همزمان در چند بازار مختلف است. این اتفاق در نتیجه عدم وجود تعادل قیمتی در بازارهای مختلف صورت می‌گیرد.

در واقع در صورتی که ارزش‌گذاری یک دارایی پایه مثل کالا، ارز یا سهام، در بازارهای مختلف به یک اندازه نباشد، افراد سودجو می‌توانند با خرید دارایی در حداقل قیمت و فروش سریع آن در بازاری که بیشترین قیمت را دارد یک معامله سودمند انجام دهند. به عبارت ساده‌تر این تفاوت قیمت است که باعث سودآوری در چنین معامله‌ای می‌شود.

آربیتراژ چیست؟

همین دلایل کافی است که از آربیتراژ (Arbitrage) به عنوان یک روش سرمایه‌گذاری بدون ریسک یاد شود، چرا که در صورت فراهم شدن امکان فروش سریع دارایی در کمترین زمان ریسک بسیار کمی برای معامله گران وجود دارد که دچار ضرر شوند.

مزایا و معایب معاملات آربیتراژ

مزایا معایب
ریسک پایین نیاز به پرداخت کارمزد تراکنش
موفقیت در بازارهای نوسانی وجود خطرات صرافی‌های ارز دیجیتال و کیف پول‌های گرم
پتانسیل سود بالا اختلاف قیمت حداقل
نبود نیاز به بازارهای صعودی یا نزولی ممنوعیت آربیتراژ در برخی کشورها
عدم نیاز به تخصص عمیق نیازمند تجربه بالا
نقدینگی بالا

مزایای اصلی آربیتراژ رمزنگاری عبارت‌اند از:

  • ریسک پایین: از آنجایی که شما به طور همزمان خرید و فروش می‌کنید، ریسک کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت وجود دارد.
  • موفقیت در بازارهای نوسانی: معاملات آربیتراژ را می‌توان با موفقیت در بازارهای نوسانی بدون پذیرش ریسک زیاد انجام داد.
  • نبود نیاز به بازارهای صعودی یا نزولی: می‌توان بدون توجه به جهت بازار، کسب درآمد کرد. با این حال، بازارهای صعودی بزرگ فرصت‌های بیشتری برای آربیتراژ ارائه می‌دهند. زیرا بازارهای صعودی برای معامله‌گران مهم‌تر از آربیتراژ هستند.

خطرات آربیتراژ در دنیای کریپتو که معامله‌گران باید از آن آگاه باشند عبارت‌اند از:

  • نیاز به پرداخت کارمزد تراکنش: اکثر صرافی‌های کریپتویی از طریق کارمزد تراکنشی که از معامله‌گران دریافت می‌کنند، سود کسب می‌کنند. اگرچه اکثر معامله‌گران به کارمزد تراکنش توجه زیادی نمی‌کنند، اما معامله‌گران آربیتراژ می‌توانند بخش بزرگی از سود خود را به دلیل این هزینه‌ها از دست بدهند.
  • وجود خطرات صرافی‌های رمزنگاری و کیف پول‌های گرم: متأسفانه، صرافی‌های کریپتویی می‌توانند در زمان‌های حجم بالای تراکنش دچار مشکل یا توقف شوند. علاوه بر این، آن‌ها گاهی اوقات با تأخیر در تراکنش و مشکلات هزینه مواجه هستند. و بدترین قسمت این است که ممکن است در صورت بسته شدن صرافی، تمام سرمایه خود را از دست بدهید.
  • وجود اختلاف قیمت حداقل: معامله‌گران باید تمام هزینه‌ها و کارمزدهای تراکنش را در نظر بگیرند تا اطمینان حاصل کنند که پس از پرداخت تمام هزینه‌ها سود کسب خواهند کرد.
  • ممنوعیت آربیتراژ در برخی کشورها: مقرراتی مانند شناخت مشتری (KYC) و مبارزه با پولشویی (AML) می‌توانند بر آربیتراژ بین‌المللی تأثیر بگذارند.
  • نیازمند تجربه بالا: کسب تجربه کافی در معاملات قبل از تلاش برای کسب سود از آربیتراژ رمزنگاری مهم است. معامله‌گران جدید ممکن است خیلی سریع به یک دارایی بپردازند بدون اینکه تمام نتایج ممکن آربیتراژ را در نظر بگیرند.

آشنایی با انواع آربیتراژ

آربیتراژ (Arbitrage) انواع مختلفی دارد و معامله‌گران در بسترهای مخلف و با سبک‌های متفاوت به این کار مشغول هستند که در این بخش با آن‌ها آشنا خواهیم شد:

آربیتراژ جغرافیایی یا فاصله‌ای

در بخش قبلی در مورد این آربیتراژ صحبت کردیم، در این آربیتراژ اختلاف قیمت‌ها در سطح مناطق یک کشور و یا بین‌المللی است. به طور مثال می‌توان به تفاوت قیمت سهام یک شرکت واحد در کشورهای مختلف اشاره کرد. به طور مثال سهام یک شرکت بین‌المللی در بازار سهام نیویورک 30 دلار و سهام همان شرکت در بازار لندن کمتر از 25 دلار است. بنابراین اگر یک خریدار امکان آن را داشته باشد که سهام شرکت را از بازار لندن خریداری کرده و در بازار نیویورک به فروش برساند سود خوبی خواهد داشت.

آربیتراژ زمانی

وقتی سهام یک شرکت معتبر به دلایلی چون نرسیدن به چشم انداز کوتاه مدت فروخته می‌شود آربیتراژ زمانی ایجاد می‌شود.در صورتی که یک شرکت موفق نشود که چشم اندازهای مالی خود را در کوتاه مدت برآورده کند ارزش سهام آن در بازارهای بورس کاهش پیدا می‌کند که این مسئله می‌تواند باعث ایجاد آربیتراژ شود. این نوع آربیتراژ استراتژی است که به دنبال سود بردن از تغییرات قیمتی کوتاه‌مدتی است که با چشم‌انداز بلندمدت همخوانی ندارد.

آربیتراژ آماری

این نوع از آربیتراژ به استراتژی‌های مبادله‌ای اطلاق می‌شود که با استفاده از تحلیل‌های آماری برای سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف استفاده می‌کنند. بنابراین ممکن است این استراتژی‌ها دوره‌های زمانی مختلفی را شامل شوند. این روش آربیتراژ بیشتر کمی و عددی به نظر می‌رسد.

آربیتراژ مثلثی

این نوع آربیتراژها عموما در بازارهای ارزی شکل می‌گیرند. معمولا در این شکل از آربیتراژ یک ارز را با ارز دیگری معامله می‌کنند، سپس ارز تازه خریداری شده را با ارزهای دیگری مبادله می‌کنند. در نهایت ارزهای خریداری شده در مرحله آخر را مجددا با ارزهای اولیه معامله می‌کنند. نام آربیتراژ مثلثی از همین معامله سه گانه گرفته شده است. درست مثل اضلاع یک مثلث، مبادلات از یک نقطه شروع شده، به نقطه دوم می‌رود از آنجا به نقطه سوم و در نهایت به نقطه آغاز و همان ارز ابتدایی باز می‌گردد.

سود معاملات در آربیتراژهای مثلثی تفاوت قیمت‌های ارزی بیش از کارمزد خرید و فروش ارزهای مبادله‌ای است.

بازار سهام جهانی

عرضه سهام شرکت‌های بین المللی و چند ملیتی در بورس‌های بزرگ بین‌المللی، باعث ایجاد بازارهای یکپارچه شده است. گاهی پیش می‌آید که قیمت سهام در بازارهای یاد شده به صورت کوتاه مدت یکسان نباشد. در چنین شرایطی اگر کاربران در حال رصد پیوسته بازار باشند، می‌توانند با ارسال سریع سفارشات در حجم بالا، فاصله‌های قیمت را از بین برده و بازار متعادلی ایجاد کنند.

آربیتراژ در بازار آتی

ناگفته پیدا است که بخش زیادی از معاملات آربیتراژ (Arbitrage) در بستر بازار آتی یا فیوچرز انجام می‌گیرد. اختلاف قیمت ایجاد شده بین بازار نقد و بازار فیوچرز هدف این معماملات آربیتراژ است. در این بازارها معمولا قیمت یک سهام یا دارایی در بازار جاری نسبت به قیمت آتی آن کمتر است. بنابراین آربیتراژ چنین دارایی با سود مناسبی همراه است که فاصله موجود میان نرخ خرید و فروش این دارایی، برابر سود ناخالص او خواهد بود. در چنین شرایطی معمولا محصول یا دارایی مورد نظر را پیش خرید می‌کنند.

آربیتراژ در بازار جهانی ارز

به دلیل این که تراکنش‌ها و ابزارهای معاملاتی در بازار جهانی ارز بسیار گسترده هستند، موقعیت‌های آربیتراژی زیادی در این بخش ایجاد می‌شود. با این وجود، تعداد بالای معامله‌گران و سرعت بالای انجام سفارشات باعث می‌شود که چنین فرصت‌هایی سریعا پوشش داده شوند؛ وجود ربات‌های معاملاتی در  چنین بازارهایی به همین دلیل است تا فرصت معاملات آربیتراژی از دست نرود. شکل آربیتراژ در بازارهای ارز جهانی به سه طریق انجام می‌شود:

  • آربیتراژ جفت ارزی: در این شکل از آربیتراژ کسب سود ناشی از قیمت‌گذاری متفاوت یک جفت ارز در دو صرافی یا کارگزاری مختلف است.
  • آربیتراژ سود تضمین شده: برای انجام چنین معامله‌ای، معامله‌گر ابتدا نرخ بهره کشورها و مناطق اقتصادی متفاوت را بررسی می‌کند و با تبدیل دارایی به ارز کشوری که بیشترین نرخ بهره را دارا است، در سیستم بانکی مقصد سرمایه گذاری می‌کند. یک نکته مهم در چنین معامله‌ای وجود دارد و آن خرید یک قرارداد آتی به منظور تضمین نرخ ارز است. به این ترتیب که معامله‌گر به منظور پوشش ریسک این معامله، اقدام به خرید یک قرارداد آتی به منظور تضمین نرخ تبدیل ارز می‌کند تا پس از اتمام دوره سرمایه‌گذاری، امکان استفاده از نرخ تبدیل اولیه برای او وجود داشته باشد.
  • آربیتراژ مثلثی: در قسمت‌های قبلی به این نوع آربیتراژ پرداختیم. این آربیتراژ ناشی از وجود تفاوت قیمت میان سه ارز مختلف است که به واسطه یک فرآیند معاملاتی سریع تبدیل سه جفت ارز گوناگون و در نهایت بازگشت به دارایی اولیه، انجام می‌گیرد.
از پیوند بلاک‌چین و هوش مصنوعی، به پول می‌رسیم؟

جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!

    آربیتراژ چه زمانی شکل می‌گیرد؟

    با توجه به تعریف و شرایط وقوع آربیتراژ باید گفت این رخداد زمانی صورت می‌گیرد که بستر فروش دارایی کاملا فراهم باشد و محصول موردنظر نیاز به معرفی یا بازاریابی نداشته باشد. بنابراین بسیاری از موارد معاملاتی از جمله صادرات یا واردات کالاها شامل مفهوم آربیتراژ نمی‌شوند. ماهیت آربیتراژ بر این اصل اساسی استوار است که سرمایه‌گذاری در چنین شرایطی کاملا بازدهی مثبت به همراه خواهد داشت. از سوی دیگر اگر ارزش یک دارایی در بازارهای مختلف برابر باشد؛ اصطلاحاً تعادل آربیتراژی برقرار است.

    زمان شکل گیری آربیتراژ

    آربیتراژ با توجه به بعد مکان و زمان ایجاد می‌شود. تفاوت ارزش دارایی بر حسب مکان به این صورت تعریف می‌شود که یک دارایی منحصربه‌فرد در دو بازار متفاوت بدون در نظر گرفتن مسافت جغرافیایی دارای ارزش متفاوتی است و امکان داد و ستد آن به صورت همزمان وجود دارد.

    آربیتراژی که بر مبنای بعد زمان ایجاد می‌شود نیز ناشی از اختلاف ارزش یک کالا به دیل تفاوت در موعد خرید و تحویل کالا یا دارایی است. رایج‌ترین شکل معاملات آربیتراژی معاملات صورت گرفته بر اساس بعد زمان است. به همین دلیل است که بازار آتی همیشه طرفداران بسیاری دارد و محبوب است؛ بنابراین باید گفت که آربیتراژ به نوعی موتور محرک بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری است.

    صفر تا صد آموزش آربیتراژ

    آربیتراژ یک استراتژی معاملاتی است که لزوماً به مهارت‌های پیشرفته در معامله نیاز ندارد. با این حال، پیچیدگی‌هایی دارد و نیازمند درک خاصی از بازارهای کریپتو است.

    گام اول: ایجاد حساب کاربری در یک صرافی

    اولین قدم برای شروع تریدینگ آربیتراژ، ایجاد یک حساب کاربری در یکی از صرافی‌های معتبر ارز دیجیتال است. توصیه می‌شود صرافی‌ای را انتخاب کنید که دارای رابط کاربری آسان، خدمات مشتری عالی، طیف گسترده‌ای از دارایی‌های رمزنگاری و کارمزد تراکنش پایین باشد.

    گام دوم: تامین مالی حساب صرافی جدید

    پس از انتخاب صرافی، باید حساب خود را با ارز فیات (مانند ریال، دلار یا یورو) برای خرید ارزهای دیجیتال شارژ کنید. می‌توانید از کارت‌های بانکی یا حواله‌های بانکی برای انتقال وجوه به حساب خود استفاده کنید. انتخاب صرافی با کارمزد تراکنش پایین توصیه می‌شود، زیرا می‌تواند به حداقل رساندن هزینه‌ها کمک کند.

    گام سوم: خرید استیبل‌کوین‌ها

    اگر ارزهای دیجیتال ندارید، باید آن‌ها را با استفاده از ارز فیات خریداری کنید. تمامی صرافی‌های کریپتو این امکان را به شما می‌دهند که با استفاده از حساب‌های بانکی یا کارت‌های بانکی، دارایی‌های کریپتویی را خریداری کنید، البته با کمی کارمزد. در این بین، خرید استیبل‌کوین‌هایی مانند تتر (USDT) یا بایننس کوین (BNB) توصیه می‌کنیم.

    زیرا، این استیبل‌کوین‌ها دارای ارزش نسبتاً ثابتی هستند و به طور گسترده به عنوان جفت‌های معاملاتی در اکثر صرافی‌ها پذیرفته می‌شوند. USDT به طور خاص به دلیل نوسانات کمتر نسبت به سایر ارزهای دیجیتال مانند BNB یا اتریوم شناخته شده است و گزینه‌ای امن‌تر برای نگهداری دارایی در مدت زمان طولانی‌تر بدون ریسک قابل توجه نوسانات ارزش ارائه می‌دهد.

    گام چهارم: انتقال توکن‌ها بین صرافی‌ها و کیف پول‌ها

    پس از خرید توکن‌های مورد نظر، باید با نحوه انتقال توکن‌ها بین صرافی‌ها و کیف پول‌ها آشنا شوید. این مرحله برای موفقیت در آربیتراژ قیمت دارایی‌ها بین پلتفرم‌ها و صرافی‌های غیرمتمرکز مانند پنکیک‌سواپ حیاتی است. برای استفاده از این فرصت آربیتراژ، باید توکن‌های خود را به طور مناسب انتقال دهید.

    گام پنجم: تحقیق در مورد ارزها و صرافی‌ها

    فرصت‌های آربیتراژ در بازار ارزهای دیجیتال می‌توانند نادر باشند، بنابراین انجام تحقیقات کامل از قبل بسیار مهم است. توصیه می‌کنیم در مورد توکن‌ها و صرافی‌هایی که قصد معامله در آن‌ها را دارید، تحقیق کنید. کوین‌مارکت‌کپ ابزار ارزشمندی برای این منظور است، زیرا داده‌های جامع و قابل تفکیکی را در مورد ارزهای دیجیتال مختلف، از جمله قیمت، ارزش بازار، حجم معاملات و بازگشت سرمایه (ROI) ارائه می‌دهد.

    با استفاده از CMC، می‌توانید اهداف سرمایه‌گذاری امیدوارکننده‌ای را شناسایی کنید که ممکن است فرصت‌های آربیتراژ سودآوری را ارائه دهند. هر لیست توکن در CMC شامل بخشی است که می‌توانید صرافی‌هایی که در آن برای معامله در دسترس است، به همراه قیمت‌های مربوط به آنها را بررسی کنید.

    گفتار پایانی!

    ارزهای دیجیتال نیز نوعی ارز بین‌المللی محسوب می‌شوند، بنابراین ناگفته پیدا است که با توجه به قیمت ارزهای دیجیتال در بازارهای مختلف و همچنین شرایطی مثل بازار عرضه اولیه برخی از رمزارزها می‌توان به آربیتراژ سودآوری دست پیدا کرد. به طور مثال خرید بیت کوین و تبدیل آن به ارزهای دیگر و در نهایت معامله ارزها با بیت کوین می‌تواند نمونه خوبی از آربیتراژ مثلثی در خرید ارز دیجیتال باشد.

    آیا تابه‌حال تجربه آربیتراژ داشته‌اید؟ روی چه دارایی‌هایی این کار را انجام می‌دهید؟ در بخش کامنت‌ها برایمان بنویسید.

    سوالات متداول
    • مفهوم آربیتراژ (Arbitrage) به چه معنا است؟

    منظور از آربیتراژ کسب زود از تفاوت قیمت یک دارایی به صورت همزمان در چند بازار مختلف است.

    • آیا این مفهوم تنها به دنیای ارزهای دیجیتال تعلق دارد؟

    خیر، آربیتراژ یک مفهوم اقتصادی است که در همه بازارها کاربرد دارد.

    • آیا آربیتراژ قانونی است؟

    آربیتراژ در اکثر کشورها قانونی است، اما ممکن است مشمول قوانین مالیاتی و ضد پولشویی باشد.

    • انواع آربیتراژ (Arbitrage) در بازار ارزهای دیجیتال کدامند؟

    آربیتراژ جفت ارزی، آربیتراژ (Arbitrage) سود تضمین شده و آربیتراژ مثلثی

    در حالت کلی چند نوع آربیتراژ (Arbitrage) وجود دارد؟

    • آربیتراژ بعد زمان و آربیتراژ (Arbitrage) بعد مکان که در مقاله به آن اشاره شده است.
    کارن آهنگری

    کارن آهنگری

    بازی با کلمات، یکی از بهترین سرگرمی‌هاست. در کنارش، کمک به دیده شدن این کلمات با کمک SEO هم مهمترین وظیفه‌ی من تو بیت‌پینه. سعی می‌کنم دانسته‌هام رو تو حوزه کریپتو با کاربرها به اشتراک بذارم و با سئو به دیده شدن این دانسته‌ها، کمک کنم.

    مطالب نویسنده
    اشتراک گذاری:

    مطالب مشابه

    ویدیوی وبینار رایگان آشنایی با ربات‌های معاملاتی

    تا به حال پیش آمده که خواب باشید و بعد با حسرت ببینید...

    ۱۰ مورد از بهترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال + آموزش استفاده

    اندیکاتورها، به‌عنوان ابزارهای کمکی یا مکمل در تحلیل...

    آموزش خرید ارز دیجیتال به زبان ساده!

    آموزش خرید ارزهای دیجیتال، از معدود موارد مهمی است که تمامی...

    دیدگاه‌ها 3 دیدگاه
    در پاسخ به دیدگاه کاربر
    1. علی
      علی | 10 شهریور 1401

      ای کاش یک مطلب‌ درباره سایت ها و مخصوصا روبات های آربیتراژ ( ایرانی یا خارجی) و مقدار سود هر کدومشون در ماه یا سال رو قرار بدهید.
      با تشکر.

      • کارن آهنگری
        کارن آهنگری | 14 شهریور 1401

        سلام علی‌جان
        بیشتر ربات‌ها متاسفانه قابل اعتماد نیستند و به همین خاطر نمی‌تونیم به بررسی این ربات‌ها بپردازیم.

    2. علی رستمی
      علی رستمی | 12 آبان 1400

      ممنونم از اطلاعات عالیتون.