قیمت نفت می‌تواند بر قیمت سهام شرکت‌های انرژی و صنایع وابسته به نفت تأثیر بگذارد. این موضوع پیامدهای گسترده‌تری برای اقتصاد دارد و ممکن است تاثیراتی هرچند کوچک بر بازارهای مالی بگذارد؛ اما پیش‌بینی دقیق آن به دلیل عوامل زیادی اقتصادی دشوار است.
در این مقاله از آکادمی بیت‌پین وارد جزئیات می‌شویم و تغییرات قیمت نفت روی بازارهای مالی را بررسی می‌کنیم.
همبستگی بین قیمت نفت و بازارهای مالی چگونه است؟
عقل سلیم می‌گوید که افزایش قیمت نفت، هزینه‌های ورودی را برای اکثر مشاغل بالا می‌برد. این موضوع مصرف‌کنندگان را مجبور می‌کند پول بیشتری برای بنزین خرج کنند و در نتیجه درآمد شرکت‌های سایر مشاغل را کاهش می‌دهد. وقتی قیمت نفت کاهش می‌یابد، عکس این قضیه صادق است.
قیمت نفت بر اقتصاد تأثیر می‌گذارد، اما به دلیل تنوع صنایع، این تأثیر دو طرفه است. قیمت بالای نفت می‌تواند باعث ایجاد شغل و سرمایه‌گذاری شود، زیرا بهره‌برداری از ذخایر نفت شیل با هزینه بالاتر برای شرکت‌های نفتی از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه می‌شود.
از طرفی، قیمت بالای نفت به مشاغل و مصرف‌کنندگان با هزینه‌های حمل‌ونقل و تولید آسیب می‌رساند. همچنین قیمت پایین نفت به نفع تولید و سایر بخش‌هایی است که هزینه‌های سوخت نگرانی اصلی آنهاست.
در ادامه به چند نکته مهم در مورد رابطه بین قیمت نفت و بازارهای مالی آورده شده است:
تأثیر بر بخش انرژی
نفت عامل مهمی برای بسیاری از صنایع به ویژه بخش انرژی است. افزایش نفت می‌تواند هزینه‌های کسب‌وکارهایی را که برای تولید یا حمل و نقل به نفت متکی هستند، مانند ایرلاین‌ها، شرکت‌های کشتیرانی و شرکت‌های تولیدی افزایش دهد. در نتیجه، وقتی قیمت نفت بیشتر می‌شود، این شرکت‌ها ممکن است کاهش سود را تجربه کنند و بر قیمت سهام آنها تأثیر منفی بگذارد و برعکس.
تورم و نرخ بهره
قیمت نفت می‌تواند بر فشارهای تورمی و سیاست‌های بانک مرکزی تأثیر مثبت یا منفی بگذارد. وقتی قیمت نفت به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد، ممکن است به‌دلیل افزایش هزینه‌های تولید و هزینه‌های حمل‌ونقل منجر به افزایش تورم ۱شود. در پاسخ، بانک‌های مرکزی ممکن است نرخ بهره را برای مهار تورم افزایش دهند که می‌تواند پیامدهای گسترده‌تری برای بازارهای مالی داشته باشد.
نرخ بهره بالاتر می‌تواند هزینه‌های استقراض (هزینه‌های مربوط به دریافت وام یا استفاده از منابع مالی دیگر) برای کسب‌وکارها را افزایش دهد. این موضوع به طور بالقوه رشد اقتصادی را کاهش می‌دهد و بر قیمت سهام تأثیر می‌گذارد و برعکس.
عوامل ژئوپلیتیکی
رویدادهای ژئوپلیتیکی مانند درگیری‌ها در مناطق تولیدکننده نفت یا اختلالات در عرضه، می‌توانند به‌طور قابل توجهی بر قیمت نفت تأثیر بگذارند. به‌عنوان‌مثال، تنش‌ها در خاورمیانه یا اختلالات در کشورهای اصلی تولیدکننده نفت می‌تواند به دلیل عرضه محدود، باعث افزایش قیمت نفت شود. این رویدادها باعث عدم اطمینان در بازارهای جهانی می‌شوند، بر احساسات سرمایه‌گذاران تأثیر می‌گذارند و نوسانات شدیدی را در بازارهای مالی نتیجه می‌دهند.
رشد اقتصادی و تقاضا
در دوره‌های رشد اقتصادی قوی، تقاضا برای نفت معمولاً افزایش می‌یابد و منجر به بالا رفتن قیمت‌ها می‌شود و برعکس. در چنین مواردی، بازارهای مالی نیز ممکن است به دلیل سلامت کلی اقتصاد، عملکرد مثبتی را تجربه کنند، در حالی که در مورد رکود اقتصادی، عکس این قضیه صادق است.
تاثیر قیمت نفت بر بازار فارکس و ارزهای دیجیتال چیست؟
نوسانات قیمت نفت به‌طور قابل توجهی بر فارکس تأثیر می‌گذارد. این موضوع عمدتاً متوجه کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت است. از آنجا که نفت با دلار آمریکا قیمت‌گذاری می‌شود، افزایش قیمت نفت تقاضا برای دلار را افزایش می‌دهد، زیرا خریداران جهانی به دلار بیشتری نیاز دارند. تقاضای بیشتر اغلب قیمت دلار را بالاتر می‌برد.
صادرکنندگان اصلی نفت مانند کانادا، روسیه و نروژ معمولاً شاهد تقویت ارزهای خود با افزایش قیمت نفت هستند، در حالی که واردکنندگان نفت مانند ژاپن و هند ممکن است به دلیل بدتر شدن تراز تجاری، از ضعیف شدن ارز رنج ببرند.
زمانی که افزایش قیمت نفت باعث تورم می‌شود، بانک‌های مرکزی به ویژه در کشورهای واردکننده نفت ممکن است نرخ بهره را افزایش دهند و ارزهای خود را بیشتر تقویت کنند. از طرفی، اقتصادهایی که از هزینه‌های بالای انرژی آسیب دیده‌اند، شاهد خروج سرمایه و کاهش ارزش ارز هستند.
بازار ارز دیجیتال نیز به نوسانات قیمت نفت واکنش نشان می‌دهند، اگرچه رابطه آنها پیچیده‌تر و اغلب پیش‌بینی‌ناپذیر است. مطالعات همبستگی مثبتی را بین قیمت نفت و قیمت ارزهای دیجیتال در شرایط بازار صعودی پیدا کرده‌اند. این مطالعات نشان می‌دهند که افزایش قیمت نفت که دلالت بر تورم یا احساسات ریسک‌پذیری دارد، ممکن است باعث افزایش قیمت رمزارزها شود.
در دوره‌های نزولی یا بی‌ثبات بازار نیز، شوک در قیمت نفت می‌تواند بازده ارزهای دیجیتال را کاهش دهند. این موضوع احتمالاً به دلیل رکود اقتصادی یا کاهش نقدینگی است. همچنین توجه به این نکته مهم است که افزایش قیمت نفت، هزینه استخراج بیت کوین را افزایش می‌دهد. این امر بر حاشیه سود ماینرها تأثیر منفی می‌گذارد.
چه عواملی تاثیر تغییرات قیمت نفت روی بازارهای مالی را کم می‌کنند؟
برخی اقتصاددانان نمی‌توانند همبستگی قوی‌تری بین بازارهای مالی و قیمت نفت پیدا کنند. چندین توضیح احتمالی برای این موضوع وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- اولین و واضح‌ترین آنها این است که سایر عوامل قیمتی در اقتصاد مانند دستمزدها، نرخ بهره، فلزات صنعتی، پلاستیک و فناوری کامپیوتر می‌توانند تغییرات در هزینه‌های انرژی را جبران کرده و تاثیرگذاری قیمت نفت بر بازارهای مالی را کم کنند.
- برخی از اقتصاددانان معتقدند که قیمت در بازارهای مالی اغلب با انتظار افزایش مقدار پول بیشتر می‌شوند. از طرفی، باید بین محرک‌های اصلی قیمت نفت و محرک‌های قیمت در بازارهای مالی تمایز قائل شد.
- قیمت نفت توسط عرضه و تقاضا برای محصولات مبتنی بر نفت تعیین می‌شود. در طول یک دوره توسعه اقتصادی، قیمت‌ها ممکن است در نتیجه افزایش مصرف بیشتر شوند یا در نتیجه افزایش تولید کالا کاهش یابند.
- قیمت در هر یک از بازارهای مالی بر اساس گزارش‌های درآمد آتی شرکت‌ها، ارزش‌های ذاتی، تحمل ریسک سرمایه‌گذاران و تعداد زیادی از عوامل دیگر افزایش و کاهش می‌یابد.
کلام آخر
بسیار محتمل است که تاثیر قیمت نفت بر بخش‌های خاصی از بازارهای مالی مانند سهم شرکت‌های نفتی و انرژی بسیار شدیدتر از سایر بخش‌ها باشد و همبستگی بین آنها مشاهده می‌شود؛ اما اقتصاد بسیار پیچیده‌تر از آن است که انتظار داشته باشیم قیمت نفت به تنهایی تمام فعالیت‌های مالی و تجاری را متحول کند یا ابزاری برای پیش‌بینی بازارها ایجاد کند؛ اگر چنین بود که در زمان افزایش قیمت نفت، سرمایه‌گذاران به سراغ خرید ارز، سهام شرکت‌های وابسته به نفت و انرژی و حتی ارزهای دیجیتال می‌رفتند. با‌این‌حال، سرمایه‌گذاران باهوش همچنان همه عوامل اقتصادی را برای معاملات خود بررسی می‌کنند.
