علی‌رغم ادعاها، چین هرگز رمزارزها را به طور کامل ممنوع نکرده است

با وجود اینکه رسانه‌های بی‌شماری از «ممنوعیت» ارزهای دیجیتال در چین صحبت کردند، معاملات کریپتو در سرزمین اصلی چین بسیار پویا و زنده است. تنها در یک ماه در سال گذشته، بایننس 90 میلیارد دلار معاملات رمزارزها را در چین تسهیل کرده و این کشور را به بزرگ‌ترین بازار برای بزرگ‌ترین صرافی جهان تبدیل کرد.

چه‌طور چنین چیزی ممکن است؟ آیا باید این را به داستانی درباره قدرت پول غیرمتمرکز برای فرار از کنترل دولت تبدیل کنیم؟ این تنها بخشی از داستان است. ارزهای دیجیتال در چین از بین نرفته است و در آنجا کاملاً ممنوع نیست.

این با برداشتی که از رسانه‌های غربی دریافت می‌کنید، که معمولاً به ممنوعیت کریپتو در چین یا ممنوعیت معاملات اشاره می‌کنند، بسیار متفاوت است. مثال‌های زیادی برای اسم بردن وجود دارد – فقط کافی است یک جستجوی اساسی در این مورد انجام دهید تا کاملاً متوجه شوید. اگر با صاحبان صنعت چین صحبت کنید و از آن‌ها بپرسید: آیا درست است که بگویند رمزارز در چین ممنوع است؟ پاسخ کاملاً منفی خواهد بود. درک کلی آنها این بود که داشتن یا معاملات کریپتو برای افراد غیرقانونی نیست، اما فعالیت‌های آنها توسط قانون محافظت نمی‌شود.

این تفسیر به مکالمات غیررسمی محدود نمی‌شود. مقاله‌ای که توسط نویسندگان دادگاهی در استان فوجیان نوشته شده است، خاطرنشان می‌کند که «قوانین و سیاست‌های اداری، تراکنش‌های ارز مجازی را کاملاً منع نمی‌کنند». یک شرکت حقوقی چینی پست مفصلی در این زمینه منتشر کرد که می‌گوید:

در حال حاضر، کشور ما هیچ قانون یا مقررات اداری برای منع فعالیت‌های معاملاتی بیت کوین ندارد.

درک عمیق‌تر

درک اینکه چرا بسیاری تصور می‌کنند که رمزارزها به طور کامل در چین ممنوع است، دشوار نیست. مقامات چینی به وضوح صنعت کریپتو را سرکوب کرده‌اند و بسیاری از فعالیت‌های مرتبط با کریپتو وجود دارد که در واقع مجاز نیستند.

اما در چین، آنچه گفته نمی‌شود اغلب اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. مردم تمایل دارند به آنچه که به صراحت محدود نشده است، توجه کنند. سپس در آن فضاهای نسبتاً خالی، فضایی برای مانور پیدا می‌کنند.

در چین، نه تنها باید به آنچه قوانین می‌گویند، بلکه به نحوه تفسیر مردم نیز توجه کنید.

پس بیایید چند لحظه به بررسی برخی از معروف‌ترین سرکوب‌های کریپتو و آنچه که در واقع گفته‌اند، بپردازیم. در سال 2013، چین دخالت موسسات مالی و پرداخت با بیت کوین را محدود کرد. در سال 2017 چین عرضه اولیه کوین یا ICO را ممنوع کرد. چین همچنین تصریح کرد که فعالیت صرافی‌های ارزهای دیجیتال باید پایان یابد. قبل از سرکوب سال 2017، چین بازیگر غالب در حجم معاملات بیت کوین بود. این اقدامات، معاملات کریپتو در سرزمین اصلی را خنثی نکرد، اما مطمئناً آن را به یک منطقه خاکستری سوق داد. BTCC، بزرگ‌ترین صرافی بیت کوین چین، عملیات معاملاتی خود در چین را در سال 2017 تعطیل کرد.

در سال 2021 سرکوب‌های گسترده‌تری اعمال شد و سندی به امضای 10 نهاد رسمی چین رسید که دارای محدودیت‌های قابل توجهی است. در یان سند امده است که ارز مجازی وضعیت قانونی مشابه ارز فیات را ندارد. به عبارت دیگر، بیت کوین پول قانونی نیست. همچنین ذکر شده است که فعالیت‌های معاملاتی مرتبط با ارز مجازی به عنوان فعالیت‌های مالی غیرقانونی در نظر گرفته می‌شود. صرافی‌ها نباید به‌عنوان طرف واسط مرکزی برای خرید و فروش ارزهای مجازی عمل کنند و ارائه خدمات توسط صرافی‌های ارز مجازی خارج از کشور از طریق اینترنت نیز غیرقانونی است.

در سال 2021، چین به صنعت ماینینگ نیز حمله کرد. اما، حتی در میان همه این محدودیت‌ها، شکاف‌های قابل توجهی وجود دارد. به عنوان مثال، مقررات 2021 به نظر نمی‌رسد افراد را از داشتن ارزهای دیجیتال محدود کند یا آنها را از معاملات همتا به همتا بین افراد باز دارد.

بخش مهم دیگری در سند 2021 نگرش رسمی چین نسبت به ارزهای دیجیتال را روشن می‌کند. این قسمت خطرات قانونی مربوط به مشارکت در سرمایه گذاری و فعالیت‌های معاملاتی ارز مجازی را تشریح می‌کند. در این بخش خاطرنشان می‌شود:

چنانچه شخصی در ارزهای مجازی سرمایه گذاری کند و نظم عمومی و اخلاق حسنه را زیر پا بگذارد، اقدامات حقوقی مدنی مربوطه فاقد اعتبار بوده و ضرر و زیان ناشی از آن بر عهده افراد می‌باشد.

به عبارت دیگر، اگر پس‌انداز زندگی خود را در یک میم کوین از دست دادید، در مورد آن به دولت شکایت نکنید. فعالیت‌های انفرادی رمزارز لزوماً توسط قانون محافظت نمی‌شوند، اما این چیزی شبیه ممنوعیت‌های وضع شده نیست.

ثبات اجتماعی

مواردی که در بالا عنوان شد، ممکن است شک و شبهه ایجاد کند. در واقع می‌توان استدلال کرد که مقررات چین معاملات کریپتو را چنان دشوار می‌کند که به معنای ممنوعیت مؤثر است. اما برای درک وضعیت واقعی، شما باید نه تنها به خود قوانین، بلکه به نحوه اجرا یا عدم اجرای قوانین نیز توجه کنید.

بر کسی پوشیده نیست که سرکوب ارزهای دیجیتال در چین، معاملات کریپتو را متوقف نکرد. بر اساس گزارش Chainalysis، معامله‌گران چینی بین جولای 2022 و ژوئن 2023، 86 میلیارد دلار خالص از فعالیت ارزهای دیجیتال به دست آوردند. در برخی موارد، افراد همچنان از حساب‌هایی استفاده می‌کردند که در صرافی‌های خارج از کشور باز کرده بودند. گاهی نیاز به یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) داشتند، گاهی نیاز نداشتند.

معاملات همتا به همتا از طریق برنامه‌های رسانه‌های اجتماعی مانند وی چت یا تلگرام نیز امکان پذیر شده است. داستان‌هایی از افرادی وجود دارد که از طریق واسطه‌ها، شرکت‌هایی را در خارج از کشور راه‌اندازی می‌کنند و سپس از آن شرکت برای تکمیل احراز هویت (KYC) در صرافی‌های کریپتویی استفاده می‌کنند.

برای یک دولت بسیار دشوار است که دارای ارز غیرمتمرکز مانند بیت کوین باشد. اما روایت رایج رسانه‌ها – که مردم به صورت پنهانی رمزارزها را معامله می‌کنند – کاملاً درست نیست. به بیان دیگر: اگر بایننس 90 میلیارد دلار معاملات در چین انجام داده است، مقامات چینی احتمالاً چیزی در مورد آن می‌دانستند.

وال استریت ژورنال ادعا می‌کند که مجری قانون از نزدیک با بایننس برای شناسایی فعالیت‌های مجرمانه در میان بیش از 900,000 کاربر فعال صرافی همکاری کرده است. رویترز پس از بررسی صرافی ارز دیجیتال آنلاین و مصاحبه با سرمایه‌گذاران خرد دریافت که «دسترسی به بیت کوین در سرزمین اصلی چندان دشوار نیست.»

این واقعیت که معاملات کریپتو از «ممنوعیت» جان سالم به در برده است، نشان می‌دهد که چین هرگز قصد از بین بردن رمزارزها را نداشته است. در عوض، هدف اصلی بالا بردن موانع ورود بود. از این نظر، قوانین جدید بسیار مؤثر بودند. دشوار کردن معاملات به جلوگیری از تسهیل دستیابی کریپتو برای انبوهی از سرمایه‌گذاران ساده کمک می‌کند. آخرین چیزی که پکن می‌خواهد این است که همان سرمایه‌گذاران برای اعتراض به ضررهای خود به خیابان‌ها بیایند. همه چیز به یکی از اصول کلیدی در سیاست چین برمی‌گردد: حفظ ثبات اجتماعی.

چین دلایلی برای محتاط بودن در مورد ارزهای دیجیتال دارد. نمی‌خواهد مردم از آن برای فرار از کنترل سرمایه استفاده کنند. در همین حال، چین مدت‌هاست که از پتانسیل فناوری بلاک چین استقبال کرده و پکن حتی یک وایت پیپر وب 3 نیز منتشر کرده است. این کشور برنامه‌های بلندپروازانه‌ای برای ارز دیجیتال بانک مرکزی خود دارد. این امکان وجود دارد که مقامات بخواهند در را به روی خود کریپتو کمی باز نگه دارند، فقط در صورت امکان.

این تئوری به توضیح آنچه در هنگ‌کنگ روی می‌دهد، کمک می‌کند. این منطقه برای تثبیت خود به عنوان قطب دارایی دیجیتال آسیا، اگر نگوییم جهان، اقدامات بسیار زیادی انجام داده است. هنگ‌کنگ و چین به‌عنوان «یک کشور، دو سیستم» عمل می‌کنند، و موضع نسبتاً خوشایند هنگ‌کنگ در قبال ارزهای دیجیتال حداقل تا حدودی مورد تأیید پکن است. اجازه دادن به فعالیت در حوزه رمزارزها در هنگ‌کنگ، اگر نه در سرزمین اصلی، راهی برای چین برای ماندن در بازی و در عین حال کاهش خطرات است.