تاریخچه غنی تتر؛ بزرگترین استیبل کوین جهان

تاریخ انتشار: 3 آبان 1402 | آخرین به‌روزرسانی: 18 اسفند 1402
زمان مطالعه:  10 دقیقه
تاریخچه تتر

تتر؛ بزرگترین استیبل کوین جهان، از سال ۲۰۱۴ که توسط Tether Limited عرضه شد تا به امروز رشد چشمگیری را تجربه کرده است؛ در این مقاله تاریخچه تتر را بررسی خواهیم کرد.

تتر، استیبل کوینی همتا به همتا (P2P) با پشتوانه ارز فیات است که ضمن کاهش ریسک قیمت، مزایای تراکنش با دارایی‌های مبتنی بر بلاک چین را برای افراد به ارمغان می‌آورد. تتر لیمیتد (Tether Limited)، شرکت پشتیبان تتر ادعا می‌کند که هر توکن این استیبل کوین توسط یک دلار ایالات متحده در حساب بانکی تعیین‌شده‌ای نگهداری می‌شود؛ به این معنی که ارزش هر توکن تتر باید ثابت بماند، چرا که ارزش دارایی زیربنایی آن، از نزدیک ردیابی می‌شود.

تتر با نماد USDT، روی پلتفرم‌های مختلف بلاک چینی، از جمله بلاک چین بیت کوین (از طریق پروتکل لایه امنی) و بلاک چین اتریوم صادر شده و در درجه اول به‌عنوان وسیله‌ای برای انتقال ارزش بین صرافی‌های ارز دیجیتال و همچنین برای اهداف دیگری مانند حواله‌های بین المللی استفاده می‌شود.

تتر چگونه به دلار آمریکا متصل است؟

تتر، استیبل کوینی است که به دلار آمریکا متصل است؛ به این معنی که ارزش هر تتر برابر با یک دلار در نظر گرفته شده؛ درواقع این ادعایی است که تتر لیمیتد، به‌عنوان شرکت پشتیبان تتر، مطرح می‌کند. به گفته تتر لیمیتد، ارزش هر توکن تتر باید ثابت باقی بماند و دقیقا به دنبال ارزش دلار آمریکا حرکت کند. در عمل، ارزش تتر ممکن است به دلیل تقاضای بازار و سایر عوامل، کمی نوسان داشته باشد، اما به‌طور‌کلی، این نوسانات بسیار کم بوده و ارزش تتر نسبتاً ثابت تلقی می‌شود.

تتر لیمیتد ادعا می‌کند که به طور منظم، حساب‌های بانکی ذخیره تتر را بررسی کرده تا اطمینان حاصل کند که وجوه کافی برای پشتوانه توکن‌های تتری موجود است.

فناوری بلاک چینی پشت تتر

استیبل کوین تتر، بر پایه فناوری بلاک چین، یعنی دفتر کل توزیع شده و غیرمتمرکزی برای ثبت تراکنش‌ها در شبکه کامپیوتری، ساخته شده است. توکن‌های تتر روی پلتفرم بلاک چین‌هایی مشخص، مانند بیت کوین (از طریق پروتکل لایه امنی)، اتریوم، ترون و … صادر و منتقل شده و با این سازوکار، ثبت امن، شفاف و غیرقابل تغییر تراکنش‌های تتر امکان‌پذیر می‌شود.

فناوری بلاک چینی تتر

استفاده از فناوری بلاک چین برای توسعه ارز دیجیتال تتر، چندین مزیت از جمله امنیت، شفافیت و کارایی را به همراه دارد؛ تراکنش‌های تتر (و در کل تمام ارزهای دیجیتال)، روی بلاک چین از طریق رمزنگاری ایمن، در چندین کامپیوتر در شبکه ثبت و در برابر دستکاری و تقلب مقاوم‌سازی می‌شوند. علاوه‌بر‌این، ماهیت غیرمتمرکز بلاک چین به این معنی است که هیچ نقطه کنترل مرکزی وجود ندارد و همین موضوع هم، آن را به سیستم بالقوه دموکراتیک‌تر و مقاوم‌تر در برابر سانسور تبدیل می‌کند.

چرا مردم از استیبل کوین‌ها استفاده می‌کنند؟

برای افرادی که با تتر تازه آشنا می‌شوند، ممکن است این موضوع کمی گیج‌کننده به نظر برسد که چرا شخصی توکنی را نگه می‌دارد یا از آن استفاده می‌کند که نمی‌تواند ارزشی بابتش به دست آورد؟ به‌خصوص پس از مشاهده رشد نجومی قیمت بیت کوین، افزایش محبوبیت اتریوم و دیگر رمزارزها، ممکن است مفید بودن استیبل کوین‌ها زیر سوال برود؟ با این حال، تتر در واقع یکی از قوی‌ترین نمونه‌های کریپتو را به‌عنوان ارزی رایج و پر‌استفاده ارائه می‌کند، نه ارزی که مناسب ذخیره‌ ارزش یا سرمایه‌گذاری باشد!

برای بررسی دلیل استفاده مردم از استیبل کوین‌ها، ابتدا باید مزایا و معایب دیگر ارزهای دیجیتال را در نظر گرفت. مزیت ارز دیجیتالی مانند بیت کوین، این است که همه می‌توانند از آن استفاده کنند و همچنین می‌توان آن را از طریق بلاک چینی امن به هر نقطه از جهان ارسال کرد. اشکال اینجا است که بیت کوین نوسان قیمتی بسیار بالایی دارد، بنابراین انجام پرداخت‌های روزانه با آن، خیلی عملی نیست!

تتر، به عنوان ارزی دیجیتال برای برطرف کردن این معضل توسعه پیدا کرده و به این ترتیب مناسب افرادی و سازمان‌هایی است که می‌خواهند بدون نگرانی در مورد نوسانات قیمتی از رمزارز برای دسترسی به خدمات پرداخت استفاده کنند. تتر برای دریافت پول یا پرداخت، برای هر قشری از جامعه، ابزاری ایده‌آل محسوب می‌شود.

از پیوند بلاک‌چین و هوش مصنوعی، به پول می‌رسیم؟

جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!

    پیدایش تتر؛ شروع تاریخچه تتر

    در سال ۲۰۱۲، وایت پیپری تحت عنوان دومین وایت پیپر بیت کوین منتشر شد که در آن به توانایی انتشار توکن‌های جدید و متفاوتی روی بلاک چین بیت کوین اشاره شده بود. در این وایت پیپر آمده بود که دلیل پیشبرد این ایده، تا حدی رفع دو مانع بزرگ برای پذیرش گسترده بیت کوین است: بی‌ثباتی و ناامنی!

    پیدایش تتر

    در سال ۲۰۱۴، براک پیرس، کریگ سلرز و ریو کالینز، بنیان‌گذاران تتر، از این توانایی انتشار توکن‌های جدید و متفاوت روی بلاک چین بیت کوین استفاده کرده و تتر (که در آن زمان رئال کوین نام داشت) را روی بلاک چین اولین ارز دیجیتال دنیا، با استفاده از پروتکل لایه امنی راه‌اندازی کردند. تتر در طول عمر خود، زندگی پرچالشی داشته است، این استیبل کوین هم از پذیرش گسترده در جامعه کریپتو لذت می‌برد – تتر سومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار است و هم با برخی نظارت‌ها و دعوی قضایی رو‌به‌رو بوده است.

    کمی در مورد چرخه حیات USDT

    طبق آنچه در وایت پیپر تتر، در مورد چرخه حیات این استیل کوین آمده، تتر چرخه عمری پنج مرحله‌ای دارد:

    • کاربری که هویتش احراز و تأیید شده باشد، ارز فیات را به حساب بانکی تتر لیمیتد واریز می‌کند.
    • سپس تتر لیمیتد، برابر با ملبغ پرداختی، تتر به حساب کاربر صادر می‌کند.
    • کاربر از تترهای خود برای انجام تراکنش استفاده می‌کند.
    • سپس کاربر می‌تواند توکن‌ها را برای دریافت ارزهای فیات، به تتر لیمیتد، بفروشد.
    • و در نهایت، هنگامی که تتر لیمیتد، توکن‌ها را از کاربر پس گرفت، آن تتر را از گردش خارج می‌کند.

    بیشتر بخوانید: شاخص دامیننس تتر چیست؟

    تاریخچه غنی تتر

    تاریخچه، هیاهو و جنجال‌های پیرامون تتر، روایتی دارد که بیش از یک دهه را در بر می‌گیرد؛ این روایت از سال ۱۹۹۶ آغاز شد.

    ۱۹۹۶

    در ۶ دسامبر ۱۹۹۶، جیانکارلو دواسینی (Giancarlo Devasini)، که بعد‌ها به سمت مدیر ارشد مالی صرافی بیت فینکس (Bitfinex) رسید، در حال فروش مجوزهای جعلی نرم‌افزار مایکروسافت دستگیر شد.

    ۲۰۰۶

    استوارت هوگنر، که بعد‌ها مشاور عمومی بیت فینکس شد، در سال ۲۰۰۶ به‌عنوان مدیر مسئول شناسایی الزامات قانونی Excapsa فعالیت می‌کرد؛‌ Excapsa، بازی پوکر آنلاینی بود که ابزاری مخفیانه برای مشاهده کارت‌های بازیکنان ارائه می‌داد.

    ۲۰۱۱

    رافائل نیکول، بنیان‌گذار بیت فینکس، در سال ۲۰۱۱، در فروم بیت کوین تاک (BitcoinTalk)، تحت عنوان UncleScrooge (عمو اسکروج) ثبت نام کرد. او از این حساب کاربری برای تبلیغ کلاهبرداری و راه‌اندازی شرکت‌های هرمی استفاده کرد و خودش قربانی کلاهبرداری دیگر با نام ترندون شیورز شد. دادگاه و هیئت منصفه در نهایت شیورز را به دلیل نقشش در طرحی پانزی به ۱۸ ماه زندان محکوم کردند.

    ۲۰۱۲

    شرکت مادر بیت فینکس، یعنی آیفینکس در هنگ کنگ تأسیس شد؛ البته این دو در نهایت ادغام شدند، اما تاریخ دقیق این ادغام مشخص نیست.

    ۲۰۱۴

    • در ۱۳ مارس ۲۰۱۴، صرافی بیت فینکس سفارشات OCO یا همان One Cancels Other را معرفی کرد؛ این نوع از سفارش، یک جفت دستور شرطی است که طبق آن، اگر یک سفارشی اجرایی شود، سفارش دیگر به طور خودکار لغو می‌شود. در سفارش‌های OCO، اغلب دستور توقفی با سفارشی محدود در پلتفرم معاملاتی خودکار ترکیب می‌شود.
    • در ۸ جولای ۲۰۱۴، براک پیرس، ریو کالینز و کریگ سلرز، ارز دیجیتال رئال کوین را در کالیفرنیا راه‌اندازی کردند؛ نام این ارز دیجیتال، حدود یک سال بعد به تتر تغییر پیدا کرد. در آن زمان، سرمایه‌گذاران در دوران رکود، برای حفظ ارزش سرمایه خود، دارایی‌های دیجیتالی خود را به دلار فیزیکی تبدیل می‌کردند؛ این اقدام، باعث می‌شد تا همین میزان سرمایه از بازار رمز‌ارزها خارج شود. پس راه‌اندازی تتر برای جلوگیری از کاهش حجم بازار با استقبال سرمایه‌گذاران رو‌به‌رو شد.
    • در ۵ تا ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۴، هلدینگ تتر لیمیتد، در جزایر ویرجین بریتانیا، ثبت رسمی شد؛ فیل پاتر، مدیر ارشد استراتژی بیت فینکس و جیانکارلو دواسینی، از بنیان‌گذاران این هلدینگ هستند. اولین مدیر ارشد تتر لیمیتد، متیو ترمبلی است. در همین بازه زمانی، صرافی بیت فینکس قراردادهایی را هم برای استخراج به پلتفرم خود اضافه کرد.
    • در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۴، رئال کوین به تتر تغییر نام داد.

    ۲۰۱۵

    • در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۵، صرافی بیت فینکس امکان سپرده‌گذاری و برداشت تتر را فعال کرد.
    • در ماه مه ۲۰۱۵، رافائل نیکول، بنیان‌گذار بیت فینکس، به‌عنوان مدیر اجرایی بازنشسته شد و کیف پول گرم این صرافی هم هک شد؛ در این هک در مجموع ۱٬۵۸۱ بیت کوین (معادل ۳۷۵ دلار در آن زمان، ۸۰٫۶ میلیون دلار امروز) به سرقت رفت. بیت فینکس با انتشار توییتی، هشدار داد که بیت کوین‌ها را به آدرس‌های قدیمی BTC واریز نکنید.
    • در ۴ ژوئن ۲۰۱۵، بیت فینکس با همکاری BitGo، فناوری چند امضایی را به پلتفرم معاملاتی خود اضافه کرد.
    • در ۵ آگوست ۲۰۱۵، بیت فینکس ساختار اصلاح‌شده‌ای را برای پرداخت کمیسیون اعلام کرد.
    • در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۵، صرافی بیت فینکس، برای ایمن‌تر کردن برداشت‌ها، تغییراتی را در روش‌های برداشت از پلتفرم خود اعمال کرد.

    ۲۰۱۶

    • در دوم ژوئن ۲۰۱۶، کمیسیون معاملاتی معاملات آتی کالای ایالات متحده (CFTC) از شکایت خود، مبنی بر برخی اقدامات قانونی صرافی بیت‌ فینکس، صرف‌نظر کرد. این کمیسیون ادعا کرده بود که صرافی بیت فینکس بیت کوین‌های مشتریانش را به صورت غیرقانونی به کیف پول‌های خارج از کشور انتقال می‌داده و برای این کار کمیسیونی پرداخت نمی‌کرده است.
    • در دوم آگوست ۲۰۱۶، هکرها دوباره به صرافی بیت فینکس حمله کردند و موفق شدند ۱۱٬۷۵۶ بیت کوین (بالغ بر ۷۰ میلیون دلار آن زمان، ۶٫۱ میلیارد دلار امروز) از کیف پول‌های چند امضایی این صرافی را به سرقت ببرند.
    • در ۱۶ آگوست ۲۰۱۶، بنیاد تتر، استیبل کوینی مبتنی بر یورو را با نماد EURT راه‌اندازی کرد.
    • در ۳۱ آگوست ۲۰۱۶، صرافی بیت فینکس، برای جبران خسارت ناشی از هک ۲ آگوست، توکن‌های BFX را منتشر و در اختیار کاربران زیان دیده‌اش قرار داد.
    • در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۶، بیت فینکس، معاملات OTC را به رهبری مدیر ارشد بازرگانی سابق DigitalX، بیل بریندایز (Bill Brindise) افتتاح کرد؛ OTC مخفف عبارت Over The Counter است و به معامله خارج از صرافی اشاره دارد. در واقع در معاملات OTC، معاملاتی هستند که به صورت مستقیم بین خریدار و فروشنده و بدون نظارت صرافی‌ها، انجام می‌شوند. این معاملات مناسب نهنگ های بازار ارزهای دیجیتال هستند، چرا که این دسته از تریدرها اغلب حجم بسیاری از رمزارزها را با یک قیمت به فروش می‌رسانند.

    ۲۰۱۷

    • بین ماه‌های مارس تا سپتامبر ۲۰۱۷، بنیاد تتر اعتراف کرد که تنها ۶۱٫۵ میلیون دلار پول نقد در امانت استوارت هوگنر، مشاور عمومی خود دارد.
    • در ۵ می ۲۰۱۷، صرافی بیت فینکس ادعا کرد که شخصی به نام Friedman LLP را برای انجام حسابرسی ترازنامه جامع خود استخدام کرده است.
    • در یکم سپتامبر ۲۰۱۷، این صرافی حساب‌های مرتبط با کلاهبرداری فیشینگ Eth-Coin را مسدود کرد.
    • در نوامبر ۲۰۱۷ مشخص شد که تتر لیمیتد و بیت فینکس با مدیریت یکسان به فعالیت در بازارهای مالی می‌پردازند. در همان ماه، مهاجمان در هک دیگری بیش از ۳۰ میلیون دلار تتر از خزانه‌داری تتر دزدیدند و بنیاد مجبور به انجام هارد فورک شد؛ این هاردفورک توانایی مسدود کردن تترهای به‌سرقت‌رفته‌ای را که بر پایه بلاک چین امنی عرضه شده بودند را امکان‌پذیر کرد.

    ۲۰۱۸

    • در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۸، تتر روابط خود را با حسابرس صرافی بیت فینکس، یعنی فریدمن LLP قطع کرد.
    • در ۱۴ مارس ۲۰۱۸، بیت فینکس پیشنهاد سگویت (SegWit) بیت کوین را پذیرفت و Honey Framework را با استفاده از استراتژی‌های معاملاتی خودکار، برای تریدرها معرفی کرد. سگویت با تفکیک هر تراکنش به دو بخش مجزا، به کاهش بار تراکنش‌ها در بلاک کمک کرده و تعداد آن‌ها را به صورت کار‌آمدتر افزایش می‌دهد و Honey Framework هم جعبه ابزاری متن‌باز برای تریدرها است تا انواع سفارشات شخصی‌سازی‌شده و استراتژی‌های معاملاتی خود را در پلتفرم بیت فینکس توسعه داده و پیاده‌سازی کنند.

    با استفاده از این چارچوب، کاربران می‌توانند استراتژی‌های معاملاتی را که روی سرورهای خودشان اجرا می‌شوند، مستقیماً به موتور معاملاتی این صرافی متصل کرده و اجرای آن‌ها را از طریق رابط کاربری که قبلاً می‌شناسند، کنترل کنند.

    • در ۷ می ۲۰۱۸، پیتر واراک به عنوان مدیر ارشد انطباق به صرافی بیت فینکس پیوست.
    • در ژوئن ۲۰۱۸، تتر لیمیتد، از شرکت حقوقی Freeh, Sporkin & Sullivan LLP برای ارائه مشاوره حقوقی و بررسی اسناد حساب بانکی، کمک گرفت.
    • در ۱۸ نوامبر ۲۰۱۸، صرافی بیت فینکس خبر پشتیبانی از بیت کوین کش را منتشر کرد.
    • در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۸، این صرافی USDT/USD را به‌عنوان جفت معاملاتی فیات به پلتفرم خود اضافه کرد.

    ۲۰۱۹

    • در ماه‌های فوریه تا مارس ۲۰۱۹، بنیاد تتر، شرایط ارائه خدمات و معرفی این سازمان را در وب‌سایت خود به‌روزرسانی کرد.
    • در ماه‌های آوریل تا مه ۲۰۱۹، اتهامات متعددی در خصوص مشکلات حساب بانکی بیت فینکس و تتر لیمیتد و همچنین فعالیت‌های کلاهبرداری توسط مقامات ارشد Crypto Capital Corp با استفاده از وجوه تتر ثبت شد؛ بیت فینکس هم هم‌زمان در این دو ماه‌ جمع‌آوری سرمایه برای رمزارز LEO را آغاز کرد.
    • در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۹، تتر لیمیتد پشتیبانی از شبکه Liquid بیت کوین را به پلتفرم خود اضافه کرد.
    • در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۹، صرافی بیت فینکس برنامه همکاری برای رسیدن به سود مشترک را معرفی کرد.
    • در ۴ نوامبر ۲۰۱۹، این صرافی پشتیبانی از آدرس‌های بیت کوین bech32 را اضافه کرد.
    • در ۶ دسامبر ۲۰۱۹ هم پشتیبانی از شبکه لایتنینگ بیت کوین به پلتفرم بیت فینکس اضافه شد.

    ۲۰۲۰

    • در ۶ ژانویه ۲۰۲۰، صرافی بیت فینکس اضافه کردن کارت‌های اعتباری و نقدی را به‌عنوان روش‌های پرداخت، آغاز کرد.
    • در ۲۴ ژانویه ۲۰۲۰، تتر، استیبل کوینی مبتنی بر طلا با نماد XAUT راه‌اندازی کرد.
    • در ۱۰ ژوئن ۲۰۲۰ صرافی بیت فینکس فروش خودکار توکن را معرفی کرد.

    ۲۰۲۱

    • در ۲۳ فوریه ۲۰۲۱، صرافی بیت فینکس مبلغ ۱۸٫۵ میلیون دلار جریمه پرداخت و موافقت کرد که تجارت تتر در نیویورک را متوقف کند؛ این اقدام در راستای حل‌و‌فصل پرونده‌ای صورت گرفت که در آن دادستان کل نیویورک ادعا کرده بود بیت فینکس، زیان‌های مالی عمده‌ای را پنهان کرده است؛ البته بیت فینکس هم این تخلف را گردن نگرفت.
    • در ۱۳ مه ۲۰۲۱، تتر دو نمودار دایره‌ای منتشر و برای اولین بار از زمان ایده‌ توسعه این ارز دیجیتال، ذخایر خود را برای عموم آشکار کرد. بیشترین درصد از ذخایر تتر، اوراق تجاری شناسایی شدند.
    • در جولای ۲۰۲۱، وزارت دادگستری ایالات متحده و دفتر وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، تحقیقاتی را در مورد اتهامات مربوط به تتر و مقررات ارزهای دیجیتال آغاز کردند. تتر لیمیتد، با رد تمامی اتهامات، خیال همه را بابت دارا بودن ذخایر دلاری کافی به عنوان پشتوانه‌ تمامی تترهای در گردش راحت و اعلام کرد که از این ذخیره‌ دلاری به درستی استفاده می‌شود.

    آینده تتر

    از زمان توسعه تتر در سال ۲۰۱۴، این ارز دیجیتال به دلیل ضعف در ارائه صورت‌های مالی حسابرسی‌شده که ثابت می‌کنند دارای ذخایر کافی برای پشتیبانی از تتر هستند، موضوع بحث‌هایی مداوم بوده است.
    با‌این‌حال، علی‌رغم تعداد معدودی جنجال‌هایی که این ارز دیجیتال و شرکت تتر لمیتد با آن روبرو شده‌اند، تتر همچنان پابرجا است و ثابت کرده که ارز دیجیتالی امن و پایدار است.

    دانلود کتابچه نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال

    در این کتابچه با نحوه دریافت وام با ارزهای دیجیتال آشنا می‌شوید. از نحوه ثبت‌نام تا آشنایی با مزایا و معایب این گونه وام‌ها مطلع می‌شوید.

      پایداری تتر به گره خوردن آن به ارزش ارزهای فیات موجود بوده و بدان معنی است که در معرض نوسانات شدید بازار کریپتوکارنسی، مانند نوسانات بیت کوین یا اتریوم قرار ندارد. علاوه بر این، امروزه تتر، روشی برای سرمایه‌گذاری امن و پایدار هم هست؛ تا جایی که برخی حتی خرید آن را شبیه به خرید و نگهداری پول نقد یا ارزی خارجی می‌دانند. پس اگر نوسانات زیادی را در بازار دلار آمریکا یا یورو پیش‌بینی می‌کنید، در این بحبوحه تتر می‌تواند سرمایه‌گذاری ارزشمند و مناسبی باشد.

      شبنم توایی

      شبنم توایی

      علاقه زیادی به حوزه فناوری و فین تک دارم، درباره ارزهای دیجیتال، بلاک چین، هوش مصنوعی، وب ۳ و سایر موضوعات مرتبط با فناوری می‌نویسمو تحقیق می‌کنم. عاشق سفر و عکاسی هستمو اوقات فراغتم را با کشف جاذبه‌ها و ثبت لحظات زیبا سپری می‌کنم. بزرگترین هدفم تو زندگی یاد گرفتنه و لذت می‌برم از اینکه یادگرفته‌هامو دانش و تجربه‌ام را با دیگران به اشتراک بگذارم و از اونها هم یاد بگیرم.

      مطالب نویسنده
      اشتراک گذاری:

      مطالب مشابه

      بازی پاز (PAWS) چیست؟ آموزش دریافت رمزارز PAWS

      راهی که بازی نات کوین آغاز کرد، توسط داگز و همستر کامبت...

      ارز دیجیتال توربو (TURBO)؛ میم کوینی با چاشنی هوش مصنوعی!

      با ورود تکنولوژی هوش مصنوعی به بازار کریپتو که جرقه آن در...

      ارز دیجیتال فرست نیرو چیست؟ بررسی دلایل محبوبیت ارز NEIRO

      ارز دیجیتال فرست نیرو آن اتریوم (NEIRO)، جدیدترین میم کوین...

      دیدگاه‌ها
      در پاسخ به دیدگاه کاربر