شبکه لیکوئید، راهکاری برای حل مشکلات مقیاس‌پذیری بیت کوین

شبکه لیکوئید، شبکه لایه دو یا همان ساید چینی روی بلاک چین بیت کوین بوده و برای بهبود کارایی و مقیاس‌پذیری این شبکه طراحی شده است.

بیت کوین، اولین ارز دیجیتالی است که در سال ۲۰۰۹ ایجاد شد. این ارز، مبتنی بر فناوری بلاک چین و فناوری نوظهور و انقلابی است که مزایای بسیاری ارائه می‌دهد؛ از جمله این مزایا می‌توان به امنیت بالا از طریق الگوریتم اثبات کار (PoW)، غیرمتمرکز بودن و مقاوم‌بودن در برابر سانسور و دست‌کاری و تغییرناپذیری! مزایای بیت کوین، آن را به دارایی ارزشمندی برای ذخیره، سرمایه‌گذاری یا انجام مبادلات تبدیل می‌کند. بااین‌حال، بیت کوین برخی معایب هم دارد:

• سرعت پایین تراکنش‌ها که باعث می‌شود تا بیت کوین برای استفاده‌های روزمره مانند خرید کالا و خدمات، مناسب نباشد.
• هزینه‌های بالای کارمزدهای تراکنش‌ها که باعث می‌شود تا استفاده از بیت کوین برای انجام تراکنش‌های کوچک، غیراقتصادی باشد.

شبکه لیکوئید، شبکه لایه دو روی بلاک چین بیت کوین است که برای بهبود کارایی و مقیاس‌پذیری این شبکه طراحی شده و از فناوری ساید چین (Sidechain) استفاده می‌کند؛ ساید چین، زنجیره‌ای جانبی است که به بلاک چین اصلی متصل می‌شود. این شبکه برای انتقال سریع، خصوصی و امن ارزهای دیجیتال در شبکه بیت کوین توسعه داده شده، با استفاده از تکنولوژی پگ دوطرفه، ارزهای دیجیتال را به نسبت یک‌به‌یک به بیت کوین مرتبط و امکان انجام تراکنش‌ها را خارج از زنجیره اصلی فراهم می‌کند.

شبکه لیکوئید چیست؟ (Liquid Network)

شبکه لیکوئید، ساید چینی است که امکان انتقال سریع، خصوصی و امن ارزهای دیجیتال را روی بلاک چین بیت کوین فراهم می‌کند. این شبکه با استفاده از تکنولوژی پگ دوطرفه، ارزهای دیجیتال را به نسبت یک‌به‌یک به بیت کوین مرتبط کرده و از طریق شبکه‌ای از اعتباردهنده‌های مورداعتماد، تراکنش‌های خارج از زنجیره را انجام می‌دهد. Liquid Network به‌عنوان راه‌حل مقیاس‌پذیری برای بیت کوین، نیازها افراد را برآورده و امکان صدور و تبادل دارایی‌های دیجیتال مختلف را فراهم می‌کند.

شبکه لیکوئید در سال ۲۰۱۸ توسط شرکت بلاک‌استریم (Blockstream) راه‌اندازی شد؛ بلاک‌استریم شرکت زیرساخت بلاک چینی است که توسط آدام بک (Adam Back)، مخترع سیستم هش‌کش (Hashcash) و یکی از اولین افرادی که با ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، ارتباط برقرار کرد، مدیریت می‌شود. شبکه لیکوئید توسط فدراسیونی از ۱۵ اعتباردهنده‌ مورداعتماد اداره می‌شود که سخت‌افزارهای تخصصی را برای تأیید تراکنش‌ها و تأمین منابع مالی شبکه اجرا می‌کنند. این اعتباردهنده‌ها عمدتاً از صرافی‌ها، شرکت‌های زیرساخت و توسعه‌دهندگان ارزهای دیجیتال تشکیل شده‌اند.

Liquid Bitcoin چیست؟

شبکه لیکوئید از دارایی بومی به نام لیکوئید بیت کوین (L-BTC) استفاده می‌کند که با نسبت یک‌به‌یک به بیت کوین زنجیره اصلی مرتبط است. برای تبدیل بیت کوین به لیکوئید بیت کوین، کاربران باید بیت کوین خود را به آدرسی قفل شده ارسال کرده و در ازای این کار، L-BTC دریافت کنند. برای تبدیل لیکوئید بیت کوین به بیت کوین هم کاربران باید از یکی از اعتباردهنده‌ها فدراسیون درخواست کنند که لیکوئید بیت کوین را به آدرس موردنظر آن‌ها برگرداند؛ لیکوئید بیت کوین، ویژگی‌هایی دارد که باعث بهبود زنجیره اصلی می‌شود:

• سرعت بالا: تراکنش‌های شبکه Liquid در حدود یک دقیقه تأیید می‌شوند و نیازی به انتظار برای تأییدهای بیشتر نیست.
• حریم خصوصی: تراکنش‌های شبکه لیکوئید از طریق فناوری به نام تراکنش محرمانه (Confidential Transactions) رمزگذاری می‌شوند که مقدار و نوع دارایی‌های انتقالی را از دید عمومی پنهان می‌کند.
• قابلیت تبادل: شبکه Liquid از فناوری به نام اتمیک سواپ (Atomic Swap) پشتیبانی می‌کند که امکان تبادل دارایی‌های دیجیتال بدون نیاز به واسطه یا صرافی را فراهم می‌کند.
• قابلیت صدور: شبکه لیکوئید از فناوری به نام دارایی صادر شده (Issued Assets) پشتیبانی می‌کند که امکان صدور و مدیریت دارایی‌های دیجیتال مختلف را روی زنجیره جانبی می‌دهد.

فرایند Peg-in و Peg-out چطور انجام می‌شود؟

فرایند Peg-in و Peg-out، دو فرایند اصلی هستند که برای انتقال بیت کوین بین شبکه اصلی بیت کوین و شبکه لیکوئید استفاده می‌شوند. برای انجام این دو فرایند، شما به کیف پولی نیاز خواهید داشت که از شبکه لیکوئید پشتیبانی کند. مراحل فرایند Peg-in و Peg-out به شرح زیر است:

از پیوند بلاک‌چین و هوش مصنوعی، به پول می‌رسیم؟

جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!

Please leave this field empty.

Δ

تبدیل بیت کوین به لیکوئید بیت کوین؛ Peg-in

فرایند Peg-in، برای انتقال بیت کوین از شبکه اصلی بیت کوین به شبکه لیکوئید استفاده می‌شود. در این فرایند، کاربر، بیت کوین خود را به یک صرافی یا کیف پول واریز می‌کند که از شبکه لیکوئید پشتیبانی می‌کند. این صرافی یا کیف پول، بیت کوین کاربر را به توکن L-BTC تبدیل کرده و آن را در شبکه Liquid قفل می‌کند.

در این فرایند، کاربر بعد از ارسال بیت کوین، باید تعدادی تأیید دریافت کند که نشان‌دهنده انجام تراکنش در شبکه اصلی است و سپس لازم است تا درخواست Peg-in را به یکی از اعتبار دهنده‌ها فدراسیون ارسال و اطلاعات مربوط به تراکنش را ارائه دهد. اعتباردهنده مربوطه معتبر بودن تراکنش را بررسی کرده و سپس به کاربر L-BTC معادل با بیت کوین ارسالی می‌دهد؛ این فرایند ممکن است چند ساعت طول بکشد.
فرایند Peg-in، از طریق قرارداد هوشمند انجام شده و در آن تضمین می‌‌شود که ارزش توکن L-BTC برابر با ارزش بیت کوین در شبکه اصلی است.

تبدیل لیکوئید بیت کوین به بیت کوین؛ Peg-out

فرایند Peg-out، برای انتقال بیت کوین از شبکه لیکوئید به شبکه اصلی بیت کوین استفاده می‌شود. در این فرایند، کاربر توکن L-BTC خود را به صرافی یا کیف پولی واریز می‌کند که از شبکه لیکوئید پشتیبانی می‌کند. این صرافی یا کیف پول، توکن L-BTC کاربر را به بیت کوین تبدیل کرده و آن را به شبکه اصلی بیت کوین واریز می‌کند.

در این فرایند، کاربر باید از یکی از اعتبار دهنده‌ها فدراسیون درخواست کند که لیکوئید بیت کوین را به آدرس موردنظر او برگردانند؛ کاربر باید اطلاعات مربوط به آدرس و مقدار لیکوئید بیت کوین خود را ارائه دهد. اعتباردهنده مربوطه ابتدا معتبر بودن درخواست را بررسی کرده و سپس L-BTC را دریافت و بیت کوین معادل آن را به آدرس کاربر ارسال می‌کند؛ این فرایند ممکن است چند روز طول بکشد. فرایند Peg-out، نیز از طریق قرارداد هوشمند انجام می‌شود و طی آن تضمین می‌شود که ارزش بیت کوین واریز شده به شبکه اصلی برابر با ارزش توکن L-BTC است.

مزایا و معایب فرایند Peg-in و Peg-out

فرایند Peg-in و Peg-out، مزایای بسیاری ارائه می‌دهند:

• سرعت بالا: فرایند Peg-in و Peg-out، بسیار سریع هستند. زمان لازم برای انتقال بیت کوین بین شبکه اصلی بیت کوین و شبکه لیکوئید، تنها چند دقیقه است.
• هزینه‌های پایین: هزینه‌های فرایند Peg-in و Peg-out، بسیار پایین هستند.
• امنیت بالا: فرایند Peg-in و Peg-out، از امنیت بالایی برخوردار هستند. این فرایندها، از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌شوند که از الگوریتم اثبات کار (PoW) برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می‌کنند.

بااین‌حال، این دو فرایند معایبی هم دارند:

• نیاز به صرافی یا کیف پول پشتیبانی شده: برای انجام فرایند Peg-in و Peg-out، کاربر باید از صرافی یا کیف پول پشتیبانی‌شده استفاده کند.
• هزینه‌های شبکه لیکوئید: کاربر باید هزینه‌های شبکه را برای انجام فرایند Peg-in و Peg-out پرداخت کند.

در مجموع، فرایند Peg-in و Peg-out، روش‌ مناسبی برای انتقال بیت کوین بین شبکه اصلی بیت کوین و شبکه Liquid هستند و برای طیف وسیعی از کاربردها استفاده شوند.

مزایا و کاربردهای شبکه Liquid چیست؟

شبکه Liquid، مزایای بسیاری نسبت به شبکه اصلی بیت کوین دارد:

بهبود سرعت انتقال و تراکنش‌ها

سرعت تراکنش‌های شبکه Liquid، بسیار بالاتر از شبکه اصلی بیت کوین است. سرعت تراکنش‌های شبکه اصلی بیت کوین، به طور متوسط 7 تراکنش در ثانیه است، درحالی‌که سرعت تراکنش‌های شبکه لیکوئید، تا 100 تراکنش در ثانیه است.

کاهش کارمزد تراکنش‌ها

هزینه‌های تراکنش‌های شبکه لیکوئید، بسیار پایین‌تر از شبکه اصلی بیت کوین است. هزینه‌های تراکنش‌های شبکه اصلی بیت کوین، به عوامل مختلفی مانند حجم شبکه و نوسانات قیمت بیت کوین بستگی دارد، در برخی موارد، هزینه‌های تراکنش‌های شبکه اصلی بیت کوین، بسیار بالا هستند. هزینه‌های تراکنش‌های شبکه لیکوئید، معمولاً 0.1 ساتوشی/vbyte (یک دهم حداقل کارمزد بیت کوین) است.

حریم خصوصی بیشتر با تکنولوژی تراکنش محرمانه (Confidential Transactions)

شبکه لیکوئید حریم خصوصی تراکنش‌ها را با استفاده از تکنولوژی تراکنش محرمانه یا Confidential Transactions، تأمین می‌کند. این فناوری، روشی رمزنگاری است که مقدار و نوع دارایی‌های انتقالی در تراکنش‌های ارزهای دیجیتال را امکان‌پذیر کرده و باعث می‌شود که تنها طرف‌های درگیر در تراکنش از جزئیات آن آگاه باشند و سایر افراد نتوانند آن‌ها را مشاهده کنند؛ این روش به حل مشکلات حریم خصوصی و قابلیت تعویض شبکه بیت کوین کمک می‌کند.

تکنولوژی تراکنش محرمانه یا Confidential Transactions، توسط آدام بک (Adam Back) و گرگوری ماکسول (Gregory Maxwell) ارائه شده و در شبکه‌های بلاک چین مختلفی مانند مونرو (Monero)، شبکه لیکوئید (Liquid Network) و زی کش (Zcash) پیاده‌سازی شده است.

ایجاد و مدیریت دارایی‌های دیجیتال روی ساید چین با صدور دارایی (Issuance of Assets)

صدور دارایی (Issuance of Assets) در شبکه لیکوئید یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این شبکه است که امکان ایجاد و مدیریت دارایی‌های دیجیتال مختلف را روی زنجیره جانبی بیت کوین می‌دهد؛ این دارایی‌های دیجیتال می‌توانند شامل ارزهای دیجیتال، استیبل کوین‌ها، توکن‌های امنیتی، سهام، اوراق‌قرضه و غیره باشند.

مبادله ارزهای دیجیتال با اتمیک سواپ بدون اعتماد (Trustless Atomic Swaps)

اتمیک سواپ بدون اعتماد (Trustless Atomic Swaps)، روش مبادله ارزهای دیجیتال بدون نیاز به واسطه یا صرافی است که از قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) استفاده می‌کند. این روش به کاربران امکان می‌دهد که دارایی‌های دیجیتال مختلف را روی بلاک چین‌های متفاوت به صورت مستقیم و امن مبادله کنند.

شبکه لیکوئید هم یکی از شبکه‌هایی است که از اتمیک سواپ آفچین یا خارج از زنجیره پشتیبانی می‌کند و بدون نیاز به انتظار برای تأیید بلاک چین، انجام مبادلات را امکان‌پذیر می‌کند؛ این تکنولوژی از شبکه لایتنینگ (Lightning Network)، شبکه پرداخت لایه دوم برای بیت کوین، بهره می‌برد و کاربران به کمک آن می‌توانند دارایی‌های دیجیتال را بین شبکه Liquid و شبکه لایتنینگ یا بین شبکه لیکوئید و شبکه اصلی بیت کوین مبادله کنند.

در مجموع، شبکه لیکوئید، شبکه‌ای امیدوارکننده است که می‌تواند آینده بیت کوین را تغییر دهد. این شبکه، پتانسیل زیادی برای بهبود کارایی و مقیاس‌پذیری بیت کوین، صرافی‌های غیرمتمرکز، قراردادهای هوشمند و بازی‌های بلاک‌ چینی دارد و می‌تواند کمک کند تا استفاده روزمره از بیت کوین تسهیل شود.

محدودیت‌های شبکه لیکوئید

همان‌طور که اشاره کردیم، شبکه لیکوئید از راه‌حل‌های لایه دوم برای مقیاس‌پذیری بیت کوین استفاده می‌کند و مزایای زیادی دارد، اما با محدودیت‌هایی هم همراه است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

• شبکه Liquid، سیستمی فدرال است که در آن ۱۵ اعتباردهنده‌ها مسئول افزودن تراکنش‌های جدید و نگهداری دفتر کل هستند. این اعتباردهنده‌ها از شرکت‌های مختلفی مانند صرافی‌ها، پلتفرم‌ها و سرویس‌های ارزهای دیجیتال انتخاب می‌شوند. این امر ممکن است برای برخی از کاربران مشکل باشد که به تمرکززدایی کامل بیت کوین اعتقاد دارند و نمی‌خواهند به این اعتبار دهنده‌ها اعتماد کنند.
• شبکه Liquid نیازمند کیف پولی خاص است که از شبکه لیکوئید پشتیبانی کند؛ این کیف پول‌ها ممکن است همه ویژگی‌ها و امکاناتی را که کاربران از کیف پول بیت کوین انتظار دارند، نداشته باشند. برای مثال، کیف پول Green Wallet که توسط Blockstream (شرکت سازنده شبکه لیکوئید) ارائه شده، از قابلیت بازیابی با ۱۲ کلمه Seed Phrase پشتیبانی نمی‌کند.
• شبکه لیکوئید ممکن است برای تمام نیازها و کاربردهای بیت کوین مناسب نباشد. این شبکه بیشتر برای تراکنش‌هایی که شامل مقادیر زیادی بیت کوین هستند و نیاز به سرعت و حریم خصوصی بالایی دارند، طراحی شده و برای تراکنش‌هایی که شامل مقادیر کمتری بیت کوین هستند و نیاز به هزینه کمتری دارند، شبکه لایتنینگ ممکن است گزینه بهتری باشد.

مقایسه شبکه لیکوئید و شبکه لایتنینگ

شبکه Liquid و شبکه لایتنینگ هر دو راه‌حل‌های لایه دوم برای مقیاس‌پذیری بیت کوین هستند که از روش‌های مختلفی برای افزایش سرعت، کاهش هزینه و حفظ حریم خصوصی تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. این دو شبکه هم مزایا و هم معایبی دارند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

• شبکه لیکوئید، از فناوری ساید چین استفاده می‌کند که زنجیره جانبی متصل به بلاک چین است. این شبکه، سرعت تراکنش‌های بالاتری نسبت به شبکه اصلی بیت کوین دارد، اما کارمزدهای تراکنش‌های آن نیز بالاتر است.
• شبکه لایتنینگ، از شبکه پرداخت دوطرفه و همتا به همتا استفاده می‌کند؛ در آن دو طرف تراکنش، به طور مستقیم با یکدیگر تعامل دارند و نیازی به تأیید تراکنش‌ها توسط شبکه اصلی بیت کوین نیست. شبکه لایتنینگ، سرعت تراکنش‌های بسیار بالاتری نسبت به شبکه اصلی بیت کوین دارد و کارمزدهای تراکنش‌های آن نیز بسیار پایین‌تر است.

در نهایت، انتخاب بین شبکه لیکوئید و شبکه لایتنینگ، به نیازهای کاربر بستگی دارد. اگر کاربر به دنبال سرعت تراکنش‌های بالاتری نسبت به شبکه اصلی بیت کوین است، شبکه لیکوئید گزینه مناسبی است. اگر کاربر به دنبال کارمزدهای تراکنش‌های بسیار پایین‌تر نسبت به شبکه اصلی بیت کوین است، شبکه لایتنینگ شاید گزینه بهتری باشد.

چه کسانی شبکه لیکوئید را کنترل می‌کند؟

شبکه لیکوئید، توسط گروه کوچک از شرکت‌ها و افراد مانند صرافی‌ها، پلتفرم‌ها و سرویس‌های ارزهای دیجیتال، شامل شرکت‌های زیر اداره می‌شود:

• Blockstream
• Lightning Labs
• ACINQ
• CoinDesk
• Bitfinex

این گروه، مسئولیت تصمیم‌گیری در مورد آینده شبکه لیکوئید و افزودن تراکنش‌های جدید و نگهداری دفتر کل را به عهده دارند. این اعتباردهنده‌ها از روشی به نام امضای چندگانه (Multisignature) استفاده می‌کنند و برای انجام هر تراکنش، حداقل ۱۱ اعتباردهنده باید آن را تأیید کنند.

ساختار مدیریتی شبکه Liquid، نگرانی‌هایی را در مورد تمرکز قدرت و احتمال سانسور برانگیخته و برخی افراد معتقدند که این ساختار، باعث می‌شود شبکه لیکوئید، در برابر مشکلات احتمالی، آسیب‌پذیر باشد. بااین‌حال، طرفداران شبکه لیکوئید، بر این باورند که ساختار مدیریتی آن، برای اطمینان از امنیت و کارایی شبکه، ضروری است و باعث می‌شود تا شبکه، به طور موثرتری اداره شود.

نحوه عضویت در شبکه لیکوئید

برای عضویت در شبکه Liquid، باید مراحل ابتدا یک کیف پول که از شبکه لیکوئید پشتیبانی می‌کند، ایجاد کنید؛ برخی از این کیف پول‌ها، عبارت‌اند از:

• Ledger Live
• Electrum Liquid
• Wasabi Wallet

سپس لازم است تا در وب‌سایت شبکه liquid، روی دکمه «Create Account» کلیک کرده و حساب کاربری ایجاد کنید، اطلاعات خواسته شده را وارد و پس از آن، حساب کاربری خود را با انتخاب Verfiy Email در ایمیلی که برایتان ارسال شده، تأیید کنید.

بیت کوین را به کیف پول Liquid خود ارسال کنید؛ برای ارسال بیت کوین به این کیف پول، آدرس کیف پول خود را از سایت شبکه Liquid کپی و آن را به کیف پول اصلی بیت کوین خود ارسال کنید. در نهایت هم بیت کوین خود را در شبکه لیکوئید قفل کرده و از شبکه برای انجام تراکنش‌های بیت کوین بهره ببرید.

توصیه می‌کنیم قبل از عضویت در شبکه Liquid، برخی نکات مهم زیر را در نظر بگیرید:

• کیف پول لیکوئید خود را ایمن نگه دارید؛ کیف پول لیکوئید، حاوی کلید خصوصی شما است که برای دسترسی به بیت کوین‌های شما در شبکه لیکوئید ضروری است، بنابراین مهم است که کیف پول لیکوئید خود را ایمن نگه دارید.
• از صرافی یا کیف پول پشتیبانی‌شدن استفاده کنید؛ برخی از صرافی‌ها و کیف پول‌ها، از شبکه لیکوئید پشتیبانی نمی‌کنند.
• هزینه‌های شبکه لیکوئید را در نظر بگیرید؛ ‌ شبکه Liquid، هزینه‌هایی برای انجام تراکنش‌ها دریافت می‌کند.

سؤالات متداول

• صرافی‌ها از لیکوئید چگونه برای انتقال سریع وجوه استفاده می‌کنند؟

صرافی‌ها از شبکه Liquid برای انتقال سریع وجوه به یکدیگر استفاده می‌کنند. آنها بیت کوین را از شبکه اصلی بیت کوین به شبکه لیکوئید منتقل (Peg-in) و سپس آن را به شبکه اصلی بیت کوین بازمی‌گردانند (Peg-out). این فرایند، بسیار سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر از انتقال مستقیم بیت کوین در شبکه اصلی بیت کوین است.

• کاربرد شبکه لیکویید چیست؟

شبکه لیکویید برای انجام تراکنش‌های بیت کوین با سرعت بالاتر و هزینه‌های پایین‌تر، راه‌اندازی صرافی‌های غیرمتمرکز و اجرای قراردادهای هوشمند کاربرد دارد.

• فرایند Peg-in و Peg-out چطور انجام می‌شود؟

در فرایند Peg-in، بیت کوین از شبکه اصلی بیت کوین به کیف پول لیکوئید ارسال شده، به توکن L-BTC تبدیل می‌شود و صرافی، توکن L-BTC را در شبکه Liquid قفل می‌کند. در فرایند Peg-out هم توکن L-BTC از شبکه لیکوئید به کیف پول ارسال، به بیت کوین تبدیل و آن بیت کوین به شبکه اصلی بیت کوین بازگردانده می‌شود.