شبکه معاملاتی غیرشفاف یا استخر سیاه (Dark Pool) چیست؟

شبکه معاملاتی غیرشفاف یا استخر سیاه (Dark Pool) همان طور که از نامش پیداست، مکانی است که در آن اتفاقاتی به دور از چشم عموم صورت می‌­پذیرد. حال استخر سیاه را در پروژه‌ها و معاملات مالی در نظر بگیرید. بنابراین به مکانی اطلاق می‌گردد که در آن معاملات از چشم عموم مردم به دور هستند.

در این مقاله برآنیم تا اطلاعات بیشتری در خصوص استخر سیاه در حوزه بازار ارزهای دیجیتال در اختیار شما قرار دهیم.

استخر سیاه چیست؟

استخر سیاه، مکان یا بهتر است بگوییم سیستم معاملاتی است که در آن معاملات مختلف مالی به صورت خصوصی انجام می‌شود. این نوع معاملات، درست بر خلاف بازارهای با معاملات عمومی هستند. اصولا بازارهایی که در آن معاملات به صورت عمومی انجام می‌شود به شدت تحت نظارت دولت و یا ارگان مشخص بوده و در دید عموم مردم قرار می­‌گیرند. اما معاملات غیرشفاف در شبکه ثبت نمی‌شود و مردم نمی‌توانند آن‌ها را مشاهده کنند.

دانلود هفتمین ماهنامه دامیننس

سواد اقتصادی و ذهنیت برنده در دنیای کریپتوکارنسی

Please leave this field empty.

Δ

استخر سیاه در حوزه رمزارزها چیست؟

با پیدایش ارزهای دیجیتال در سیستم‌های معاملاتی نیز استخرهای سیاه روی کار آمدند. معاملات در این نوع استخرها باعث شد تا سفارشات خرید و فروش از دید عموم خارج شده و معامله گران بدون این که نیازی به آشکار کردن امور خرید و یا فروش خود داشته باشند به راحتی معاملات را انجام دهند. این کار باعث می‌شود خرید و فروش‌های بزرگ تاثیر بسیاری روی بازار نگذارند. صرافی «کراکن»، اولین صرافی مستقر در انگلیس بود که در سال ۲۰۱۶ از استخر سیاه جهت معاملات استفاده کرد. البته در حال حاضر چند کشور در جهان استفاده از معاملات غیرشفاف را قانونی کرده‌اند.

تاریخچه معاملات غیرشفاف و استخر سیاه چیست؟

معاملات غیرشفاف در سال ۱۹۸۰ زمانی که موسسات بزرگ برای نقل و انتقالات حجم بسیار زیادی از اوراق بهادار با چالش‌هایی رو به رو بودند تصمیم به استفاده از سیستم معاملات غیرشفاف گرفتند. ایده این راه حل زمانی به ذهن آن‌ها رسید که قصد داشتند تاثیر مبادلات خود روی بازار را کاهش دهند تا موسسات کوچک‌تر و افراد، متحمل ضرر و زیان‌های چشمگیر نشوند. پس از این که نتایج موفقیت‌آمیزی از این استخرهای سیاه حاصل گردید از این سیستم کم کم در بازارهای مالی و بورس آمریکا استفاده شد. در این زمان سرمایه گذاران معاملات بزرگ خود را به دور از چشم دیگران انجام دادند تا تاثیرات این معاملات در بازار منجر به نوسان‌های زیادی نشود.

پس از گذشت زمان و افزایش تقاضا در مورد استفاده از این سیستم در معاملات مالی، عدم شفافیت آن باعث بروز معاملاتی غیرقانونی شد که پس از مدتی جامعه شاهد کاهش حجم این نوع مبادلات شد. اما معاملات غیرشفاف از بین نرفت و پس از پیدایش ارزهای دیجیتال نیز مورد استفاده قرار گرفت.

استخر سیاه غیرمتمرکز چیست؟

استخرهای سیاه را می‌توان به استخرهای سیاه سنتی و استخر سیاه غیرمتمرکز تقسیم کرد. تفاوت بزرگ بین این دو نوع استخر سیاه در تایید معاملات ایمن‌تر و بهتر خلاصه می‌شود. استخرهای سیاه غیرمتمرکز دارای پروتکل‌هایی هستند که همه کاربران را در یک سطح می‌داند. به طوری که معاملات یک سرمایه‌گذاری بزرگ تاثیر زیادی بر روند بازار نخواهد گذاشت. این عدالت را در سیستم‌های معاملاتی تداعی می‌کند.

معاملات در استخر سیاه چیست و چگونه انجام می‌شود؟

در معاملات عادی و شفاف تمام جزئیات معامله مشخص است. اما در معاملات غیرشفاف، معاملات بدون انتشار جزئیات معامله، انجام می‌گیرد. بنابراین اطلاعات معاملات و سوابق آن در جایی ثبت نمی‌شود و قابل پیگیری نیست. معاملات در استخر سیاه به صورت معامله بلوکی انجام می‌شود. به تراکنش‌ها و معاملات با حجم بالا و مبالغی که از پیش تعیین و مشخص شده، معاملات بلوکی می‌گویند.

مزایای معاملات غیرشفاف

• در معاملات غیرشفاف انجام هر گونه معاملاتی تاثیرات روانی بر بازار و سایر معامله‌گران نمی‌گذارد. در بازارهای معاملاتی شفاف همان طور که می‌دانید حجم بزرگی از یک خرید و یا فروش بر بازار تاثیر می‌گذارد. این موضوع باعث بر هم خوردن روند معاملات و همچنین میزان قیمت‌ها می‌شود. اما اگر این معاملات بزرگ، معاملات غیرشفافی باشند تاثیری بر روند بازار نخواهند داشت و نوساناتی که رخ می‌دهد حتما قابل کنترل خواهد بود.
• در معاملات غیرشفاف، دیگر خبری از واسطه‌ها و قیمت‌های غیرواقعی نخواهد بود. معاملات در استخرهای سیاه به صورت محرمانه انجام می‌شوند. بنابراین نرخ‌های مورد معامله نرخ‌های معقول و میانگینی هستند.
• قبل از شروع یک معامله، نرخ آن به صورت دقیق تعیین خواهد شد. در این صورت دو طرف معامله دقیقا نسبت به قیمت‌های خرید و فروش خود اطلاع داشته و مطمئن می‌شوند این قیمت در طول معامله تغییر نخواهد کرد.

معایب معاملات غیرشفاف

هیچ سیستمی بدون عیب و نقص نخواهد بود و مخالفان خود را خواهد داشت. به خصوص در سیستم‌های معاملات بازارهای مالی که دارای پیچیدگی و چالش‌های بسیاری هستند. در این قسمت به برخی از انتقاداتی که برخی از افراد و توسعه دهندگان بر این نوع معامله دارند، می‌پردازیم.

• برخی معتقد هستند که در استخر سیاه تضمینی برای معاملات با بهترین قیمت وجود ندارد.
• انجام معاملات غیرشفاف باعث می‌گردد قیمت‌ها در صرافی‌ها و بازارهای شفاف غیرواقعی شوند.

در این بازار ممکن است امکان سوء استفاده وجود داشته باشد. بدین صورت که اگر معامله‌گرانی در زمان بسیار کمتر معاملات متعددی را انجام دهند آن گاه می‌توانند به اطلاعات بسیاری دست یابند که با پنهان شدن در این سیستم، از طریق انجام معاملات بسیار بزرگ شروع به تغییر روند بازار کرده و از معامله‌گران دیگر سوء استفاده کنند.

• در استخر سیاه اصطلاحی به نام پینگینگ وجود دارد که باعث اختلالی در معاملات غیرشفاف می‌­شود. بدین صورت که ممکن است تعداد بسیاری سفارش معاملات خرد ارسال گردد به طوری که یک سفارش بزرگ نیز در پشت آن پنهان شود. از آن جایی که معامله‌گران قابل شناسایی نیستند این امر ممکن است بر بازار تاثیرات منفی بگذارد.

گفتار پایانی!

در این مقاله سعی کردیم با توجه به اطلاعاتی در مورد استخر سیاه یا همان معاملات غیرشفاف، تاریخچه و چگونگی روش کار آن، مزایا و معایب معاملات غیرشفاف، به پرسش «استخر سیاه چیست؟» پاسخ دهیم. در معاملات غیرشفاف جزئیات معامله بر خلاف معاملات شفاف آشکار نخواهد شد. در نتیجه خرید و فروش‌­های با حجم بالا ممکن است تاثیرات خاصی بر روند معاملات بازار نداشته باشند. این روش واسطه‌‍­ها را حذف کرده و قیمت­‌های واقعی­‌تری در آن معامله خواهند شد.

سوالات متداول!

شبکه معاملاتی غیرشفاف یا استخر سیاه (Dark Pool) چیست؟

به معاملاتی که در سیستم‌های خصوصی انجام می‌شود و اطلاعات آن را در سیستم ثبت نمی‌کنند استخر سیاه یا معاملات غیر شفاف می‌گویند.

مزایای معاملات غیرشفاف چیست؟

ثبات قیمت‌ها روی معاملات غیر شفاف بیشتر از معاملات عمومی است. تنش‌های روانی بازار روی معاملات غیر شفاف تاثیر کمتری دارد و نرخ معاملات از پیش تعیین شده است.