دستورالعمل FATF در مورد ارزهای دیجیتال؛ NFT برنده و DeFi بازنده شد

FATF یک سازمان جهانی است که بر علیه پولشویی کار می‌کند. این سازمان فرا دولتی استانداردهای بین‌المللی را تعیین می‌کند که هدف آن جلوگیری از فعالیت‌های غیرقانونی و همچنین پیشگیری از آسیب به جامعه از طریق پولشویی و تخلفات مالی است. FATF به عنوان یک سیاست‌گذاری، در جهت ایجاد اصلاحات قانونی و نظارت ملی کار می‌کند. در این مقاله برآنیم تا با این سازمان، اهداف و عملکرد آن و همچنین دستورالعمل‌های FATF در مورد رمزارزها آشنا شویم.

FATF چیست؟

FATF سازمانی فرادولتی است که برای مبارزه با پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم، استانداردهایی را طراحی کرده و توسعه داده، تا مانند سدی محکم در برابر تهدیدهای مربوط به سیستم‌های مالی عمل کند.

مخفف FATF چیست؟

FATF مخفف Financial Action Task Force به معنای کارگروه اقدامات مالی است. همان طور که می‌دانید به دنبال توسعه اقتصاد جهانی، جرایم مالی زیادی نیز ایجاد گردید که سازمان FATF به منظور جلوگیری از این جرایم مالی و پولشویی‌ها ایجاد شد.

دانلود هفتمین ماهنامه دامیننس

سواد اقتصادی و ذهنیت برنده در دنیای کریپتوکارنسی

Please leave this field empty.

Δ

سازمان FATF چیست؟

سازمان FATF، سازمانی است که استانداردهایی را برای یک پاسخ جهانی به جرایم سازمان یافته و فاسد طراحی کرده و توسعه داده است. بیش از ۲۰۰ کشور به اجرای این استانداردها متعهد هستند. سازمان FATF جلوگیری از جرایم سازمان یافته، فساد و تروریسم را تضمین می‌کند. FATF تکنیک‌های مالی و تروریستی را بررسی می‌کند و به طور مداوم استانداردهای خود را برای حل ریسک‌ها و خطرهای جدید مانند مقررات دارایی‌های مجازی که گسترش یافته و به عنوان ارزهای دیجیتال در حال معامله هستند، تقویت می‌کند. FATF نیروهای کشورهای مختلف را تأمین می‌کند تا اطمینان حاصل کند که استانداردهای سازمان به طور کامل و موثر اجرا شوند. این سازمان در سال ۱۹۸۹ در طول اجلاس G۷ یا گروه ۷ در پاریس تاسیس شد تا سیاست‌های خود علیه پولشویی را توسعه دهد. این کار نوعی سیاست‌گذاری است که برای ایجاد اصلاحات قانونی و مقررات ملی در پولشویی به کار گرفته می‌شود.

هدف FATF چیست؟

FATF استانداردهایی را تعیین و اجرای موثر آن‌ها را ترویج می‌کند. این سازمان با اهداف اقدامات قانونی، نظارتی و عملیاتی برای مبارزه با پولشویی و شناسایی انواع موارد آسیب‌پذیری سطح ملی با هدف حفاظت از سیستم مالی بین‌المللی در برابر انواع سوء استفاده‌ها بنیان‌گذاری شده است.

چند عضو در FATF وجود دارد؟

FATF از سال ۲۰۱۹ به بعد دارای ۳۷ عضو دارای صلاحیت است. کشورهای توسعه یافته اروپایی و آمریکایی بیشترین اعضای تشکیل دهنده این سازمان هستند. کشوری برای عضو شدن در سازمان FATF می‌بایست دارای جمعیت بالا، بانک‌های توسعه یافته، میزان تولیدات داخلی قابل توجه و موارد دیگر که در منابع مرجع ذکر شده است، باشد. در مقابل کشورهایی که عضو این سازمان می‌شوند نیز باید براساس استانداردهای مالی طراحی شدده و پذیرفته شده عمل کنند و همچنین در سازمان‌های بین‌المللی دیگر نیز عضو باشند. به طور مثال، کشور هند به عنوان یک ناظر در FATF در سال ۲۰۰۶ عمل کرد. از آن پس به عضویت کامل در سازمان درآمد و در ۲۵ ژوئن ۲۰۱۰، به عنوان سی و چهارمین عضو سازمان FATF شناخته شد.

نقش FATF در مبارزه با تامین مالی تروریسم

نقش FATF در مبارزه با تامین مالی تروریستی پس از حملات ۱۱ سپتامبر تروریستی در ایالات متحده، بسیار برجسته شد. در سال ۲۰۰۱ مجوز آن گسترش یافت و شامل مبارزه با تامین مالی تروریسم شد. تامین مالی تروریسم شامل ارائه پول یا حمایت مالی به تروریست‌ها است. از سال ۲۰۱۹، FATF کره شمالی و ایران را در لیست سیاه FATF فهرست کرد.

لیست سیاه و لیست خاکستری FATF چیست؟

به طور کلی FATF دارای ۲ نوع لیست است:

• لیست سیاه FATF

کشورهایی که با سازمان FATF همکاری نمی‌کنند در لیست سیاه قرار دارند. این کشورها از فعالیت‌های تروریستی و فعالیت‌های پولشویی حمایت می‌کنند. FATF لیست سیاه خود را به طور مرتب به‌روز می‌کند. به طوری که ایران برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ در این فهرست قرار داشت. اما در سال ۲۰۱۵ پس از امضای توافق برجام وضعیت آن به حالت تعلیق درآمد. هم اکنون نیز در لیست سیاه قرار دارد.

• لیست خاکستری ‌FATF

کشورهایی که FATF را به عنوان پناهگاه امن برای حمایت از بودجه تروریستی و پولشویی در نظر گرفته‌اند، در فهرست خاکستری FATF قرار می‌گیرند که به معنای هشداری برای ورود به لیست سیاه است. کشورهای باهاما، بوتسوانا، کامبوج، اتیوپی، غنا، پاکستان، پاناما، سریلانکا، سوریه، ترینیداد و توباگو، تونس و یمن از جمله کشورهایی هستند که نام آن‌ها در لیست خاکستری آورده شده است.

پاکستان از ژوئن ۲۰۱۸ در فهرست خاکستری FATF بوده است و از این کشور خواسته شده تا سپتامبر ۲۰۱۹ به طور کامل برنامه اقدام FATF را اجرا کند. گنجاندن پاکستان در فهرست خاکستری می‌تواند به این واقعیت اشاره کند که قوانین ضد تروریسم کشور هنوز مطابق با استانداردهای FATF نیست و همچنین با آخرین قطعنامه ۲۴۶۲ سازمان ملل متحد که برای جبران خسارت مالی تروریست‌ها قرار دارد، منطبق نیست.

پیامدهای قرارگیری در لیست خاکستری FATF چیست؟

1. تحریم‌های اقتصادی از صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و ADB
2. مشکل در گرفتن وام از صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی، ADB و دیگر کشورها
3. کاهش در میزان تجارت‌های بین‌المللی
4. تحریم بین‌المللی

توصیه‌های تجدید نظر شده در FATF

توصیه‌های FATF برای مبارزه با پولشویی، تامین مالی تروریستی و اخیرا تامین مالی گسترش سلاح‌های هسته‌ای است. استانداردهای این سازمان مجموعه‌ای جامع از اقداماتی را که کشورها باید در داخل عدالت کیفری و سیستم‌های نظارتی خود داشته باشند، پوشش می‌دهد که عبارتند از:

• اقدامات پیشگیرانه‌ای که توسط موسسات مالی و سایر کسب و کارها و حرفه‌ها انجام می‌شود.
• اقدامات لازم برای اطمینان از شفافیت مالکیت افراد و ترتیبات قانونی
• ایجاد مقامات صالح با توابع مناسب و قدرت و مکانیسم همکاری و ترتیبات همکاری با کشورهای دیگر

در تاریخ ۱۶ فوریه ۲۰۱۲، FATF توصیه‌های تجدید نظر خود را صادر کرد. تغییرات قابل توجه و مهمی به توصیه‌های FATF اعمال شدند. این توصیه‌ها و اقدامات استانداردها را در زمینه‌های کلیدی زیر تقویت کرده است:

• رویکرد مبتنی بر ریسک به اجرای برخی اقدامات و همچنین در استانداردها کاملا مشخص شده است. این امر به کشورها اجازه می‌دهد تا یک پاسخ موثر و مناسب را عنوان کرده و در صدد انجام آن برآیند.
• الزامات لازم برای اطمینان از دسترسی به موقع به اطلاعات کافی و دقیق در مورد مالکیت سودمند افراد حقوقی و ترتیبات، تقویت و روشن شده است.
• جرایم مالیاتی موجب تخلفاتی برای پولشویی شده‌اند.
• قدرت و مسئولیت‌های اجرای قانون و FIU مشخص شده است و دامنه همکاری بین‌المللی تقویت شده است.
• میزان دامنه نظارت گروه مالی، اصلاح شده و افزایش یافته است.
• یک استاندارد جدید در مورد اجرای تحریم‌های مالی هدفمند مربوط به گسترش سلاح‌های کشتار جمعی در آن اضافه شده است.

سازمان‌های ناظر FATF

برخی از سازمان‌ها به عنوان سازمان ناظر در FATF شرکت می‌کنند. این سازمان‌ها عبارتند از:

• صندوق بین‌المللی پول (IMF)
• سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)
• بانک جهانی
• پلیس بین‌الملل

آیا همکاری با سازمان FATF مهم است؟

اگر کشوری در لیست سیاه این سازمان قرار گیرد شانس ادغام در نظام بانکی جهانی را نخواهد داشت. از این رو مبادلات آن با کشورهای دیگر کاهش می‌یابد. از سوی صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و ADB و حتی سایر کشورها نیز تحریم می‌شود.

حتما بخوانید:  معرفی یک سازمان تاثیرگذار در حوزه کریپتو، کانسنسیس (ConsenSys)

انتظارات FATF از ایران

این سازمان از ایران می‌خواهد تا در صدد اقدامات باقی‌مانده زیر برآید و آن‌ها را اجرایی کند:

۱-      تامین مالی تروریست‌ها را جرم بداند و معافیت گروه‌های تحریم شده را که تلاش می‌کنند به اشغال گری، نژادپرستی و استعمار پایان دهند؛ حذف کند.

۲-      دارایی‌های تروریستی را شناسایی و بلوکه کند.

۳-      مراقبت مقتضی مشتریان را با نظام و برنامه‌ای مناسب تضمین کند.

۴-      استقلال واحد اطلاعات مالی را تضمین کرده و فعالیت‌های مشکوک را گزارش کند.

۵-      خدمات دهندگان غیرمجاز انتقال پول را شناسایی کند.

۶-       معاهدات تامین مالی را تصویب و اجرا کند.

۷-      در سازوکار نقل و انتقال وجوه در موسسات مالی مشخصات گیرنده و فرستنده را تایید کند.

۸-      در مقابل پولشویی مجازاتی را اعمال کند.

۹-      اموال شخص، سازمان یا هر ارگان متخلفی را طبق قوانین مصادره کند.

دستورالعمل جدید FATF برای مبارزه با تخلفات و سوء استفاده از ارز دیجیتال

سازمان FATF اخیرا دستورالعمل را با هدف ارائه راه حل‌هایی برای مبارزه با تخلفات و جرایم مالی در حوزه ارزهای دیجیتال طراحی و منتشر کرده است. این توصیه نامه شامل مواردی است که کشورهای عضو می‌بایست با انجام آن‌ها ریسک‌ها و خطرات مربوط به سوء استفاده از ارزهای دیجیتال در پولشویی و همچنین تامین مالی تروریسم را کاهش دهند. این توصیه‌نامه شامل تعاریف جامعی است که آن را به یکی از کامل‌ترین دستورالعمل‌های بین‌المللی تبدیل کرده است. در ابتدای این شیوه نامه تذکری در خصوص سوء استفاده از ارزهای دیجیتال در پولشویی منتشر شده و سپس بر اجرای قانون انتقال اطلاعات (Travel Rule) تاکید شده است تا کشورهای عضو FATF با استفاده از ابزارهای تحلیل بلاک چین و همچنین احراز هویت کاربران، فعالیت خود را قانونی کنند.

گفتار پایانی

FATF یک سازمان سیاست‌گذاری بین دولتی است که هدف آن ایجاد استانداردهای بین‌المللی و توسعه و ارتقاء سیاست‌ها در سطح ملی و بین‌المللی، مبارزه با پولشویی و همچنین مبارزه با تامین مالی تروریسم است. این سازمان در سال ۱۹۸۹ شکل گرفت تا اقدامات لازم را در مبارزه علیه پولشویی انجام دهد. پس از آن ۴۰ توصیه برای مبارزه با پولشویی و ۹ توصیه ویژه برای مبارزه با تامین مالی تروریستی صادر کرده است. FINCEN از بخش تلاش‌های خزانه داری برای ترویج تصویب استانداردهای بین‌المللی شامل ضد پولشویی و مبارزه با تروریسم حمایت می‌کند. عضویت FATF در حال حاضر از ۳۷ کشور تشکیل شده است.

سوالات متداول

• در شیوه نامه FATF ارزهای دیجیتال در مورد چه مفاهیمی صحبت شده است؟

در صفحات ابتدایی این شیوه نامه مفاهیمی در مورد ارز دیجیتال، ارائه‌دهندگان خدمات در رابطه با ارزهای دیجیتال مانند کیف پول ها، کارگزاری‌ها و پلتفرم‌های مبادله‌ای، امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، معاملات همتابه‌همتا، NFTها و موارد بسیار دیگر توضیحاتی داده شده است که به نظر می‌رسد نگاهی عمیق و همه‌جانبه و همچنین اشرافی کامل به دنیای ارزهای دیجیتال معطوف است.

• عواقب نپذیرفتن FATF چیست؟

اگر کشوری توصیه‌های FATF را نپذیرد، وارد لیست سیاه پولشویی می‌شود. این مورد باعث می‌شود تا نتواند مبادلات خود با سایر کشورها را از طریق تبادلات معمول ارزی انجام دهد. به طوری که منجر به قطع ارتباط مالی آن کشور با سایر کشورها می‌شود.