کاوش در دنیای استارک نت؛ هرآنچه باید در مورد توکن STRK بدانید

استارک نت، راه‌حل غیرمتمرکز لایه 2 برای مقیاس‌بندی شبکه اتریوم است که براساس مکانیزم ZK-STARK ساخته شده، اما این مکانیسم چگونه کار می‌کند؟ چرا وجود دارد؟

توکن استارک نت که با نماد STRK نمایش داده می‌شود، توسعه‌ای هیجان‌انگیز در دنیای مالی غیرمتمرکز و فناوری بلاک چین است. استارک نت که توسط StarkWare Industries، شرکتی پیشرو در حوزه بلاک چین توسعه داده شده، قصد دارد چالش مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم را برطرف کند و با ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد و سازگاری‌اش با اتریوم، راهکاری امیدوارکننده برای افزایش سرعت و مقرون‌به‌صرفه بودن تراکنش‌ها ارائه می‌دهد.

استارک نت از سیستم اثبات اختصاصی به نام ZK-STARK بهره می‌برد که حریم خصوصی و امنیت را بهبود می‌بخشد و با پردازش تراکنش‌های خارج از زنجیره و ارائه مدارک به اتریوم، بار روی شبکه را کاهش می‌دهد؛ در نتیجه تراکنش‌ها سریع‌تر و ارزان‌تر انجام می‌شوند.

این امر استارک نت را به‌ویژه برای برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) و اکوسیستم برنامه‌های کاربردی مالی غیرمتمرکز (DeFi) که به سرعت در حال گسترش است، به دستاوردی ارزشمند تبدیل می‌کند. توکن بومی استارک نت، توکنی ابزاری‌ است که نقشی حیاتی در اکوسیستم استارک نت ایفا می‌کند و هدف از راه‌اندازی آن پوشش هزینه‌های تراکنش، مشارکت در تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی و مشارکت در فعالیت‌های استیکینگ است. توکنومیک STRK به انگیزه‌های اقتصادی برای مشارکت‌کنندگان شبکه کمک کرده و با افزایش تقاضا برای استارک نت و برنامه‌های کاربردی آن، امکان افزایش قیمتش وجود دارد.

استارک نت (STRK) با راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری، فناوری پیشرفته و موارد استفاده همه‌کاره، فرصت‌های جدیدی را در دنیای مالی غیرمتمرکز و فناوری بلاک چین باز می‌کند. در حال حاضر نسخه‌ای آلفا از شبکه اصلی StarkNet با عملکردی محدود، فعال است، اما خود اکوسیستم استارک نت بیش از 120 پروژه را شامل می‌شود و شبکه اصلی هم بین 3 تا 6 میلیون تراکنش در هفته را پردازش می‌کند. توسعه‌دهندگان StarWare، مدت‌ها پیش توکن مدیریتی STRK را با استاندارد ERC-20 را برای سرمایه‌گذاران، کارمندان و توسعه‌دهندگان صادر کرده‌اند، اما گردش آزاد و تجارت STRK تازه از اوایل سال 2023 آغاز شده است.

آشنایی با نقش استارک نت در مقیاس‌بندی اتریوم

اتریوم با اکوسیستم وسیع و برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز متعدد (dApps) با چالش بزرگی از نظر مقیاس‌پذیری مواجه شده است. با افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها، شبکه اتریوم شلوغ و کند شده و اینجاست که استارک نت به عنوان راه‌حل لایه 2 برای رسیدگی به این مسائل مقیاس‌پذیری وارد میدان می‌شود. استارک نت با پردازش تراکنش‌ها، خارج از زنجیره و سپس ارسال نتایج به شبکه اتریوم، بار شبکه را کاهش داده و در نتیجه تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تری را به ارمغان می‌آورد. این امر به ویژه برای برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) بسیار مهم است، چرا که برای عملکرد مؤثر به تراکنش‌های سریع و مقرون‌به‌صرفه نیاز دارند.

توسعه‌دهندگان با استارک نت این فرصت را دارند که برنامه‌های خود را روی زیرساختی مقیاس‌پذیر ایجاد کرده و مستقر کنند تا از مزایای فناوری بلاک چین بدون کاهش سرعت و هزینه بهره ببرند. این امکان‌، فرصت‌های جدیدی را برای برنامه‌های دیفای نوآورانه باز می‌کند و تجربه کلی کاربر را بهبود می‌بخشد.

با افزایش تقاضا برای اتریوم، یافتن راه‌حل‌های مقیاس‌پذیر ضروری است و ادغام استارک نت با اتریوم و توانایی آن در انجام حجم زیادی از تراکنش‌ها، این شبکه را به ابزاری ارزشمند برای آینده فناوری بلاک چین تبدیل می‌کند.

بنیان‌گذاران استارک نت چه افرادی هستند؟‌

شبکه لایه دو استارک نت توسط شرکت StarkWare Industries که در سال 2018 تاسیس شد، در حال توسعه است. در میان بنیان‌گذاران این پروژه، رمزنگار معروف Eli Ben-Sasson، استاد دانشگاه تکنیون و یکی از نویسندگان فناوری استارک است، که قبلاً در ایجاد رمزارز زی کش نیز مشارکت‌ها‌‌یی، مایکل ریابزف (از بنیان‌گذاران ZK-STARK)، اوری کولودنی و الساندرو کیزا (از بنیان‌گذاران Zcash) نیز از بنیان‌گذارانی هستند که به طور گسترده در جامعه ارزهای دیجیتال شناخته شده‌اند. چندین دور تأمین مالی بین ژانویه 2018 و مه 2022 برای پروژه استارک انجام شده که طی آن‌ها شرکت موفق شد در مجموع 273 میلیون دلار سرمایه جمع‌آوری کند.

اولین کاربرد تجاری فناوری ZK-STARK راه‌اندازی StarkEx در ژوئن 2020 بود. این فناوری راه‌حلی بومی برای مقیاس‌پذیری اتریوم در برنامه‌های غیرمتمرکز خاص است که قبلاً با موفقیت توسط پلتفرم‌های dYdX، راینو (Rhino)، سورِر (Sorare) و ایمیوتبل (Immutable) استفاده می‌شود. انتظار می‌رود پلتفرم StarkEx در آینده به پروژه‌ای لایه سوم تبدیل شود و در بالای زنجیره استارک نت برای پروتکل‌های دیفای خاص مستقر شود تا استفاده از آنها را آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر کند.

استارک نت چگونه عمل می‌کند؟

استارک نت، zk-Rollup بدون مجوزی است که در آن قراردادهای هوشمند به زبان برنامه‌نویسی Cairo نوشته می‌شود. استارک نت هم مانند دیگر راه‌حل‌های لایه دو مبتنی بر رول‌آپ، صدها یا هزاران تراکنش را در بسته‌ها جمع‌آوری و اعتبار آنها را از نظر رمزنگاری تأیید می‌کند. برخلاف سایر پروژه‌های لایه دو، استارک نت بر فناوری ZK-STARK متکی است. معماری استارک نت دارای سه جزء اساسی در خارج از شبکه است که عبارت‌اند از:

• ترتیب‌دهنده: این سروری است که تراکنش‌ها را دریافت و بررسی کرده و آن‌ها را در بلوک‌ها ترکیب می‌کند. در حال حاضر، چنین سروری تنها در یک نمونه وجود دارد که توسط StarkWare کنترل می‌شود، اما در فرآیند تمرکززدایی، اعضای شبکه می‌توانند ترتیب‌دهنده‌های خود را اجرا کنند.

• اثبات‌کننده: در حال ساخت اثبات رمزنگاری است که محاسبات ترتیب‌دهنده را تأیید می‌کند. در حال حاضر، تنها یک اثبات‌کننده در شبکه وجود دارد که هم برای StarkNet و هم برای StarkEx اثبات می‌کند.

• گره کامل یا فول نود: سرورهایی هستند که برنامه Pathfinder را اجرا کرده و تمام تراکنش‌ها و وضعیت کلی سیستم را پیگیری می‌کنند.

علاوه بر این، استارک نت دو جزء روی زنجیره هم دارد:

• تایید‌کننده: قرارداد هوشمندی در شبکه اتریوم است که شواهد جدید تولید‌شده را از Proofreader دریافت کرده و آنها را تأیید می‌کند. نتیجه به هسته اصلی ارسال می‌شود.

• هسته اصلی استارک نت: قرارداد هوشمندی است که هر بار بلوکی جدید توسط لایه دو ایجاد می‌شود، تغییراتی را در وضعیت کلی استارک نت دریافت کرده و اثبات رمزگذاری آن با موفقیت توسط تأیید‌کننده تأیید می‌شود.

استارک نت ادعا می‌کند که این معماری کمک می‌کند تا گس فی را در مقایسه با اتریوم، 100 تا 200 برابر کاهش دهد. توسعه‌دهندگان هدف خود را دستیابی به عملکرد 700 تراکنش در ثانیه در سال 2022 تعیین کرده بودند، اما مطمئن بودند که در تئوری عملکرد شبکه چندین برابر بیشتر است. یکی از خالقان این فناوری، پروفسور الی بن ساسون، معتقد است که فناوری اثبات بازگشتی مورد استفاده در ZK-STARK، در تئوری، می‌تواند تا ۶۰ میلیون تراکنش را در بلوک واحدی در اتریوم ادغام کند.

از پیوند بلاک‌چین و هوش مصنوعی، به پول می‌رسیم؟

جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!

Please leave this field empty.

Δ

مزایای استارک نت در مقایسه با سایر راه‌حل‌های لایه دو چیست؟

آربیتروم و آپتیمیزم که توسط رول‌آپ‌های خوش‌بینانه پشتیبانی می‌شوند، در حال حاضر فعال‌ترین شبکه‌های L2 از نظر حجم نقدینگی قفل شده (TVL) و تعداد پروتکل‌های در حال اجرا در حوزه دیفای هستند. تمایز اصلی بین استارک نت و رقبایش، پردازش تراکنش‌ها است. برای تسریع در پردازش، همه تراکنش‌ها در مجموعه‌های خوش‌بینانه واقعی فرض می‌شوند تا زمانی که خلاف آن ثابت شود. اگر مشخص شود که گره‌ یا نودی مخرب است و راه را برای انجام تراکنش‌های نادرست هموار کرده، ولیدیتورهای می‌توانند تراکنش نادرست را در عرض هفت روز به چالش کشیده و لغو کنند.

استفاده از مکانیسم ZK-STARK در استارک نت این امکان را فراهم می‌کند تا اثبات اصالت تراکنش هم در کنار خود تراکنش منتقل شده و محدودیت زمانی هم برای به چالش کشیدن تراکنش وجود نداشته باشد. این سازوکار، عملکرد را بهبود بخشیده و هزینه‌های گس را کاهش می‌دهد. استفاده از پروتکل تأییدکننده متفاوتی به نام ZK-SNARK، استارک نت را از پروژه‌های لایه دو امیدوارکننده دیگری به نام ZKSYNC متمایز می‌کند. همانطور که برخی از رمزنگاران معتقدند، فناوری ZK-STARK:

• در تمام مراحل راه‌اندازی و عملیات، ایمن‌تر است.
• به طور بالقوه تا 10 برابر از ZK-SNARK مقیاس‌پذیرتر است.
• در برابر حملات سایبری ایجاد شده با کامپیوترهای کوانتومی مقاوم است.

توکن STRK چیست؟

معرفی توکن STRK به جامعه، نقطه عطفی در سفر استارک نت به سمت تمرکززدایی است. تخصیص اولیه بیش از 700 میلیون STRK به نزدیک به 1٫3 میلیون آدرس، تلاش اولیه‌ای برای توزیع 1٫8 میلیارد توکن، یعنی ۱۸ درصد از کل عرضه در جامعه است. این توزیع گسترده نشان‌دهنده تعهد استارک نت به درگیر کردن پایگاه کاربران متنوعی مانند توسعه‌دهندگان، کاربران و مشارکت‌کنندگان در بخش‌های مختلف، در حاکمیت و عملیات شبکه است.

توکن STRK به عنوان گزینه‌ای برای پرداخت کارمزد تراکنش در شبکه StarkNet استفاده می‌شود و این قابلیت را به کاربران امکان می‌دهد تا هزینه‌ها را یا با توکن STRK یا با ETH، پرداخت کنند و انعطاف‌پذیری و کاهش بالقوه هزینه‌های تعاملات شبکه را برای آن‌ها به ارمغان می‌آورد. هدف StarkNet با توسعه و راه‌اندازی توکن STRK، به‌عنوان وسیله‌ای برای پوشش هزینه‌های تراکنش، ساده کردن تجربه کاربری و تشویق برای پذیرش گسترده‌تر پلتفرمش است.

داشتن توکن STRK به کاربران این حق را می‌دهد که در تصمیمات حاکمیتی که بر پروتکل StarkNet تأثیر می‌گذارد، شرکت کنند. این تصمیمات، شامل رأی‌گیری در مورد موضوعات مختلفی است که توسعه، خط مشی و جهت آینده شبکه را شکل می‌دهد. دارندگان توکن STRK، می‌توانند بر تصمیمات مربوط به ارتقاء، تنظیم پارامترها و اجرای ویژگی‌های جدید هم تأثیر بگذارند و اطمینان حاصل کنند که شبکه به گونه‌ای تکامل می یابد که منعکس‌کننده نیازها و اولویت‌های جامعه باشد.

توکن STRK در مدل اثبات سهام (PoS) مورد استفاده قرار خواهد گرفت که امنیت و تمرکززدایی شبکه را پشتیبانی می‌کند. با داشتن این توکن، کاربران می‌توانند از عملیات شبکه پشتیبانی، به امنیت آن کمک و در ازای آن، پاداش دریافت کنند. این مکانیسم استیکینگ برای انتخاب از میان شبکه‌ای غیرمتمرکز و ترتیب‌دهنده طراحی شده و تضمین می‌کند که StarkNet ایمن، کارآمد و در برابر متمرکز شدن مقاوم باشد. توکن‌های STRK به شرح زیر توزیع خواهند شد:

• 17 درصد به سرمایه‌گذاران؛
• 32٫9 درصد به اعضای کلیدی جامعه (کارمندان StarkWare، مشاوران و توسعه‌دهندگان شخص ثالث)؛
• 50٫1 درصد به بنیاد StarkNet.

طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، تنها 10 درصد در اختیار بنیاد باقی خواهد ماند. توکن‌های باقی‌مانده برای پاداش‌دهی به جامعه، برنامه‌های کمک‌های مالی و سایر اهداف استفاده خواهند شد. تمام توکن‌های تخصیص داده شده به سرمایه‌گذاران و تیم، برای فروش به مدت 1 سال قفل هستند و طی 4 سال آینده به صورت خطی باز می‌شوند. توکن STRK سه عملکرد اصلی را انجام می‌دهد:

• مشارکت در مدیریت شبکه؛
• پرداخت هزینه تراکنش در استارک نت؛
• مشارکت در مکانیسم اجماع و پردازش تراکنش.

اکوسیستم استارک نت چیست؟

از پاییز 2022 تا به امروز، StarkNet بیش از 120 پروژه در دست توسعه یا راه‌اندازی دارد که در میان آن‌ها، زیرساخت‌های اولیه و انواع سرویس‌های دیفای نیز وجود دارد و به کاربران و توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا از تمام مزایای راه‌حل جدید لایه دو بهر‌ه‌مند شوند.

چشم‌انداز آینده استارک نت چیست؟

استارک نت در حال حاضر حدود 3 تا 6 میلیون تراکنش در هفته را پردازش می‌کند که نشانگر فعالیت بالای کاربران در این شبکه است و StarkWare هم تا پایان سال 2022 با غیرمتمرکزسازی استارک نت و توسعه نرم‌افزار مورد استفاده برای اجرای ترتیب‌دهنده‌ها و تأیید تراکنش‌ها در دسترس عموم قرار گرفت. انتظار می‌رود مشوق‌های مالی برای اثبات مفهوم، ترتیب‌دهنده‌ها و اپراتورهای فول نود راه‌اندازی شود و هرکدام بخشی از کارمزد تراکنش را دریافت کنند. علاوه بر این، با راه‌اندازی توکن STRK هم مکانیسم‌های هماهنگی و حاکمیت مبتنی بر DAO توسعه خواهد یافت.