آیا وامهای کریپتویی، تهدیدی برای سیستم وامدهی سنتی و بانکها هستند؟
تاریخ انتشار: 3 تیر 1402 | آخرین بهروزرسانی: 16 شهریور 1402
زمان مطالعه:
8 دقیقه
با ظهور فناوری بلاک چین و رشد روزافزون امور مالی غیرمتمرکز، آیا وامهای کریپتویی، تهدیدی برای سیستم وامدهی سنتی و بانکداری قدیمی به حساب میآیند؟
ترکیب پذیرش روزافزون رمزارزها و افزایش بهرهوری در امور مالی غیرمتمرکز، وامهای کریپتویی را به سرعت به جایگزینی واقعی برای سیستم وامدهی سنتی تبدیل خواهد کرد. وامدهی کریپتویی و رمزارزی، فرایندی نوظهور در دنیای مالی امروز است که نیاز به پشت سر گذاشتن فراز و نشیبهای موجود در سیستم مالی سنتی را برای دریافت تسهیلات بانکی از بین میبرد و افراد دیگر بابت فرایندهای وقتگیر اداری، ماندن در نوبت دریافت وام و ارائه هزاران مدرک و نامه، دغدغهای نخواهند داشت.
درواقع در دنیای رو به پیشرفت امروز، با وجود فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال، داشتن چنین دغدغههایی کمی عجیب و حتی خندهدار به نظر میرسد! فرایند دریافت وامهای کریپتویی، همتابههمتا (P2P) و بدون واسطه بوده و گرفتن این نوع وامهای، به مراتب آسانتر و سریعتر از دریافت تسهیلات بانکی است؛ شما بهراحتی میتوانید با وثیقه گذاشتن ارزهای دیجیتالی، مانند بیت کوین، اتریوم و تتر، از دارایی دیگر کاربران در صرافیهای ارائهدهندهی این سیستم وامدهی، وام دریافت کنید.
پیشتر در مقاله وام دهی ارز دیجیتال، به طور مفصل درباره وامهای کریپتویی و فرایند وامدهی ارز دیجیتال صحبت کردیم، حال در این مقاله از بیت پین، قصد داریم درباره نقاط قوت و ضعف وامهای رمزارزی را نسبت به سایر گزینههای تامین مالی سنتی بررسی کنیم و ببینیم که آیا رشد روزافزون وامهای کریپتویی، تهدیدی برای سیستم وامدهی سنتی محسوب میشود یا خیر؟ و در کل چه تأثیری بر امور بانکداری قدیمی خواهد داشت.
چگونه وامهای کریپتویی بازار مالی سنتی را متحول میکنند؟
تا قبل از بحران سال ۲۰۰۸، مفهوم وامدهی آنلاین، معنی نداشت! این بحران در پی انفجار حباب در بازار مسکن آمریکا اتفاق افتاد و پس از آن بانکها دیگر برای مدتی به افراد وام نمیدادند؛ همین موضوع باعث شد تا جامعه، به جایگزینی برای سیستم مالی سنتی فکر کند! پس سیستم وامدهی آنلاین راهاندازی شد.
در سیستم وامدهی آنلاین، با اینکه افراد دیگر دغدغهای بابت طی کردن فرآیندهای طولانی دریافت وام نداشتند، اما همچنان باید وضعیت مالی و اعتباری خود را برای سیستم روشن میکردند. در نهایت، با ظهور فناوری بلاک چین و انتشار ارزهای دیجیتال، صنعت وامدهی باز هم متحول شد و نوآوریهای فضای مالی غیرمتمرکز (DeFi) در زمانی کوتاهی به جایگزینی برای محصولات مالی متعارف، از بیمه گرفته تا حسابهای پسانداز و معاملات اوراق بهادار، تبدیل شدند.
یکی از سریعترین حوزههای در حال رشد در امور دیفای، وامهای مبتنی بر ارز دیجیتال است؛ درست همانطور که موسسات مالی سنتی وامهای ارز فیات تضمینشده را در ازای سند ماشین یا خانه ارائه میدهند، وامهای کریپتویی هم با پشتوانه ارزهای دیجیتال به عنوان وثیقه، ضمانت میشوند. برخلاف وامهای سنتی مرسوم، کنترل وامهایی که پشتوانه رمزارزی دارند، با قراردادهای بلاک چین هوشمند انجام شده و هیچ شخص ثالثی هم نمیتواند این قراردادها را دستکاری کرده یا تغییر دهد.
نیکول دسیکو (Nicole DeCicco)، موسس شرکت مشاوره ارزهای دیجیتال CryptoConsultz، درباره وامهای کریپتویی میگوید:
سرمایهگذاران در دنیای ارزهای دیجیتال، اغلب به اتخاذ رویکرد HODL معروف هستند، اما ممکن است هرکدام روشی متفاوت را در این رویکرد انتخاب کنند. آنها اغلب پلتفرمهای وامدهی و سرمایهگذاری کریپتویی را انتخاب کرده و در آنها شرکت میکنند تا از سرمایهگذاریهای خود، سودآوری داشته باشند؛ البته نمیتوان گفت که چینی رویکردی کاملا بیخطر است، اما خب مزایای (حداقل به طور غیرقابل استدلالی) چشمگیری برای آنها به ارمغان میآورد.
اصطلاح HODL (کوتاهشده عبارت Hold on For Dear Life)، به معنی برای زندگی عزیز ادامه بده، صبر کن یا نگهدار! برای نگه داشتن ارزهای دیجیتال به جای فروختن آنها است؛ کاربران معمولا به یکدیگر پیشنهاد میکنند تا صبر کرده و رمزارزهای خود را در پی ترس ناشی از شرایط پرنوسان بازار یا ریزش قیمتها، به فروش نرسانند.
وامهای کریپتویی و اکوسیستم پیچیده
درک این موضوع که چرا وامگیرندگان به خاطر نرخهای بهره نسبتا پایین، تأمین مالی نسبتا فوری و نیاز نداشتن به بررسی اعتبار، به طور فزایندهای به وامهای کریپتویی روی میآورند، اصلا دشوار نیست. دادههای CoinMarketCap هم نشان میدهند که ارزش بازار جهانی تمام داراییهای کریپتویی، مانند بیتکوین و اتریوم، نزدیک به ۱٫۸ تریلیون دلار است و بازار پتانسیل بالایی برای ارائه وامهای کریپتویی دارد.
نهنگهای کریپتو (افرادی که میلیونها میلیون کریپتو در کیف پولهای دیجیتال خود دارند)، میتوانند با وام دادن رمزارزهایشان از طریق پلتفرمها و صرافیهای آنلاین، سودآوری در قالب ارز فیات داشته باشند؛ در حالی که همین افراد اگر میخواستند برای کسب درآمد، رمزارزهای خود را بفروشند، باید مالیاتهایی نجومی پرداخت میکردند
در شرایط فعلی وام گرفتن از بانکها، فرایند بسیار سخت و پردردسری است!
البته باید دقت داشته باشید که وام گرفتن با ارزهای دیجیتال هم، مانند بسیاری از محصولات مالی دیگر، بدون خطر و ریسک نیست. بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، داراییهایی پرنوسان هستند و ارزش آنها در عرض چند روز ممکن است به میزان قابلتوجهی افزایش یا کاهش پیدا کند. به دلیل همین بیثباتی ذاتی رمزارزها، وامهای کریپتویی معمولا آستانه نقد شدن پایینی دارند. در فرایند دریافت وام ارز دیجیتال، زمانی که ارزش وثیقه از آستانه مشخصی پایینتر بیاید، پلتفرم ارائهدهنده وام از شما میخواهد تا دارایی رمزارزی خود را برای حفظ وام، افزایش دهید (Margin Call) و از آنجایی که ارزهای دیجیتال در کوتاهمدت بسیار بیثبات هستند، احتمال وقوع این اتفاق، بالا است.
آستانه نقد شدن وثیقه را با نسبت LTV (مخفف Loan-to-Value) یا نسبت وام به ارزش، محاسبه میکنند که از تقسیم مبلغ وام به قیمت بازار یا ارزش کارشناسی دارایی به دست میآید و به صورت درصد هم بیان میشود. هرچه LTV وامهای کریپتویی بالاتر باشد، ریسک وام برای وامدهنده بالاتر و هرچه LTV پایین تر باشد، ریسک وام کمتر خواهد بود. افرادی که میخواهند وامهای کریپتویی دریافت کنند باید قوانین قرارداد هوشمند را درک کرده و درست همانگونه که در زمان دریافت وامهای مالی سنتی، متن قرارداد را با دقت خوانده و بررسی میکنند، برای گرفتن وامهای کریپتویی هم متن قراردادهای هوشمند مرتیط با وام را به طور دقیق بررسی کنند.
وامهای کریپتویی و موانع نظارتی
اگرچه بسیاری از رگولاتورها در سراسر جهان، تلاش می کنند تا مقررات ارزهای دیجیتال را به شکلی واضح تنظیم کنند، اما فقدان دستورالعملهای واضح و جامع، محیط عملیاتی دشواری را برای بسیاری از پلتفرمهای وامدهنده رمزارزی ایجاد کرده است. در فوریه سال ۲۰۲۳، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) ادعایی مطرح کرد، مبنی بر اینکه یکی از شرکتهای تابعه پلتفرم BlockFi، به نام BlockFi Lending LLC، وام غیرقانونی ارائه میدهد:
طبق ادعای کمیسیون، این شرکت محصول و فیچر وامدهی خود را به عنوان اوراق بهادار ثبت نکرده و وامگیرندهها را هم از خطرات احتمالی محصول خود، آگاه نکرده است. اگرچه پلتفرم BlockFi Lending LLC هرگز زیر بار این ادعا نرفت، اما درنهایت مجبور شد ۱۰۰ میلیون دلار غرامت بابت این شکایت پرداخت کند؛ این جریمه ۱۰۰ میلیون دلاری، بزرگترین جریمهای است که تا به حال برای شکایت اجرایی کریپتویی پرداخت شده.
یکی از دلایل اصلی، برای دقیقتر بررسی کردن فرایند اعطای وام نسبت به نظارت بر فرایند انجام تراکنشها، چند وجهی بودن وامدهی کریپتویی است. شرکتهای وامدهنده ارز دیجیتال، بدون مقررات مشخص نمیتوانند استاندارد یکسانی برای گزارشدهی داشته باشند؛ در بسیاری موارد، اطلاعات دقیقی درباره آنچه در پشت صحنه وامدهی ارز دیجیتال میگذرد، ارائه نمیشود.
از منظر نظارتی، برای رونق وامدهی کریپتویی به افزایش تعداد پلتفرمهای فعال در این حوزه نیاز داریم؛ در حال حاضر، بسیاری از پلتفرمهای وامدهی کریپتویی ملزم به رعایت برخی مقررات بانکی نیستند و توسط هیچ نهادی هم برای جبران خدمات مالی، حمایت نمیشوند، پس مشتریان و وامگیرندههای این پلتفرمها در صورت شکست پلتفرم یا مواجهه با چالشهای نقدینگی، حق اعتراض یا شکایت نخواهند داشت.
از پیوند بلاکچین و هوش مصنوعی، به پول میرسیم؟
جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!
وامهای کریپتویی، تهدیدی برای سیستم وامدهی سنتی
در سالهای اخیر، شرکتهای زیادی برای ارائه وامهای کریپتویی ایجاد شدهاند؛ این شرکتها در فضای مالی متمرکز (CeFi)، امکان دریافت وامهای ارز دیجیتال را برای مشتریان خود فراهم کرده و مزایایی مشابه فضای مالی غیرمتمرکز (DeFi) را همراه با تجربه کاربری مناسب و امنیت بالا در اختیار آنها میگذارند.
پس از راهاندازی سیستم وامدهی کریپتویی، در مدت زمان کوتاهی، بسیاری از پلتفرمها رشد بسیار بالایی را درمورد این وامها گزارش کردند، برای مثال، پلتفرم CoinLoan، در سال ۲۰۲۱، گزارشی مبنی بر رشد ۲ هزار درصدی در این فضا را منتشر کرد که خود نشاندهنده سالی قوی برای ارزهای دیجیتال بود. حال میرسیم به این سوال که با ادامه رشد پلتفرمهای وامدهی کریپتویی، آیا موسسات مالی بزرگ سنتی در معرض خطر از دست دادن مشتریان خود هستند؟ آیا وامهای کریپتویی، تهدیدی برای سیستم وامدهی سنتی و بانکها به حساب میآیند؟
برای ایلیا ولکوف (Ilya Volkov)، مدیرعامل و یکی از بنیانگذاران صرافی ارز دیجیتال، یوهودلر (YouHodler)، افزایش وامدهی رمزارزها و ارزهای دیجیتال هیچ خطری برای بازارهای سنتی وامدهی و سیستم مالی قدیمی ایجاد نمیکند:
از نظر فنی، وامهای کریپتویی هم نوعی وام سنتی هستند که در آن از ارز دیجیتال به عنوان وثیقه (ضمانت) استفاده میشود. ما قرار نیست مشاغل قدیمی و سنتی را مختل کنیم یا با آنها وارد رقابت شویم، فعالیت ما به نوعی به گسترش آنها کمک خواهد کرد.
شکی نیست که وامدهی ارز دیجیتال در مقایسه با سازمانهای مالی سنتی که قدمتی صد ساله دارند، هنوز صنعتی نوپا و جوان است، اما تحقیقات نشان میدهند که با افزایش پذیرش ارزهای دیجیتال در سطح جهان، در حال حاضر، ۴۹ درصد از متولدین نسل جدید، بخشی از دارایی و پسانداز خود را به ارزهای دیجیتال اختصاص داده و این احتمال وجود دارد که در آیندهای نزدیک، مشتریان بیشتر و بانکهای بزرگ دیگری هم به استفاده و ارائه وامهای کریپتویی روی آورند.
الکس فالیوشین (Alex Faliushin)، مدیرعامل و بنیانگذار پلتفرم وامدهی ارز دیجیتال CoinLoan، در این خصوص میگوید:
در حال حاضر گرفتن وام از بانک کار سختی است؛ اما پلتفرمهای وامدهی رمزارزی، به هر شخصی که سرمایه دیجیتالی داشته باشد، فوراً وام میدهد و علاوهبراین، برای او امکان وامدهنده بودن را هم فراهم میکنند؛ این سیستم در مقایسه با مدل نگهداری پول در بانک، بازدهی سالمتری ارائه میدهد.
فرآیند افتتاح حساب در صرافی یا پلتفرم وامدهی کریپتویی هم معمولاً در مقایسه با باز کردن حساب در بانکها، سادهتر و نوآورانهتر است. شاید هنوز تا رسیدن وامهای کریپتویی به پتانسیل کامل خود، راه زیادی در پیش داشته باشیم و در حال حاضر عموم مردم به سختی به محصول مالی نسبتاً جدیدی مانند وامهای کریپتویی را پذیرا باشند، اما واقعیت این است که سیستم وامدهی ارز دیجیتال مزایایی چنان جذاب را برای هولدرهای کریپتو ارائه میدهد که رد کردنش ممکن است کاری دور از ذهن به نظر برسد.
چشمانداز استفاده از پلتفرمهای وامدهی ارز دیجیتال روشن است و با گذشت زمان، راههای بیشتری برای استفاده از این پلتفرمها و افزایش بهرهوری در امور مالی غیرمتمرکز توسعه خواهد یافت.
گفتار پایانی
سیستم وامدهی کریپتویی، سیستمی نوظهور در دنیای مالی روبهرشد امروزی است که فراز و نشیبهای سیستم مالی سنتی از بین برده و دغدغه افراد برای فرایندهای وقتگیر اداری، نوبتدهی برای دریافت وام و باقی مسائل را برطرف میکند. وامهای مبتنی بر ارز دیجیتال، یکی از سریعترین حوزههای در حال رشد در امور دیفای است که در آن وامهای کریپتویی با پشتوانه ارزهای دیجیتال به عنوان وثیقه، ضمانت میشوند. کنترل این وام با قراردادهای بلاک چین هوشمند انجام شده و هیچ شخص ثالثی هم نمیتواند این قراردادها را دستکاری کرده یا تغییر دهد.
به طور کلی، وامهای کریپتویی هم نوعی وام سنتی هستند که پشتوانهشان به جای سند ماشین یا خانه، ارزهای دیجیتال است، این وامها، قرار نیست سیستم وامدهی قدیمی و سنتی را مختل کنند، بلکه به نوعی به گسترش آنها کمک خواهند کرد.
سوالات متداول
وامدهی کریپتویی چیست؟
وامدهی کریپتویی یا وامدهی ارز دیجیتال، سرویسی ساده برای دریافت وام از طریق استیک کردن رمزارز در پلتفرمی است که این قابلیت را برای کاربر فراهم میکند.
پلتفرمهای وامدهی کریپتویی چه چالشهایی در دنیای امروز دارند؟
اکوسیستم پیچیده، قانونگذاری نامشخص و موانع نظارتی، چالشهایی هستند که در دنیای امروز بر سر راه پلتفرمهای وامدهی کریپتویی قرار دارند.
آیا وامهای کریپتویی، سیستم بانکداری و وامدهی سنتی را تهدید میکنند؟
وامهای کریپتویی، نوعی وام سنتی هستند که به جای سند ماشین یا خانه، از ارزهای دیجیتال برای وثیقه استفاده میکنند؛ این وامها تهدیدی برای سیستم وامدهی قدیمی و سنتی نیستند، بلکه میتوان آنها را چشماندازی برای گسترش سیستم های مالی سنتی دانست.
شبنم توایی
علاقه زیادی به حوزه فناوری و فین تک دارم، درباره ارزهای دیجیتال، بلاک چین، هوش مصنوعی، وب ۳ و سایر موضوعات مرتبط با فناوری مینویسمو تحقیق میکنم.
عاشق سفر و عکاسی هستمو اوقات فراغتم را با کشف جاذبهها و ثبت لحظات زیبا سپری میکنم.
بزرگترین هدفم تو زندگی یاد گرفتنه و لذت میبرم از اینکه یادگرفتههامو دانش و تجربهام را با دیگران به اشتراک بگذارم و از اونها هم یاد بگیرم.