وایت پیپر ارز دیجیتال چیست و چه مواردی را باید بررسی کنیم؟

اگر در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت داشته باشید، احتمالا با عبارت وایت پیپر (White Paper) آشنایی دارید و به گوشتان خورده است. وایت‌پیپر یا برگه سفید در واقع یک فایل پی‌دی‌اف است که برخی گزارشات مهم یک ارز دیجیتال از زمان تاسیس تا برنامه‌های آینده را در آن قرار داده اند. در این نوشتار قصد داریم به مهمترین نکات وایت‌پیپر بپردازیم.

امروزه اصطلاح وایت پیپر در حوزه ارزهای دیجیتال بسیار مورد استفاده قرار گرفته و کاربردی است، اما تنها محدود به دنیای ارزهای دیجیتال نیست. وایت پیپر یا همان اوراق سفید، گزارشی جامع است که به صورت کامل به عملکرد یک طرح یا پروژه می‌پردازد و به مشکلی که آن را حل کرده باشد، اشاره می‌کند. به عبارت دیگر همان بیزینس پلن (Business Plan) است که ماهیت یک پروژه را مورد بررسی قرار می‌دهد.

در ادامه این نوشتار با ما همراه باشید تا ضمن آشنایی با وایت پیپر و اهمیت آن در حوزه ارزهای دیجیتال، دلایل ایجاد، بخش‌های مختلف، نحوه طراحی استانداردهای نوشتن، چگونگی افزایش محبوبیت آن و… را با یک‌دیگر مورد بررسی قرار دهیم.

آشنایی با وایت پیپر

وایت پیپر (Whitepaper) در حوزه ارزهای دیجیتال سندی چند صفحه‌ای است که در آن، توضیحی جامع از یک پروژه غیر متمرکز ارائه شده است. این پروژه که در حوزه ارزهای دیجیتال یا شبکه مبتنی بر بلاک‌چین است همچون معرفی نامه‌ای است که به طرح مشکل یک شرکت یا سازمان پرداخته و برای خواننده بیان می‌کند که از چه روش و راه‌هایی قرار است مشکل را برطرف کند. این اطلاعات توضیحاتی از محصول، فناوری‌های مورد استفاده در آن و مشکلاتی که قرار است مرتفع سازد را شامل می‌شود. علاوه‌بر این جزئیاتی در مورد توکن دیجیتال نیز ارائه می‌دهد و اطلاعاتی در مورد نقشه راه و تیم توسعه دهنده در آن قید می‌شود.

همان‌طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، وایت پیپر تنها محدود به دنیای ارزهای دیجیتال نیست و در هر حوزه دیگری نیز می‌تواند وجود داشته باشد. هرگاه با یک ارز دیجیتال جدید (به خصوص عرضه اولیه سکه یا همان ICO) رو به رو می‌شویم، اولین گام به منظور تحلیل آن، مطالعه وایت پیپر است. به عبارتی هر شرکت یا سازمان با استفاده از وایت پیپر تلاش می‌کند تا افراد بسیاری را با راه‌حل‌های پیشنهادی خود آشنا سازد. بدین ترتیب می‌تواند در پروژه‌‌های بعدی خود مشارکت فکری و مالی جذب کند. در نتیجه وایت پیپر، بیش از آن که یک معرفی‌نامه برای بازاریابی باشد، سندی علمی محسوب می‌شود.

معروف‌ترین وایت پیپر در دنیای ارزهای دیجیتال، وایت پیپر بیت‌کوین است. این وایت پیپر در سال 2008 میلادی توسط خالق ناشناس بیت‌کوین‌ یعنی ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto)، با عنوان «بیت‌کوین؛ یک سیستم دارای پرداخت نقدی الکترونیک و همتا به ‌همتا»، منتشر شد و عنوان اولین ارز دیجیتال غیر متمرکز جهان را به خود اختصاص داد.

اهمیت یک وایت پیپر

وایت پیپرها یکی از تأثیرگذارترین شکل بازاریابی محتوا بوده که خیلی پیش‌تر از مطالعات موردی، بروشورها، راهنمای استفاده از محصولات، ویدئوهای آموزشی و … به وجود آمده‌اند. طبق آخرین نظرسنجی‌های انجام شده به واسطه وبلاگ بازاریابی Savvy B2B اپلیکیشن آزمایشی وایت پیپر، بیشترین استفاده را میان کاربران داشته است. همچنین نظرات سرمایه‌گذاران مختلف مورد سنجش قرار گرفت و چنین استنباط شد که :

• 77 درصد آن‌ها در 6 ماه گذشته حداقل یک وایت پیپر را مطالعه کرده‌اند؛ این در حالی است که در نظرسنجی سال 2008 میلادی، این عدد 68 درصد بوده است.
• 84 درصد از این افراد به هنگام تصمیم‌گیری برای خرید فناوری، تأثیرگذاری وایت پیپر را در حد متوسط تا زیاد در نظر گرفتند.
• در سال 2013 میلادی نیز تحقیقاتی انجام شده که بر اساس آن 49 درصد از پاسخ‌دهندگان اعلام کردند که برای خریدهای فنی، وایت پیپرها را بیش از هر چیز دیگری مورد مطالعه قرار می‌دهند.

اگر این آمار و ارقام هنوز شما را نسبت به اهمیت یک وایت پیپر آشنا نکرده است، باید بگوییم که یکی از مورد پسندترین نوع محتوا محسوب می‌شوند. وایت پیپرها آنقدر کامل هستند که تنها در موارد موردی نیاز به راهنمایی‌های فنی خواهد بود. حتی پس از فروش یک محصول نیز تحقیقاتی انجام شد که از هر 10 پاسخ‌دهنده، 8 نفر آن به اهمیت این محتوا اشاره کردند. وایت پیپرها نه تنها ما را با بیت‌کوین و فناوری بلاک‌چین آشنا کردند، بلکه زمینه را برای ارزهای دیجیتال، رمزارزهای پایه و به عبارتی کل صنعت ICO هموار کردند. تنها همین نوع از وایت پیپرهای تبلیغاتی توانستند دوره جدیدی را تعریف نموده و افراد را به سمت یک صنعت چند میلیارد ریالی سوق دهند. به همین دلیل است که همواره بر این اصل معتقدیم که یک وایت پیپر خوب می‌تواند انقلابی در کل صنعت ایجاد کند.

وایت پیپر، حاوی اطلاعات کاملی در مورد جزییات پروژه است.

دلایل ایجاد یک وایت پیپر

همان‌طور که می‌دانید برای ایجاد یک وایت پیپر نیاز به صرف وقت و منابع خواهد بود. اما اگر یک وایت پیپر به خوبی نوشته شده باشد می‌‌تواند به شما کمک فراوانی کند که عبارت است از:

• شرکت شما را به عنوان یک رهبر تأثیرگذار در صنعت معرفی خواهد کرد.
• موجب شکل‌گیری ارتباط شما با شرکای جدید و رهبران صنایع دیگر می‌شود.
• تجسم برند و صنعت شما ساده‌تر شده و برای شما اعتبار و اعتماد به وجود می‌آورد.
• میزان مشارکت مخاطبان را افزایش داده و افراد را تشویق به اشتراک‌گذاری مطالب شما در شبکه‌های اجتماعی می‌کند که در نتیجه آن اطلاعات بیشتری از بازدیدکنندگان سایت جمع‌آوری خواهید کرد.

علاوه بر موارد تمامی ذکر شده، ایجاد یک وایت پیپر، منفعت‌هایی را نیز به همراه دارد که عبارتند از :

• منابع بزرگی برای تیم‌های فروش به حساب می‌آیند.
• در اشکال گوناگونی همچون اینفوگرافیک، اسلایدها و پست‌های وبلاگی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• شما را در نظر خوانندگان از رقبایتان متفاوت‌تر جلوه می‌دهد.
• از تأثیرگذارترین ابزارهای بازاریابی برای تصمیم‌گیری در خریدهای B2B است.

از پیوند بلاک‌چین و هوش مصنوعی، به پول می‌رسیم؟

جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!

Please leave this field empty.

Δ

بخش‌های مختلف یک وایت ‌پیپر

ساختار اصلی یک وایت پیپر استاندارد و کامل از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که عبارتند از:

• عنوان و چکیده (Abstract)

هر مطلب یا نوشته‌ای علاوه بر این که به یک عنوان نیازمند است، به یک چکیده هم نیاز دارد تا یک نمای کلی نسبت به پروژه را در اختیار شما قرار دهد. به عبارتی قسمت‌های کلی پروژه را به صورت خلاصه در اختیارتان بگذارد. وظیفه اصلی چکیده آن است که با ارائه نقاط جذاب یک پروژه، شما را به خواندن ادامه آن مطلب و فراگرفتن جزئیات بیشتر ترغیب کند. به بیان دیگر، حس کنجکاوی را در ذهن خواننده به وجود آورد.

• مقدمه (Introduction)

در این بخش به طور معمول اطلاعات کلی و مطالب پایه‌ای مطرح می‌شود. ماهیت این اطلاعات پایه، اغلب در مورد بلاک‌چین، ارزهای دیجیتال و مزایای آن است. همچنین به معرفی بازاری پرداخته می‌شود که پروژه مذکور قصد ورود به آن را دارد.

• تعریف مشکل و راه‌حل (Problem Statement & Solution)

به طور قطع هر پروژه برای اجرا با مشکلاتی رو به رو خواهد بود. در این بخش مشکلات و راهکارها، ارائه شده و مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین چالش‌های موجود در صنعت ارزهای دیجیتال با دقت بیشتری بررسی می‌شود. این چالش‌ها می‌توانند از نوع فنی یا مرتبط با نوع مدیریت کسب‌وکار باشند. در قسمت تعریف مشکل جزئیات بیشتری در مورد بازار هدف ارائه می‌شود و در دسترس مخاطبان قرار می‌گیرد. سپس راه‌حل‌هایی که تا به حال پیش‌بینی شده و برای رفع مشکل مناسب به نظر برسند، در این قسمت قرار می‌گیرند. همچنین تیم توسعه‌ دهنده دلایل خود را مبنی‌بر کافی نبودن راه‌حل‌های موجود بیان می‌کند.

• توضیح محصول (Description)

در این بخش توسعه دهندگان محصول خود را به همراه خدمات ارائه شده، معرفی می‌کنند. هر یک از افراد می‌توانند با مراجعه به این بخش، نسبت به کارایی‌های محصول و عملکرد آن، اطلاعات لازم را به دست آورده و بدانند به چه طریقی قرار است به حل مشکل مطرح شده بپردازد.

• جزئیات فنی (Technical Details)

جزئیات فنی مربوط به بلاک‌چین پروژه در این قسمت گنجانده می‌شود. به عبارتی در این بخش از سند با مواردی از جمله مشخصات فنی، چگونگی توسعه محصول، روش‌های عرضه کوین یا توکن دیجیتال و … مواجه خواهید شد.

• اقتصاد توکن (Token)

تمامی اطلاعات مربوط به کوین یا توکن دیجیتال در این قسمت قرار می‌گیرد. با مطالعه این بخش از وایت پیپر، پی خواهید برد که کوین‌ها یا توکن‌های دیجیتال، چه عملکردی خواهند داشت و چه ساز و کاری برای عرضه این ارزهای دیجیتال در نظر گرفته شده است. در واقع این بخش از پروژه بیان می‌کند که کاربران چه نفعی از پروژه می‌برند و اگر این پروژه در مقیاس‌های بزرگ‌تری اجرا شود، جامعه ارزهای دیجیتال چه سودی از آن می‌برند.

• جزئیات مربوط به عرضه عمومی (Public Supply)

هر وایت پیپری که برای یک توکن خاص نوشته شده باشد، به طور قطع اطلاعات مربوط به عرضه عمومی‌اش نیز، در آن ذکر شده است. اطلاعاتی در رابطه با زمان راه‌اندازی قسمت‌های مختلف محصول، طرح‌های تشویقی، خصوصیات افرادی که واجد شرایط یا فاقد آن برای سرمایه‌گذاری هستند، روش‌های استفاده از سرمایه جذب شده نقشه راه (Road Map) پروژه، همگی در این بخش قرار گرفته و می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید. نقشه راه یک نمودار زمانی است و بیش‌تر از آن که شامل متن باشد، بصری است. این نقشه شامل رویدادهای مهم کسب و کار و ضرب‌الاجل‌های مربوطه است. همچنین می‌بایست حداقل یک برنامه کاری به صورت کامل و دقیق برای 12 الی 18 ماه آینده داشته باشد. وجود نقشه راه در هر وایت پیپر ضروری است، آن هم به دو دلیل:

• ایده خوبی به سرمایه‌گذاران داده و چگونگی پیشرفت پروژه را مشخص می‌کند. همین امر موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاران انتظارات واقع بینانه‌ای داشته باشند.
• امکان نظارت بر پیشرفت پروژه را به صورت مداوم فراهم می‌کند. این امر موجب می‌شود تا توسعه دهندگان پروژه امکان پاسخگویی را داشته باشند.

• معرفی تیم توسعه دهنده (Developer Team)

هر پروژه‌ای ممکن است با موفقیت یا شکست رو به رو شود که این امر ارتباط تنگاتنگی با توسعه دهنده خواهد داشت. به همین دلیل این بخش یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک وایت پیپر محسوب می‌شود. در این بخش اطلاعاتی درباره سوابق بنیان‌گذاران و توسعه دهندگان پروژه قرار داده می‌شود. از آنجایی که یک تیم قوی و با تجربه، سهم عظیمی در موفقیت پروژه داشته و یکی از ارکان اصلی آن به شمار می‌رود، اهمیت وجود این بخش در وایت پیپر بیشتر مشخص می‌شود. در این بخش شما می‌توانید از سمت و نقش هر یک از اعضای حاضر در پروژه، به طور کامل و شفاف اطلاع پیدا کنید.

• جمع‌بندی (Conclusion)

آخرین بخش از هر نوشته استانداردی، جمع‌بندی و نتیجه‌گیری است که در آن خلاصه‌ای از نکات اصلی پروژه گنجانده می‌شود. در شرایطی که عرضه عمومی یک توکن نزدیک باشد، در این بخش به آن اشاره خواهد شد تا افرادی که به آن علاقه‌مند هستند، فرصت مشارکت را از دست ندهند.

نکات قابل توجه قبل از نوشتن وایت پیپر

قبل از این که شروع به نوشتن یک وایت پیپر کنید، نکاتی هست که می‌بایست آن‌ها را مد نظر داشته باشید. در اینجا به برخی از مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم که عبارتند از:

• تحقیق و بررسی

ابتدا می‌بایست درباره هر چیزی که وایت پیپر شما قرار است پوشش دهد به طور کامل تحقیق و بررسی کنید. به عبارتی می‌بایست تمام اطلاعات مرتبط با مشکلی که قصد حل آن را دارید، جمع‌آوری کنید. همچنین علت این که چرا تلاش‌های قبلی (در صورت وجود) برای حل این مشکل ناکام مانده است را بررسی کنید.

بعدها می‌توانید از این مطالب به صورت نقل قول در وایت پیپر خود استفاده کنید. همین اطلاعات موجب افزایش اعتبار وایت پیپر شما خواهد شد. این را به یاد داشته باشید که تمامی وایت پیپرها بر روی داده‌ها متمرکز هستند. در نتیجه به منظور پُر کردن صفحات، باید به داده‌های حقیقی زیادی دسترسی داشته باشید. به همین دلیل است که یک وایت پیپر خوب به وایت پیپری گفته می‌شود که به واسطه تحقیقات قابل توجهی پشتیبانی شود. پس هنگام نوشتن، هیچ چیزی را نیمه رها نکرده و همه چیز را منتشر کنید.

• مطالعه سایر وایت پیپرها

این احتمال وجود دارد که شخص یا اشخاص دیگری پیش‌تر در مورد موضوع مورد نظر شما کار کرده باشند. اگر چنین قضیه‌ای وجود داشته باشد ممکن است که از آن یک وایت پیپر تهیه کرده باشند. پس با کمی جست‌وجو این مسأله را بررسی کرده و اگر وایت پیپر مربوطه را یافتید، آن را به خوبی مرور کنید. بدین شیوه می‌توانید از رویکردی که آن‌ها اتخاذ کرده‌اند آگاه شوید و راهکارهایی را برای بهبود آن ارائه دهید. همچنین می‌توانید بخش‌های خاص پروژه خود را به نمایش بگذارید. هرگز از یاد نبرید که وایت پیپرهای کلاسیک همچون بیت‌کوین (Bitcoin) و اتریوم (Ethereum) همواره ایده خوبی برای نوشتن یک وایت پیپر به شما می‌دهند. قبل از نوشتن وایت پیپر خود، آن‌ها را نیز مرور کنید.

• ساماندهی تمامی اطلاعات و داده‌ها

پس از به اتمام رسیدن تمام تحقیقات و ایجاد نمودار و جداول مرتبط، بهترین ایده آن است که تمامی اطلاعات را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کنید. از این رو بهتر است تمامی اطلاعات خود را سازماندهی کرده تا مدیریت و تغییر ساختار آن‌ها برایتان ساده‌تر شود.

• شناسایی مخاطبان هدف

می‌بایست هدف خود را از نوع مخاطب مشخص کنید. این که آیا مخاطبان شما به گروه سنی خاصی تعلق دارند؟ در منطقه خاصی زندگی می‌کنند؟ یا به رشته خاصی علاقه‌مندند؟ و… بدین ترتیب می‌توان مشخص کرد که چه نوع افرادی جذب پروژه شما می‌شوند.

استانداردهای لازم برای نوشتن وایت پیپر

هر وایت پیپر می‌بایست از قوانین خاصی پیروی کرده و ویژگی‌های مشخصی را برای خود داشته باشد. داشته باشد. بنابراین هرگاه یک سند یا گزارش ویژگی‌های زیر را دارا باشد، می‌توانیم به آن وایت پیپر بگویم. این ویژگی‌ها عبارتند از :

• دارای پیشگفتار، مقدمه خوبی باشد.
• از طراحی خوبی برخوردار بوده تا برای مشتریان جاذبه ایجاد کند.
• کاغذ مورد استفاده در قالب عمودی (Portrait) باشد.
• بر اساس واقعیت بوده و نظرات شخصی در آن دخیل نباشد، زیرا هدف آن تأثیرگذاری بر تصمیم‌های حال و آینده مشتریان است.
• متن آن به صورت یک روایت نوشته شده و از نگارش قوی و ویراستاری خوبی برخوردار باشد.
• به طور معمول در فایل‌های پی‌دی‌اف (PDF) و در صفحات وب سایت منتشر شده باشند.
• علمی و آموزشی بوده و هدف آن افزایش و ارتقاء فروش باشد.

در حالت کلی تعداد ثابتی برای صفحات وایت پیپر در نظر گرفته نشده اما به طور معمول حدود 6 صفحه در نظر گرفته می‌شود و باید سعی شود که از این مقدار کمتر نباشد. مطالب می‌بایست شامل شکل، نمودار و مراجع باشند. در صورتی که نیاز به توضیحات بیشتر بود، تعداد صفحات نیز می‌تواند تا 50 صفحه افزایش پیدا کند.

نمونه وایت پیپرهای الهام‌بخش

هر چقدر که تحقیقات شما خوب تألیف شده باشند و از علائم جذابی در آن استفاده کرده باشید، وایت پیپر شما جذاب‌تر و قابل فهم‌تر خواهد بود و استفاده از آن منفعت بیشتری خواهد داشت. در وبسایت «جومگ» به نشانی www.joomag.com می‌توانید نمونه‌هایی از وایت پیپرهای جذاب و عالی را بیابید. سپس به بررسی آن‌ها پرداخته و از آن‌ها الگو بگیرید. همچنین می‌توانید با استفاده از پلتفرم موجود در این سایت، به طور مستقیم وایت پیپر مخصوص خود را ایجاد کنید.

گفتار پایانی!

در این نوشتار با مفهوم وایت پیپر آشنا شده و دانستیم که یک وایت پیپر در حوزه ارزهای دیجیتال سندی چند صفحه‌ای است که در آن، توضیحی جامع از یک پروژه غیر متمرکز ارائه شده است.

وایت پیپرها یکی از تأثیرگذارترین شکل بازاریابی محتوا بوده که خیلی پیش‌تر از مطالعات موردی، بروشورها، راهنمای استفاده از محصولات، ویدئوهای آموزشی و… به وجود آمده‌اند. در ادامه به نکات مهم، استانداردها و دستورالعمل‌های لازم برای نوشتن یک وایت پیپر اشاره کردیم. اما همواره توصیه ما به شما این است که قبل از اقدام به نوشتن هرگونه وایت پیپری، تا جایی که برایتان ممکن است، به خواندن سایر وایت پیپرهای موفق بپردازید. برای این منظور هم می‌توانید از سایت joomag استفاده کنید. زیرا بیشتر از هر چیز دیگری به شما چگونگی نوشتن یک وایت پیپر خوب را یاد می‌دهد.

با توجه به این که یک وایت پیپر به واسطه تیم توسعه دهنده منتشر می‌شود، اما نمی‌تواند دید کاملی را از مشکلات و چالش‌های موجود در پروژه در اختیارتان قرار دهد. بنابراین اگرچه همواره توصیه می‌کنیم پیش از سرمایه‌گذاری در یک پروژه، وایت پیپر آن را مطالعه کنید اما هرگز نباید تنها به این سند اکتفا کنید. بلکه می‌بایست جوانب دیگری را نیز مد نظر داشته باشید. چراکه به غیر از وایت پیپر، معیارهای بسیار زیاد دیگری وجود دارند که می‌توانند آینده یک پروژه را مورد بررسی قرار داده و میزان مثبت بودن چشم‌انداز آتی آن را بررسی کنند.

سوالات متداول

مفهوم وایت پیپر چیست؟

وایت پیپر (Whitepaper) در حوزه ارزهای دیجیتال سندی چند صفحه‌ای است که در آن، توضیحی جامع از یک پروژه غیر متمرکز ارائه شده است. این پروژه که در حوزه ارزهای دیجیتال یا شبکه مبتنی بر بلاک‌چین است، همچون معرفی نامه‌ای است که به طرح مشکل یک شرکت یا سازمان پرداخته و برای خواننده بیان می‌کند که از چه روش و راه‌هایی قرار است مشکل را برطرف کند.

علت شهرت یافتن وایت پیپر در دنیای ارزهای دیجیتال چیست؟

علت شهرت یافتن این اصطلاح در دنیای ارزهای دیجیتال، استفاده پیاپی آن در فضای بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال است.

ساختار اصلی یک وایت پیپر از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟

ساختار اصلی یک وایت پیپر استاندارد و کامل از بخش‌های مختلفی همچون عنوان و چکیده (Abstract)، مقدمه (Introduction)، تعریف مشکل و راه‌حل (Problem)، توضیح محصول (Description)، جزئیات فنی (Technical Details)، اقتصاد توکن (Token)، جزئیات مربوط به عرضه عمومی (Public Supply)، معرفی تیم توسعه دهنده (Developer Team) و جمع‌بندی (Conclusion) تشکیل شده است.

در بازاریابی B2B، دسته‌بندی وایت پیپرها بر چه اساسی است؟

در بازاریابی کسب و کارهای B2B وایت پیپرها به سه دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شوند که عبارتند از :

• پس‌زمینه‌ساز؛ که به شرح ویژگی‌های فنی یک پیشنهاد خاص می‌پردازند.
• شماره‌گذاری شده؛ که فهرستی از نکات در خصوص یک پیشنهاد برجسته بررسی می‌کند.
• ارائه دهنده راهکار؛ که برای چالش پیش آمده در یک کسب و کار، راهکاری ارائه می‌کنند.

نقشه راه چیست و چرا هر وایت پیپر می‌بایست Road Map داشته باشد؟

نقشه راه یک نمودار زمانی است و بیش‌تر از آن که شامل متن باشد، بصری است. این نقشه شامل رویدادهای مهم کسب و کار و ضرب‌الاجل‌های مربوطه است. وجود نقشه راه در هر وایت پیپر ضروری است، آن هم به دو دلیل:

• ایده خوبی به سرمایه‌گذاران داده و چگونگی پیشرفت پروژه را مشخص می‌کند. همین امر موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاران انتظارات واقع بینانه‌ای داشته باشند.
• امکان نظارت بر پیشرفت پروژه را به صورت مداوم فراهم می‌کند. این امر موجب می‌شود تا توسعه دهندگان پروژه امکان پاسخگویی را داشته باشند.