تحولی در استیکینگ اتریوم؛ معرفی پروتکل آیگن لیر و روش ریاستیکینگ
تاریخ انتشار: 18 بهمن 1402 | آخرین بهروزرسانی: 21 بهمن 1402
زمان مطالعه:
8 دقیقه
پروتکل آیگن لیر، نوآوری در ریاستیکینگ یا استیکینگ مجدد اتریوم است که این امکان را فراهم میکند تا از وثیقه استیک شده خود دوباره بهره ببرید.
اتریوم در سال 2022 به یک اکوسیستم اثبات سهام تبدیل شد. مفهوم استیکینگ اتریوم، جایگزین استخراج اتریوم شد و امکانات جدیدی را برای پاداشها و امنیت شبکه اصلی باز کرد. اما این مسیر با قابلیت استیک کردن اتریوم به پایان نرسید. در عوض، شبکه شاهد توسعه و پیشرفتهای جدیدی بوده است که آیگن لیر (EigenLayer) یکی از جدیدترین محصولات در این فضا است.
آیگِن لِیِر (EigenLayer) پیشگام دوباره استیک کردن (Restaking) اتریوم است، مفهومی نوآورانه که در آن توکنهای اتر که پیشازاین استیک شده است، میتواند برای افزایش امنیت در سایر عناصر شبکه اصلی – پلها، پروتکلها، شبکههای اوراکل، راهحلهای مقیاسپذیری و موارد دیگر استفاده شود. این به استیککنندگان اجازه میدهد تا پاداشهای بیشتری کسب کنند و به سودهای مرکب برسند. در این مطلب جامع به بررسی آیگن لیر میپردازیم و نگاهی دقیقتر به مکانیک، مزایا، خطرات، ایردراپ و تأثیر کلی آن بر شبکه اتریوم داریم.
قبل از بحث در مورد EigenLayer، بیایید به طور خلاصه به مفهوم Restaking اتریوم بپردازیم. بهعنوان بخشی از نقشه راه «ادغام» اتریوم و ارتقا ETH 2.0، این شبکه مفهوم ولیدیتورها را برای ایمنسازی شبکه معرفی کرد. این ولیدیتورها ETH خود را بهعنوان تعهدی به زنجیره استیک، و به ایمن کردن کل شبکه اصلی کمک میکنند.
بااینحال، اتریوم فقط یک زنجیره اصلی نیست. تعداد خیلی زیادی Actively Validated Services (AVS) روی آن ساخته شده است. از اوراکلها گرفته تا پلها و برنامههای غیرمتمرکز و سایر پروتکلهای مالی غیرمتمرکز (دیفای)، این عناصر نیز طبق مدل اثبات سهام (PoS) به امنیت نیاز دارند. ریاستیکینگ یا استیکینگ مجدد نیاز AVS را برای تنظیم ولیدیتورهای خود از بین میبرد و به اترهای استیک شده در شبکه اصلی اجازه میدهد بهعنوان اولین خط دفاعی در برابر طرفهای مخرب عمل کند.
ریاستیکینگ یا استیکینگ مجدد اتریوم را میتوان بهعنوان امنیت «تلفیقی» یا «قرض گرفته» در نظر گرفت، بدون اینکه در وهله اول بر قداست اتریوم استیک شده تأثیر بگذارد. EigenLayer پیشگام این مفهوم بود و به ذینفعان مجاز اجازه داد تا ایجاد رابطی یکپارچه را برای حفظ امنیتِ طیف گستردهتری از پروتکلها، تضمین کنند.
دانلود هفتمین ماهنامه دامیننس
سواد اقتصادی و ذهنیت برنده در دنیای کریپتوکارنسی
آیگن لیر (EigenLayer) چیست؟
برای شروع باید بدانیم که آیگن لیر (EigenLayer) پروتکلی است که در ژوئن 2023 بر روی اتریوم ساخته شده است. Sreeram Kannan مغز پشت این پروتکل است. چشم انداز او این بود که به اترهای استیک شده اجازه دهد امنیت و اعتماد شبکه اصلی را به سایر برنامهها و سرویسها، بدون مجموعه جدیدی از ولیدیتورها گسترش دهند. ایده آیگن لیر کاهش هزینههای راهاندازی و مدیریت شبکه و کاهش پیچیدگیهایی است که با امنیت بوت استرپینگ برای پروژههای جدید همراه است. آیگن لیر هنوز یک ابزار نسبتاً جدید است که هدف آن مبارزه با موارد زیر است:
نگرانیهای مقیاسپذیری امنیتی
مسائل مربوط به کارایی سرمایه
به حداکثر رساندن پاداش استیک
آیگن لیر وجود اتریوم را بهعنوان یک بلاک چین پایه تقویت، و راه را برای اکوسیستم بههمپیوستهای از خدمات و برنامههای کاربردی باز میکند. بعلاوه، دارای امتیازاتی برای ریاستیککنندگان و اپراتورها است که مسئولیت ریاستیکینگ به AVS و توسعهدهندگانی که پروتکلهای جدید اتریوم را میسازند، محول میشود.
برای درک بهتر، اتریوم استیک شده را بهعنوان پنلهای خورشیدی تصور کنید که برای جذب نور خورشید و تولید برق برای خانه خود – اتریوم – قفل کردهاید. آیگن لیر (EigenLayer) را میتوان یک سیستم مسیریابی برق در نظر گرفت که میتواند به یک شبکه یا روشنایی محله کمک کند، مشروط بر اینکه نیازهای خانه شما در وهله اول برآورده شود. این مفهوم از برونسپاری انرژی خورشیدی مترادف با Restaking است.
پروتکل آیگن لیر چگونه کار میکند؟
امنیت اقتصاد کریپتو یک چالش اساسی وب 3 از زمان پیدایش آن بوده است. از روزهای اولیه بیت کوین، تا آخرین بهروزرسانیهای اتریوم و دیگر شبکههای لایه 1، حفظ امنیت قوی ارز دیجیتال، مسائل و مبادلات پیچیدهای را به همراه داشت. یک چالش فعلی در طراحی بلاک چین، امنیت چندپاره است. این به ویژه در شبکه اتریوم صادق است. در سطح بسیار بالایی، برنامههای میانافزار و غیر EVM (ماشین مجازی اتریوم) که در بالای شبکه اتریوم ساخته شدهاند، مسئول ایجاد امنیت شبکه خود هستند. این از بسیاری جهات ناکارآمد است.
امنیت بوت استرپینگ گران، منابع فشرده است و تولید آن زمان قابلتوجهی را میطلبد. علاوه بر این، پس از راهاندازی، یک شبکه امنیتی غیرمتمرکز، نیازمند تلاش مداوم برای نگهداری و مقیاسپذیری است. با ساخت برنامههای بیشتر، امنیت ارز دیجیتال به طور فزاینده ای در سراسر شبکه تکه تکه میشود.EigenLayer برای غلبه بر این چالشها و تجمیع امنیت در سراسر شبکه اتریوم، مکانیزم جدیدی را در امنیت کریپتو معرفی کرده است. استیک مجدد بهعنوان مجموعهای از قراردادهای هوشمند است که در آن کاربرانی که اتر استیک میکنند، میتوانند اتر قفل شده خود را برای گسترش امنیت به سایر برنامههای ساخته شده در شبکه تغییر دهند.
یعنی آیگن لیر (EigenLayer) سیستمی از rehypothecation را برای اتر استیک شده فعال میکند. این پروتکل یک لایه میانی انتخابی ایجاد میکند که در آن کاربران موافقت میکنند به آیگن لیر حقوق اجرایی اضافی بر روی اتر استیک شده خود اعطا کنند. این به تسهیل و توسعه امنیت کمک میکند زیرا میتوان شرایط اسلشینگ جدیدی را برای پاسخگویی به خواستههای پروژههای دیگر مانند پلها و لایههای دردسترسبودن دادهها که در بالای اتریوم ساخته میشوند، معرفی کرد.
اجزای آیگن لیر
آیگن لیر در هسته خود، شامل موارد زیر است:
AVS: پروتکلها یا خدماتی که بر روی اتریوم بهعنوان پایه اصلی ساخته شدهاند.
رولآپهای دوباره استیک شده: بهعنوانمثال میتوان به AltLayer اشاره کرد که مقیاسپذیری اجرا را با کمک ولیدیتورهای آیگن لیر افزایش میدهد.
اپراتورها: نهادهایی که مسئول حفظ یکپارچگی شبکه و اعتبارسنجی تراکنشها در اکوسیستم EigenLayer هستند.
در وضعیت فعلی خود (از فوریه 2024)، EigenLayer به ولیدیتورها اجازه نمیدهد AVS موردنظر خود را برای ایمن کردن انتخاب کنند. فرایند به صورت خودکار است. تا زمانی که Restaking واقعی مبتنی بر AVS وارد عمل شود، پروتکلها، سرویسها و زنجیرههای جانبی خاص موردتوجه ویژه قرار خواهند گرفت. نکته جالب دیگر در مورد EigenLayer این است که با امنیت پایه شبکه اتریوم تداخلی ندارد. در عوض، اساساً به دو مفهوم وابسته است:
امنیت تلفیقی و حاکمیت بازار آزاد.
اولین مورد – امنیت تلفیقی – در هسته EigenLayer قرار دارد. ایده در اینجا این است که وضعیت امنیتی تجمیعی شبکه اتریوم را به دست آوریم و همان را به سایر پروتکلها و حتی بلاک چینها گسترش دهیم. مفهوم حاکمیت بازار آزاد از AVS میآید، که میتواند پاداشهای بالاتری را برای امنیت بیشتر اتر استیک شده در نظر بگیرد. ازآنجاییکه پاداشهای استیکینگ وجود دارد، مدل حاکمیت هر پروتکل، هر چند کوچک، میتواند شامل کاربران شبکه اصلی باشد.
چگونه از ریاستیکینگ EigenLayer استفاده کنیم؟
استیک کردن مجدد EigerLayer، که از طریق رابط EigenLayer انجام میشود، به یکی از دو روش انجام میشود. اولین رویکرد شامل Restaking بومی است که در آن ولیدی تورهایی که روی ETH استیک شده زنجیره Beacon خود – 32 توکن اتر – نگه میدارند، میتوانند EigenPods ایجاد کنند، آدرس برداشت ولیدیتور را به آدرس EigenPod تغییر دهند و شروع به استیک مجدد کنند.
جوایز استیکینگ و امتیازات ریاستیکینگ از AVS به EigenPods تعلق میگیرد. میتوانید مستقیماً پس از یک دوره امانی 7 روزه، آن را لغو کرده و پس بگیرید (Unstake کنید). اما پس از آن، اگر شما یک ولیدیتور فعال نیستید و فقط از طریق ارائهدهندگان لیکویید استیکینگ مانند Lido و Swell – با دنبالکردن مسیر توکنسازی – اتر را استیک کردهاید، EigenLayer به شما امکان میدهد توکنهای لیکویید استیکینگ را نیز مجدداً استیک کنید. پنجره واریز بعدی برای EigenLayer در 5 فوریه 2024 باز میشود. این بار، محدودیتهایی برای جلوگیری از نگرانیهای مربوط به تمرکز اعمال شده است.
نقشه راه آیگن لیر
مرحله اول: استیکینگ Eigenlayer (توکن لیکویید استیکینگ + ریاستیکینگ بومی) که در حال حاضر در حال اجراست.
مرحله دوم: راهاندازی کلیه خدمات از جمله اپراتورها، استیکرها، AVS ، EigenDA برنامهریزیشده برای سه ماهه اول سال 2024
مرحله سوم: راهاندازی بخش اقتصاد بهعنوانمثال پرداختها و ویژگیهای اسلشینگ برنامهریزیشده برای سه ماهه سوم 2024
اکوسیستم آیگن لیر
پلتفرمهای ریاستیکینگ لیکویید زیادی وجود دارند که از زیرساخت EigenLayer نیز استفاده میکنند.
از جمله این موارد میتوان به Renzo اشاره کرد که امکان ریاستیکینگ مستقیم اتر را از طریق Beacon Chain فراهم میکند. Ether.Fi، با توکن ریاستیکینگ لیکویید، eETH و Kelp خود در رقابت بین پلتفرمهای لیکویید استیکینگ پیشتاز است – دارای سیستم پاداشی به نام Kelp Miles برای تشویق کاربران، بسته به میزان و مدت زمانی که مجدد استیک میکنند.
مزایای EigenLayer
اکنون که اطلاعات خوبی در مورد پیشگام ریاستیکینگ – EigenLayer – میدانید، اجازه دهید برخی از مزایای آن را بررسی کنیم:
بهرهوری سرمایه بهبودیافته است؛ زیرا به جای قفلکردن ETH بومی، ETH استیک شده میتواند برای ایجاد امنیت به پروتکلها استفاده شود.
شانسی برای جوایز بالاتر، با ETH استیک و مجدد استیک شده که مجموعهای از امتیازات را جذب میکند.
دسترسی به AVS و DAppهای جدید در قالب قابلیت دسترسی دادههای EigenDA.
برخی از پروتکلهای جدید که با استیک مجدد از طریق EigenLayer ایمن شدهاند، میتوانند به کاهش هزینههای گس اتریوم نیز کمک کنند.
لایه دردسترسبودن داده EigenLayer راه را برای توان عملیاتی بالاتر تراکنشها ایجاد میکند، زیرا بسیاری از فرایندها نیازی به صفبندی غیرضروری ندارند و شبکه اتریوم را کارآمدتر میکند.
نیازی به نگرانی در مورد گزینههای کاستودی نیست، زیرا ETH استیک شده همیشه در کنترل شما است. ریاستیک کردن نسخههای توکن شده ETH از شرکتهایی مانند ANKR و LIDO به معنای واگذاری آنها به EigenLayer نیست.
مجموعه امنیتی گستردهای شامل: ممیزیهای دورهای، حاکمیت چند امضایی و برداشت امانی.
چه نگرانیها و معایبی در مورد آیگن لیر وجود دارد؟
اگر چه این پروتکل مزایای قابلتوجهی دارد؛ اما نباید معایب آن را نادیده گرفت:
ریسک اسلشینگ: که در صورت تحمیل، میتواند به سرعت از طریق اتریوم استیک شده منتقل شود. بااینحال، این تنها در صورتی اتفاق میافتد که ولیدیتورهای مسئول اتر استیک شده، رفتار نادرست داشته باشند.
خطرات بازدهی: ریسک کاهش بازده برای کاربران واقعی پروتکل وجود دارد؛ زیرا استیککنندگان به دنبال AVS با بالاترین بازده هستند.
خطرات متمرکز: که ممکن است خطرات سیستماتیکی را برای شبکه اتریوم ایجاد کند، اگر ETH استیک شده در چند جیب استیک مجدد، متمرکز شود. این خطر مترادف با نگرانیهای مربوط به استخرهای استیکینگ است.
همانطور که قبلاً ذکر شد، EigenLayer شامل قراردادهای هوشمند است و علیرغم کیفیت بالای آنها، این امر برخی از خطرات امنیتی را به همراه دارد. برخی از خطرات امنیتی قراردادهای هوشمند عبارتاند از حملات ورود مجدد، مشکلات محدودیت گس و حملات پارامتر.
ایردراپ آیگن لیر
تا تاریخ نگارش این مطلب در 4 فوریه 2024، EigenLayer هیچ برنامهای را برای ایردراپ توکن تأیید نکرده است. علیرغم هشدارهای رسمی در مورد شایعات دروغین ایردراپ، جامعه کریپتو به حدس و گمان در این مورد ادامه میدهد و این پروژه را با توزیعهای غیرمنتظره توکن، مانند آربیتروم مقایسه میکند. در اکوسیستم EigenLayer، کاربرانی که در ریاستیکینگ یا استیکینگ مجدد شرکت میکنند، «Restaked Points» جمعآوری میکنند، که به طور بالقوه میتواند بهعنوان معیاری برای هر ایردراپ در آینده مورداستفاده قرار گیرد، که بازتاب استراتژی آلت لیر (AltLayer) است.
برای جمعآوری Points، کاربران باید توکنهای لیکویید استیکینگ (LST) خود را در سیستم EigenLayer مجدداً استیک کنند. امتیازهای کسب شده هم به تعداد توکنهای مجدد استیک شده و هم به مدتزمان استیکینگ بستگی دارد. بهعنوانمثال، استیک مجدد یک rETH برای پنجروز بدینگونه محاسبه میشود:
1ETH*5 Days* 24 hours/day
همچنین امکان جمعآوری Points از طریق توکنهای لیکویید ریاستیکینگ (LRT) وجود دارد. پلتفرمهای نوآورانهای مانند Ether.fi، Swell و Kelp DAO این فرایند را تسهیل میکنند و به کاربران اجازه میدهند به طور غیرمستقیم LSTها را استیک، و امتیاز استیک مجدد را کسب کنند.
سوالات متداول
آیا پروژه آیگن لیر توکن دارد؟
بله، پروژه آیگن لیر، توکنی به نام EIGEN دارد که برای ریاستیکینگ و پاداش دادن به کاربران استفاده میشود. این توکن هنوز منتشر نشده و احتمالاً در آینده نزدیک از طریق ایردراپ بین کاربران توزیع خواهد شد.
آیا پلتفرم آیگن لیر قانونی و امن است؟
پلتفرم آیگن لیر، پروتکل بلاک چینی است که روی شبکه اتریوم اجرا میشود و به کمک روش ریاستیکینگ، امنیت شبکه را افزایش میدهد. این پروتکل در سال ۲۰۲۳ معرفی شد و از نظر فنی و امنیتی مورد بررسی و تایید تیمهای متخصص قرار گرفته، از نظر قانونی هم، با قوانین و مقررات مربوط به بلاک چین و کریپتویی سازگار است.
شبنم توایی
علاقه زیادی به حوزه فناوری و فین تک دارم، درباره ارزهای دیجیتال، بلاک چین، هوش مصنوعی، وب ۳ و سایر موضوعات مرتبط با فناوری مینویسمو تحقیق میکنم.
عاشق سفر و عکاسی هستمو اوقات فراغتم را با کشف جاذبهها و ثبت لحظات زیبا سپری میکنم.
بزرگترین هدفم تو زندگی یاد گرفتنه و لذت میبرم از اینکه یادگرفتههامو دانش و تجربهام را با دیگران به اشتراک بگذارم و از اونها هم یاد بگیرم.