دامیننس چیست؟ دامیننس ارزهای دیجیتال چه تاثیر و کاربردی دارد؟
تاریخ: 5 دی 1403
زمان مطالعه:
9 دقیقه
بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال؟ شاید هم هر دو! این یکی از مهمترین سوالاتی است که با افزایش قیمت بیت کوین و صعودی شدن بازار کریپتو ذهن بسیاری از افراد را درگیر میکند. یکی از ابزارهای کلیدی برای ارزیابی جایگاه ارزها در بازار و سرمایهگذاری، بررسی دامیننس ارزهای دیجیتال است.
در این مطلب بررسی کردهایم دامیننس چیست و چه کاربردهایی دارد.
دامیننس (Dominance) در لغت به معنای تسلط و سلطه است. در بازار کریپتو، دامیننس ارز دیجیتال به میزان تسلط آن ارز بر کل بازار ارزهای دیجیتال اشاره دارد. به زبان سادهتر، دامیننس نشان میدهد چند درصد از ارزش کل بازار به یک ارز خاص مربوط میشود.
برای مثال، فرض کنید که کل ارزش بازار کریپتو ۲۰۰۰ میلیارد دلار است و ارزش بازار بیت کوین ۱۰۰۰ میلیارد دلار. در این صورت، دامیننس بیت کوین یا سهم بیت کوین از کل بازار کریپتو ۵۰٪ خواهد بود.
تاریخچه دامیننس
همانطور که متوجه شدید میزان سهم یک ارز دیجیتال از کل بازار کریپتو را با دامیننس بیان میکنیم که معمولا با درصد نشان داده میشود. با بررسی تاریخچه دامیننس میتوانیم یک دید کلی از کل بازار کریپتو و نحوه رشد آن به دست آورید.
دامیننس ارزهای دیجیتال از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲
در سال ۲۰۰۹ بیت کوین ساخته شد و هیچ ارز دیجیتال دیگری وجود نداشت. در اوایل آن دوران قیمت بیت کوین با صفر برابری میکرد، تنها بازیگر اصلی بازار ارزهای دیجیتال بود و در نتیجه کل سهم بازار متعلق به این ارز بود.
بعدها با ظهور ارزهای دیجیتال دیگر مانند لایت کوین و ریپل، مقداری از سهم بازار بیت کوین و تسلط آن بر بازار کاسته شد؛ اما این درصد بسیار پایین بود و همچنان ارزش بازار بیت کوین بیش از ۹۰ محاسبه میشد.
از نسل Z تا NFT و تحلیل دوجکوین در شماره جدید دامیننس
دامیننس ۱۵، همین حالا دریافت کن!
دامیننس ارزهای دیجیتال از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶
از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶، آلت کوینهای دیگری مانند دوج کوین و اتریوم به بازار اضافه شدند و این بار دیگر فقط بیت کوین تنها بازیگر صحنه نبود. با ظهور ارزهای مختلف دیگر و همچنین ارائه قراردادهای هوشمند اتریوم، توجهها از بیت کوین فاصله گرفت و از دامیننس آن نیز کاسته شد.
دامیننس ارزهای دیجیتال از سال ۲۰۱۷ به بعد
در سال ۲۰۱۷ که بازار کریپتو با ظهور ICOها به تحول بزرگی رسید تا به همین الان که هزاران ارز دیجیتال ساخته شده است، رفته رفته سهم بیشتری از دامیننس بیت کوین کاسته شده و به دامیننس ارزهای دیگری اضافه شده است. اما لازم به ذکر است همچنان دامیننس بیت کوین شاخص مهمی برای تحلیل بازار کریپتو بهحساب میآید.
تاثیر دامیننس بر بازار کریپتو
دامیننس ارزهای دیجیتال مانند هزاران شاخص دیگر، میتواند در تحلیل روند کلی بازار کمک کند و اطلاعات ارزشمندی درباره روندهای آینده ارز مورد نظرتان ارائه دهد. با بررسی دامیننس یک ارز دیجیتال میتوانید متوجه شوید سهم آن از بازار چهقدر است و چه مقدار از توجه کاربران را به خود جلب کرده است.
برای مثال، زمانی که دامیننس بیت کوین افزایش مییابد؛ نشاندهنده این است که سرمایهگذاران بیشتری به بیت کوین بهعنوان یک دارایی امنتر روی آوردهاند. این اتفاق میتواند ناشی از کاهش اعتماد و سرمایهگذاری در سایر آلت کوینها باشد که بر استراتژی معاملاتی و پورتفولیو شما تاثیرگذار است.
کاربردهای دامیننس ارزهای مختلف
اگرچه دامیننس بیشتر در رابطه با قیمت بیت کوین مورد توجه قرار میگیرد؛ اما این مفهوم برای سایر ارزهای دیجیتال نیز کاربردهای متعددی دارد. در ادامه، به بررسی مهمترین جنبههای دامیننس در بازار کریپتو میپردازیم:
تشخیص روند کلی بازار
از اصلیترین کاربردهای دامیننس ارزهای دیجیتال میتوان به تشخیص روند کلی بازار اشاره کرد. دامیننس بالای یک ارز دیجیتال مانند بیت کوین نشانگر این است که سرمایهگذاران تمایلی به سرمایهگذاری در آلت کوینهای دیگری ندارند.
ارزیابی میزان اعتماد به پروژهها
یکی دیگر از کاربردهای دامیننس ارزهای دیجیتال، ارزیابی میزان اعتماد و توجه سرمایهگذاران به آنهاست. بهعنوان مثال، افزایش دامیننس اتریوم نشاندهنده رشد تقاضا برای این ارز و پروژههای مرتبط با آن، مانند دیفای (DeFi) و قراردادهای هوشمند است که میتواند باعث رشد قیمت اتریوم نیز بشود. علاوه بر این، با توجه به اینکه اتریوم معمولا بهعنوان یکی از پیشروان اصلی در حرکت آلت کوینها شناخته میشود، افزایش دامیننس آن میتواند نشانهای از رشد دیگر آلت کوینها و کاهش تمرکز سرمایهگذاران بر بیت کوین باشد.
تشخیص آلت سیزن (Altseason)
یکی از اصلیترین کاربردهای دامیننس در بازار کریپتو، تشخیص و بررسی شروع آلت سیزن است. کاهش دامیننس ارز دیجیتال بیت کوین همواره با افزایش دامیننس سایر ارزهای دیجیتال یعنی آلت کوینها همراه است که میتواند نشانهای از شروع آلت سیزن باشد. در مقاله «آلت سیزن چیست»، بهصورت دقیقتر مفهوم آلت سیزن و جزئیات مربوط به آن را بررسی کردهایم.
بررسی میزان نقدینگی
با تحلیل دامیننس ارزهای دیجیتال، میتوان میزان نقدینگی هر ارز را ارزیابی کرد. بهعنوان مثال، افزایش دامیننس بیت کوین نشان میدهد که سرمایه و نقدینگی جدیدی وارد این ارز شده است. در مقابل، کاهش دامیننس یک آلت کوین مانند اتریوم میتواند نشاندهنده خروج سرمایه از آن و کاهش توجه سرمایهگذاران باشد.
عوامل موثر بر دامیننس ارزهای دیجیتال
تا به الان متوجه شدیم دامیننس چیست و چه کاربردهایی در بازار ارزهای دیجیتال دارد. در حقیقت، عوامل مختلفی میتوانند بر میزان توجه به یک ارز، تصمیمگیری در مورد سرمایهگذاری و در نهایت تغییرات دامیننس آن تأثیرگذار باشند. در ادامه، به بررسی مهمترین این عوامل پرداختهایم:
اخبار و رویدادهای جهانی
اخبار و رویدادهای جهانی تاثیر قابل توجهی بر قیمت ارزهای دیجیتال، سرمایهگذاری در آنها و در نهایت دامیننس هر ارز دارند. بهعنوان مثال، رویدادهایی همچون هک شدن صرافیها، ارتقاء شبکههای بلاک چین یا پذیرش ارزهای دیجیتال توسط شرکتهای بزرگ، همگی میتوانند به طور مستقیم بر دامیننس یک ارز تاثیر بگذارند.
عرضه و تقاضا
یکی از اصلیترین دلایل افزایش و کاهش قیمت ارزهای دیجیتال، نیروهای عرضه و تقاضا هستند که بر دامیننس ارز مربوطه نیز تاثیرگذارند. در زمانهایی که جو بازار برای یک ارز مثبت است؛ برای مثال زمانی که اخبار مثبتی در ارتباط با یک ارز دیجیتال منتشر میشود، ممکن است تقاضا برای آن ارز زیاد شود و در نتیجه دامیننس آن بالا رود.
روند بازار (گاوی یا خرسی)
در بازارهای گاوی، توجه افراد به ارزهای دیجیتال مختلف (آلت کوینها) بیشتر شده و این موضوع باعث افزایش دامیننس آنها میشود. از طرف دیگر، در بازارهای نزولی (خرسی)، سرمایهگذاران به ارزهای پایدار و امنتر مانند بیت کوین گرایش بیشتری پیدا میکنند که این امر منجر به افزایش دامیننس بیت کوین و کاهش دامیننس آلت کوینها میشود.
دامیننس کدام ارزها همواره بررسی می شود؟
بهطورکلی، دامیننس هر ارز دیجیتال بهصورت جدا قابل محاسبه است و بهصورت درصد بیان میشود. دامیننس یک ارز دیجیتال برابر با نسبت ارزش بازار آن ارز به ارزش بازار کل ارزهای دیجیتال است که نتیجه این تقسیم در ۱۰۰ ضرب میشود. در میان ارزهای دیجیتال مختلف، دامیننس چندین ارز نقش کلیدیتری دارند از جمله:
دامیننس بیت کوین
دامیننس بیت کوین یکی از مهمترین شاخصها در بازار کریپتو بهحساب میآید. در میان سایر دامیننسهای ارزهای دیجیتال، این شاخص معمولا بیشترین توجه را به خود جلب میکند. کاهش یا افزایش دامیننس بیت کوین میتواند نشاندهنده جریان سرمایه به سمت آلت کوینها یا بازگشت سرمایه از آنها باشد. در مقاله «ارتباط دامیننس بیت کوین با آلت سیزن» به بررسی اطلاعات بیشتری پرداختهایم.
دامیننس اتریوم
پس از بیت کوین، اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار است و بررسی دامیننس آن اهمیت زیادی دارد. این شاخص به دلیل جایگاه ویژه اتریوم بهعنوان بزرگترین آلت کوین و محبوبیت آن در زمینه قراردادهای هوشمند و دیفای، همواره مورد توجه قرار میگیرد. درباره دامیننس این آلت کوین محبوب در مقاله «دامیننس اتریوم چیست» میتوانید بیشتر بخوانید.
دامیننس تتر
تتر بزرگترین استیبل کوین در بازار کریپتو است و بررسی دامیننس آن از اهمیت زیادی برخوردار است. افزایش دامیننس تتر میتواند نشاندهنده تمایل بیشتر سرمایهگذاران به حفظ ارزش داراییهای خود در قالب استیبل کوینها باشد، چرا که این اقدام معمولا با هدف کاهش ریسک صورت میگیرد (در بازار نوسانی). در مقاله «دامیننس تتر» بیشتر بخوانید.
نحوه تشخیص روند دامیننس
راههای مختلفی برای تشخیص روند دامیننس ارزهای دیجیتال وجود دارد. برای مثال، برای مشاهده نمودارهای دامیننس ارز موردنظرتان میتوانید از پلتفرمهای تحلیلی مثل TradingView استفاده کنید. در این پلتفرم نمودارهای دامیننس ارزهای مختلف قابل مشاهده هستند.
بهطورکلی، باید توجه داشته باشید که بیت کوین بزرگترین ارزش بازار را در میان ارزهای دیجیتال دارد. زمانی که روند دامیننس بیت کوین افزایش مییابد و درعینحال حجم معاملات آلت کوینها کمتر میشود، دامیننس آلت کوینها نیز کاهش پیدا میکند.
دامیننس یکی از شاخصهای مهمی است که میتواند به شما کمک کند تا از تغییرات روندهای بازار آگاه شده و استراتژیهای مناسبی را در معاملات خود پیاده کنید. برای مثال، با ترکیب دامیننس بیت کوین و اندیکاتورهای تکنیکال مانند RSI، میتوانید پیشبینی دقیقی از روند آینده یک ارز خاص داشته باشید. در مقاله «اندیکاتور RSI چیست»، این اندیکاتور و نحوه استفاده از آن را دقیقتر بررسی کردهایم.
در ادامه، کاربرد دامیننس در تحلیل تکنیکال را با یک مثال توضیح میدهیم:
تصور کنید شما در حال بررسی نمودار دامیننس بیت کوین و همچنین اندیکاتور RSI برای پیشبینی قیمت ارز اتریوم هستید. در این حالت، شما میخواهید بررسی کنید که آیا کاهش دامیننس بیت کوین میتواند به رشد قیمت اتریوم اشاره کند یا خیر. برای این کار، میتوانید اندیکاتور RSI را در کنار دامیننس بیت کوین استفاده کنید. اندیکاتور RSI به شما شرایط اشباع خرید یا فروش را نشان میدهد؛ بنابراین، اگر همزمان با کاهش دامیننس بیت کوین، RSI برای اتریوم به زیر ۳۰ برسد، این میتواند سیگنالی برای خرید اتریوم باشد.
شاخصهای مشابه دامیننس در دنیای ارز دیجیتال
در کنار استفاده از دامیننس ارزهای دیجیتال، میتوانید از شاخصهای مشابه آن نیز برای تحلیل ارزها و روند بازار استفاده کنید. در ادامه مهمترین این شاخصها را لیست کردهایم:
شاخص آلت سیزن (Altcoin Season Index) برای شناسایی شروع دوران آلت سیزن
شاخص ترس و طمع (Fear and Greed Index) برای مشاهده و ارزیابی میزان ترس یا طمع در بازار
شاخص نسبت آلت کوین به بیت کوین (Altcoin to Bitcoin Ratio) برای تشخیص نسبت قیمت آلت کوینها به بیت کوین
شاخص تسلط بر اساس حجم معاملات (Volume Dominance) برای ارزیابی سهم یک ارز دیجیتال از کل حجم معاملات بازار
شاخص دامیننس استیبل کوینها (Stablecoin Dominance) برای تشخیص تسلط استیبل کوینها (ارزهای دیجیتال با ارزش ثابت) در بازار ارزهای دیجیتال
کلام آخر
در این مقاله، تمام آنچه برای درک مفهوم دامیننس ارزهای دیجیتال لازم است را بررسی کردیم. با این حال، توجه داشته باشید که ارزیابی دامیننس بهتنهایی کافی نیست و برای تحلیل دقیقتر قیمت ارز دیجیتال مورد نظر، نیاز به استفاده از شاخصها و ابزارهای دیگر دارید. در صرافی ارز دیجیتال بیت پین، روزانه تحلیلهای مختلفی برای ارزهای مختلف ارائه میدهیم. در قسمت نظرات میتوانید پیشنهادهای خود را مطرح کنید و اگر به تحلیل خاصی نیاز دارید، آن را با ما در میان بگذارید تا بهزودی آن را منتشر کنیم.
سوالات متداول
دامیننس ارز دیجیتال چیست؟
معنوی لغوی دامیننس تسلط است و دامیننس ارز دیجیتال به میزان سلطه و سهم آن در بازار ارزهای دیجیتال اشاره دارد.
دامیننس بیت کوین چیست؟
دامیننس بیت کوین میزان سهم ارز دیجیتال بیت کوین را از کل ارزهای دیجیتال بیان میکند.
رابطه دامیننس بیت کوین با قیمت بیت کوین چیست؟
هرچه دامیننس بیتکوین بالاتر باشد، نشاندهنده ورود سرمایه بیشتری به این ارز است. افزایش دامیننس بیتکوین معمولا با رشد قیمت آن نیز همراه میشود.
تارا محسنی
خیلی اتفاقی با بازار کریپتو آشنا شدم و بعدها، اینبار از روی علاقه فارکس رو یاد گرفتم و ذره ذره توی بازارهای مالی غرق شدم…