ایردراپ‌ها؛ فرصت‌هایی طلایی یا تله‌هایی خطرناک؟

با رشد صنعت بلاک چین، ایردراپ‌ها هم به عنوان ابزاری قدرتمند برای توزیع توکن، جذب کاربر و ایجاد جامعه مخاطب، معرفی شدند؛ استفاده از آن‌ها، روشی برای توزیع رایگان توکن‌های ارز دیجیتال به کاربران، با اهدافی مانند تبلیغ، تمرکززدایی عرضه توکن یا پاداش دادن به کاربران فعلی است.

ایردراپ (Airdrop) به معنای توزیع رایگان ارز دیجیتال یا توکن به افرادی است که شرایط مشخصی را برآورده کنند؛ در اصل، در یک ایردراپ، توکن‌های یک پروژه بدون نیاز به خرید یا پرداخت هزینه، به صورت رایگان به کیف پول‌های افراد توزیع می‌شوند، به این امید که برای آن پروژه، توجه، ترویج یا افزایش جامعه کاربری را به ارمغان آورد.

این توزیع‌ها می‌تواند به صورت عمومی یا برای عده‌ای خاص انجام شود؛ معمولاً در ایردراپ‌ها، برای دریافت توکن‌های رایگان، شرایط خاصی مثل داشتن کیف پولی مشخصی، عضویت در گروهی تلگرامی، انجام وظایفی خاصی مانند به‌اشتراک‌گذاری محتوا یا دعوت از دوستان، تعیین می‌شود. البته باید دقت داشت که ایردراپ‌ها ممکن است با ریسک‌هایی مانند تقلبی بودن پروژه، فقدان ارزش ارز دریافتی در آینده و حتی احتمالی برای کلاهبرداری، همراه باشند. بنابراین، لازم است تا قبل از شرکت در ایردراپ‌ها، مهارت و دقت کافی برای ارزیابی پروژه‌ها و محافظت از امنیت و اطلاعات شخصی خود را کسب کرده باشید.

ایردراپ‌ها به شرط اجرا و پیاده‌سازی درست می‌توانند فرصتی منحصر‌به‌فرد برای متمایز کردن پروژه‌ها فراهم کرده، انگیزه‌ لازم برای مشارکت در پرو‌ژه را ایجاد کنند و روابط بلندمدت با کاربران آن پروژه را استحکام بخشند. اما سوالی که مطرح می‌شود، این است که آیا استفاده از ایردراپ‌ها واقعا عملی است؟ پیش‌تر با ایردراپ و انواع آن به طور مفصل آشنا شدیم، حال در این مقاله از بیت پین قصد داریم درباره‌ی کارایی ایردراپ‌ها و خطرات استفاده از آن صحبت کنیم.

موفقیت در اجرای ایردراپ‌ها

انتخاب دقیق معیارهای واجد شرایط بودن و مشوق‌های ایردراپ دو معیار اصلی در تدارک ایردراپی موفق هستند. این دو معیار می‌توانند شرایطی ساده (مانند داشتن توکنی خاص) یا پیچیده (مانند نشان دادن رفتاری روی زنجیره) داشته باشند، اما چه ساده، چه پیچیده، هم‌سویی آن‌ها با اهداف ایردراپ، برای آن پروژه امکری حیاتی به حساب می‌آید.

برای مثال، اگر هدف پاداش دادن به کاربران وفادار باشد، معیارهای واجد شرایط بودن می‌تواند کاربرانی را شامل شود که توکنی مشخص را برای دوره‌ای خاص هولد کرده‌اند یا به طور مشابه، اگر هدف ترویج پروتکلی جدید باشد، معیار می‌تواند تعامل با آن پروژه (به منظور مشخص شدن باگ‌های احتمالی آن) باشد.

از سوی دیگر، مشوق‌ها می‌توانند اشکال مختلفی هم داشته باشند؛ از پاداش‌هایی در قالب ارائه‌ توکن‌ تا دسترسی انحصاری به قابلیت‌ها یا خدماتی جدید. برای مثال، ایردراپ Blur را در نظر بگیرید؛ این ایردراپ، توزیع رایگان توکن‌های بومی پروژه‌ی Blur، بازار NFT مبتنی بر اتریوم، است. این پروژه در سال ۲۰۲۱ تاسیس شد و توکن‌های خود را در چندین مرحله به کاربران خود ایردراپ کرد.

شرط اصلی Blur برای واجد شرایط بودن در این ایردراپ، به‌اشتراک‌گذاری توکن‌های این پلتفرم در رسانه‌های اجتماعی و تشویق دوستان‌شان به مشارکت در این پروژه بود؛ کاربرانی که این اقدامات را انجام می‌دادند، توکن‌های اضافی به دست می‌آوردند. پروژه Blur با این رویکرد، نه تنها دامنه ایردراپ خود را افزایش داد، بلکه حس اجتماعی جامعه را نسبت به پلتفرم خود نیز تقویت کرد، چرا که کاربران فعالانه در انتشار اخبار Blur مشارکت داشتند.

زمان‌بندی در ایردراپ‌ها نیز نقش تعیین‌کننده و سرنوشت‌سازی دارد؛ راه‌اندازی بیش از اندازه زودِ ایردراپ در چرخه عمر پروژه، ممکن است منجر به توزیع توکن در بین کاربرانی شود که علاقه واقعی به پروژه ندارند، از سوی دیگر، ایردراپ‌هایی که خیلی دیر هم راه‌اندازی می‌شوند، ممکن است آنچنان که برای پروژه لازم است، هیایو به راه نیندازند.

زمان‌بندی بهینه ایردراپ‌ها، اجرای آن‌ها، هم‌زمان با راه‌اندازی رمزارز پروژه است که توزیع اولیه و نقدینگی را برای پروژه به ارمغان می‌آورد؛ حرکت و جنب‌وجوش در بازار، نقش بزرگی در توضیح افزایش یا کاهش قیمت توکن ایفا می‌کند و همین توضیح اعتماد عمومی را به پروژه افزایش می‌دهد.

چالش‌های پیش روی ایردراپ‌ها

ایردراپ‌ها همیشه بدون چالش نیستند؛ یکی از جدی‌ترین خطراتی که گریبان‌گیر ایردراپ‌ها می‌شود، حمله‌ای موسوم به سیبیل (Sybil) است. حمله Sybil نوعی حمله به سرویس شبکه‌ای کامپیوتری است که در آن مهاجم با ایجاد چندین هویت جعلی، سعی می‌کند سیستم اعتبارسنجی یا رای‌گیری را دستکاری کند و تأثیر مخربی در شبکه داشته باشد.نام سیبیل برای اولین بار در سال ۲۰۰۲ از کتابی به همین نام برگرفته شد، که مطالعه‌ای موردی راجع به زنی است که به اختلال هویت چندگانه دچار است.

از آنجا که شبکه‌ها به اعتماد و هماهنگی بین گره‌های مختلف وابسته هستند، حملات سیبیل می‌توانند برای شبکه‌های همتا‌به‌همتا یا بلاک‌ چین‌ها خطرناک باشند و باعث بی‌اعتمادی در شبکه بشود. برای مثال، ممکن است بتواند:

• نتایج رای‌گیری را تغییر دهد.
• منابع شبکه را اشغال کند.
• اطلاعات حساس را جاسوسی کند.
• ارتباط بین گره‌ها را قطع کرده یا تأخیر ایجاد کند.
• تراکنش‌های نامعتبر را تأیید کند
• حملات دو بار خرج کردن یا دابل اسپند انجام دهد.

کاهش اثرات مخرب این نوع حمله، مستلزم پیاده‌سازی ترکیبی از استراتژی‌ها، مانند ایجاد فهرستی از کاربران سفید (مورد اعتماد)، ایجاد موانع برای ورود و پیاده‌سازی مکانیسم‌های تشخیص حمله سیبیل است. به خصوص در دو سال گذشته، پروژه‌ها باید امنیت لازم را قبل از راه‌اندازی ایردراپ‌ها در نظر بگیرند؛ اگرچه توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) تا حد زیادی از اقدامات اجرایی نظارتی و سخت‌گیرانه توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار مستثنی شده‌اند، اما توکن‌های تعویض‌پذیر بیشتر در معرض دید آن‌ها قرار دارند و توزیع توکن‌ها همراه با انتظار سود آتی می‌تواند ریسک قانونی را افزایش دهد.

با توجه به حساسیت‌ رگولاتوری‌ها در مورد توکن‌ها، پروژه‌ها باید قبل از هر ایردراپی اطمینان حاصل کنند که سهوا اطلاعات کاربران خود و دریافت‌کنندگان ایردراپ‌ها را منتشر نکنند و نگرانی‌های مربوط به حفظ حریم خصوصی آن‌ها را در اولویت قرار دهند.

حال می‌رسیم به این سوال که، چه مقدار از عرضه کل توکن‌ها را باید به ایردراپ اختصاص داد؟ خلاصه بگویم هیچ پاسخ مشخصی برای این سوال وجود ندارد. این اهداف و استراتژی‌های منحصر‌به‌فرد یک پروژه هستند که باید درباره‌ی تعداد توکن‌های ایردراپی تصمیم بگیرند. با این حال، تحقیقات نشان می‌دهد که در ایردراپ‌های موفق، تیم‌ها به طور متوسط ۷٫۵ درصد از عرضه توکن‌های خود را به ایردراپ‌‌های اجتماعی اختصاص می‌دهند.

یکی دیگر از جنبه‌هایی که اغلب در ایردراپ‌ها نادیده گرفته می‌شود، پتانسیل آن‌ها برای استفاده از قدرت‌دهی اثرات شبکه است. ایردراپ‌ها با ایجاد انگیزه به‌اشتراک‌گذاری، می‌توانند کاربران بیشتری را به اکوسیستم پروژه جذب کرده و چرخه‌ای برای تقویت و خلق ارزش ایجاد کنند.

آخرین نکته‌ای که باید در ایردراپ‌ها در نظر گرفت، لزوم سادگی معیار آن‌ها است. معیارهای پیچیده برای احزار شرایط دریافت ایردراپ، حتی اگر هوشمندانه و منطقی طراحی شده باشد، مردم را گیج می‌کند. درواقع ایردراپ‌ها باید تجربه‌ای ساده، جذاب و لذت‌بخش برای کاربران، به‌ویژه افراد بومی پروژه رقم بزنند. همکاری با ارائه دهندگان کیف پول، یکی از راه‌هایی است که می‌تواند شرکت در ایردراپ را به فرایندی ساده، در دسترس و جذاب تبدیل کند.

یک قیاس خوب برای ساده بودن معیار ایردراپ‌ها، سیاست‌های پولی نه‌چندان پیچیده است. برای مثال، زمانی که فدرال رزرو ایالات متحده، قوانین سیاستی نسبتا ساده‌ای را در مورد نحوه برخورد با تورم بیان می‌کند، بازار هم کمتر از قوانین منحرف می‌شود واکنش مثبت‌تری نشان خواهد داد. همین موضوع درمورد ایردراپ‌ها هم صادق است؛ آن‌ها را با دقت بالا، اما ساده و شفاف طراحی کنید.
زمانی که ایردراپ‌ها به خوبی و با هوشمندی طراحی و اجرا شوتد، می‌تواند معجزه کنند؛ ایردراپ‌ها راهی هیجان‌انگیز برای متمایز شدن پروژه‌ها در چشم‌انداز شلوغ و پرازدحام بلاک چین‌ها هستند که کاربران را به مشارکت و توسعه جامعه تشویق می‌کنند.

با این‌ حال، موفقیت در راه‌اندازی ایردراپ‌ها، شانسی نیست؛ بلکه محصول طراحی متفکرانه، اهداف روشن و اجرای استراتژیک است. به طور خاص، درک و استفاده از قدرت ایردراپ‌ها برای پروژه‌هایی که هدفشان پیشرفت در این فضای پویا است، به طور فزاینده‌ای حیاتی می‌شود.

گفتار پایانی

ایردراپ‌ها، ابزاری قدرتمند برای توزیع توکن، جذب کاربر و ایجاد جامعه مخاطب هستند که اگر به درستی طراحی و پیاده‌سازی شوند، مزایای بسیاری را برای پروژه‌ها به ارمغان خواهند آورد، برخی از این مزایا عبارت‌اند از:

• دریافت توکن‌هایی که ممکن است در آینده ارزش بالاتری پیدا کنند یا امکانات و خدمات جدیدی را در اختیار کاربر قرار دهند.
• شرکت در پروژه جدید و جذاب که ممکن است بینش، ایده یا راه‌حلی جدید ارائه دهد یا به حل مشکلات جامعه کمک کند.
• افزایش آگاهی و دانش درباره فناوری‌های نوین مانند بلاک‌ چین، NFT، دیفای و غیره.
• افزایش اعتبار و شهرت در شبکه‌های اجتماعی یا حرفه‌ای که ممکن است به ایجاد فرصت‌های همکاری یا کسب درآمد منجر شود.

با این‌حال، استفاده از ایردراپ و شرکت در انواع نامناسب آن هم ممکن است چالش‌هایی را به همراه داشته باشد. برخی از این چالش‌ها عبارت‌اند از:

• مواجه شدن با کلاهبرداری‌ها و تقلب‌هایی که ممکن است از طریق ارسال لینک‌های مخرب، با درخواست واریز وجه یا افشای اطلاعات شخصی، سعی در سرقت توکن‌ها یا کیف پول‌های کاربران داشته باشند.
• مواجه شدن با حملات Sybil که ممکن است با ایجاد چندین هویت جعلی، سعی در دریافت توکن‌های بیشتر یا تحریف نتایج رای‌گیری داشته باشند.
• مواجه شدن با نوسانات قیمتی توکن‌های ایردراپ شده که ممکن است به دلیل پایدار نبودن بازار، تغییرات قوانین یا رفتار کاربران، ارزش خود را از دست بدهند یا کاهش یابند.
• مواجه شدن با مسائل حقوقی و قانونی که ممکن است به دلیل عدم وضوح و یکسان‌سازی قوانین مربوط به ایردراپ‌ها در کشورهای مختلف، برای کاربران یا پروژه‌های ایردراپ‌کننده پیش بیاید.