انواع استیبل کوین | مقایسه جامع تتر با سایر استیبل کوین‌ها

در بازار سریع و نوسان‌پذیر ارزهای دیجیتال، جایی که بیت کوین و سایر آلت کوین‌ها نوسانات قیمتی شدید را تجربه می‌کنند، نیاز به یک دارایی دیجیتال با ارزش ثابت و پایدار بیش از پیش احساس می‌شود. این نیاز سبب به وجود آمدن استیبل کوین‌ها شد؛ ارزهای دیجیتالی که ارزش خود را به دارایی‌های باثبات‌تری مانند ارزهای فیات مثل دلار، طلا یا حتی سبدی از دارایی‌ها گره می‌زنند. 

در این میان، تتر با نماد USDT به عنوان پیشگام و بزرگ‌ترین استیبل کوین بازار، همواره در کانون توجه قرار داشته است. اما آیا تتر تنها انتخاب موجود است؟ مقایسه تتر و سایر استیبل کوین های مطرح بازار ارزهای دیجیتال شامل مقایسه تتر و دای، مقایسه تتر و یو اس دی کوین و … با بررسی دقیق پشتوانه‌ها، شفافیت، ثبات قیمت و نقش آن‌ها در اکوسیستم دیفای(DeFi – امور مالی غیرمتمرکز) را در این مطلب بخوانید.

آشنایی با مفهوم استیبل کوین

برای درک انواع استیبل کوین‌ها ابتدا باید بدانیم که استیبل کوین چیست؟ استیبل کوین (Stablecoin) یا ارز دیجیتال باثبات، به نوعی از ارزهای دیجیتال گفته می‌شود که تلاش می‌کند تا قیمت خود را برابر با یک دارایی باثبات مانند دلار آمریکا، یورو یا حتی طلا حفظ کند. هدف اصلی آن‌ها کاهش نوسان‌پذیری (Volatility) ذاتی بازار ارز دیجیتال است. این نوسانات، انجام تراکنش‌های روزمره یا استفاده از رمزارزها به عنوان ابزار ذخیره ارزش را سخت می‌کند.

انواع استیبل کوین ها

با وجود هدف مشترک حفظ ثبات قیمت، استیبل کوین‌ها از مکانیزم‌های مختلفی برای پشتوانه‌سازی (Collateralization) استفاده می‌کنند که همین امر، تفاوت‌های اساسی میان آن‌ها ایجاد می‌کند. ما Stablecoinها را به چهار دسته اصلی تقسیم می‌کنیم:

استیبل کوین های با پشتوانه فیات (Fiat-backed)

رایج‌ترین نوع استیبل کوین‌ها، با پشتوانه فیات هستند که ارزش خود را به یک ارز فیات مانند دلار آمریکا گره می‌زنند. برای هر واحد Stablecoin صادرشده، مقدار معادل آن ارز فیات در حساب‌های بانکی نگهداری می‌شود. شرکت‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم صادرکننده این استیبل کوین‌ها و مسئول نگهداری پشتوانه آنها هستند:

• Tether Limited پشتوانه Tether (USDT)
• شرکت Circle برای USD Coin (USDC)
• شرکت TrustToken پشتیبان TrueUSD (TUSD)
• در گذشته Paxos Trust Company پشت Binance USD (BUSD) و Pax Dollar (USDP)

استیبل کوین های با پشتوانه رمزارز (Crypto-backed)

این نوع استیبل کوین‌ها از رمزارزهای دیگر به عنوان وثیقه استفاده می‌کنند. برای جبران نوسان‌پذیری رمزارزهای وثیقه، معمولاً این استیبل کوین‌ها بیش از حد پشتوانه‌سازی می‌شوند؛ یعنی برای صدور مثلاً ۱ دلار Stablecoin، وثیقه‌ای به ارزش ۱.۵ یا ۲ دلار رمزارز قفل می‌شود. دای (DAI)، محصول MakerDAO، برجسته‌ترین نمونه در این دسته است که از طریق قرارداد هوشمند(Smart Contarct) بر بستر اتریوم عمل می‌کند.

خرید و فروش آسان تتر در بیت‌پین

• معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
• دریافت وام و اعتبار معاملاتی
• سرعت بالا در تکمیل سفارشات
• بات‌های معامله‌گر متنوع
• پشتیبانی ۲۴ ساعته

خرید تتر

استیبل کوین های الگوریتمی (Algorithmic stablecoins)

برای آنکه بدانید مفهوم استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ باید بگوییم که این نوع ارزها دسته‌ای از استیبل کوین‌ها هستند که هیچ پشتوانه مستقیمی از نوع فیات یا رمزارز ندارند. در عوض، ثبات قیمت آن‌ها از طریق الگوریتم‌های پیچیده‌ای که عرضه و تقاضا را تنظیم می‌کنند، حفظ می‌شود. این الگوریتم‌ها با سوزاندن یا ضرب توکن‌ها، قیمت را به یک دارایی هدف مثلاً ۱ دلار نزدیک نگه می‌دارند. یواس‌دی ای (USDe) نمونه‌ای در این فضا است که از روش‌های الگوریتمی برای حفظ ارزش دلاری خود استفاده می‌کند.

استیبل کوین های ترکیبی (Hybrid stablecoins)

 برخی از Stablecoinها از ترکیبی از مکانیزم‌های فوق برای حفظ ثبات استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، فرکس (FRAX) یک استیبل کوین ترکیبی است که از بخشی پشتوانه رمزارزی و بخشی الگوریتم برای حفظ پگ خود بهره می‌برد. اس‌یو‌اس‌دی (sUSD) نیز به عنوان یک دارایی سینتتیک بر بستر پروتکل Synthetix، در دسته‌بندی استیبل کوین‌های ترکیبی یا الگوریتمی قرار می‌گیرد که با پشتوانه رمزارز سینتتیکس (SNX) و مکانیزم‌های پیچیده قراردادهای هوشمند، ارزش خود را به دلار آمریکا گره می‌زند.

مقایسه تتر با استیبل کوین های مطرح

تتر بی‌شک بزرگ‌ترین و پرکاربردترین Stablecoin در جهان است، اما رقابت در این حوزه رو به افزایش است. مقایسه تتر و یو اس دی کوین، مقایسه تتر و دای، و همچنین بررسی استیبل کوین‌هایی مانند بی‌یو‌اس‌دی (BUSD)، تورو یو‌اس‌دی (TUSD)، پکس دلار (USDP)، فرست دیجیتال یو‌اس‌دی (FDUSD) و PYUSD، و استیبل کوین‌های نوآورانه‌ای مانند USDe و sUSD، برای هر فعال بازار ارز دیجیتال حیاتی است. 

سهم بازار تتر نسبت به دیگر استیبل کوین ها

استیبل کوین Tether برای سال‌ها با اختلاف بسیار زیاد، رهبر بازار Stablecoinها بوده است. حجم بازار آن، نشان‌دهنده نقدشوندگی بی‌نظیر و پذیرش گسترده آن در صرافی‌ها و پلتفرم‌های مختلف است. با این حال، USD Coin که توسط Circle پشتیبانی می‌شود، به سرعت در حال رشد بوده و به عنوان یک رقیب جدی برای تتر مطرح شده است. توکن DAI از میکردائو نیز به عنوان مهم‌ترین استیبل کوین غیرمتمرکز شناخته می‌شود.

در گذشته، بایننس یو‌اس‌دی نیز سهم بازار قابل توجهی داشت و به عنوان استیبل کوین اصلی صرافی Binance، حجم معاملات بالایی را تجربه می‌کرد. اما با تصمیم Paxos Trust Company برای توقف صدور BUSD و برنامه‌ریزی برای حذف کامل آن، سهم بازار بی‌یو‌اس‌دی به شدت کاهش یافته است. استیبل کوین‌های جدیدتر مانند FDUSD ،PYUSD و USDe نیز با ورود به بازار، به تدریج در حال کسب سهم هستند، هرچند فاصله آن‌ها در مقایسه تتر و یو اس دی کوین هنوز زیاد است.

استفاده از تتر و سایر استیبل کوین ها در معاملات و میزان پذیرش جهانی

• تتر (USDT) به دلیل نقدشوندگی بی‌نظیر و حضور در تقریباً تمام صرافی‌های معنبر رمزارز، مؤلفه‌ی اصلی در بسیاری از معاملات روزانه محسوب می‌شود. تریدرها از تتر برای ورود و خروج سریع از موقعیت‌های معاملاتی بدون نیاز به تبدیل به فیات استفاده می‌کنند. 
• یواس‌دی کوین (USDC) نیز به دلیل شفافیت و انطباق با رگولاتوری، به طور فزاینده‌ای در پلتفرم‌های مالی سنتی و مؤسسات مورد پذیرش قرار گرفته است. 
• بایننس یو‌اس‌دی (BUSD) در اوج فعالیت خود، حجم معاملات بسیار بالایی داشت و در صرافی Binance به عنوان جفت‌ارز اصلی مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما اکنون، با توقف صدور و کاهش حمایت باننس، در مقایسه تتر و BUSD، حجم آن در معاملات به شدت کاهش یافته و کاربران به سمت سایر استیبل کوین‌ها مانند FDUSD که اکنون Stablecoin اصلی Binance است، متمایل شده‌اند.
• دای (DAI) عمدتاً در اکوسیستم دیفای کاربرد دارد و برای وام‌دهی، وام‌گیری و استیکینگ استفاده می‌شود. استیبل کوین‌های جدیدتر مانند FDUSD ،PYUSD و USDe به تدریج در حال پیدا کردن جایگاه خود در بخش‌های خاصی از بازار هستند، اما هنوز به سطح پذیرش و نقدشوندگی تتر و یو اس دی کوین نرسیده‌اند.

نقش تتر و استیبل کوین ها در اکوسیستم رمزارز و دیفای

استیبل کوین تتر نه تنها به عنوان یک پل ارتباطی بین ارزهای فیات و رمزارزها عمل می‌کند، بلکه نقش بسیار مهمی در تأمین نقدشوندگی بازارهای مختلف رمزارز ایفا می‌کند. این Stablecoin در اکثر جفت‌ارزهای معاملاتی حضور دارد و امکان تبادلات سریع و کارآمد را فراهم می‌سازد. در حوزه دیفای، تتر به عنوان یک وثیقه رایج و ابزار وام‌دهی/وام‌گیری استفاده می‌شود، هرچند تمرکز آن باعث شده است که برخی کاربران DeFi به دنبال جایگزین‌های غیرمتمرکزتری مانند دای باشند. 

یو اس دی کوین نیز به دلیل شفافیت و قابلیت برنامه‌نویسی‌پذیری، در پروژه‌های دیفای و توکن‌سازی دارایی (Asset Tokenization) محبوبیت زیادی کسب کرده است. بایننس یو اس دی نیز در زمان خود، نقش مهمی در اکوسیستم Binance Smart Chain (BSC) و پروتکل‌های دیفای مرتبط با بایننس ایفا می‌کرد. اما این نقش اکنون به تدریج توسط FDUSD و سایر استیبل کوین‌ها پر می‌شود.

نقاط قوت و ضعف تتر نسبت به رقبا

هر استیبل کوین دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود است که انتخاب آن را برای کاربردهای مختلف، متفاوت می‌سازد. در این بخش، به مقایسه تتر با استیبل کوین های دیگر از منظر مزایا و معایب می‌پردازیم:

مزایای تتر: نقاط قوت Tether

خرید و فروش آسان تتر در بیت‌پین

• معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
• دریافت وام و اعتبار معاملاتی
• سرعت بالا در تکمیل سفارشات
• بات‌های معامله‌گر متنوع
• پشتیبانی ۲۴ ساعته

خرید تتر

معایب تتر: ضعف USDT

• شفافیت محدود: با وجود پیشرفت‌ها در انتشار گزارش‌های تأییدیه‌ای، Tether Limited هنوز حسابرسی کامل و مستقلی از ذخایر خود ارائه نکرده است.
• چالش‌های حقوقی و نظارتی: تتر در گذشته با پرونده‌های حقوقی و جریمه‌هایی از سوی نهادهای نظارتی مواجه بوده است که بر اعتبار آن در چشم برخی از سرمایه‌گذاران نهادی تأثیر گذاشته است.
• متمرکز بودن: تتر لیمیتد یک نهاد متمرکز است که کنترل کاملی بر عرضه تتر و پشتوانه‌های آن دارد. این متمرکز بودن، ریسک‌های مربوط به سانسور و کنترل را به همراه دارد.

مقایسه مزایا و معایب سایر استیبل کوین ها

پشتوانه تتر در برابر رقبایش چه تفاوتی دارد؟

مکانیزم پشتوانه‌سازی (Collateralization)، مرکز اصلی هر استیبل کوین و مهم‌ترین عامل در حفظ ثبات قیمت آن است. تفاوت در این مکانیزم، منجر به تفاوت‌های اساسی در ریسک و شفافیت استیبل کوین‌ها می‌شود.

ترکیب پشتوانه های USDT

تتر به عنوان شناخته‌شده‌ترین استیبل کوین، بیشترین بحث و بررسی را در مورد پشتوانه‌هایش به خود دیده است. Tether Limited اعلام می‌کند که هر USDT صادر شده، با دارایی‌های ذخیره معادل ۱ دلار آمریکا پشتوانه‌سازی شده است. این دارایی‌های ذخیره شامل ترکیبی از موارد زیر می‌شوند:

• وجه نقد و معادل‌های نقدی: این بخش شامل پول نقد نگهداری شده در بانک‌ها و اوراق تجاری (Commercial Papers) کوتاه‌مدت و با نقدشوندگی بالا است.
• اوراق قرضه شرکتی و دولتی: سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درجه اعتبار بالا.
• طلا: بخشی از پشتوانه تتر به صورت طلا نگهداری می‌شود که یک دارایی با ثبات نسبی است.
• سایر دارایی‌ها: این بخش از پشتوانه شامل رمزارزهایی مانند بیت کوین (BTC) و سایر سرمایه‌گذاری‌ها است.

خرید و فروش آسان بیت کوین در بیت‌پین

• معامله بیش‌از ۳۰۰ کوین دیگر
• دریافت وام و اعتبار معاملاتی
• سرعت بالا در تکمیل سفارشات
• بات‌های معامله‌گر متنوع
• پشتیبانی ۲۴ ساعته

خرید بیت کوین

پشتوانه USDC، BUSD و FDUSD

• USD Coin که توسط کنسرسیوم Centre (شامل Circle و Coinbase) مدیریت می‌شود، به عنوان یکی از شفاف‌ترین استیبل کوین‌ها شناخته می‌شود. Circle ادعا می‌کند که هر USDC با ۱ دلار آمریکا یا معادل نقدی آن، در حساب‌های بانکی تحت نظارت دقیق، پشتوانه‌سازی کامل دارد. انتشار منظم گزارش‌های حسابرسی و تأییدیه‌های ماهانه توسط شرکت‌هایی مانند Deloitte، شفافیت و مطابقت ۱:۱ توکن‌های در گردش با ذخایر را تأیید می‌کند. همین شفافیت، یواس‌دی کوین را برای مؤسسات و کسب‌وکارهایی که به دنبال اطمینان بالا هستند، تبدیل به گزینه‌ای جذاب کرده است.
• Binance USD، در زمان فعالیت، توسط Paxos Trust Company صادر و مدیریت می‌شد. Paxos نیز مانند Circle، ادعا می‌کرد که BUSD با دلار آمریکا یا معادل‌های نقدی در حساب‌های بانکی تحت نظارت رگولاتوری ایالت نیویورک پشتوانه‌سازی کامل دارد. Paxos نیز با انتشار گزارش‌های ماهانه حسابرسی، شفافیت BUSD را تأیید می‌کرد.
• FDUSD، استیبل کوینی جدیدتر است که توسط First Digital Trust در هنگ کنگ پشتیبانی می‌شود و از حمایت بایننس نیز برخوردار است. این استیبل کوین نیز ادعا می‌کند که با ۱۰۰٪ ذخایر نقدی و معادل‌های نقدی پشتوانه‌سازی شده است. هدف FDUSD ارائه یک Stablecoin شفاف و پایدار در بازار آسیا است.

پشتوانه کریپتویی و مبتنی‌بر وثیقه DAI

استیبل کوین دای (DAI)، ساخته‌شده توسط MakerDAO، یک استیبل کوین غیرمتمرکز با پشتوانه رمزارزی است. در مقایسه تتر با یو اس دی کوین با دای، این استیبل کوین ارزش خود را با وثیقه‌گذاری بیش از حد رمزارزها (مانند اتریوم و یو‌اس‌دی کوین) در قراردادهای هوشمند اتریوم حفظ می‌کند. کاربران با قفل کردن وثیقه در Maker Vaults، دای وام می‌گیرند. در صورت کاهش ارزش وثیقه، سیستم برای حفظ ثبات دای، آن را به‌طور خودکار نقد می‌کند. این مدل، ضمن ایجاد شفافیت کامل، نوسانات رمزارزهای پشتوانه را با وثیقه‌گذاری اضافی مدیریت می‌کند.

پشتوانه استیبل کوین های الگوریتمی‌

استیبل کوین‌های الگوریتمی مانند USDe توسعه‌یافته توسط Ethena Labs، رویکردی کاملاً متفاوت دارند. آن‌ها برای حفظ ارزش دلاری خود به ذخایر مستقیم فیات یا رمزارزهای بیش از حد وثیقه‌شده متکی نیستند. در عوض، این استیبل کوین‌ها از مکانیسم‌های پیچیده الگوریتمی برای کنترل عرضه و تقاضا استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، USDe از استراتژی دلتا-خنثی (Delta-Neutral) با استفاده از موقعیت‌های شورت (Short) در بازار فیوچرز رمزارز و استیکینگ اتریوم برای ایجاد بازدهی و حفظ پگ (Peg) خود استفاده می‌کند. این مدل می‌تواند پتانسیل بازدهی بالاتری داشته باشد اما ریسک‌های الگوریتمی و سیستمی بالاتری نیز به همراه دارد، همانطور که در مورد سقوط TerraUSD (UST) مشاهده شد.

تتر شفاف است یا نه؟ بررسی و مقایسه با سایر استیبل کوین ها

شفافیت در مورد ذخایر استیبل کوین‌ها، برای اعتماد کاربران و نهادهای نظارتی بسیار مهم است. این موضوع به ویژه برای تتر (Tether) که بزرگ‌ترین Stablecoin متمرکز بازار است، همیشه محل بحث و جدل بوده است.

شفافیت USDT: گزارش‌های دوره‌ای تتر و وضعیت ممیزی

در گذشته، شرکت تتر لیمیتد به دلیل عدم شفافیت کافی در مورد پشتوانه‌های خود مورد انتقاد شدید قرار گرفته بود. اتهاماتی مبنی بر عدم وجود پشتوانه کافی یا استفاده از پشتوانه‌های غیرنقدشونده، به بحث‌های زیادی در جامعه رمزارز دامن زد. با این حال، در سال‌های اخیر، این شرکت تلاش‌های قابل توجهی برای افزایش شفافیت انجام داده است. آن‌ها به طور منظم «گزارش‌های تأییدیه‌ای» (Attestation Reports) را منتشر می‌کنند که توسط شرکت‌های حسابرسی مستقل مانند BDO Italia تأیید می‌شوند. 

این گزارش‌ها، ترکیب و ارزش پشتوانه‌های تتر را در یک بازه زمانی مشخص (معمولاً فصلی) نشان می‌دهند. هرچند این گزارش‌ها از نوع «حسابرسی کامل» (Full Audit) نیستند، اما اقدام مهمی در جهت افزایش شفافیت محسوب می‌شوند و اطلاعات بیشتری نسبت به گذشته در اختیار عموم قرار می‌دهند.

شفافیت USDC: حسابرسی توسط شرکت‌های معتبر

یو‌اس‌دی کوین در زمینه شفافیت در مقایسه با تتر پیشتاز است. شرکت Circle، شرکت پشتیبان USDC، به طور منظم گزارش‌های تأییدیه‌ای ماهانه را منتشر می‌کند که توسط شرکت‌های حسابرسی بزرگ مانند Deloitte انجام می‌شود. این گزارش‌ها به وضوح نشان می‌دهند که هر یو‌اس‌دی‌کوین در گردش، با یک دلار آمریکا یا معادل‌های آن مانند اوراق خزانه‌داری کوتاه‌مدت که در حساب‌های جداگانه بانکی نگهداری می‌شوند، پشتوانه‌سازی شده است. این سطح از حسابرسی و شفافیت، یو‌اس‌دی‌سی را به گزینه‌ای بسیار قابل اعتماد برای مؤسسات مالی و کاربرانی تبدیل کرده است که رعایت قوانین و مقررات (Compliance) برایشان در اولویت است.

شفافیت در DAI: قراردادهای هوشمند

دای (DAI) از مکانیزم شفافیت متفاوتی بهره می‌برد که ریشه در ذات غیرمتمرکز آن دارد. DAI توسط قراردادهای هوشمند و با استفاده از پشتوانه‌های رمزارزی مانند Ethereum (ERC-20) و USDC ایجاد می‌شود. این موضوع یعنی تمام تراکنش‌ها، وثیقه‌های قفل‌شده و وضعیت سیستم در بلاک چین اتریوم به صورت عمومی قابل مشاهده و تأیید است. هر کسی می‌تواند به صورت لحظه‌ای وضعیت وثیقه‌ها و نسبت پشتوانه‌سازی را بررسی کند. این شفافیت ذاتی بلاک چین، نیاز به حسابرسی‌های متمرکز را از بین می‌برد و اعتماد را از طریق کد فراهم می‌کند.

شفافیت مالی پروژه PYUSD و USDe

پروژه‌های جدیدتر مانند پی‌پل یو‌اس‌دی (PYUSD) و یواس‌دی‌ای (USDe) هنوز در مراحل اولیه ارائه گزارش‌های شفافیت خود هستند. PYUSD به دلیل پشتوانه یک نهاد مالی بزرگ و رگوله‌شده مانند PayPal، پتانسیل بالایی برای شفافیت دارد و انتظار می‌رود که از استانداردهای حسابرسی مشابه یواس‌دی کوین پیروی کند. USDe، به دلیل ماهیت الگوریتمی و استراتژی‌های پیچیده خود، نیاز به مدل شفافیت متفاوتی دارد که ممکن است برای درک عموم دشوارتر باشد. Ethena Labs تلاش می‌کند تا با ارائه داشبوردهای عمومی و اطلاعات در مورد ذخایر و استراتژی‌های خود، شفافیت را فراهم آورد، اما ارزیابی کامل ریسک‌ها و شفاف‌بودن این نوع پروژه‌ها به زمان و بررسی دقیق‌تر نیاز دارد.

ثبات قیمت USDT و دیگر استیبل کوین ها

هدف اصلی هر Stablecoin، حفظ پگ (Peg)، یعنی وابستگی قیمت خود به دارایی مبنا معمولاً دلار آمریکا است. اما در عمل، میزان این ثبات قیمت می‌تواند بین استیبل کوین‌های مختلف متفاوت باشد، به ویژه در زمان‌هایی که بازار نوسان‌پذیری بالایی دارد.

نوسان قیمت USDT

تتر به طور کلی توانسته است پگ خود را به دلار آمریکا به خوبی حفظ کند. با این حال، در مواقع بحرانی یا در واکنش به اخبار منفی مرتبط با شفافیت تتر لیمیتد، گاهی شاهد انحرافات جزئی از پگ ۱ دلاری بوده‌ایم. این انحرافات معمولاً کوتاه‌مدت بوده‌اند و تتر به سرعت به پگ خود بازگشته است. دلیل اصلی این بازگشت سریع، نقدشوندگی بسیار بالای تتر در تمام صرافی‌ها است که به آربیتراژگرها اجازه می‌دهد تا با خرید و فروش سریع، قیمت را به ارزش ۱ دلار بازگردانند. با این وجود، همین نوسانات کوچک، هرچند موقتی، می‌تواند برای تریدرهای با حجم دارایی بالا یا کاربرانی که به دنبال حداکثر ثبات هستند، نگرانی ایجاد کند.

مقایسه ثبات قیمت USDC

USDC به طور کلی به دلیل شفافیت بالا و پشتوانه ۱۰۰٪ نقدی، ثبات قیمت بسیار بالایی را از خود نشان داده است. با این حال، در بحران بانکی سال ۲۰۲۳ و ورشکستگی بانک سیلیکون ولی (SVB)، که شرکت Circle بخشی از ذخایر خود را در آن نگهداری می‌کرد، شاهد انحراف قابل توجهی از پگ ۱ دلاری بودیم. در آن زمان، یواس‌دی‌سی برای مدت کوتاهی به حدود ۰.۸۷ دلار سقوط کرد. این اتفاق نشان داد که حتی شفاف‌ترین استیبل کوین‌های متمرکز نیز در برابر ریسک‌های سیستماتیک و مشکلات بانکی سنتی مصون نیستند. با این وجود، این شرکت با اقدامات سریع و مؤثر توانست ذخایر خود را بازیابی کرده و USD Coin به سرعت به پگ خود بازگشت.

ریسک نوسان قیمت در DAI

Dai به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و پشتوانه رمزارزی خود، مکانیزم متفاوتی برای حفظ ثبات دارد. سیستم MakerDAO با پشتوانه‌سازی بیش از حد و مکانیسم‌های تصفیه خودکار، تلاش می‌کند تا DAI را در برابر نوسان‌پذیری دارایی‌های وثیقه محافظت کند. در مواقع نوسان‌پذیری شدید بازار رمزارز، DAI ممکن است انحرافات کوچکی از پگ خود را تجربه کند، اما این انحرافات معمولاً جزئی و موقتی هستند. ریسک اصلی در DAI بیشتر به عملکرد سیستم میکردائو و پایداری دارایی‌های وثیقه‌اش بازمی‌گردد تا به ابهامات پشتوانه. در واقع، با افزایش سهم یواس‌دی کوین به عنوان پشتوانه دای، برخی از ریسک‌های متمرکزسازی به آن منتقل شده‌اند.

ریسک حفظ ثبات قیمت در استیبل کوین های الگوریتمی

استیبل کوین‌های الگوریتمی، بیشترین ریسک را در زمینه حفظ ثبات قیمت دارند. نمونه بارز این استیبل کوین‌ها ترا یو‌اس‌دی (UST) بود که توسط Terraform Labs پشتیبانی می‌شد و در گذشته سقوط کرد و باعث شوک بزرگی به بازار رمزارز شد. این Stablecoinها به دلیل عدم وجود پشتوانه مستقیم و اتکا به الگوریتم‌های پیچیده، در زمان‌های استرس شدید بازار یا حملات هدفمند، می‌توانند با خطر از دست دادن کامل پگ خود مواجه شوند.

USDe نیز به عنوان یک Stablecoin الگوریتمی جدیدتر، هرچند از مکانیزم‌های متفاوتی استفاده می‌کند، اما ذاتاً در برابر خطرات خاصی مانند تغییر در نرخ‌های فاندینگ فیوچرز یا ریسک‌های تصفیه آسیب‌پذیر است که می‌تواند بر ثبات قیمت آن تأثیر بگذارد. سرمایه‌گذاری در این دسته از استیبل کوین‌ها نیازمند درک عمیق‌تر و تحمل ریسک بالاتری است.

سرعت تبدیل و نقدشوندگی: تتر یا رقبای جدید؟

نقدشوندگی (Liquidity)، که به معنای سهولت و سرعت تبدیل یک دارایی به وجه نقد یا دارایی دیگر بدون تأثیر قابل توجه بر قیمت آن است، در بازار استیبل کوین‌ها اهمیت بالایی دارد. تتر و یو اس دی کوین در این زمینه پیشتاز هستند و به دلیل حجم معاملات روزانه فوق‌العاده بالا، به تریدرها اجازه می‌دهند مقادیر عظیمی از آن‌ها را بدون نگرانی از نوسانات قیمتی قابل توجه خرید و فروش کنند.

استیبل کوین سابق بایننس، بی‌یو‌اس‌دی نیز در طول عمر خود، به دلیل پشتوانه قوی توسط Paxos و نظارت رگولاتوری، از ثبات قیمت و نقدشوندگی بالایی برخوردار بود. اما با توقف صدور و کاهش حمایت Binance، حجم معاملات آن به شدت کاهش یافت و نقدشوندگی آن نیز رو به کم‌شدن است. کاربران BUSD باید به دنبال جایگزین‌های دیگری باشند تا بتوانند دارایی‌های خود را با نقدشوندگی مناسب مبادله کنند.

در همین حال، دای (DAI) نقدشوندگی بسیار بالایی در اکوسیستم دیفای دارد و در استخرهای نقدینگی صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و پروتکل‌های وام‌دهی/وام‌گیری دیفای به وفور یافت می‌شود و به راحتی قابل مبادله است. استیبل کوین‌های جدیدتر مانند FDUSD و PYUSD در حال رشد هستند و در پلتفرم‌های خاص خود نقدشوندگی بالایی دارند، اما پذیرش و نقدشوندگی آن‌ها در مقایسه تتر و یو اس دی کوین و دای هنوز محدودتر است. USDe نیز به عنوان یک پروژه نوپا، به تدریج در حال کسب نقدشوندگی است.

تتر روی چه شبکه‌هایی فعال است؟ مقایسه با استیبل کوین های دیگر

قابلیت همکاری (Interoperability) و دسترسی به استیبل کوین‌ها در بلاک چین‌های مختلف، برای کاربران بسیار مهم است. هرچه یک Stablecoin روی شبکه‌های بیشتری فعال باشد، کاربردپذیری و نقدشوندگی آن بالاتر می‌رود. 

• تتر به دلیل پشتیبانی از طیف گسترده‌ای از شبکه‌ها ازجمله:Ethereum (ERC-20)، Tron (TRC-20)، BNB Chain ، Solana، Avalanche، Algorand، Polygon و بسیاری دیگر، به پذیرش گسترده دست یافته است. در حالی که نسخه ERC-20 به دلیل کارمزدهای بالای اتریوم ممکن است گران باشد، نسخه‌هایی مانند TRC-20 و BSC کارمزدهای پایین‌تر و سرعت بالاتری را ارائه می‌دهند.
• USD Coin نیز مانند Tether، روی بیش از ۱۵ شبکه اصلی مانند: اتریوم (ERC-20)، سولانا، اولانچ، الگورند و پالیگان در دسترس است. شرکت Circle فعالانه در پی افزایش قابلیت همکاری یو‌اس‌دی کوین است. 
• Binance USD نیز در زمان خود عمدتاً بر روی Ethereum (ERC-20) و BSC (Binance Smart Chain) در دسترس بود. در واقع، بخش عمده‌ای از حجم معاملات بی‌یو‌اس‌دی بر روی BSC انجام می‌شد. 

• Dai عمدتاً روی Ethereum (ERC-20) و لایه ۲های آن مانند آربیتروم و آپتیمیزم تمرکز دارد.
•  استیبل کوین‌های جدیدتر مانند FDUSD عمدتاً بر روی بایننس اسمارت چین (BSC) و اتریوم (ERC-20) در دسترس است، که با توجه به حمایت Binance منطقی است. 
• PYUSD در حال حاضر عمدتاً بر روی Ethereum (ERC-20) فعال است، اما با توجه به ماهیت PayPal و برنامه‌های آن برای پذیرش گسترده، احتمالاً به زودی بر روی شبکه‌های بیشتری گسترش خواهد یافت. 
• USDe در حال حاضر بر روی اتریوم (ERC-20) و شبکه‌های سازگار با EVM مانند Arbitrum و Optimism در دسترس است. توسعه آن بر روی شبکه‌های دیگر در مراحل اولیه است.

جایگاه قانونی تتر در مقابل سایر استیبل کوین ها

وضعیت رگولاتوری و قانونی برای پذیرش و استفاده بلندمدت از استیبل کوین‌ها، به‌ویژه برای نهادهای مالی بزرگ، حیاتی است. استیبل کوین‌هایی مانند USDC، با هدف انطباق کامل با رگولاتوری‌های ایالات متحده توسعه یافته‌اند و به همین دلیل برای مؤسسات مالی جذاب هستند. در مقابل، تتر با وجود حجم معاملات بالا و محبوبیت گسترده، سابقه چالش‌های حقوقی و فشارهای نظارتی زیادی به دلیل نگرانی‌ها در مورد شفافیت ذخایر و ادعاهای مربوط به دستکاری بازار داشته است. اما با وجود این مسائل، تتر همچنان بزرگ‌ترین Stablecoin باقی مانده است، که نشان‌دهنده نقدشوندگی و پذیرش بالای آن در بازار است.

استیبل کوین‌های دیگر رویکردهای متفاوتی در قبال رگولاتوری دارند؛ Dai با ماهیت کاملاً غیرمتمرکز خود، فاقد یک نهاد متمرکز برای نظارت است که می‌تواند هم مزیت و هم چالش‌برانگیز باشد. استیبل کوین‌هایی مانند FDUSD در هنگ‌کنگ و PYUSD که توسط PayPal مدیریت می‌شود، به ترتیب تحت رگولاتوری‌های محلی و قوانین مالی سنتی فعالیت می‌کنند.

در نهایت، USDe با توجه به ماهیت الگوریتمی و استراتژی‌های پیچیده خود، در حال حاضر وضعیت قانونی آن در حال بررسی و تکامل است، زیرا رگولاتورها در تلاشند تا قوانین خاصی را برای استیبل کوین‌های الگوریتمی تدوین کنند. در سال ۲۰۲۳ نیز صدور BUSD که رگولاتوری قوی و مورد اعتمادی داشت؛ بنا بر دستوری از سوی دپارتمان خدمات مالی ایالت نیویورک (NYDFS)، به شرکت پکسوس متوقف شد.

واکنش تتر و سایر استیبل کوین‌ها در زمان بحران‌های بازار

عملکرد یک Stablecoin در زمان بحران‌های بازار، سنجش نهایی پایداری و اعتمادپذیری آن است. این لحظات نشان می‌دهند که آیا مکانیزم پشتوانه‌سازی و مدیریت ریسک آن به اندازه کافی قوی است تا در برابر فشارهای شدید مقاومت کند. در ادامه واکنش تتر و دیگر استیبل کوین‌‌ها در شرایط بحرانی را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم:

• تتر (USDT): با وجود انتقادات، تتر توانایی خود را در حفظ ثبات قیمت حتی در شدیدترین بحران‌ها مانند سقوط صرافی‌ها یا ریزش‌های بازار اثبات کرده است. انحرافات جزئی از پگ معمولاً به سرعت به دلیل نقدشوندگی بالا و مکانیزم‌های آربیتراژ تصحیح می‌شوند.
• یو‌اس‌دی کوین (USDC): در بحران بانک سیلیکون ولی (SVB) در سال ۲۰۲۳، USDC برای مدت کوتاهی پگ خود را از دست داد که نشان‌دهنده آسیب‌پذیری استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات در برابر ریسک‌های بانکی سنتی است. با این حال، واکنش سریع Circle و حمایت مقامات مالی به بازگشت سریع آن به ثبات قیمت کمک کرد.
• دای (DAI): دای، به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و پشتوانه رمزارزی با وثیقه‌گذاری بیش از حد، در برابر شوک‌های بازار رمزارز مقاومت خوبی از خود نشان داده است. مکانیزم‌های تصفیه خودکار MakerDAO برای حفظ پگ DAI در نوسانات شدید بازار طراحی شده‌اند. با این حال، افزایش سهم یواس‌دی کوین به عنوان وثیقه DAI در برخی دوره‌ها، نگرانی‌هایی را در مورد انتقال ریسک متمرکز به یک استیبل کوین غیرمتمرکز ایجاد کرده است.
• پروژه‌های FDUSD، PYUSD و USDe: استیبل کوین‌های جدیدتر هنوز سابقه کافی در مواجهه با بحران‌های بزرگ را ندارند. FDUSD و PYUSD احتمالاً عملکردی مشابه تتر یا یو‌اس‌دی‌سی خواهند داشت. اما USDe، به دلیل ماهیت الگوریتمی خود، در زمان بحران‌ها باید آزمون واقعی خود را پس دهد؛ سقوط TerraUSD (UST) نشان داد که استیبل کوین‌های الگوریتمی بدون پشتوانه قوی، بسیار آسیب‌پذیر هستند.
• بایننس یواس‌دی (BUSD): بزرگترین «بحران» برای BUSD یک بحران داخلی و رگولاتوری بود که به توقف صدور آن منجر شد و این نشان می‌دهد که عوامل غیربازاری نیز می‌توانند بر سرنوشت یک استیبل کوین تأثیرگذار باشند.

چرا انتخاب بین استیبل کوین ها اهمیت استراتژیک دارد؟

انتخاب استیبل کوین مناسب، تصمیمی صرفاً بر اساس ترجیحات شخصی نیست، بلکه یک تصمیم استراتژیک است که بر امنیت، ثبات و کارایی فعالیت‌های شما در بازار رمزارز تأثیر مستقیم می‌گذارد. هر Stablecoin ویژگی‌ها، ریسک‌ها و مزایای خاص خود را دارد. آگاهی از این تفاوت‌ها به شما امکان می‌دهد:

• ریسک‌ها را مدیریت کنید: درک مکانیزم پشتوانه‌سازی و شفافیت هر استیبل کوین، به شما کمک می‌کند تا میزان ریسک مرتبط با آن را ارزیابی کرده و از استیبل کوین‌هایی که در زمان بحران آسیب‌پذیرترند، دوری کنید.
• از فرصت‌ها استفاده کنید: برخی استیبل کوین‌ها در اکوسیستم‌های خاصی مانند دیفای، یا برای کاربردهای خاصی مانند پرداخت‌های بین‌المللی بهتر عمل می‌کنند. انتخاب درست، بهره‌وری شما را افزایش می‌دهد.
• تصمیمات آگاهانه بگیرید: با شناخت کامل از پشتوانه‌ها، میزان شفافیت، و عملکرد در شرایط مختلف بازار، می‌توانید با اطمینان بیشتری دارایی‌های خود را نگهداری یا مبادله کنید.

هر استیبل کوین برای چه کسانی مناسب است؟

• Tether: برای تریدرهای حرفه‌ای و کسانی که به نقدشوندگی فوق‌العاده بالا و سرعت انجام معاملات در صرافی‌های متمرکز اهمیت می‌دهند، گزینه‌ای مناسب است. همچنین برای انتقال ارزش در حجم بالا و با کارمزد پایین بر روی شبکه Tron مناسب است.
• USD Coin: برای مؤسسات مالی، کسب‌وکارها، و کاربرانی که شفافیت، انطباق با رگولاتوری و اعتبار بالا برایشان اولویت دارد، بهترین انتخاب است. 
• Dai: برای کاربران فعال در اکوسیستم دیفای، پروتکل‌های وام‌دهی و وام‌گیری، و کسانی که به دنبال یک استیبل کوین غیرمتمرکز و مقاوم در برابر سانسور هستند، انتخاب مناسبی است.
• Binance USD: با توجه به وضعیت فعلی آن، استفاده از BUSD توصیه نمی‌شود و بهتر است کاربران به جایگزین‌های دیگر مانند اف‌دی‌یو‌اس‌دی یا تتر روی بیاورند.
• FDUSD: عمدتاً برای کاربران صرافی Binance که به دنبال یک Stablecoin پایدار با کارمزد پایین برای معاملات داخلی هستند، مناسب است.
• PYUSD: برای کاربرانی که به دنبال ادغام پرداخت‌های سنتی با رمزارزها هستند و از اکوسیستم PayPal استفاده می‌کنند، پتانسیل زیادی دارد.
• USDe: برای توسعه‌دهندگان، نوآوران، و کاربران ریسک‌پذیری که به دنبال کسب بازدهی بالا از طریق استراتژی‌های جدید هستند و ریسک‌های الگوریتمی را درک می‌کنند، می‌تواند جذاب باشد.

گفتار پایانی

در پایان، دریافتیم که دنیای استیبل کوین‌ها، فراتر از تتر، در حال گسترش و تکامل است. در این مقاله به مقایسه تتر و دای، مقایسه تتر و یو اس دی کوین، مقایسه تتر و BUSD و همچنین مقایسه آن با دیگر استیبل کوین‌ها پرداختیم. اکنون با انواع Stablecoin، پشتوانه‌ها، سطح شفافیت و واکنش آن‌ها در شرایط بحرانی آشنا شدید. هر یک از این کوین‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای منحصر به فرد خود را دارند. مهم است که به یاد داشته باشید استیبل کوین‌هایی مانند Binance USD نیز وجود داشته‌اند که با وجود موفقیت‌های اولیه، به دلیل تغییرات رگولاتوری یا تجاری از صحنه خارج شده‌اند و این نشان‌دهنده پویایی و ریسک‌های ذاتی این بازار است.

انتخاب استیبل کوین مناسب، تصمیمی استراتژیک است که به اهداف شما در بازار رمزارز بستگی دارد. آیا به دنبال حداکثر نقدشوندگی برای ترید روزانه هستید؟ آیا شفافیت و انطباق با قوانین برای شما در اولویت است؟ یا شاید هم به دنبال فرصت‌های جدید در دیفای یا نوآوری‌های الگوریتمی هستید؟ با درک عمیق این تفاوت‌ها، شما می‌توانید تصمیمی آگاهانه بگیرید و با اطمینان بیشتری در این بازار پرنوسان حرکت کنید. فراموش نکنید که همواره تحقیقات خود را ادامه دهید و با تغییرات بازار و رگولاتوری، انتخاب‌های خود را بازبینی کنید.

سوالات متداول

• بهترین استیبل کوین برای ترید روزانه کدام است؟

Tether (USDT) به دلیل نقدشوندگی بی‌نظیر و پذیرش گسترده در صرافی‌ها، بهترین گزینه برای تریدرهای روزانه است.

• کدام استیبل کوین بیشترین شفافیت را در پشتوانه خود دارد؟

USD Coin با انتشار منظم گزارش‌های حسابرسی توسط شرکت‌های معتبر مانند Deloitte، شفاف‌ترین پشتوانه را ارائه می‌دهد.

• آیا BUSD هنوز یک استیبل کوین قابل استفاده است؟

خیر، Binance USD (BUSD) توسط Paxos Trust Company متوقف شده و استفاده از آن در حال حاضر توصیه نمی‌شود.