تاریخ انتشار: 3 آذر 1400 | آخرین بهروزرسانی: 1 شهریور 1402
زمان مطالعه:
5 دقیقه
احتمالا، بارها واژه پولشویی را شنیدهاید، اما آیا تاکنون فکر کردهاید که پولشویی چیست و به چه فرآیندی اطلاق میشود؟ بهطور مسلم، اگر از یک فرد معمولی و ناآگاه درباره پولشویی سوال کنید، بهاحتمال در جواب بگوید منظور شستن پول با آب است. شاید خندهدار باشد، اما او تا حدودی درست گفته است. پولشویی به فرآیند پاک کردن سابقه و قانونی جلوه دادن درآمدهای غیرقانونی گفته میشود.
پولشویی (به انگلیسی: Money Laundering) به زبان ساده یعنی تبدیل سود حاصل از درآمدهای خلاف نظیر قاچاق به داراییهای قانونی و مشروع است. به طور مثال، عدهای در یک مجموعه بزرگ یا نهاد سازمانی که همه آن را یک نهاد مستقل و قانونی میپندارند اقدام به درآمدهای خلاف میکنند. مثلا، با وارد کردن اجناس قاچاق، سود حاصل از آن را طوری به جامعه جلوه میدهند که گویی از راه حلال و مشروع بدست آمده و آن را وارد چرخه اقتصادی کشور یا بانک میکنند.
نمونه بارز پولشویی را دولتمردان آمریکایی انجام میدهند؛ به طوری که با فروش اسلحه به کشورها و گروهکهای تروریستی خاورمیانه، سود حاصل از آن را خرج آبادانی کشور خود میکنند.
تاریخچه پولشویی
اولینبار واژه پولشویی در دهه ۱۹۳۰ با ممنوعیت فروش الکل در ایالات متحده آمریکا به سر زبانها افتاد. بسیاری از تبهکاران آمریکایی که در راس آن آلفونسه گابریل کاپون مشهور به آلکاپون قرار داشت، برای پنهان ماندن جنایتهای خود اقدام به خرید شمار زیادی از رختشویخانههای سکهای کردند.
آنها در زیرزمین این رختشویخانهها اقدام به تولید و فروش مشروبات الکلی به صورت پنهانی کرده و سود حاصل از آن را تبدیل به داراییهای مشروع و وارد چرخه اصلی اقتصاد میکردند. به همین سبب، بسیاری از نهادها این مثال را برای پولهای کثیفی که به ظاهر به عنوان پول مشروع (به اصطلاح شسته شده) وارد چرخه اقتصاد میگشتند، بکار بردند.
علت اصلی انجام پولشویی چیست؟
پولشویی در واقع به این دلیل انجام میشود که منبع درآمد پول نامشخص باقی بماند. زمانی که منبع درآمدزایی به صورت غیرقانونی یا به اصطلاح کثیف باشد، تبهکاران از فاش کردن آن طفره خواهند رفت و یک شغل یا منبع درآمد قلابی را جایگزین آن میکنند. مثلا، یک مامور شهربانی میتواند در لباس قانون اقدام به دریافت رشوه کند، اما کسی متوجه راه درآمدزایی او نشده و همه فکر میکنند که او یک مامور قانونمند و باوجدان است. در واقع لباسی که او بر تن دارد به راحتی میتواند منبع درآمدزایی او را به اصطلاح «تمیز کند یا بشوید».
مبارزه با پولشویی (AML)
از رایجترین شیوههای پولشویی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• قاچاق مواد مخدر • اختلاس • رشوه • قاچاق اسلحه • انتقال وجه غیر قانونی در قالب ارزهای دیجیتال • و سایر راههای غیرقانونی
از پیوند بلاکچین و هوش مصنوعی، به پول میرسیم؟
جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!
مراحل انجام پولشویی چیست؟
مبارزه با پولشویی (AML) شامل قوانین، مقررات و رویههایی میشود که برای جلوگیری از مبادله پولهای حاصل از فعالیتهای غیرقانونی توسط جنایتکاران طراحی شده است.
پولشویی سه مرحله دارد: تهیه کار یا جایگذاری (placement)، لایهبندی (layering) و یکپارچهسازی (integration) که هر کدام را در ادامه توضیح میدهیم.
جایگذاری (placement): عمل تزریق پول کثیف به یک سیستم مالی مانند حساب بانکی یا مشاغل را جایگذاری میگویند. نمونههایی از روشهای جایگذاری عبارتاند از: ترکیب وجوه با درآمد مشروع (به عنوان مثال تجارت نقدی)، پرداخت بدهی با پول کثیف، قمار، سرمایهگذاری در املاک و مستغلات و قاچاق و مبادلات ارزی.
لایهبندی (layering): لایه بندی منبع پول را از طریق اقدامات مختلف حسابداری نامعلوم و مخدوش میسازد. لایهبندی اغلب شامل نقل و انتقالات مالی بینالمللی میشود، به ویژه به کشورهایی که دارای قوانینی مبنی بر حفظ حریم خصوصی دارندگان حساب هستند و هرگز هویت آنها را فاش نمیسازند. این پول معمولاً به چنیدن بخش تقسیم و در حسابهای مختلف میچرخد تا اینکه عملاً امکان ردیابی به منبع اصلی وجود نداشته باشد.
یکپارچهسازی (integration): زمانی انجام میشود که پول شسته شده از حسابها خارج و در یک حساب بانکی تمیز قرار میگیرد. پس از آن پول میتواند برای هر منظور مورد استفاده قرار گیرد.
مبارزه با پولشویی چیست؟
قوانین مبارزه با پولشویی محدوده معینی از فعالیتهای پولشویی و فعالیتهای جنایی را شامل میشود، اما پیامدهای آن گسترده است. به عنوان مثال، مقررات AML از موسسات مالی، از جمله بانکها، درخواست میکند که هویت مشتریان را به خوبی احراز کنند تا رفتار آنها را کاملا زیر نظر داشته باشند تا اطمینان حاصل شود که آنها به فعالیتهای پولشویی کمک نمیکنند. اگر بانکها از این قوانین و مقررات پیروی نکنند، مشمول جریمههای سنگین و سایر اقدامات اجرایی از سوی نهادهای ذیربط میشوند.
مبارزه با پولشویی چیست؟
به عبار دیگر، قانون مبارزه با پولشویی مجموعهای از چندین عمل و سیاست است که برای پیشگیری و تعقیب جنایات مربوط به پولشویی در ایالات متحده در راستای هم فعالیت میکنند. مبارزه با پولشوییها همچنین شامل همکاری بین چندین سازمان دولتی داخلی و بین المللی میشود، زیرا این سبک از جنایت اغلب در کشورهای مختلف توسط تبهکاران ریز و درشت انجام میشود. مثلا، برای قاچاق انسان همواره تبهکاران از دو کشور برای جابجا کردن افراد از مرز گرد هم جمع میشوند. برخی از اقدامات آمریکا برای مبارزه با پولشویی به شرح زیر است:
رازداری بانکی (BSA):
BSA، که به عنوان قانون گزارش ارز و معاملات خارجی نیز شناخته میشود، در سال ۱۹۷۰ به وجود آمد و اولین قانونی بود که به دنبال جلوگیری و پیگرد قانونی پولشویی از طریق بانکها و سایر منابع مالی بود.
قانون مبارزه با پولشویی Annunzio-Wylie:
این اقدام از سال ۱۹۹۲ عمدتاً بر بانکها دیکته شد. طبق این قانون بانکها موظفند تمامی فعالیتهای مشکوک مشتریان خود را زیر نظر بگیرند. به فرض یک کارمند شهرداری که ماهیانه ۳ الی ۴ میلیون حقوق میگیرد، نمیتواند به یکباره میلیاردها تومان به حسابش پول منتقل کند. اینجاست که بانک بلافاصله باید حساب فرد مشکوک را مسدود و گزارش آن را به سمع نهادهای ذیربط برساند.
تامین مالی تروریسم (Patriot Act):
این قانون پس از حملات تروریستی در نیویورک در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ اجرا شد و هدف آن ردیابی و مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) و فعالیتهای تروریستی از طریق پولشویی است.
شبکه مقابله با جرائم مالی (FinCEN):
این قانون به منظور نظارت سختگیرانه بر قوانین BSA و Patriot Act وضع شد.
سازمانهای مبارزه با پولشویی کدامند؟
چندین سازمان دولتی، داخلی و بینالمللی در سراسر جهان با پولشویی مبارزه میکنند.
سازمانهای تحت نظارت ایالات متحده (U.S. organizations): آژانسهای انتظامی و نظارتی شامل FinCen، کمیسیون اوراق بهادار و مبادلات (SEC)، دفتر تحقیقات فدرال (FBI)، آژانس اطلاعات مرکزی (CIA) و سرویس پستی ایالات متحده (USPS) میشوند.
سازمانهای بینالمللی (International organizations): این سازمانها شامل گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، دفتر مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد (UNODC)، واحد یکپارچگی مالی بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول (IMF) میشود.
پولشویی با ارزهای دیجیتال
پولشویی با ارزهای دیجیتال
همانطور که گفتیم اغلب بانکها به دلیل قوانین نظارتی خود مشتریان را احراز هویت میکنند. به همین سبب طبق قانون مبارزه با پولشویی Annunzio-Wylie امکان جابجایی رقمهای بالا برای افراد عادی و کسانی که حسابهای بانکی ضعیفی داشتهاند، میسر نیست. از آنجایی که انتقال بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال صرفا از کیف پول انجام میشود، خیلی از تبهکاران به لطف عدم احراز هویت در کیف پولها اقدام به تبدیل پولهای کثیف خود به ارزهای دیجیتالی و خرید بیت کوین میکنند.
البته، تأثیر کلی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در پولشویی در مقایسه با معاملات نقدی بسیار ناچیز است؛ زیرا در سال ۲۰۱۹ میلادی حجم پولشوییهایی انجام شده با استفاده از بیت کوین و سایر ارزهای رمزپایه تنها به ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار رسید. این در حالی است که در سال ۲۰۱۸ تنها یک میلیارد دلار پول کثیف با استفاده از بیت کوین جابه جا شد. این نشان میدهد که تنها نیم درصد از بیت کوینهای موجود در جهان تنها هدف پولشویی قرار گرفتهاند. با این حال، بسیاری از دولتها فضای بلاکچین و ارزهای دیجیتال را خطرناک و آن را موهبتی برای پولشویان میدانند.
سخن پایانی
پولشویی یکی از بزرگترین فعالیتهای غیرقانونی در حوزه اقتصاد است که این روزها قوانین سفت و سختی جهت جلوگیری از آن توسط دولتها وضع شده است. با ورود ارزهای دیجیتال به چرخه اقتصادی مردم نیز نگرانیها درباره وقوع این امر دوچندان شده است. البته، با وضع قوانین سفت و سخت توسط صرافیهای دیجیتال امکان پولشویی با ارزهای رمزپایه نیز برای تبهکاران سخت شده است اما هنوز تا اعمال قوانین بهتر زمان باقی است.
کارن آهنگری
بازی با کلمات، یکی از بهترین سرگرمیهاست. در کنارش، کمک به دیده شدن این کلمات با کمک SEO هم مهمترین وظیفهی من تو بیتپینه. سعی میکنم دانستههام رو تو حوزه کریپتو با کاربرها به اشتراک بذارم و با سئو به دیده شدن این دانستهها، کمک کنم.
عالی، دمتون گرم