دفتر کل توزیع شده (DLT) چیست و چه مفهومی دارد؟

تاریخ انتشار: 8 آبان 1400 | آخرین به‌روزرسانی: 6 تیر 1402

زمان مطالعه: 4 دقیقه

DLT مختصر شده کلمه‌ی Distributed Ledger Technology است.

در دنیای ارزهای دیجیتال یکی از رایج‌ترین اصطلاحات دفتر کل (DLT) یا Distributed Ledger Technology است. این عبارت به یک تکنولوژی برای ارزهای دیجیتال اشاره دارد که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. وقتی صحبت از دفتر کل توزیع شده می‌شود اولین چیزی که در ذهن مخاطب نقش می‌بندند بلاک‌چین است. در ادامه با ما همراه باشید.

فهرست مطالب

دفتر کل توزیع شده (DLT) چیست؟

منظور از فناوری دفتر کل توزیع شده، یک پایگاه داده است که بین سیستم‌های کامپیوتری مختلف در دنیا به اشتراک گذاشته می‌شود و یک محیط غیر متمرکز ایجاد می‌کند. ارائه یک جایگزین برای انجام خدمات متمرکز مهمترین هدف دفتر کل توزیع‌شده است. در واقع دستیابی به یک محیط غیر متمرکز با عملکردی مشابه سیستم‌های متمرکز فناوری‌ها و فرآیندهای مختلف احتیاج است.

تاریخچه دفتر کل‌ها

انواع دفتر کل توزیع شده

دفاتر کل توزیع شده دارای انواع مختلفی هستند، اگرچه پیش‌بینی می شود که در آینده نیز انواع جدیدتری از آنها را شاهد باشیم. محبوب‌ترین دفاتر توزیع شده به این شرح است:

دفتر کل توزیع شده بلاک چین (Blockchain)

بدون شک شناخته‌شده‌ترین نوع دفتر کل توزیع شده، مدلی است که در بلاکچین ارائه می‌شود. ظهور بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال همتا به همتا باعث شد که فناوری بلاک‌چین به یک فناوری شناخته شده تبدیل شود. در بلاک‌چین وقتی تراکنشی به شبکه Blockchain ارسال می‌شود باید توسط گره‌ها تأیید شود. وقتی تعداد مشخصی از تراکنش‌ها تأیید شد، آن‌ها در بلاک بعدی قرار می گیرند و اطلاعات آن‌ها در تاریخچه شبکه ثبت می‌شود. در واقع اطلاعات همه تراکنش‌ها در شبکه‌های مختلف باید تأیید و ثبت شوند.

به طور مثال، در شبکه بیت کوین تقریباً هر دقیقه تراکنش‌های جدید هش می‌شود، به این معنا که بلاک دیگری در زنجیره ایجاد می‌شود، اگر کمی فکر کنید متوجه می‌شوید که معنای بلاک‌چین در واقع همین است، گره‌هایی که در یک زنجیره قرار می‌گیرند.

هر بلاک‌چین اهداف مشخصی دارد، به طور مثال بلاک‌چین اتریوم میزبان برنامه‌هایی به‌صورت غیر متمرکز است.

مهم‌ترین ویژگی شبکه اتریوم برای میزبانی برنامه‌ها پردازش همه زبان‌های برنامه نویسی در این بلاک‌چین است. اما در بیت کوین چنین امکاناتی وجود ندارد و بیت کوین تنها دارای شبکه‌ای از پول دیجیتال است که تراکنش‌های غیر متمرکز دیجیتالی در آن انجام می‌گیرد. در واقع شبکه بلاک‌چین بیت کوین بستری برای خرید و فروش بیت کوین است.

معایب بلاک چین

بلاک‌چین نیز مثل سایر فناوری‌ها از معایبی برخوردار است اگرچه از زمان ظهور تا کنون موفقیت‌های بسیاری نیز داشته است.

دو فاکتور مهم که در دفتر کل توزیع شده از نوع بلاک‌چین مورد توجه است، مقیاس‌پذیری و کارمزدهای آن است. می‌دانیم که هر گره در شبکه باید تمام تراکنش‌ها را تأیید کند، بنابراین افزایش حجم تراکنش‌ها به معنای کندی شبکه است. بنابراین این مسئله با هدف بلاک‌چین بیت کوین که مقابله با مشکلات مقیاس‌پذیری و کارمزدهای بالا است مغایرت دارد.

دفتر کل توزیع شده دگ (DAG)

دومین فناوری دفتر کل توزیع شده متعلق به دگ (DAG) است. این اصطلاح مخفف Directed Acyclic Graph بوده و به معنای گراف جهت‌دار غیرمدور است و نسبت به بلاک‌چین دارای ساختار بسیار متفاوتی است. در واقع دگ برای حل مشکلات موجود در بلاک‌چین ظهور کرد. محبوب‌ترین ارز دیجیتال که از این نوع دفتر توزیع شده استفاده می کند آیوتا (IOTA) است. برخلاف آنچه در بلاک‌چین شاهد هستیم، دفتر کل توزیع شده دگ دارای بلاک، زنجیره، ماینر و کارمزد معاملاتی نیست، در این شبکه کل عرضه کوین‌‌های شبکه از قبل انجام شده و اجماع برای تایید یک تراکنش بسیار سریع انجام می‌شود.

معایب دفتر کل توزیع شده دگ (DAG)

دفتر کل دگ دارای روش اجماع متفاوتی است و بنابراین در تأیید تراکنش‌ها در مقایسه با بیت کوین بسیار سریع عمل کند. شاید بتوان تنها نقطه ضعف این دفتر کل را یک گره هماهنگ کننده مرکزی در بنیاد IOTA نام برد که هدف اصلی شبکه یعنی غیر متمرکز بودن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین باید گفت که هنوز یک سیستم غیر متمرکز بر پایه دگ وجود ندارد، چیزی که در بلاک‌چین به خوبی تجربه شده است. همچنین نکته دیگر این است که تا به حال یک برنامه غیر متمرکز (dApps) نیز روی دگ استفاده نشده، در حالی که بلاک چین صدها برنامه را فقط روی شبکه اتریوم تجربه کرده است.

دفتر کل توزیع شده هش گراف (Hashgraph)

هش گراف نوع دیگری از دفاتر کل توزیع شده است. این نوع دفتر کل توزیع شده تا کنون تنها در بلاک‌چین‌های خصوصی مورد استفاده بوده است. این دفتر کل امکان ثبت 250 هزار تراکنش در ثانیه را داشته و با توافق دو سوم شبکه تراکنش را تأیید می‌کند. سیستم اجماع در این دفتر کل از طریق یک سیستم رأی گیری گاسیپ (Gossip) فعالیت می‌کند. این سیستم راهی برای ارتباط گره‌ها از طریق اشتراک‌گذاری اطلاعات با گره‌های همسایه است. در این سیستم با توزیع تراکنش‌ها در تمام سیستم با تأیید دو سوم گره‌ها، تراکنش‌ها در شبکه اعتبارسنجی می‌شوند.

معایب دفتر کل توزیع شده هش گراف

مهم‌ترین نقطه ضعف هش گراف، وجود گواهی ثبت اختراع است، برای استفاده عمومی از این دفتر کل نیاز به مجوز قانونی آن دارد. بنابراین باید گفت که این دفتر کل اگرچه در شبکه‌های خصوصی عملکرد عالی داشته است؛ اما همچنان از نظر امنیت، قابلیت اطمینان و کاربرد به خوبی بررسی نشده است.

انواع دفتر کل‌ها

گفتار پایانی!

می توان ادعا کرد که بلاک‌چین نسبت به سایر رقبا در این عرصه، محبوب‌ترین و رایج ترین نوع دفتر کل توزیع شده محسوب می‌شود. این سیستم هم بستری مناسب برای تراکنش‌ معاملات ارز دیجیتال است و هم با برنامه‌های غیر متمرکز، نقش عمده‌ای در خرید و فروش بیت کوین و تامین امنیت شبکه آن دارد.

به نظر می‌رسد که با سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال، شبکه‌های مبادلات رمزارزی تلاش بیشتری برای ایجاد چنین دفاتر توزیع برای هر شبکه داشته باشند تا از سرعت و امنیت بیشتر تراکنش‌ها حمایت شود و خرید و فروش حرفه‌ای ارزهای دیجیتال، شکل تازه‌تری به خود بگیرد.

سوالات متداول

رایج ترین دفاتر کل توزیع شده کدامند؟

هش گراف، بلاک چین و دگ.

مهمترین وظیفه دفاتر کل چیست؟

مهمترین عملکرد دفاتر کل ثبت و ذخیره اطلاعات تراکنش‌های هر شبکه است.

منبع

کارن آهنگری

بازی با کلمات، یکی از بهترین سرگرمی‌هاست. در کنارش، کمک به دیده شدن این کلمات با کمک SEO هم مهمترین وظیفه‌ی من تو بیت‌پینه. سعی می‌کنم دانسته‌هام رو تو حوزه کریپتو با کاربرها به اشتراک بذارم و با سئو به دیده شدن این دانسته‌ها، کمک کنم.

مطالب نویسنده