در سالهای اخیر اصطلاحاتی مانند «جنگ تعرفهها» یا «جنگ تجاری» تبدیل به یکی از پرتکرارترین واژهها در اخبار اقتصادی و سیاسی جهان شدهاند. اما جنگ تجاری و جنگ تعرفهها دقیقا به چه معنا هستند، چگونه آغاز میشوند و مهمتر از همه، چه تاثیری بر بازارهایی مانند رمزارزها بالاخص قیمت بیتکوین دارند؟ در اپیزود جدید پادکست آکادمی بیتپین به این سوالات پاسخ خواهیم داد. میتوانید پادکستهای آکادمی را از کست باکس و اسپاتیفای دنبال کنید.
ما در این ایپزود، درباره موضوعات زیر صحبت کردیم:
- جنگ تجاری چیست و تعرفه به چه معناست؟
- چرا دولتها به سراغ اعمال تعرفه میروند؟
- تجارت بینالملل در تئوریهای اقتصادی
- مروری بر جنگهای تجاری گذشته؛ از جنگ تریاک تا جنگ تراشه
- نگاهی جزئیتر به جنگ میان آمریکا و چین
- تاثیر تعرفههای اخیر بر اقتصاد جهانی
- اثر محدود کردن واردات بر بازار کریپتوکارنسی و واکنش بازار به این اتفاق
جنگ تجاری؛ بازی قدرت پشت دیوار تعرفهها
جنگ تجاری به وضع محدودیتها و تعرفههایی گفته میشود که کشورها برای کنترل واردات و حمایت از صنایع داخلی خود اعمال میکنند. در ظاهر این تصمیمات اقتصادی بهنظر میرسند؛ اما، در واقع سیاست و رقابت استراتژیک پشت آنها پنهان شده است.
یکی از مهمترین نمونههایی که در عصر حاضر در حال رخ دادن است، جنگ تمامعیاریست که آمریکا و چین در نزدیک به یک دهه گذشت در حال تجربه کردن هستند. این تقابل، درگیری بزرگ بر سر تصاحب جایگاه اول در قدرت اقتصادیست. دونالد ترامپ در ۲ آوریل ۲۰۲۵ بر واردات بیش از ۱۳۰ کشور تعرفه وضع کرد و اقتصاد جهان را متلاطم ساخت.
تاثیر جنگ تجاری بر اقتصاد کلان
وضع تعرفه بر کالاهای وارداتی، به طور مستقیم باعث افزایش قیمتها میشود. این اثر دومینویی، ابتدا در هزینههای تولید، سپس در قیمت نهایی کالا و در نهایت در قدرت خرید مردم دیده میشود.
تعرفهها همچنین باعث ایجاد نااطمینانی در فضای اقتصادی میشوند. شرکتها نمیدانند در آینده چه کالاهایی مشمول تعرفه خواهند شد، سرمایهگذاریها عقب میافتد و بازارهای مالی دچار نوسان میشوند.
بانکهای مرکزی، ناچارند با ابزارهایی مانند افزایش نرخ بهره، تورم را کنترل کنند که خود منجر به کند شدن رشد اقتصادی میشود.
بیتکوین و رمزارزها؛ واکنش در برابر نااطمینانی
در فضای پرنوسان و نامطمئن، بسیاری از سرمایهگذاران به دنبال داراییهای امن میگردند. طلا سالهاست این نقش را ایفا کرده، اما حالا بیتکوین نیز بهعنوان یک گزینه نوظهور وارد این رقابت شده است.
برخی معتقدند بیتکوین در بحرانها رفتاری مشابه طلا دارد و میتواند پناهگاه امن سرمایه باشد. گروهی دیگر اما به همبستگی بالای بیتکوین با بازارهای سنتی اشاره میکنند و آن را همچنان یک دارایی پرریسک میدانند.
در سال ۲۰۲۵، همزمان با اعلام موج جدید تعرفهها توسط دولت آمریکا، قیمت بیتکوین دچار نوسان شد و از ۸۷ هزار دلار به حدود ۷۵ هزار دلار رسید. اما شاخصهای ترکیبی مانند NCI نشان دادند که عملکرد بازار کریپتو در مقایسه با بورس، قابلتوجهتر و مقاومتر بوده است.
آیندهای نامعلوم، اما پرپتانسیل
آنچه مشخص است این است که جنگهای تجاری ادامه خواهند داشت. در این میان، رمزارزها نیز از یک کلاس دارایی و بهطور کلی یک بازار در سایه، در حال تبدیل شدن به بازیگری فعال در اقتصاد جهانی هستند. آیا بیتکوین میتواند در آینده جایگزین طلا شود؟ یا همچنان نیاز به بلوغ بیشتر دارد؟
پاسخ این سوال را شاید باید در انتهای جنگ تجاری فعلی یا بحرانهای بعدی جستوجو کرد؛ اما بهنظر شما چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا سرنوشت جنگ تجاری اخیر مانند نمونههای قبلی خواهد بود یا اینبار تکلیف جهان مشخص خواهد شد؟ بهنظر شما بیتکوین میتواند جایگاه خود را به دست بیاورد؟
پرسشهای متداول (FAQ)
- جنگ تعرفهها چیست؟
جنگ تجاری که به نام جنگ تعرفهها نیز از آن یاد میکنند، مجموعهای از اقدامات کشورها بهمنظور حمایت از صنایع داخلی و رقابت با تولیدات کشورهای دیگر است. جنگ تعرفهها به وضع تعرفههای وارداتی اشاره دارد. - تعرفه چیست؟
تعرفه نوعی مالیات است که بر کالاهای وارداتی از کشورهای دیگر وضع میشود. برای مثال وضع تعرفه بر خودرو، به معنای دریافت درصدی از ارزش خودروهای وارداتی است. این کار هزینه واردات را گرانتر میکند. - جنگ تجاری آمریکا چگونه شکل گرفته است؟
با روی کار آمدن دونالد ترامپ برای بار دوم در قامت ریاست جمهوری آمریکا، این کشور مواضع سفت و سختی علیه واردات از دیگر کشورها اتخاذ کرده است. آمریکا در ۲ می ۲۰۲۵ علیه ۱۳۰ کشور، به خصوص چین تعرفه وارداتی وضع کرده است.