NFT داینامیک چیست؟ چگونه آثار هنری را به روز و جذاب نگه داریم؟
تاریخ انتشار: 22 خرداد 1402 | آخرین بهروزرسانی: 10 تیر 1402
زمان مطالعه:
6 دقیقه
NFT داینامیک، نوع جدیدی از NFTها است که میتواند در طول زمان تغییر کرده و با شرایط خارجی تعامل داشته باشد؛ این NFTها ارزش بالاتری نسبت به NFTهای سنتی دارند.
NFT داینامیک یا NFT پویا (Dynamic NFT یا dNFT) نوعی توکن غیرقابل تعویض است که بسته به شرایط محیطی، رفتار کاربران یا الگوریتمهای تصادفی، میتواند تغییر کند؛ این قابلیت باعث میشود تا آثار هنری عرضه شده در قالب NFT داینامیک همواره جدید و منحصربهفرد باشند و در مقایسه با NFTهای سنتی هم با قیمت بالاتری به فروش برسند.
درواقع، NFTها دیگر آن مجموعههایی از تصاویر با فرمت JPEG که در سالهای اخیر بسیار مورد تقاضا بودند، نیستند. امروزه با پیشرفت فناوری این توکنهای غیرقابل تعویض در حال تبدیل شدن به نوعی دارایی کاملاً جدید و مترقی هستند که فعالانِ دنیای کریپتوکارنسی و مشتاقان دنیای هنر دیجیتالی را شگفت زده میکند. پیشتر در مقالههایی مانند NFT چیست؟ یا فوت و فنهای کسب درآمد از NFT، بهطور کامل با توکنهای غیرقابل تعویض و روشهای کسب درآمد از آنها صحبت کردیم، حال در این مقاله از بیت پین قصد داریم شما را با NFT داینامیک آشنا کنیم و از مزایا و چالشها و نمونههای موفق آنها در دنیای هنر بگوییم.
NFT استاتیک، اصطلاحی فنی برای معرفی توکنهای غیرقابل تعویض سنتی است که پس از ایجاد و استقرار در زنجیره، دیگر نمیتوان متادیتای (Metadata) آنها را تغییر داد؛ این نوع از NFTها نوع رایج NFT و قابل معامله هستند.
همانطور که میدانیم، NFTها توکنهای غیرقابل تعویض و یکتایی هستند که روی بلاک چین ذخیره میشوند، هرکدام شناسه و آدرس قرارداد منحصربهفردی دارند و میتوان متادیتا یا فرادادهای ( جزئیاتی برای تشریح) به آنها ضمیمه کرد. درحالحاضر بیشترین مورد استفاده از NFTها، نمایش آثار هنری دیجیتال و حفظ مالکیت این آثار برای هنرمندانی است که آنها را خلق کردهاند؛ پس از مینت (ضرب) NFTها، شناسه منحصربهفردشان دیگر تغییری نمیکند. این ثابت ماندن شناسه، همان استاتیک بودن NFTها است که امکان جلوگیری از توزیع غیرمجاز آثار و ردیابی را برای صاحبان آثار به ارمغان میآورد.
NFT استاتیک در درجه اول برای دیجیتالی کردن دارایی های فیزیکی و نگهداری آنها در بلاک چین به شیوهای ایمن، تغییرناپذیر و غیرقابل فساد استفاده می شود. این نوع توکنها بیشتر برای موارد زیر کاربرد دارند:
آثار هنری یا موسیقی دیجیتالی: NFT استاتیک امکان فروش آثار هنری و موسیقی را در قالب توکنهای غیرقابل تعویض برای خالقان این آثار فراهم میکنند.
احراز هویت دیجیتالی: NFT استاتیک میتوانند بخشی از سیستم تایید هویت دیجیتالی باشند، چرا که ماهیتی ضددستکاری و ضدتقلب دارد.
آرشیو اسناد و داکیومنتهای تغییرناپذیر: NFT استاتیک ابزاری عالی برای ذخیرهسازی اسناد و مدارک است و امکان استقرار بدون تغییر اسناد مهمی مانند رونوشتهای آموزشی، گواهینامههای دولتی، تاریخچه پزشکی و موارد دیگر را روی زنجیره فراهم میکند.
استاندارد ERC-1155 چیست؟
ظهور استاندارد ERC-1155 در بستر شبکه اتریوم، نقطه عطفی برای NFTها است که امکان انتقال چندین نوع توکن را در یک زمان فراهم میکند. این استاندارد، علاوه بر توکنهای قابل تعویض و غیرقابل تعویض، از توکنهایی با قابلیت تعویض نصفهنیمه (نیمه قابل تعویض) مانند بلیطهای ورودی کنسرت، نیز پشتیبانی میکند و عملکرد و پاسخگویی قابلتوجهی را برای NFTها به ارمغان میآورد؛ برای مثال، در صنعت بازیسازی، میتوان از ERC-1155 برای ساخت توکنهایی استفاده کرد که نماینده اشیاء مختلف در بازی، مانند سلاحها، لباسها، جواهرات هستند و بسته به اینکه آیا هویت خاص و منحصربهفرد دارند یا خیر، میتوانند قابل تعویض یا غیرقابل تعویض باشند.
استاندارد ERC-1155 برخلاف استاندارد ERC-20، قابلیت انتقال امن دارد و درصورت ارسال توکنها به آدرس اشتباه، امکان بازیابی آنها را فراهم میکند. علاوهبراین، استاندارد ERC-1155 نیاز به تایید هر قرارداد توکن را به طور مستقل حذف کرده و گس فی را کاهش میدهد.
NFT داینامیک چیست؟
با معرفی استاندارد ERC-1155 و ظهور NFT داینامیک یا dNFT شرایط توکنهای غیرقابل تعویض تغییر کرد؛ NFT داینامیک یا پویا، تکرار منطقی فناوری غیرقابل تعویضی است که دو قابلیت تعاملپذیری و برنامهریزی را در تعریف اولیه NFTها، اضافه میکند. به زبان ساده NFT داینامیک، توکن غیرقابل تعویضی است که میتواند بر اساس شرایط و اتفاقهای داخل و خارج شبکه، تغییر کند. منظور از تغییر هم، تغییر متادیتای توکن است که توسط قراردادهای هوشمند اعمال میشود.
در NFT داینامیک، کدها بهصورتی نوشته میشوند که باتوجه به نوع و زمان تغییرات، مشخصات و جزئیات در NFT موردنظر هم بهصورت خودکار تغییر کند. این دست از NFTها، رسپانسیو بوده و خواصشان حتی بعد از مینت و در خارج از زنجیره هم، میتواند بسته به شرایط بیرونی تغییر کرده و تکامل پیدا کند. در ادامه چند مورد از موارد استفاده از استاندارد ERC-1155 در NFTهای داینامیک را معرفی میکنیم:
محتوای انحصاری در بازیها: NFT داینامیک یا پویا، کاربردهای زیادی در اپلیکیشنهای غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین و بازیهای کریپتویی دارند. این کاربردها شامل استفاده از NFTهای داینامیک برای شخصیتها و داراییهای درون بازی میشود که امکان تغییر قابلیتهایشان در طول زمان و بسته به پیشرفت بازی یا تعامل با دیگر بازیکنان، وجود دارد؛ این قابلیتها را میتوان در صورت لزوم به NFT موردنظر اضافه کرد.
مدیریت تشخیص و احراز هویت: به طور مشابه، NFT داینامیک را میتوان برای تشخیص و احراز هویت استفاده کرد.
داراییهای توکنیزهشده که متادیتای آنها باید دائماً بهروزرسانی شود: در اصل، تقریباً هر دارایی توکنیزهشدهای که نیاز به بهروزرسانی مداوم دارد، می تواند به dNFT یا NFT پویا تبدیل شود. این قابلیت توسط اوراکلهایی که دادهها را از منابع خارجی تغذیه میکنند، فعال میشود. اوراکلها، اطلاعات یا همان متادیتا را از منابع تولید داده دریافت کرده و به بلاک چینها منتقل میکنند.
از پیوند بلاکچین و هوش مصنوعی، به پول میرسیم؟
جوابت تو شماره ۱۴ ماهنامه دامیننسه!
کاربرد NFT داینامیک در دنیای واقعی
dNFT یا NFT داینامیک، مفهوم نوظهوری نیست؛ قدمت این نوع از توکنها به سال ۲۰۱۷ و زمانی برمیگردد که بازی معروف کریپتوکیتیز (CryptoKitties) راهاندازی شد؛ بازیکنان در این بازی می توانستند گربههای مجازی را در قالب NFTهای پویا مبادله، ایجاد و جمعآوری کنند. با این حال، مفهوم NFT داینامیک بهتازگی به شکلی جدیتر فراگیر شده و استفاده از آن در دنیای واقعی و دیجیتالی گسترش پیدا کرده است. در ادامه نمونههایی از کاربرد dNFTها و استاندارد ERC-1155 را در دنیای واقعی معرفی میکنیم.
املاک و مستغلات
فرض کنید ملک یا خانهای را به NFT تبدیل کرده و شناسهای را برای آن تعریف کرده باشید؛ یکی از فاکتورهای مهم در فروش خانه و ملک، سن بنا است. سن بنا در زمان مینت این دارایی، ممکن است با سن بنا در زمان فروش آن متفاوت باشد. حتی ممکن است خانه مدتی پس از مینت NFT و قبل از به فروش رفتن، به بازسازی و تعمیرات نیاز پیدا کند.
فناوری NFT داینامیک امکان تغییر متادیتای این خانه را در چنین شرایطی فراهم میکند.
کلکسیون LaMelo Ball
شارلوت هورنتز، یکی از ستارگان NBA، مجموعه NFTهای خود را با نام لاملو بال (LaMelo Ball) منتشر کرد. متادیتای این مجموعه NFT، بر اساس آماری که او در طول فصل NBA ارائه میدهد، تغییر میکند.
پروژه RRC
کمپانی احیای منابع (Regenerative Resources Co)، شرکتی خدماتی است که توسعه اقتصادی را با بازسازی اکوسیستم ترکیب میکند. این شرکت با مجموعهای از پروژههای خود برای رشد بیش از یک میلیارد جنگل حرا در چهار قاره تلاش میکند. یکی از پروژههای RRC استفاده از dNFT یا NFT داینامیک برای ۵ فیلم کوتاه و درآمد حاصل از فروش آنها است؛ هر فیلم در ابتدا یک فریم دارد و با هر بار خرید یا فروش مجدد، فریمهای بیشتری به آن اضافه خواهد شد. این روند تا تکمیل ویدیو ادامه خواهد داشت و به همین ترتیب هم متادیتای فیلمها با هر بار اضافه شدن فریم، تغییر پیدا میکند.
گفتار پایانی
NFT داینامیک، تجسم آینده فناوری غیرقابل تعویض است که سطح بینظیری از تعامل را ارائه میدهد که NFT استاتیک فاقد آن است. این نوع از NFTها ممکن است آغازگر دوره جدیدی از روند مینت توکن در صنایع مختلف باشند. آینده روشن است و ما هنوز برای استفاده گسترده از فناوریهای بلاک چین راه زیادی در پیش داریم؛ پس بهتر است با دقت بالا این فضا را زیر نظر داشته باشید تا روند تکامل این فناوری جدید و هیجانانگیز را در سالهای پیش رو از دست ندهید.
سوالات متداول
NFT داینامیک چیست؟
توکنهای غیرقابل تعویض داینامیک یا پویا یا dNFTها نوع جدیدی از این توکنها هستند که میتوان متادیتایشان را بسته به شرایط، رویدادها و اتفاقهای آنچین و آفچین تغییر داد.
استاندارد ERC-1155 چیست؟
استاندارد ERC-1155، نقطه عطفی برای NFTها در شبکه اتریوم است که امکان انتقال چندین نوع توکن را در یک زمان فراهم میکند.
NFT داینامیک چگونه تغییر میکند؟
توسعهدهندگان میتوانند با استفاده از قراردادهای هوشمند، NFTها را بهگونهای پیادهسازی کنند که بتوان آنها را براساس رویدادهای دنیای واقعی بهروزرسانی کرد.
شبنم توایی
علاقه زیادی به حوزه فناوری و فین تک دارم، درباره ارزهای دیجیتال، بلاک چین، هوش مصنوعی، وب ۳ و سایر موضوعات مرتبط با فناوری مینویسمو تحقیق میکنم.
عاشق سفر و عکاسی هستمو اوقات فراغتم را با کشف جاذبهها و ثبت لحظات زیبا سپری میکنم.
بزرگترین هدفم تو زندگی یاد گرفتنه و لذت میبرم از اینکه یادگرفتههامو دانش و تجربهام را با دیگران به اشتراک بگذارم و از اونها هم یاد بگیرم.