آیا یک کوین حریم‌خصوصی باید ETF داشته باشد؟ منتقدان پاسخ را روشن می‌دانند
در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۵، گری‌اسکیل درخواست رسمی خود را برای تبدیل تراستی با بیش از ۳۹۴ هزار واحد ZEC — به ارزش حدود ۱۹۷ میلیون دلار — به یک ETF کاملاً نظارت شده ثبت کرد.
به گفته‌ی گری‌اسکیل، ZEC «پول الکترونیکی رمزنگاری‌شده» است که امکان تراکنش‌های خصوصی در بلاک چین را فراهم می‌کند. «Zcash Trust» نیز تنها صندوق فهرست شده در آمریکا است که به‌طور کامل در معرض زی‌کش قرار دارد.
اما این اقدام برای بسیاری از کاربران نگران‌کننده است.
«اریک ون تسل»، یکی از کاربران پلتفرم X، معتقد است ایجاد ETF برای ZEC برخلاف پایه‌های وجودی زی‌کش است:
«امیدوارم ZEC هرگز ETF نگیرد. وقتی این اتفاق می‌افتد، آن دارایی دیگر غیرمتمرکز نیست. ETFها یک اسب تروا هستند.»
او تأکید می‌کند مشکل ETF به‌عنوان ابزار مالی نیست، بلکه به ساختارهای کنترل‌گری مربوط است که این صندوق‌ها ایجاد می‌کنند. برخلاف معاملات اسپات در صرافی‌ها، ETFها قدرت را در دست نهادهای وال‌استریتی متمرکز می‌کنند؛ نهادهایی که تصمیمات کلیدی درباره‌ٔ بازارسازی، نقدشوندگی و نگه‌داری دارایی می‌گیرند.
برای یک کوین حریم‌خصوصی، چنین تمرکزی می‌تواند تهدیدکننده باشد.
وال‌استریت و یک نگرانی تاریخی: کنترل عرضه و فشار فروش
طبق اسناد SEC، «تراست زی‌کش گری‌اسکیل» هم‌اکنون ۲.۴ درصد از عرضه‌ی در گردش ZEC را در کنترل دارد؛ رقمی که از نظر تمرکز نهادی، آن را در میان دارایی‌های خصوصی در رتبه‌های نخست قرار می‌دهد. تبدیل این تراست به ETF این قدرت را بیشتر نیز خواهد کرد.
چنین شکافی نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران از احتمال فشار فروش در آینده نگران هستند.
این تراست همچنین ۲۰۵.۷ میلیون دلار دارایی تحت مدیریت دارد، ۲.۵ درصد کارمزد سالانه دریافت می‌کند و ۴.۸۳ میلیون سهم منتشر کرده است.
چرا زی‌کش رشد کرده بود، و چرا ممکن است این روند متوقف شود؟
با وجود چالش‌های نظارتی، زی‌کش طی ماه‌های اخیر عملکرد بهتری نسبت به بسیاری از آلت کوین‌ها داشته است. برخی تحلیل‌گران می‌گویند دلیل این موضوع واضح است:
زی‌کش هنوز زیر نفوذ ETFها نیست و قیمت آن بیشتر با جریان بازار واقعی حرکت می‌کند.
«ارین» در همین رابطه می‌گوید:
«نبود ETF برای ZEC شاید یکی از دلایل اصلی رشد اخیر آن باشد.»
او حتی معتقد است بیت کوین نیز به دلیل ساختار ETF خود با محدودیت رشد مواجه شده است:
«در این چرخه سقف بیت کوین را ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار دلار می‌بینم… پول به سمت دارایی‌هایی می‌رود که ETFها کنترلشان نمی‌کنند.»
تصمیم نهایی درباره‌ی ETF زی‌کش با SEC است، نه Electric Coin Company. در صورت تأیید، این صندوق نخستین ETF مرتبط با یک دارایی حریم‌خصوصی خواهد بود و می‌تواند مسیر مقررات‌گذاری در این حوزه را تغییر دهد.
اما پیامدهای آن تنها نظارتی نیست. زی‌کش برای محافظت از حریم مالی در عصر نظارت دیجیتال ساخته شد. اکنون سؤال این است که:
آیا این مأموریت می‌تواند در برابر کشش نهادی وال‌استریت مقاومت کند؟
یا زی‌کش هم سرنوشت دارایی‌هایی را تجربه می‌کند که تحت مدیریت نهادی قرار گرفته‌اند؟
عملکرد قیمت Zcash (ZEC)
بر اساس داده‌های CoinGecko، قیمت ZEC در ۲۴ ساعت گذشته تنها ۰.۷ درصد افزایش داشته است؛ موضوعی که ممکن است بازتاب نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به احتمال ایجاد ETF باشد.
