حتماً شما هم واژگانی همچون «تورم» یا «رکود» را بسیار شنیدهاید و میدانید که اخیراً استفاده از این واژگان در بین مردم رواج پیدا کرده است. حتی این مفهوم در رابطه با دنیای کریپتو و ارزهای دیجیتال نیز مورد بررسی قرار گرفته است و برخی از رمزارزها را «تورمی» و برخی دیگر را «ضدتورمی» مینامند. اما حقیقتاً تورم یا رکود به چه معنا هستند و چه تأثیری روی اقتصاد سنتی یا دیجیتال دارند؟! در ادامه قصد داریم تا ضمن تعریف تورم و رکود، تورم ارز دیجیتال و همچنین اثر تورم بر بیت کوین که شناختهشدهترین و محبوبترین ارز دیجیتال است را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. اگر این موضوع برای شما نیز کنجکاوی ایجاد کرده و مایلید آن را به درستی درک کنید، میتوانید با ما همراه شوید.
تورم چیست؟
تورم «Inflation» به طور کلی به از دست دادن ارزش ارزها در طول زمان و افزایش قیمت کالاهای مصرفی اشاره دارد. تورم معمولاً به عنوان یک روند صعودی پایدار در قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد شناسایی میشود. با ادامه تورم، برای خرید مقدار معینی از کالاها و خدمات، واحدهای ارز بیشتری لازم است. تورم بر هر محصول یا خدماتی از جمله آب و برق، خودرو، غذا، مراقبتهای پزشکی، مسکن و … تأثیر میگذارد. شیوع تورم در یک اقتصاد بر مصرفکنندگان و مشاغل فردی نیز تأثیر دارد. چراکه این روند، سبب با ارزشتر شدن پول میشود. در وصف بیشتر ماهیت تورم میتوان گفت:
- تورم، افزایش کلی سطح قیمت به مرور زمان است.
- برای مثال، یک قرص نان لواش برابر با 100 تومان است. این قیمت برای هر قرص نان در 10 سال قبل برابر با 1 تومان یا کمتر بوده است. به این افزایش چند برابر قیمت نان در طول چند سال، تورم گفته میشود.
- تورم زیاد، قدرت خرید مصرف کننده را کاهش میدهد، پس انداز را کم ارزش کرده و بازنشستگی را نیز به تأخیر میاندازد.
- بانکهای مرکزی در سراسر جهان تورم را رصد میکنند تا بتوانند به طور مؤثر به آن پاسخ دهند. (مثلاً، فدرال رزرو ایالات متحده یک هدف تورم 2 درصدی دارد. اگر نرخ تورم فراتر از این هدف برود، سیستم سیاست پولی خود را بر این اساس برای مبارزه با تورم تنظیم میکند)
- وجود مقدار کمی تورم قیمتها در سیستم اقتصادی یک جامعه، نکته مثبتی تلقی میشود؛ چراکه بالا رفتن متناسب قیمت کالاها و خدمات، نشان میدهد که برای این محصولات تقاضای متناسبی وجود دارد. اما این افزایش بیش از حد تورم است که میتواند برای اقتصاد مشکلساز باشد!
با توجه به تعاریف و نکات فوق، حالا تا حدودی میدانیم که تورم به چه معناست. متوجه شدیم که مقدار اندک تورم برای اقتصاد خوب است و اگر نباشد، اقتصاد راکد میماند. اما مقدار زیاد تورم، اثر منفی بر اقتصاد دارد. اما قبل از اینکه به سراغ اثر تورم بر بیت کوین و ارزهای دیجیتال برویم، لازم است مفهوم «رکود» را نیز بررسی کنیم.
تفاوت «تورم» و «رکود» چیست؟
«تورم اقتصادی» واژهای است که معمولاً در برابر «رکود اقتصادی» مورد بررسی قرار میگیرد. بهطوری که میتوان آنها را نقطه مقابل همدیگر در نظر گرفت. نکات زیر کمک میکند تا بیشتر به تفاوت این دو پی ببریم:
- گفتیم که به افزایش قیمتها در طول زمان، تورم گفته میشود. اما رکود به کاهش قیمتها در طول زمان اشاره دارد.
- رکود را به عنوان «ضد تورم» هم میشناسند.
- تورم به گسترش پول در اقتصاد و رکود به کاهش و محدودیت پول در اقتصاد اشاره دارد.
- بروز تورم یا رکود مختص پول و ارز و کالاهای اساسی نیست؛ بلکه تورم و رکود میتوانند در مورد هرچیزی اتفاق بیفتند. حتی یک خودرو، یک خانه، یک موتورسیکلت یا هرچیز دیگری میتواند تورم یا رکود را تجربه کند.
- رکود نیز مانند تورم، هم جنبه منفی و هم جنبه مثبت دارد.
- اگرچه ما رکود را با رکودهای بزرگ آمریکا در دهه 1930 و رکود اقتصاد جهانی در سالهای 2007 و 2008 بهصورت کاملاً منفی ارزیابی میکنیم؛ اما رکود در برخی از موارد تأثیر بسیار خوبی دارد. برای مثال، محصولات جدید تولید شده در حوزه تکنولوژی، ماهیت «رکودی» یا «ضد تورمی» دارند. قیمت رایانه، گوشی اسمارت و دیگر اقلام دیجیتالی نسبت به گذشته کاهش داشته است یا افزایش کمی را به نسبت امکانات خود تجربه کردهاند، در واقع قدرت پردازشی آنها بسیار بیشتر شده است!
میبینید که نه «تورم» و نه «رکود» ماهیت بد و منفی ندارند، مگر این که از حالت تعادل خارج شوند. بنابراین بهتر است دیدگاه منطقی و صحیحی نسبت به این اصلاحات داشته باشیم تا بتوانیم تأثیر آنها را بهتر درک کنیم.
آیا ارزهای دیجیتال نیز «تورم» و «رکود» را تجربه میکنند؟
گفتیم که به غیر از کالاهای اساسی و ارزها، هرچیزی میتواند به مرور زمان تورم یا رکود را تجربه کند. این امر در مورد ارزهای دیجیتال یا کریپتوکارنسیها نیز صادق است. ارزهای دیجیتال انواع مختلفی دارند و هریک به شیوه خاصی تورم و ضدتورم یا رکود را تجربه میکنند. اما این اثر تورم بر بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال است که برای فعالان این حوزه اهمیت پیدا میکند. همچنین با گسترش استفاده از این ارزها، کل جامعه میتوانند اثر تورم بر بیت کوین را جدی بگیرند. تورم ارز دیجیتال پیش از هرچیز به مقدار عرضه این ارزها بستگی دارد. به طوریکه ارزهای دیجیتال با عرضه محدود، به عنوان ارزهای تورمی و ارزهای دیجیتال با عرضه نامحدود نیز به عنوان ارزهای ضدتورمی یا رکودی شناخته میشوند!
اثر تورم بر بیت کوین
اگر بخواهیم تورم ارز دیجیتال را با اثر تورم بر بیت کوین بررسی کنیم و بیتکوین را ملاک تأثیر تورم ارز دیجیتال در نظر بگیریم، باید عنوان کنیم که:
چراکه کاهش تورم فقط کاهش قیمت نیست (اگرچه در نظر عوام به این صورت نتیجهگیری میشود)، تورم یک پدیده پولی است که باعث چنین کاهش قیمت میشود. پس بیتکوین نمیتواند تورمی باشد، چون عرضه آن کاهش نمییابد. بلکه عرضه آن به طور پیوسته افزایش مییابد تا زمانی که به سقف سختی 21 میلیون واحد برسد!
- وقتی بیتکوین به سقف 21 میلیون واحد خود رسید، نه تورمی خواهد بود و نه ضدتورمی یا رکودی! بلکه همان طور که برنامه ریزی شده، تورم زدایی خواهد شد که در نهایت به یک پایه پولی ثابت و عرضه بدون تغییر ختم میشود!
- عرضه ثابت بیتکوین آن را به یک پوشش تورمی خوب تبدیل میکند. وقتی عرضه یک دارایی ثابت و محدود است، به این معنی است که واحدهای جدید آن نمیتوانند وارد گردش شوند و در نتیجه ریسک تورم از بین میرود!
- یکی از کلیدهای مقاومسازی دارایی در برابر تورم، کمبود است. از آنجایی که بیتکوین عرضه محدودی دارد، کمیاب میماند و در نتیجه تضمین میکند که ارزش آن در طول زمان ثابت میماند؛ به همین دلیل است که به آن «طلای دیجیتال» میگویند.
میبینید که اثر تورم بر بیت کوین، برخلاف آنچه که عموم مردم فکر میکنند، کاملاً تورمی نیست، بلکه میتواند ماهیت رکودی و ضدتورمی به خود بگیرد.
در هر صورت افزایش قیمت شدید بیتکوین در طول چند سال گذشته است که آن به عنوان یک ارز کاملاً تورمی به جامعه معرفی کرده است. اما این روند میتواند در آینده تغییر کند!
چرا تورمی بودن برای ارزهای دیجیتال اهمیت دارد؟
وقتی یک ارز دیجیتال به عنوان یک ارز تورمی قلمداد میشود، یعنی قیمت آن در طول زمان افزایش خواهد یافت. این به معنی یک فرصت برای سرمایهگذاری است. مردم ارزهای دیجیتال تورمی را خریداری میکنند تا از سود و افزایش قیمت آن در آینده بهرهمند شوند. در حالیکه ارزهای رکودی یا ضدتورمی میتوانند در طول زمان با کاهش قیمت یا ثبات قیمت روبهرو شوند. بنابراین از این جهت است که تورمی بودن برای جامعه کرپیتو و سرمایهگذاران این حوزه اهمیت دارد.
اما باید توجه داشته باشیم که ضدتورمی یا رکودی بودن برخی از ارزهای دیجیتال نیز میتواند از جنبههای دیگر ماند فراهم کردن فرصت خرید بیشتر، سرمایهگذاری بیشتر، فرصت بهتر برای فعالیت توسعه دهندگان و… برای جامعه کریپتو مفید باشد!
کدامیک از ارزهای دیجیتال تورمی و کدامیک هم ضدتورمی هستند؟
تورمی یا ضدتورمی بودن ارزهای دیجیتال را میتوان با بررسی ماهیت هر ارز کشف کرد. اما معمولاً ارزهای تورمی عرضه محدود و مشخص دارند و از الگوریتم اجماع اثبات کار «PoW» استفاده میکنند. اما ارزهای غیرتورمی عرضه نامحدود دارند و از الگوریتم اجماع اثبات سهام «PoS» بهره میگیرند. البته این دو ملاک اصلی تورمی بودن یا غیرتورمی بودن ارزهای دیجیتال نیستند و برای پی بردن به تورمی یا غیرتورمی بودن یک ارز دیجیتال خاص، باید اطلاعات مربوط به آن را بهصورت اختصاصی مورد توجه قرار دهید.
گفتار پایانی!
تورم یا رکود، هیچکدام مفاهیم بد و آسیب زننده نیستند، مگر اینکه از حالت تعادل خارج شوند. هر چیزی و هر دارایی مالی، محصول یا کالا میتواند در طول زمان تورم یا رکود را تجربه کند. این مفاهیم در مورد ارزهای دیجیتال نیز وجود دارند. برخی از ارزهای دیجیتال به عنوان ارزهای تورمی و برخی به عنوان ارزهای ضدتورمی یا رکودی شناخته میشوند. تورمی یا ضدتورمی بودن ازهای دیجیتال میتواند مزایا و معایب مختص به خود را برای جامعه کریپتو داشته باشد. اما بهتر است صرفاً از روی منافع خود در مورد این مفاهیم قضاوت نکنیم و تأثیر کلی آن بر حوزه کریپتو را بسنجیم. نظر شما در مورد ارزهای دیجیتال تورمی، رکودی و بهطور خاص در مورد اثر تورم بر بیت کوین چیست؟ نظرات و ایدههای خود در این زمینه را با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.
سؤالات متداول
به افزایش کلی قیمتها در طول زمان، تورم گفته میشود.
رکود نقطه مقابل تورم است و به کاهش کلی قیمتها در طول زمان اشاره دارد.
- آیا تورم برای اقتصاد خوب است؟
تورم در حد اندک و متعادل خود برای اقتصاد خوب و مفید است، اما وقتی از حالت تعادل خارج شود و مقدار آن زیاد باشد، اثر منفی بر اقتصاد خواهد داشت. (رکود هم همینطور)
- اثر تورم بر بیت کوین چگونه است؟
بیتکوین به دلیل عرضه محدودی که دارد و همچنین به دلیل اینکه تا به امروز کلاً افزایش قیمتهای نامتعارفی را تجربه کرده است، به عنوان یک ارز تورمی شناخته میشود؛ این در حالی است که بیتکوین به دلیل ساختار غیرمتمرکز و ویژگیهای متفاوتی که نسبت به ارزهای سنتی دارد، در آینده میتواند نقش ضدتورمی را نیز ایفا کند!
- آیا باید روی ارزهای تورمی سرمایهگذاری کنیم؟
تورم به معنای افزایش قیمت در طول زمان است و ارزهای تورمی به دلیل افزایش قیمتی که با گذر زمان تجربه میکنند، میتوانند گزینه ایدهآلی برای سرمایهگذاری باشند!