خرید خواروبار با تتر در لبنان ورشکسته!

تاریخ: 20 خرداد 1402

زمان مطالعه: 15 دقیقه

زمانی که جورجیو ابو جبرائیل برای اولین‌بار در مورد بیتکوین در سال ۲۰۱۶ شنید، به نظرش یک کلاهبرداری بود.

اما در سال ۲۰۱۹، درحالی‌که لبنان به دنبال دهه‌ها جنگ‌های پرهزینه و تصمیم‌های بد وارد یک بحران مالی شد، یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز و بدون مرز که خارج از دسترس بانک‌داران و سیاستمداران عمل می‌کرد، شبیه به فرشته نجات بود.

جبرائیل یک معمار بود که در زادگاهش بیت مری، روستایی در ۱۱ مایلی شرق بیروت زندگی می‌کرد. او شغل خود را از دست داده بود و باید راه دیگری را برای به‌دست‌آوردن سریع پول نقد پیدا می‌کرد.

جبرائیل می‌گوید در بهار سال ۲۰۲۰، بانک‌ها بسته شدند و مردم محلی از برداشت پول از حساب‌های خود منع شدند. به گفته این جوان ۲۷ساله، دریافت پول نقد از طریق حواله‌های بین‌المللی نیز گزینه خوبی نبود، زیرا این خدمات دلار آمریکا را از فرستنده می‌گیرد و ارز لبنان را با نرخی بسیار پایین‌تر از ارزش بازار به گیرنده می‌دهد.

جبرائیل در مورد این تجربه می‌گوید:

من تقریباً نیمی از ارزش سرمایه خود را از دست می‌دادم. به همین دلیل است که من به بیتکوین نگاه می‌کردم – این یک راه خوب برای دریافت پول از خارج بود.

جبرائیل یک وب‌سایت را کشف کرد که برای ارتباط فریلنسرها با کارفرمایان مایل به پرداخت بیتکوین بودند. اولین کار او یک آگهی تبلیغاتی کوتاه برای شرکتی بود که لاستیک می‌فروخت. به جبرائیل ۵ دلار بیتکوین پرداخت شد.

این روزها نیمی از درآمد جبرائیل از کار آزاد است که ۹۰ درصد آن به بیتکوین پرداخت می‌شود. نیمی دیگر از توسط شرکت معماری جدید او با دلار پرداخت می‌شود. بیتکوین علاوه بر اینکه راهی مناسب برای کسب درآمد است، به بانک او نیز تبدیل شده است.

جبرائیل ادامه داد: وقتی از شغل معماری خود حقوق می‌گیرم، تمام پولم را برداشت می‌کنم. سپس از آن پول نقد برای خرید مقادیر کمی بیتکوین هر شنبه استفاده می‌کنم. مابقی را صرف هزینه‌های روزانه و بازسازی خانه می‌کنم.

جبرائیل تنها کسی نیست که به دنبال راه‌های جایگزین برای کسب، پس‌انداز و خرج کردن پول در لبنان است – کشوری که سیستم بانکی آن پس از دهه‌ها سوءمدیریت اساساً ورشکسته شده است.

پول محلی بیش از ۹۵ درصد از ارزش خود را از آگوست ۲۰۱۹ از دست داده است، حداقل دستمزد عملاً از ۴۵۰ دلار به ۱۷ دلار در ماه کاهش یافته است، حقوق بازنشستگی کاملا بی‌ارزش است، انتظار می‌رود نرخ تورم سه‌رقمی لبنان پس از سودان در رتبه دوم در امسال قرار گیرد. مانده‌حساب‌های بانکی فقط اعدادی بر روی کاغذ هستند.

ری هندی، مدیرعامل یک شرکت مدیریت مستقر در زوریخ که به دارایی‌های دیجیتال اختصاص دارد، می‌گوید: «همه معتقد نیستند که بانک‌ها ورشکسته هستند، اما واقعیت این است که ورشکست شده‌اند. وضعیت از سال ۲۰۱۹ تغییر نکرده است. بانک‌ها برداشت‌ها را محدود کردند و این سپرده‌ها به IOU تبدیل شدند.» هندی که قبل از ترک کشور در سن ۱۹ سالگی، در لبنان به دنیا آمده و بزرگ شده است، ادامه داد:

می‌توانستید با ۱۵ درصد کم‌کردن از اصل پول، سپس ۳۵ درصد، پول خود را بردارید و امروز به ۸۵ درصد رسیده‌ایم. بااین‌حال، مردم به صورت‌حساب‌های بانکی خود نگاه می‌کنند و معتقدند بالاخره درست می‌شود.

CNBC با افراد محلی متعددی صحبت کرد که بسیاری از آنها ارزهای دیجیتال را راه نجاتی برای بقا می‌دانند. برخی از آنها درحالی‌که به دنبال شغل هستند، استخراج رمزارزها تنها منبع درآمدشان هست. دیگران جلسات مخفیانه را از طریق تلگرام ترتیب می‌دهند تا تتر استیبل کوین را با دلار آمریکا مبادله کنند و مواد غذایی بخرند.

فهرست مطالب

پاریس گمشده‌ی خاورمیانه

بین پایان جنگ جهانی دوم و شروع جنگ داخلی لبنان در سال ۱۹۷۵، بیروت در دوران طلایی خود قرار داشت و لقب «پاریس خاورمیانه» را به خود اختصاص داده بود.

نخبگان جهان به پایتخت لبنان هجوم آوردند، پایتختی که دارای جمعیت قابل توجه فرانسوی‌زبان، کافه‌های دریای مدیترانه و بخش بانکی است که به انعطاف‌پذیری و تاکید بر رازداری معروف بود.

حتی پس از پایان جنگ داخلی وحشیانه ۱۵ساله در سال ۱۹۹۰، لبنان با حوزه‌های قضایی بانکداری فراساحلی مانند سوئیس و جزایر کیمن به‌عنوان مقصدی ایده‌آل برای ثروتمندان برای سپرده پول نقد خود رقابت کرد. بر اساس برآوردی که توسط دان آزی، اقتصاددان و مدیرعامل سابق شعبه لبنانی Standard Chartered Bank به اشتراک گذاشته شده است، بانک‌های لبنانی هم درجه مشخصی از ناشناس ماندن و هم نرخ‌های بهره را در محدوده بالای ۱۵ تا ۳۱ درصد دلار آمریکا ارائه کردند. در مقابل، لبنان ارزهای خارجی را جذب کرد که پس از جنگ داخلی به‌شدت به آن نیاز داشت تا خزانه خود را دوباره بهبود ببخشد.

گردشگری و کمک‌های بین‌المللی به‌علاوه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از سوی کشورهای نفت‌خیز خلیج‌فارس، نیز راه طولانی را در جهت تقویت ترازنامه بانک مرکزی انجام داد. فرار مغزها و متعاقب آن رونق پرداخت‌های حواله‌ای که مهاجران لبنانی به خانه فرستادند، دلارهایی را نیز به اقتصاد تزریق کرد.

داده‌های بانک جهانی نشان می‌دهد که حواله‌های ارسالی به‌عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی به بیش از ۲۶ درصد در سال ۲۰۰۴ رسیده است، اگرچه این رقم در طول بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ بالا باقی مانده است.

بااین‌حال، این پرداخت‌ها در دهه ۲۰۱۰ در بحبوحه ناآرامی‌ها در سراسر منطقه کاهش یافت و قدرت فزاینده حزب‌الله – یک حزب سیاسی شیعه و گروه شبه‌نظامی مورد حمایت ایران – در لبنان، برخی از بزرگ‌ترین حامیان این کشور را از خود دور کرد.

در همین حال، با ضعف دولت در تلاش برای بازسازی پس از جنگ داخلی، کسری بودجه دولت بیشتر و بیشتر شد و واردات آن سال‌ها از صادرات پیش گرفت.

برای جلوگیری از فروپاشی کامل اقتصادی، در سال ۲۰۱۶، ریاض سلامه، رئیس بانک مرکزی تصمیم گرفت مشوق‌های بانکی را افزایش دهد.

افرادی که مایل به سپرده‌گذاری دلار آمریکا بودند، سود نجومی از پول خود دریافت می‌کردند، که به‌ویژه در زمانی که بازدهی در سایر نقاط جهان نسبتاً ضعیف بود، قانع‌کننده بود. ال چما به CNBC می‌گوید کسانی که دلارهای آمریکا را واریز کرده و سپس آن دلارها را به لیر لبنان تبدیل کرده‌اند، بیشترین سود را دریافت کرده‌اند.

دوران پول آسان در اکتبر ۲۰۱۹ سقوط کرد، زمانی که دولت پیشنهاد داد مالیات بر همه چیز از گاز گرفته تا تنباکو و تماس‌های واتس‌اپ اعمال شود. مردم در جریانی که به انقلاب ۱۷ اکتبر معروف شد به خیابان‌ها ریختند.

با شورش توده‌ها، دولت برای اولین‌بار در اوایل سال ۲۰۲۰، درست زمانی که همه‌گیری کووید در سراسر جهان شیوع پیدا کرد، بدهی‌های دولتی خود را نپرداخت. در آگوست ۲۰۲۰، انفجار یک انبار نیترات آمونیوم ذخیره شده در بندر بیروت – که به دلیل سهل‌انگاری فاحش دولت بود – بیش از ۲۰۰ نفر را کشت و میلیاردها دلار خسارت به شهر وارد کرد.

بانک‌ها که از این همه هرج‌ومرج ترسیده بودند، ابتدا برداشت‌ها را محدود کردند و سپس درهای خود را به طور کامل بستند. ابر تورم ریشه دوانید. پول محلی که به مدت ۲۵ سال در ۱۵۰۰ پوند لبنان به ۱ دلار ثابت بود، به‌سرعت شروع به سقوط کرد. نرخ آزاد دلار اکنون حدود ۴۰۰۰۰ پوند است.

پس از بازگشایی، بانک‌ها از همراهی با این کاهش شدید خودداری کردند و نرخ‌های مبادله بسیار کمتری را برای دلار آمریکا نسبت به ارزش آن در بازار آزاد ارائه کردند؛ بنابراین پول سپرده شده در بانک ناگهان ارزش بسیار کمتری یافت.

در همین حال، بانک‌ها هنوز نرخ کامل مبادله ارزی را برای دلارهای آمریکا که پس از سال ۲۰۱۹ سپرده‌گذاری شده‌اند، ارائه می‌کنند. این نرخ‌ها اکنون در محاوره به‌عنوان «دلار تازه» شناخته می‌شوند.

برای بسیاری از لبنانی‌ها، این نقطه‌ای بود که پول معنی نداشت.

هندی به CNBC گفت: من دلارهای واقعی را از حساب دلاری خود در سوئیس به حساب لبنانی پدرم ارسال می‌کنم. آنها به‌عنوان دلارهای تازه به حساب می‌آیند، زیرا از خارج آمده است، اما مطمئناً، پدرم در حال انجام ریسک متقابل با بانک است.

محمد ال چما، یک روزنامه‌نگار ۲۷ساله ساکن بیروت در L’Orient Today به CNBC می‌گوید که وقتی بانک شروع به اعمال این محدودیت‌ها کرد، او ۳۰۰۰ دلار در حساب پس‌انداز خود از مشاغل عجیب‌وغریبی که در مقطع کارشناسی ارشد انجام می‌داد، داشت.

ال چما، که در مقطع کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری در دانشگاه آمریکایی بیروت تحصیل می‌کند، گفت:

«یکی از پشیمانی‌های زندگی من این بود که پولم را به طور کامل قبل از شروع بحران برداشت نکردم. می‌توانستم نوشته‌های روی دیوار را ببینم، زیرا بانک شروع به دریافت درصد کمی برای هر برداشت دلاری از من – یک ماه قبل از شروع بحران – کرد، که به نظرم عجیب بود.»

الچما می‌گوید که از آن زمان به برداشت پول از حساب بانکی خود با نرخ کاهش بین ۱۰ تا ۱۵ درصد ارزش اصلی آن عادت کرده است. او هرگز پول نقد را نزد یک لبنانی سپرده نخواهد کرد. او آنچه از پس‌اندازهای زندگی‌اش باقی مانده است را نقد نگه می‌دارد و فقط از حساب بانکی خود برای پرداخت هزینه سرویس iCloud و حساب پخش موسیقی خود استفاده می‌کند.

بانک‌ها دوباره در ماه سپتامبر بسته شدند و برق به‌صورت روزانه در سراسر کشور قطع می‌شود که به معنای دسترسی محدود به دستگاه خودپرداز است.

سرقت‌های بانکی که در آن مردم محلی به‌زور از حساب‌های شخصی خود پول طلب می‌کنند، یک هنجار جدید است. برخی از آنها یک تفنگ اسباب‌بازی و یک تفنگ شکاری همراه دارند، درحالی‌که برخی دیگر در تلاش برای دسترسی به پس‌انداز خود برای پرداخت قبوض بیمارستان، گروگان‌گیری می‌کنند.

در میان مهاجمان یک نماینده پارلمان لبنان و یک سفیر سابق نیز دیده می‌شود.

بانک جهانی می‌گوید بحران اقتصادی و مالی لبنان یکی از بدترین بحران‌هایی است که از دهه ۱۸۵۰ تاکنون در هر جای کره زمین دیده شده است. سازمان ملل تخمین می‌زند که ۷۸ درصد از جمعیت لبنان اکنون به زیرخط فقر رسیده‌اند.

تحلیلگران گلدمن ساکس زیان بانک‌های محلی را حدود ۶۵ تا ۷۰ میلیارد دلار تخمین می‌زنند – رقمی که چهار برابر کل تولید ناخالص داخلی کشور است. فیچ پیش‌بینی کرده است که تورم امسال به ۱۷۸ درصد افزایش می‌یابد – بدتر از ونزوئلا و زیمبابوه – و پیام‌های متناقضی از سوی مقامات ارشد دولت در مورد اینکه آیا کشور رسماً ورشکسته شده است وجود دارد.

ماین کردن برای کسب درآمد

کمی بیش از دو سال پیش، احمد ابوداهر و دوستش استخراج اتر را با سه ماشین برق‌آبی در زاروریه، شهری در ۳۰ مایلی جنوب بیروت در کوه‌های چوف آغاز کردند.

در آن زمان، اتریوم بر اساس یک مدل اثبات کار عمل می‌کرد، که در آن استخراج‌کنندگان در سراسر جهان رایانه‌های پرقدرتی را برای حل معادلات ریاضی جهت اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ایجاد هم‌زمان توکن‌های جدید، راه‌اندازی می‌کردند.

این فرایند به تجهیزات گران‌قیمت، دانش فنی و مقدار زیادی برق نیاز دارد. ماینرها به سمت ارزان‌ترین منابع انرژی جهان مهاجرت می‌کنند.

ابوداهر ۲۲ساله وقتی دید که سرمایه‌گذاری در ماینینگ سودآور است، همراه با دوستش فعالیت خود را گسترش دادند.

آنها مزرعه خود را با ریگ‌هایی ساختند که به قیمت حراجی از ماینرهای چینی خریده بودند و شروع به فروش مجدد و تعمیر تجهیزات استخراج برای دیگران کردند. آنها همچنین شروع به میزبانی ریگ‌ها برای افرادی کردند که در سراسر لبنان زندگی می‌کردند، افرادی که به درآمد پایدار نیاز داشتند، اما فاقد تخصص فنی بودند، و همچنین به برق ارزان و ثابت دسترسی نداشتند – یک کالای بسیار مطلوب در کشوری با قطعی برق فلج‌کننده. ابوظهر همچنین مشتریانی در خارج از لبنان، در سوریه، ترکیه، فرانسه و بریتانیا دارد.

به گفته ابوداهر، ۲۶ ماه از شروع فعالیت آنها می‌گذرد و تجارتشان در حال رونق است. او می‌گوید که در ماه سپتامبر ۲۰۰۰۰ دلار سود داشته است – نیمی از استخراج، نیمی از فروش ماشین‌آلات و ترید با ارزهای دیجیتال. اما دولت که با کمبود برق مواجه است، سعی در سرکوب دارد. در ماه ژانویه، پلیس به یک مزرعه ماینینگ کریپتو کوچک در شهر جزین که دارای انرژی آبی بود یورش برد و ریگ‌های ماینینگ را در این فرایند توقیف و از بین برد.

اما ابوداهر به CNBC می‌گوید که او نه نگران حمله است و نه نگران افزایش قیمت برق توسط دولت. وی گفت: ما جلساتی با پلیس داشتیم و مشکلی با آنها نداریم، زیرا برق قانونی می‌گیریم و زیرساخت‌ها را تحت تأثیر قرار نمی‌دهیم.

درحالی‌که ابوداهر می‌گوید که سیستمی را راه‌اندازی کرده است که رسماً میزان انرژی مصرفی دستگاه‌هایش را محاسبه می‌کند، دیگر ماینرها ظاهراً ریگ‌های خود را به طور غیرقانونی به شبکه متصل کرده‌اند و هزینه برق را پرداخت نمی‌کنند.

رواد الحاج، یک جوان ۲۷ساله با مدرک بازاریابی، سه سال پیش از طریق برادرش متوجه فعالیت ماینینگ ابوظهر شد. الحاج درباره انگیزه خود برای ورود به صنعت استخراج گفت: «ما این کار را شروع کردیم؛ زیرا کار کافی در لبنان وجود ندارد.» او که در جنوب پایتخت در شهری به نام بارجا زندگی می‌کند، شروع به فعالیت کوچکی کرد و برای شروع دو ماینر خرید.

به دلیل فاصله زیاد تا مزارع ابوظهر، الحاج برای برون‌سپاری کار میزبانی و نگهداری ریگ‌ها هزینه می‌کند. او به CNBC می‌گوید که ۱۱ ماشین او لایت‌کوین و دوج‌کوین را استخراج می‌کنند که در مجموع معادل ۰.۰۲ بیتکوین در ماه یا ۴۲۶ دلار به ارمغان می‌آورند.

این داستان مشابهی برای صلاح الزعتره، معمار است که در ۲۰ دقیقه جنوب الحاج در شهر ساحلی صیدون زندگی می‌کند. الزعتره به CNBC می‌گوید که در مارس سال جاری استخراج دوج‌کوین و لایت‌کوین را برای افزایش درآمد خود آغاز کرده است. او اکنون ۱۰ دستگاه دارد که نزد ابوداهر نگه می‌دارد. ماشین‌های الزعتره مدل‌های جدیدتری هستند، بنابراین او بیش از الحج (حدود ۸۵۰۰ دلار در ماه) سود می‌برد.

الزعتره تمام پول خود را قبل از شروع بحران در سال ۲۰۱۹ از بانک خارج کرد و تا زمانی که سال گذشته تصمیم گرفت پس‌انداز زندگی خود را در تجهیزات ماینینگ سرمایه‌گذاری کند، آن پول نقد را حفظ کرد.

داده‌های رسمی دولت نشان می‌دهد که تنها ۳ درصد از کسانی که در لبنان امرارمعاش می‌کنند، با ارز خارجی مانند دلار آمریکا حقوق می‌گیرند، بنابراین استخراج فرصت نادری برای به‌دست‌آوردن دلارهای تازه است.

ابوداهر، که شش ماه پیش از دانشگاه آمریکایی بیروت فارغ‌التحصیل شد، همچنین راه‌های دیگری را برای استفاده بیشتر از استخراج کریپتو آزمایش کرده است. او به‌عنوان بخشی از پروژه پایان سال خود در دانشگاه، سیستمی را برای استفاده بهینه از گرمای ماینرها به‌عنوان وسیله‌ای برای گرم نگه‌داشتن خانه‌ها و بیمارستان‌ها در ماه‌های زمستان طراحی کرد.

اما استخراج توکن‌های دیجیتال برای کسب درآمد برای همه مناسب نیست.

جبرائیل این را در نظر گرفت که هزینه خرید تجهیزات، بعلاوه پرداخت هزینه برق، سرمایش و تعمیر و نگهداری، راهی مناسب برای رسیدن به آنچه می‌خواست، نبود. او گفت: «خریدن بیتکوین ساده‌تر است.»

تتر به‌عنوان ارز

زمانی که جبرائیل برای پرداخت هزینه خواربار و سایر نیازهای اولیه به پول نقد نیاز دارد، ابتدا از سرویسی به نام FixedFloat استفاده می‌کند تا بخشی از بیتکوینی را که از طریق کار مستقل خود به دست آورده است با تتر مبادله کند.

پس از آن، او به یکی از دو گروه تلگرامی می‌رود تا معامله تتر را به دلار آمریکا انجام دهد. درحالی‌که تتر مانند سایر ارزهای دیجیتال پتانسیل سودآوری بیشتری را ارائه نمی‌دهد، چیزی مهم‌تر را نشان می‌دهد: ارزی که لبنانی‌ها هنوز به آن اعتماد دارند.

هر هفته، جبرائیل فردی را پیدا می‌کند که مایل به مبادله است و آنها یک جلسه حضوری ترتیب می‌دهند. جبرائیل معمولاً ازآنجایی‌که با یک غریبه معامله می‌کند، مکان‌های عمومی مانند کافی‌شاپ یا طبقه همکف یک ساختمان مسکونی را انتخاب می‌کند.

جبرائیل درباره یکی از خاطرات خود گفت:

«یک‌بار ترسیدم؛ چون شب بود و شخصی که با او تماس گرفتم از من خواست که به آپارتمانشان بروم. من از آنها خواستم که در خیابان با من ملاقات کنند و همه چیز خوب پیش رفت. من سعی می‌کنم تا جایی که ممکن است ایمن بمانم.»

این نوع کانال‌های پشتی به یک حلقه حیاتی برای دلارهای تازه تبدیل شده‌اند که در اقتصاد عمدتاً نقدی لبنان حیاتی هستند.

الحاج در مورد تجربه خود می‌گوید:

«در اینجا به‌راحتی می‌توان از طریق ارزهای دیجیتال پول نقد دریافت کرد. افراد زیادی وجود دارند که USDT را با پول نقد مبادله می‌کنند.»

مبادلات گروه تلگرامی که جبرائیل از آن استفاده می‌کند از ۳۰ دلار تا مبادلات صدها هزار دلاری را حمایت می‌کند.

ابوداهر خدمات صرافی را همگام با کسب‌وکار استخراج خود ارائه می‌دهد و از هر دو طرف شرکت‌کننده در معامله ۱ درصد کارمزد دریافت می‌کند. او افزود از سیل ورودی‌های خدمات خود شوکه شده است و گفت: «ما با خریدوفروش تتر شروع کردیم؛ زیرا میزان تقاضا برای آن بسیار زیاد است.»

برخی از افراد در تلاش هستند تا هزینه‌های روزانه خود را مستقیماً در تتر پوشش دهند تا از پرداخت کمیسیون به صرافی‌ها اجتناب کنند – یا مجبور نباشند از طریق راه‌اندازی یک معامله غیررسمی با یک غریبه اقدام کنند.

اگرچه پذیرش رمزارز به‌عنوان یک روش پرداخت طبق قوانین لبنان ممنوع است، کسب‌وکارها فعالانه در اینستاگرام و سایر پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مبنی بر پذیرش پرداخت‌های کریپتویی تبلیغ می‌کنند. استفاده از تتر گسترده است. بسیاری از کافی‌شاپ‌ها، رستوران‌ها و فروشگاه‌های لوازم الکترونیکی هستند که تتر را به‌عنوان وسیله پرداخت می‌پذیرند.

در صیدون، مالک ۲۶ساله رستورانی به نام جواد اسنک می‌گوید که طبق نظرات مکتوب ترجمه شده توسط ابوداهر و به‌اشتراک‌گذاری شده با CNBC از طریق واتس‌اپ، حدود ۳۰ درصد از تراکنش‌های او به کریپتو است.

ابوداهر برای پرداخت هزینه ماشین‌های وارداتی از تتر استفاده می‌کند، اما هنوز باید بسیاری از هزینه‌های خود را به لیر لبنان (برق، هزینه اینترنت و اجاره) و همچنین به دلار آمریکا (سیستم‌های خنک‌کننده و سیستم‌های امنیتی) بپردازد. برخی از هتل‌ها و آژانس‌های گردشگری نیز تتر را می‌پذیرند.

در واقع، تحقیقات جدید شرکت داده‌های بلاکچین Chainalysis نشان می‌دهد که حجم تراکنش‌های کریپتویی لبنان حدود ۱۲۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است و از نظر حجم ارزهای دیجیتال دریافتی در میان کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، پس از ترکیه در رتبه دوم قرار دارد (در سطح جهانی، در رتبه ۵۶ در حجم معاملات همتا به همتا قرار دارد.)

دسترسی به گوشی هوشمند نیز حیاتی است. اگرچه آمارهای رسمی نشان می‌دهد که ضریب نفوذ اینترنت در لبنان حدود ۸۰ درصد است، قطعی برق در این کشور خدمات اینترنتی را مختل می‌کند. اما شبکه‌های مخابراتی کشور ژنراتورهای برق خود را به کار می‌گیرند تا به طور مداوم کار کنند.

بیتکوین به‌عنوان یک بانک

در سال ۲۰۱۷، مارسل یونس به‌عنوان مدیر بازاریابی در فایزر در بیروت مشغول به کار بود که سعی کرد با ورود به دنیای بیتکوین ثروتمند شود. یونس که یک داروساز تحصیل‌کرده بود، خیلی زود از تحلیل نمودارهای قیمت دور شد و در عوض در تئوری اقتصادی مبتنی بر ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین غرق شد. در ادامه تحصیل متوجه شباهت‌های زیادی بین لبنان، ونزوئلا و آرژانتین شد.

یونس گفت: «من وحشت کردم و تمام پولم را از بانک برداشتم»، او افزود که او حساب خود را در اواسط سال ۲۰۱۹ خالی کرد – فقط چند ماه قبل از اینکه بانک‌ها حساب‌های مردم را مسدود کنند. من به لطف بیتکوین پارانوئید بودم.

یونس به CNBC می‌گوید که در ابتدا ۱۵ درصد از پول خود را به بیتکوین منتقل کرد و باقی مانده را به‌صورت نقد نگه داشت. امروزه ۷۰ درصد پول نقد او به بیتکوین است.

یونس گفت: «در واقع به همه خانواده‌ام گفتم که همین کار را بکنند، مثلاً سعی کنید مقداری پول برداشت کنید و آن را در بانک نگه ندارید. اما هیچ‌کس حرف یک داروساز را باور نمی‌کند – فردی که با سیستم بانکی ارتباطی ندارد.»

یونس که در لهستان به دنیا آمده؛ اما در سال ۱۹۹۸ به همراه خانواده‌اش به لبنان نقل‌مکان کرده است، به CNBC می‌گوید که بیشتر خانواده‌اش در سیستم بانکی لبنان کار می‌کنند. او گفت: «آنها همیشه معتقدند که همه چیز با سیستم بانکی خوب است.»

در عرض چند ماه، خانواده او از بین رفت. پدرشوهرش که ۷۵ سال سن دارد و سال‌ها پیش بازنشسته شده بود، کل دارایی خالص خود را در بانک نگه داشته بود.

یونس گفت: «خانواده من، مانند تک‌تک اعضای خانواده‌های لبنانی، از کاهش ارزش و بحران ارز واقعاً آسیب دیدند. مثلاً عمه من معلم است. در حال حاضر حقوق او ۵۰ دلار در ماه است. پدرم یک پزشک با بیش از ۳۰ سال سابقه است، حقوقش حدود ۵۰۰ دلار در ماه است. این به‌تدریج اتفاق افتاد، زیرا هرچند ماه یکبار کاهش ارزش کمی داشتیم و همه اینها با کاهش ۹۵ درصدی ارزش لیر لبنان به اوج خود رسید.»

یونس از آن زمان تا کنون «بیتکوین دو لیبان» را تأسیس کرده است، گروهی که مأموریت دارد از طریق جلسات حضوری، آموزش‌های آنلاین و چت‌ها، شکاف دانش در مورد بیتکوین در لبنان را از بین ببرد.

منابع متعدد به CNBC می گویند که مردم در سراسر کشور به دلیل خطر سرقت از این می ترسند که پول خود را در بانک‌ها بگذارند یا آن را به‌صورت نقدی در خانه ذخیره کنند.

راه‌های زیادی برای ذخیره کوین‌های کریپتو وجود دارد. صرافی‌های آنلاین مانند کوین بیس، بایننس و پی پال، توکن‌ها را برای کاربران نگه می‌دارند.

به‌عنوان‌مثال، ابوداهر، ۱۰۰ درصد پول نقد خود را در کیف پول‌های آنلاین روی بایننس و کوکوین نگه می‌دارد، همان‌طور که الزاتار می‌گوید که بیتکوین خود را در بایننس هولد می‌کند.

کاربرانی که بیشتر از فناوری آگاه هستند، گاهی اوقات واسطه را حذف می‌کنند و دارایی خود را در کیف پول‌های سخت‌افزاری شخصی نگهداری می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، جبرائیل استقلال و امنیت را ترجیح می‌دهد.

جبرائیل می‌گوید که فراتر از امنیت اضافی نگه‌داشتن کلیدهای خود و جداکردن کیف پولش از اینترنت، جذابیت ذخیره‌سازی سرد ارتباط زیادی با این واقعیت دارد که او مجبور نیست هویت شخصی خود را به بیتکوین متصل کند.

او افزود که ناشناس ماندن به او کمک می‌کند تا در تیررس تحریم‌های صادر شده توسط دولت گیر نیفتد.

جبرائیل مثالی را ذکر کرد که دولت کانادا تمام کیف پول‌های صرافی ارزهای دیجیتال متصل به کامیون‌داران شرکت‌کننده در اعتراضات «کاروان آزادی» را در لیست سیاه قرار داد.

جبرائیل می‌گوید که تجربه کاربری صرافی‌های دارایی دیجیتال متمرکز مانند بایننس و کوین بیس را «با همه نمودارهای پرزرق و برقشان» دوست ندارد. او عقیده دارد این مانند یک کازینو بزرگ است و آنها از شما می‌خواهند که پول خود را قمار کنید.

بر اساس معیارهای ارائه شده توسط coinatmradar.com، لبنان شش دستگاه خودپرداز بیتکوین دارد – یکی در Aamchit و پنج عدد در بیروت.

هنگامی که از یونس پرسیده شد که حفاظت از ثروت در دارایی ذاتاً بی‌ثبات مانند بیتکوین – که در سال گذشته بیش از ۷۰ درصد کاهش داشته است چقدر قابل‌اعتماد است – می‌گوید که «این یک موضوع درک است. اگر به دو، سه سال قبل برگردید، ۳۵۰۰ دلار بود.»

زمانی که یونس برای اولین‌بار بیتکوین خرید، حدود ۲۰۰۰۰ دلار معامله می‌شد، بنابراین با قیمت امروز هیچ سودی به دست نیاورده است. اما سرمایه‌گذاری پول نقد او در بزرگ‌ترین ارز دیجیتال جهان به این واقعیت مربوط می‌شود که او می‌خواهد روی یک سیستم پولی جدید شرط‌بندی کند.

او می‌گوید:

بیتکوین سیستمی را ارائه می‌دهد که فسادناپذیر است. سیستمی که اساساً بدون مجوز و مقاوم در برابر سانسور است. هیچ‌کس نمی‌تواند ارزش بیتکوین را به دلیل سیاست پولی خود که ۲۱ میلیون بیتکوین است کاهش دهد.

در نهایت، پول یک سیستم اعتقادی است. برای برخی در لبنان، این یک راه نجات بوده است، برای برخی دیگر، این یک مد گذرا!